«Ασαφής» νίκη με αμφίβολο… σκορ!

Χρειάστηκε μια επταμερής συνάντηση για να αποσαφηνιστεί η δημιουργική ασάφεια στη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου. Και τώρα η κυβέρνηση καλείται –άμεσα– να αποδείξει πως ο ένας μήνας πολιτικής διαπραγμάτευσης δεν γονάτισε άνευ λόγου την αγορά της χώρας.

Το επόμενο διάστημα θα αποδειχθεί αν οι εξελίξεις της Πέμπτης και της Παρασκευής στις Βρυξέλλες είναι οδυνηρός συμβιβασμός ή πολιτική νίκη για την ελληνική κυβέρνηση.

Μπορεί το Μέγαρο Μαξίμου αυτήν τη στιγμή να επαίρεται ότι κατάφερε να καθίσει στο ίδιο τραπέζι τους ισχυρούς της Ευρώπης και να τους αναγκάσει επί επτά ώρες να ασχολούνται με την Ελλάδα, όμως το αποτέλεσμα της επταμερούς συνάντησης έρχεται απλά να επιστρέψει τη χώρα στη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου, προσθέτοντας όμως ένα ακόμα στοιχείο: οι ελληνικές προτάσεις θα πρέπει να είναι τιμολογημένες και με αυστηρό χρονοδιάγραμμα, κάτι που αρχικά δεν προβλεπόταν.
Για να φτάσουμε σε αυτό, όμως, χρειάστηκε να αδειάσουν τα δημόσια ταμεία, να στεγνώσει η αγορά και όλοι να στοιχηματίζουν στην πιθανότερη ημερομηνία για το Grexit.
Στο κυβερνητικό επιτελείο πάντως γίνεται λόγος για νίκη, εξηγώντας πως όλο το προηγούμενο διάστημα ασκούνταν έντονες πιέσεις με τη βοήθεια της ΕΚΤ, που οδήγησε τη χώρα σε οικονομική ασφυξία, ώστε η ελληνική κυβέρνηση να υιοθετήσει μέτρα που προβλέπονταν στο e-mail Χαρδούβελη – και, μάλιστα, να τα παρουσιάσει ως δική της πρωτοβουλία.
Μόνο τυχαία δεν είναι η δήλωση του πρωθυπουργού πως οριστικά και αμετάκλητα αυτή η λίστα ανήκει στο παρελθόν. Εκείνο που όμως δεν είπε είναι πως οι δανειστές περιμένουν και πάλι δημοσιονομικά μέτρα, τα οποία η κυβέρνηση θα πρέπει να προτείνει και στο τέλος της ημέρας να αποφέρουν αντίστοιχα κέρδη.
Προφανώς για αυτό, και για πρώτη φορά, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας αναφέρθηκε με αριθμούς στον στόχο της κυβέρνησης όσον αφορά τη φοροδιαφυγή. Έκανε λόγο για 700.000.000 ευρώ μέχρι το τέλος του χρόνου, ποσό που θα προέλθει από τις λίστες που υπάρχουν.
«Ο κ. Νικολούδης έχει εξαγγείλει μια σειρά δράσεις για να αντιμετωπίσουμε τη συστηματική φοροδιαφυγή. Ο ίδιος έχει εντοπίσει καταθέτες, όπου οι καταθέσεις τους δεν είχαν καμία αντιστοιχία με το πόθεν έσχες τους, μια συσσωρευμένη φοροδιαφυγή, ίσως πάνω από δύο δισ. Μπορούμε μέσα στον επόμενο χρόνο να συγκεντρώσουμε πάνω από 800.000.000 ευρώ από αυτές τις δραστηριότητες», τόνισε, συμπληρώνοντας:
«Να σας πω ότι την επόμενη εβδομάδα θα έχουμε στην Αθήνα την επίσκεψη του υπουργού Επικρατείας της Ελβετίας, να προχωρήσουμε επιτέλους σε μια ουσιαστική ανταλλαγή ιδεών και σε συμφωνία που αφορά στις καταθέσεις Ελλήνων στην Ελβετία που δεν έχουν φορολογηθεί. Μια συμφωνία που έκανε η Ιταλία και είχε ζητήσει η προηγούμενη κυβέρνηση, αλλά δεν έθεσαν προτεραιότητα να το κάνουν. Εμείς, πολύ σύντομα, θα δείτε, έχουμε επεξεργαστεί πρωτοβουλίες, ώστε να κάνουμε μεταρρυθμίσεις με αίσθημα κοινωνικής ευθύνης και με δημοσιονομικό αποτέλεσμα».
Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες της «Α», το οικονομικό επιτελείο προετοιμάζει νομοθετική ρύθμιση, η οποία θα επιτρέπει την κατάσχεση των ποσών που δεν δικαιολογούνται υπέρ του Δημοσίου.

