Σ. Δημοπούλου: «Δύσκολες εποχές, ενδιαφέρουσες ιστορίες»

Με το νέο της βιβλίο επανέρχεται η δυναμική συγγραφέας Σοφία Δημοπούλου, παίζοντας ανάμεσα στη ζωή συγκεκριμένου χωροχρόνου –Επταετία της Χούντας στην Ελλάδα– και στα ονειρεμένα ταξίδια του Ελύτη.

Όχι άδικα, βεβαίως. Η ιδιαίτερη πένα της την έχει καθιερώσει στις πιο σημαντικές νέες συγγραφείς της χώρας μας, με σημαντική αναγνώριση και διθυραμβικές κριτικές. Δεν γινόταν μετά απ’ όλα αυτά να μείνουμε μόνο στην εμβάθυνση των μηνυμάτων της, χωρίς να συζητήσουμε μαζί της τα πώς και τα γιατί που την οδήγησαν σε τούτο το εξαιρετικό από κάθε άποψη βιβλίο με τίτλο «Η Ζωή Απέναντι» (εκδόσεις Μεταίχμιο), ενόψει μάλιστα της παρουσίασής του.

Ιχνηλατώντας… με την Καίτη Νικολοπούλου

Η ιστορία του προηγούμενου βιβλίου σας, «Σε Σωστή Ώρα Νυχτώνει», εκτυλίσσεται στην Πάτρα του 19ου αιώνα, ενώ του καινούργιου στην Αθήνα της Επταετίας. Γιατί επιλέγετε τόσο δύσκολες πολιτικά εποχές για την Ελλάδα;

«Δεν ξεκίνησα να γράφω, ούτε στη μία, ούτε και στην άλλη περίπτωση, θέλοντας να περιγράψω μια συγκεκριμένη εποχή. Είχα να πω δύο διαφορετικές ιστορίες, πολλά από τα επιμέρους περιστατικά των οποίων ήταν αληθινά. Δεν ήθελα λοιπόν να τα απομονώσω από το φυσικό ιστορικό τους πλαίσιο, γιατί θα τα απογύμνωνα από την αλήθεια τους. Κάθε ιστορία είναι διαφορετική όταν αλλάξουν οι συνθήκες, κι εγώ ήθελα να κρατήσω τις αυθεντικές. Οι ιστορίες δηλαδή καθόρισαν και το χρονικό τους φόντο. Το γεγονός πως και οι δύο εποχές είναι δύσκολες πολιτικά, επισημαίνει πως δύσκολες εποχές γεννούν ενδιαφέρουσες ιστορίες». 

Έπειτα από τη σπίθα της αρχικής ιδέας, τι είναι πιο δύσκολο για εσάς: Να δώσετε σάρκα και οστά στους καινούργιους σας ήρωες ή να μελετήσετε την εποχή μέσα στην οποία δρουν;

«Το πιο δύσκολο για μένα είναι να φτιάξω αληθοφανείς ήρωες, απόλυτα ενταγμένους στο ιστορικό τους πλαίσιο. Αυτό προϋποθέτει πως τα πρόσωπα δεν θα είναι μόνο πολύ καλά δουλεμένα ώστε να εξυπηρετούν τη μυθοπλασία, αλλά θα είναι συνεπή και με την εποχή τους. Τα ιστορικά γεγονότα είναι εύκολο πια να μελετηθούν – υπάρχουν ιστορικές πηγές σε αφθονία σήμερα. Το δύσκολο είναι να κατανοήσεις το κοινωνικό πλαίσιο της κάθε εποχής, τις συνήθειες, τα ήθη και τα έθιμα, τον καθημερινό τρόπο ζωής. Οι ήρωες πρέπει να είναι συμβατοί με την εποχή τους ως προσωπικότητες».

Κάθε κεφάλαιο του βιβλίου σας ξεκινά με μια φράση από τον «Μικρό Ναυτίλο» του Ελύτη. Πώς προέκυψε αυτή η ιδέα;

«Η ζωή είναι ένα ταξίδι σ’ ένα μεγάλο πλωτό ποτάμι. Έτσι τη φανταζόμουν από παιδί, έτσι ακριβώς θέλησα να την αποδώσω και σ’ αυτό το βιβλίο. Καθένας από εμάς, τους συνταξιδιώτες της ζωής, πρέπει να κρατάμε γερά το τιμόνι του δικού μας πλοίου και να πλέουμε με σιγουριά, απολαμβάνοντας τη θέα γύρω μας. Καθένας λοιπόν από εμάς είναι ένας μικρός ταξιδευτής, ένας μικρός Ναυτίλος που ταξιδεύει και ταξιδεύει…  Ο μεγάλος μας ποιητής Οδυσσέας Ελύτης έχει αποδώσει με τους στίχους του στον “Μικρό Ναυτίλο” τόσα συμπυκνωμένα νοήματα για τη ζωή, για την πατρίδα, για την ελληνική φύση, που κάθε φράση ένιωθα πως ξεκλείδωνε άριστα τις δικές μου επιμέρους αφηγήσεις».

