«Τροπαιούχοι» (αγνοείται το… τρόπαιο)

Τροπαιούχος δηλώνει η κυβέρνηση μετά το τελευταίο Eurogroup. Με τον τρόπο αυτό προσπαθεί να πείσει πως τα δύσκολα για τη χώρα τελείωσαν και ότι βρισκόμαστε στην αυγή μιας νέας εποχής. Η πραγματικότητα όμως είναι αρκετά διαφορετική από εκείνη που το Μέγαρο Μαξίμου θέλει να παρουσιάσει.

Ρεπορτάζ: Θεοδόσης Παπανδρέου

Ως επιτυχία θα μπορούσε να εκληφθεί η απόφαση του Eurogroup το βράδυ της Τρίτης. Έστω και με αστερίσκους (ουσίας και όχι διαδικαστικούς, όπως προσπαθεί αν πείσει η κυβέρνηση), η αξιολόγηση έκλεισε. Και θα ήταν επιτυχία, αν η κυβέρνηση είχε εξασφαλίσει συμφωνία για το χρέος ή τουλάχιστον δεν είχε προσφέρει «γη και ύδωρ» μέσω του τελευταίου πολυνομοσχεδίου. Επίσης, θεωρητικά, επιτυχία είναι το ύψος της δόσης. Το ποσό που θα δοθεί –όταν δοθεί– στην Ελλάδα είναι σημαντικό και θα αποτελέσει ανάσα για την πραγματική οικονομία, μιας και το μεγαλύτερο μέρος της δόσης θα κατευθυνθεί στα χρέη του κράτους.

Μόνο που για να δοθεί η δόση πρέπει να καλυφθούν οι τελευταίες εκκρεμότητες, να πληρώσει η Ελλάδα τους δανειστές και να περιμένει την έγκριση για το τι και πότε θα το πληρώσει. Ακόμα και το γεγονός πως το δεύτερο μέρος της δόσης πάει για φθινόπωρο, ελλοχεύει κινδύνους μιας και τότε θα έχουμε μπει σε διαδικασία νέας αξιολόγησης.

Ναι μεν, αλλά…
Για να καταλάβουμε πόσο κερδισμένη είναι η κυβέρνηση, αλλά κυρίως η χώρα, θα πρέπει να τα δούμε σημείο-σημείο. Η κυβέρνηση υποστηρίζει πως «από τη δόση των 10,3 δισ. ευρώ “θα δοθεί μια πρώτη καταβολή τον Ιούνιο (7,5 δισεκατομμύρια ευρώ) για την κάλυψη των αναγκών εξυπηρέτησης του χρέους και για να γίνει εκκαθάριση ενός αρχικού μέρους των ληξιπρόθεσμων οφειλών, που είναι ουσιαστικό μέτρο στήριξης της πραγματικής οικονομίας”. Η επόμενη εκταμίευση θα γίνει “μετά το καλοκαίρι” και θα χρησιμοποιηθεί “για την εκκαθάριση ληξιπρόθεσμων οφειλών και για την κάλυψη των περαιτέρω αναγκών εξυπηρέτησης του χρέους”. Δηλαδή στην αγορά θα “πέσουν” 3,5 δισ. ευρώ μέχρι τέλος Οκτωβρίου [700 εκατ. το μήνα]». Και σε μεγάλο βαθμό δεν έχει άδικο…

Βέβαια, μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου η κυβέρνηση έχει να αποπληρώσει λίγο περισσότερο από 5 δισ. ευρώ από το χρέος, με το μεγαλύτερο κομμάτι να αφορά τόκους. Επίσης η επόμενη δόση γενικά και αόριστα ορίζεται για μετά το καλοκαίρι. Το φθινόπωρο, όμως, θα ακολουθήσει η επόμενη αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος. Και κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει πως ενδιαμέσως θα απαιτηθούν και επιπλέον μέτρα. Αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά στο Μέγαρο Μαξίμου, όσο και αν προσπαθούν να το αποσιωπήσουν.

