Η ανθρωπιά νίκησε το γράμμα του νόμου

Απόφαση ανθρωπιάς από το Διοικητικό Εφετείο της Αθήνας. Με πρόσφατη απόφασή του (αριθμός 419/2014) το δικαστήριο ανέστειλε την εκτέλεση επαναπροώθησης στην Κένυα μιας μητέρας με τα τρία ανήλικα τέκνα της. Κι αυτό ανεξάρτητα από το αν στοιχειοθετούν περίπτωση αναγνώρισής τους ως προσφύγων.

Της Καίτης Καλογήρου

Η αναστολή (στην εκτέλεση σχετικής απόφασης του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη) χορηγήθηκε καθαρά για ανθρωπιστικούς λόγους επειδή, όπως αναφέρεται στο σκεπτικό των δικαστών, η επιστροφή τους στην Κένυα «ενδέχεται να τους προκαλέσει βλάβη ανεπανόρθωτη συνισταμένη σε έκθεση σε κίνδυνο της σωματικής τους ακεραιότητας, παρότι αναγνωρίζεται ότι η νομοθεσία της Κένυα διασφαλίζει τις γυναίκες από τον ακρωτηριασμό των γεννητικών οργάνων και η κυβέρνηση της χώρας έχει προχωρήσει σε μία ευρείας κλίμακας προσπάθεια καταστολής της δράσης εγκληματικής οργάνωσης».

Κινδύνευε με ακρωτηριασμό γεννητικών οργάνων

Η Κενυάτισσα μητέρα των ανήλικων παιδιών ήρθε στην Ελλάδα στις 3/9/2002 και στις 12/7/2013 υπέβαλε στο Περιφερειακό Γραφείο Ασύλου Αττικής, για τον εαυτό της και ως έχουσα την επιμέλεια των τριών ανηλίκων παιδιών της κενυατικής υπηκοότητας (3, 5 και 13 ετών), αίτηση διεθνούς προστασίας, σύμφωνα με το άρθρο 1(Α) της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 περί του Καθεστώτος των Προσφύγων.

Κατά την προφορική εξέτασή της παρουσία διερμηνέα στη γλώσσα σουαχίλι που κατανοεί, ισχυρίστηκε συνοπτικά ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της διότι χρειαζόταν οικονομική συνδρομή προκειμένου να εγχειριστεί το παιδί της που έχει πρόβλημα στα πόδια, καθώς και ότι δεν επιθυμεί να επιστρέψει στη χώρα της, διότι ανήκει στη φυλή Kikuyu, που υποβάλλουν σύμφωνα με τις παραδόσεις τις γυναίκες στην πρακτική FGM (Female genitalmultilation – ακρωτηριασμό γεννητικών οργάνων), ο ίδιος δε κίνδυνος ελλοχεύει από την οργάνωση Mungiki που δραστηριοποιείται σε πολλές περιοχές της Κένυας.

Με απόφαση, όμως, του Περιφερειακού Γραφείου Ασύλου Αττικής απορρίφθηκε η αίτηση, με την αιτιολογία ότι η αιτούσα και τα ανήλικα τέκνα της δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις χορήγησης του καθεστώτος του πρόσφυγα [άρθρο 1Α της Σύμβασης της Γενεύης ούτε τις προϋποθέσεις αναγνώρισής τους ως δικαιούχων επικουρικής προστασίας (άρθρο 22 παρ. 1 του π.δ. 113/2013)]. Κατά της απόφασης αυτής η γυναίκα άσκησε στις 4/10/2013 ενώπιον της Αρχής Προσφυγών εμπρόθεσμα προσφυγή, με την οποία ζήτησε την επανεξέταση της αίτησής της για τη χορήγηση διεθνούς προστασίας.

Η 9η Επιτροπή Προσφυγών του υπουργείου Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη, εξετάζοντας τη νομική βάση του αιτήματος, έκρινε κατά πλειοψηφία ότι η αιτούσα δεν παρέθεσε αδιάσειστα στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι ο επικαλούμενος φόβος της λόγω του κινδύνου υποβολής στην πρακτική του FGM από την οργάνωση Mungiki μπορεί να θεωρηθεί εύλογος και θεμελιωμένος σε αντικειμενικά δεδομένα, ώστε να συνάγεται ότι υπάρχει άμεσος και αναπότρεπτος κίνδυνος για τη ζωή ή τη σωματική της ακεραιότητα σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής της, καθόσον και από επίσημες και επικαιροποιημένες πηγές η νομοθεσία στην Κένυα, παρά τα μακροχρόνια προβλήματα, προβλέπει τη διασφάλιση των γυναικών κατά της πρακτικής του ακρωτηριασμού των γεννητικών οργάνων και η κυβέρνηση της χώρας έχει προχωρήσει σε μιας ευρείας κλίμακας προσπάθεια καταστολής της εγκληματικής δράσης της προαναφερόμενης οργάνωσης.

Κι ακόμη ως προς την υπαγωγή στο καθεστώς της επικουρικής προστασίας, έκρινε ότι δεν προκύπτει κίνδυνος να υποστεί σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα της σοβαρή βλάβη που συνίσταται σε θανατική ποινή ή βασανιστήρια, καθώς και ότι στην Κένυα και ιδιαίτερα στην πόλη Ναϊρόμπι (τόπο τελευταίας διαμονής της αιτούσας), «δεν υφίστανται συνθήκες διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης που να οδηγούν στην πιθανολόγηση σοβαρής βλάβης, λόγω αδιακρίτως ασκούμενης βίας».

Είδαν τον κίνδυνο

Οι δικαστές, όμως, του Διοικητικού Εφετείου της Αθήνας αξιολόγησαν διαφορετικά τα πράγματα και κατέληξαν στην κρίση ότι «η εκτέλεση της προσβαλλόμενης απόφασης και η τυχόν επαναπροώθηση αυτών στην Κένυα ενδέχεται να τους προκαλέσει βλάβη ανεπανόρθωτη, συνιστάμενη σε έκθεση σε κίνδυνο της σωματικής τους ακεραιότητας. Προς αποτροπή του κινδύνου αυτού, πρέπει να διαταχθεί η Διοίκηση:

α] Να απέχει, μέχρι την έκδοση οριστικής απόφασης του Διοικητικού Εφετείου επί της εκκρεμούς αιτήσεως ακυρώσεως, από κάθε ενέργεια ερειδόμενη στην προσβαλλόμενη απόφαση, η οποία θα είχε ως συνέπεια την εξαναγκασμένη αναχώρηση της αιτούσας και των ανηλίκων τέκνων της από τη χώρα και την επιστροφή τους στην Κένυα.

β] Να επιστρέψει στην αιτούσα, εάν της έχει αφαιρεθεί, το “ειδικό δελτίο αιτήσαντος άσυλο αλλοδαπού” και να προβεί στην παράταση της ισχύος του, εάν συντρέχει περίπτωση».