Υπάρχει κάποια ατάκα ήρωά σας, την οποία χρησιμοποιείτε και εσείς συχνά; Αν ναι, ποια είναι αυτή;

«Δεν νομίζω, εξάλλου προσπαθώ να μη με “αντιγράφουν” οι ήρωες, να είναι ανεξάρτητες προσωπικότητες από τη δική μου».

 Με ποια  ηρωίδα σας ταυτίζεστε περισσότερο; Ποια χαρακτηριστικά της ταιριάζουν με τα δικά σας;

«Με τη Δάφνη, το μικρό κορίτσι του Ευάγγελου Μητρόπουλου. Έχει πάνω-κάτω τη δική μου ηλικία και τη δική μου ψυχοσύνθεση και είναι κατά κάποιον τρόπο η δική μου φωνή μέσα στην ιστορία. Έχει τις ίδιες ευαισθησίες μ’ εμένα και γι’ αυτό της χαρίζομαι λιγάκι παραπάνω».

Αν οι ήρωες σας ζούσαν στο «σήμερα», στην Ελλάδα της γενικευμένης κρίσης, πώς θα λειτουργούσαν;

«Πιστεύω πως δεν θα λειτουργούσαν και τόσο διαφορετικά. Οι συμβιβασμένοι θα ήταν και σήμερα συμβιβασμένοι, θα ακολουθούσαν τη μοίρα που τους όρισαν άλλοι, θα ακολουθούσαν παθητικά την Ιστορία. Οι αγωνιστές θα προσπαθούσαν να αλλάξουν τα πράγματα για χάρη του κοινωνικού συνόλου και για να βελτιώσουν τη δική τους ζωή. Οι συγκεκριμένοι χαρακτήρες είναι διαχρονικοί και εγκιβωτίζονται σε κάθε χρονικό πλαίσιο». 

Τι θα συμβουλεύατε κάποιον που βλέπει τη ζωή του από… απέναντι;

«Να ζήσει πραγματικά, να μη φοβηθεί να μπει στο ποτάμι της ζωής του και να αφεθεί να ταξιδέψει στα νερά, όσο θολά και να είναι, απολαμβάνοντας ετούτο το ταξίδι. Γιατί ό,τι μετράει, είναι αυτό ακριβώς το ταξίδι και οι εμπειρίες που μας χαρίζει».

 

Η πολιτική μηχανικός που «χτίζει» ξεχωριστές ιστορίες

H Σοφία Δημοπούλου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα, η καταγωγή της όμως είναι από τα Λουσικά, ένα χωριό λίγα χιλιόμετρα έξω από την Πάτρα. Σπούδασε στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, στη Σχολή Πολιτικών Μηχανικών και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στον περιβαλλοντικό σχεδιασμό. Εργάστηκε ως μηχανικός στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα. Έχει γράψει τα μυθιστορήματα: «Lapis lazuli», «Η πέτρα που λείπει» (2012), «Άλμα θα πει ψυχή» (2013) και «Σε σωστή ώρα νυχτώνει» (2014).

 

Στις 11 Ιουλίου η παρουσίαση

Η παρουσίαση του βιβλίου της Σοφίας Δημοπούλου «Η Ζωή Απέναντι» (εκδόσεις Μεταίχμιο) θα γίνει τη Δευτέρα, 11 Ιουλίου 2016, στις 8:30 μ.μ., στον κήπο του Νομισματικού Μουσείου (Πανεπιστημίου 12, Αθήνα).

Για το βιβλίο θα μιλήσει η δημοσιογράφος και συγγραφέας Ελένη Γκίκα.
Αποσπάσματα από το βιβλίο θα διαβάσει η ηθοποιός Γιούλικα Σκαφιδά.
Μουσικά διαλείμματα με τους Γιώργο Καραμούτσο και Μίνα Δάκου από το Ωδείο Σαπφώ.
Συντονίζει και συνομιλεί με τη συγγραφέα ο Νίκος Θρασυβούλου, αναπληρωτής διευθυντής του σταθμού ΒΗΜΑ FM – ραδιοφωνικός παραγωγός.