Προαπαιτούμενα
Για την καταβολή της πρώτης δόσης οι δανειστές έχουν ήδη ζητήσει κάποια επιπλέον μέτρα. Τα οποία φυσικά δεν έχουν άλλο στόχο παρά την απογύμνωση της κυβέρνησης. Γιατί; Πολύ απλά διότι οι δανειστές ζητούν το Ελληνικό, τα κόκκινα δάνεια με εγγυήσεις του Δημοσίου και τη νομική ασυλία της διοίκησης του Υπερταμείου Ιδιωτικοποιήσεων, ενώ τριβές και αιτήματα πρόσθετων διευκρινίσεων έχει πυροδοτήσει και το Ταμείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης που προανήγγειλε ο πρωθυπουργός την Κυριακή στη Βουλή.

Και τα τέσσερα ζητήματα τελούν υπό διαπραγμάτευση σε τηλεδιασκέψεις με τους εκπροσώπους των θεσμών, με στόχο να κλείσουν το ταχύτερο δυνατό, να γίνουν οι αναγκαίες νομοθετικές παρεμβάσεις και να εκταμιευθεί το πρώτο σκέλος της δόσης των 10,3 δισ. ευρώ έως τα μέσα Ιουνίου.

Το Ελληνικό έχει υπάρξει κόκκινη σημαία για την κυβέρνηση, η οποία τώρα θα πρέπει να το θυσιάσει για να εξασφαλίσει τη δόση. Εκείνο όμως που θα πονέσει ακόμα περισσότερο είναι το θέμα των κόκκινων δανείων με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου. Και αυτό καθώς ανάμεσά τους βρίσκονται πολλά αγροτικά δάνεια τα οποία έχουν κοκκινίσει. Στην πλειοψηφία τους ανήκουν στην πάλαι ποτέ Αγροτική, η οποία είναι υπό εκκαθάριση και έχει επιχειρηθεί η ρύθμισή τους από τον εκκαθαριστή.

Πόνταρε στο χρέος, αλλά έχασε…
Η κυβέρνηση πόνταρε στο θέμα του χρέους. Αλλά εν τέλει έχασε. Γιατί η όποια συμφωνία είναι ασπιρίνη, καθώς δεν υπάρχει απόφαση για μακροπρόθεσμη ρύθμισή του η οποία και θα επέτρεπε στη χώρα να διεκδικήσει επενδύσεις σε ένα σταθερό οικονομικό τοπίο.

Γερμανικά και ελβετικά δημοσιεύματα αναφέρουν σχετικά ότι η ελάφρυνση του χρέους είναι μονόδρομος και ότι το μέλλον της Ελλάδας εξαρτάται από την έκβαση των γερμανικών εκλογών (2017). Όπως σχολιάζει η γερμανική εφημερίδα «Tageszeitung», μόνο όταν ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε αποχωρήσει από το υπουργείο Οικονομικών, τότε ίσως θα ανασάνει η Ελλάδα. Μάλιστα, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου ο Γερμανός ΥΠ.ΟΙΚ. κατέβαλε προσπάθειες να πείσει ότι είναι απολύτως φυσική η παραπομπή της απόφασης για πιθανή ελάφρυνση του χρέους στο μέλλον.

Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών επέμεινε πάντως ότι στα τέλη του 2018 θα ολοκληρωθεί το τρέχον πρόγραμμα, στο οποίο συμμετέχει το ΔΝΤ. Σε περίπτωση ανάγκης σχετικά με τη βιωσιμότητα του χρέους, τότε η εταίροι θα εξετάσουν το ζήτημα, συμπλήρωσε. Την ίδια ώρα η κυβέρνηση επιμένει πως «οι συμφωνηθείσες παρεμβάσεις για το χρέος επιτυγχάνουν την έξοδο στις αγορές». Μόνο αν επιτευχθούν όλοι οι στόχοι, ακόμα και εκείνος για τα πλεονάσματα που έντονα ψιθυρίζεται πως είναι ουτοπικός.