«Ξεχάστε προηγούμενες δεσμεύσεις…»
«Ξεχάστε τις δεσμεύσεις της προηγούμενης κυβέρνησης, δεν υπάρχει mail Χαρδούβελη, δεν υπάρχει δέσμευση για πρωτογενές πλεόνασμα 3%. Τα υφεσιακά μέτρα της προηγούμενης κυβέρνησης τελείωσαν. Τα δικά μας μέτρα θα έχουν θετικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα. Στόχος είναι αυτά να φέρουν πρωτογενές πλεόνασμα γύρω στο 1-1,5%», τόνισε χαρακτηριστικά ο Αλέξης Τσίπρας, ενώ απέδωσε την οικονομική στενότητα στο γεγονός πως «η Ελλάδα δεν έχει εκταμιεύσει δόσεις από το περασμένο καλοκαίρι λόγω της αδυναμίας της προηγούμενης κυβέρνησης να υλοποιήσει τις δικές της δεσμεύσεις. Ενώ δεν εκταμιεύουμε, συνεχίζουμε να καλύπτουμε τις υποχρεώσεις μας».
Όπως ομολόγησε επί της ουσίας ο ίδιος ο πρωθυπουργός, οι μεταρρυθμίσεις που θα πρέπει άμεσα (τις επόμενες κιόλας ημέρες) να καταθέσει η κυβέρνηση θα πρέπει να έχουν αποτέλεσμα 1-1,5% πρωτογενές πλεόνασμα, και πραγματικά αυτό αποτελεί δύσκολο γρίφο με δεδομένο πως από το τραπέζι έχουν αφαιρεθεί όλα τα μνημονιακά μέτρα, όπως περικοπές σε μισθοδοσίες και συντάξεις.

Ένα ερώτημα, δύο ενδεχόμενα
Το ερώτημα που θα απαντηθεί εκ των πραγμάτων το επόμενο διάστημα είναι αν η κυβέρνηση τον τελευταίο μήνα αξιοποίησε τον χρόνο συγκεντρώνοντας στοιχεία που να της επιτρέψουν να καταθέσει μια ρεαλιστική πρόταση με ξεκάθαρο στόχο ή απλά ροκάνιζε τον χρόνο, όπως την κατηγορεί η αντιπολίτευση.
Αν επιβεβαιωθεί η δεύτερη εκτίμηση, θα πρέπει να θεωρηθεί δεδομένο πως η χώρα θα οδηγηθεί σε ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις καθώς από τα μέσα Απρίλη –όπως επιβεβαιώνεται από διαφορετικές πηγές– η Ελλάδα θα βρίσκεται αντιμέτωπη με την απόλυτη οικονομική ασφυξία.
Αν πάλι η κυβέρνηση καταφέρει να πάρει την έγκριση του Eurogroup χωρίς δυσκολία για την εκταμίευση καταρχήν του 1,9 δισ. ευρώ της ΕΚΤ, τότε θα αναδειχθεί στον κυρίαρχο πολιτικό παίκτη οδηγώντας σε αναμόρφωση του πολιτικού χάρτη.
Σε πρώτη εκτίμηση, πάντως, ο Αλέξης Τσίπρας έχει πετύχει μια συμβολική νίκη, καθώς οι συνομιλητές του παραδέχθηκαν πως τα μεταρρυθμιστικά μέτρα που θα ληφθούν θα πρέπει να είναι τέτοια που δεν θα προκαλέσουν αντιδράσεις στην Ελλάδα. Αυτή η παραδοχή από μόνη της διαφοροποιεί την κατάσταση και μένει στην κυβέρνηση να αποδείξει ότι είναι έτοιμη να χτυπήσει τα οικονομικά συμφέροντα. Ένα πρώτο δείγμα έδωσε με τη νομοθετική πρωτοβουλία για τις τριγωνικές συναλλαγές, αν και η πρόθεση της κυβέρνησης «χτυπά» ολόκληρη την αγορά. Με αυτήν απειλεί να επιβάλει «δασμό» 26% σε όποια δαπάνη για αγορά από εταιρείες που έχουν την έδρα τους σε χώρες όπως η Κύπρος, η Βουλγαρία ή η Ιρλανδία. Αν και ισχύει σήμερα παρόμοια διάταξη, αφορά μόνο τις συνδεδεμένες θυγατρικές εταιρείες σε τέτοιες χώρες, και όχι οποιαδήποτε άλλη εταιρεία των χωρών αυτών.