«Την τελική έκβαση θα αποφασίσει η ζωή…»
«Σε σωστή ώρα νυχτώνει»… Ένας τίτλος που σε προκαλεί να τον ψάξεις, να δεις τι κρύβεται από πίσω του. Και η απάντηση έρχεται τόσο απλή: «Την τελική έκβαση θα αποφασίσει η ζωή, έτσι όπως μόνο εκείνη ξέρει να αποφασίζει για τις ιστορίες των ανθρώπων — και πάντα στη σωστή ώρα, ούτε λεπτό νωρίτερα», διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο του τρίτου βιβλίου της συγγραφέως Σοφίας Δημοπούλου που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Μεταίχμιο».
Συνέντευξη στην Καίτη Νικολοπούλου
Ο τρόπος γραφής, η πλοκή, η αρμονία –στις λέξεις και στα πρόσωπα– έφεραν γρήγορα το βιβλίο ψηλά στις προτιμήσεις των αναγνωστών. Η συζήτηση με την ίδια τη συγγραφέα για όλα αυτά αποκάλυψε κάτι ακόμη: την αρμονία στην ψυχή της, ουσιαστικό στοιχείο των ανθρώπων που θέλουν να ασχολούνται με τις τέχνες, καθώς, όπως είπε ο Αριστοτέλης, «η αρμονία του σύμπαντος είναι εναρμονισμένη με την αρμονία του πυρήνα της ψυχής του ανθρώπου».
Τι σας παρακίνησε να ασχοληθείτε με τη συγγραφή βιβλίων;
«Γράφω από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου. Ήταν ο τρόπος που είχα πάντα για να εκφράζω τα συναισθήματα και τις σκέψεις μου. Αποδομώ τον κόσμο γύρω και μέσα μου, τον αναλύω και τον αναπλάθω με τη βοήθεια της φαντασίας και των εμπειριών μου».
Το μυθιστόρημα είναι η πρώτη σας απόπειρα γραφής;
«Όχι ακριβώς. Ξεκίνησα με μικρά κείμενα κι έπειτα με ποιήματα. Τα τελευταία χρόνια γράφω μυθιστορήματα, χωρίς να έχω ξεχάσει όμως και τη μεγάλη μου αγάπη, την ποίηση. Απλώς, η διαδικασία της συγγραφής ενός μυθιστορήματος με βοηθάει να συγκεντρωθώ περισσότερο στον εαυτό μου και στις σκέψεις μου. Λειτουργεί σαν ένα είδος ψυχανάλυσης για μένα».
Πείτε μας λίγα λόγια για το νέο βιβλίο σας «Σε σωστή ώρα νυχτώνει».
«Είναι ένα ιστορικό μυθιστόρημα που αναφέρεται στην Αχαΐα στα τέλη του 19ου με αρχές του 20ού αιώνα. Το βιβλίο αναφέρεται στη ζωή δυο αδελφών που ζουν η μια στην Πάτρα και η άλλη σε ένα χωριό της Αχαΐας, χωρισμένες από χρόνια λόγω ενός νεανικού παραστρατήματος της μιας. Η εποχή είναι δύσκολη – μην ξεχνάμε την πτώχευση του 1893. Οι ζωές των δύο γυναικών μπλέκονται χωρίς οι ίδιες να το γνωρίζουν, με απρόβλεπτες συνέπειες και για τις δύο. Καθώς η ιστορία ξετυλίγεται, μυστικά κρυμμένα φανερώνονται και αποκαλύπτονται οι πραγματικές σχέσεις ανάμεσα στις δύο οικογένειες.
Στο φόντο στέκει η ιστορία, πλούσια, με γεγονότα και πρόσωπα που υπήρξαν πραγματικά και συνδιαλέγονται με τα φανταστικά, η ιστορία της Πάτρας –ξεπεσμένης αριστοκράτισσας–, της Αχαΐας, της Ελλάδας εκείνης της εποχής, που ζει μια οικονομική κρίση με πολλές ομοιότητες με τη σύγχρονή μας. Αυτόν τον παραλληλισμό με τη σημερινή εποχή εξάλλου ήθελα να καταγράψω, διηγούμενη αυτή την ιστορία».
Πού αποδίδετε την επιτυχία του βιβλίου σας;
«Δεν ξέρω στ’ αλήθεια, διότι αν ήξερα θα μπορούσα να εκμεταλλευτώ αυτή τη γνώση προκειμένου να γράψω το επόμενο βιβλίο μου ώστε να είναι το ίδιο επιτυχημένο. Ίσως να είναι το γεγονός πως εξιστορεί μια εποχή με πολλές ομοιότητες με τη σημερινή, και αυτό αυτόματα κάνει τον αναγνώστη να συμπάσχει περισσότερο με τους ήρωες.
Ίσως πάλι, επειδή είναι ένα πολυπρόσωπο μυθιστόρημα, μπορεί καθένας να ταυτιστεί εύκολα με τον χαρακτήρα κάποιου ήρωα. Μπορεί να είναι το γεγονός πως αναφέρονται πολλά πραγματικά γεγονότα και πρόσωπα. Μπορεί να είναι η έντονη πλοκή ή τα συναισθήματα που το διατρέχουν. Καθένας μπορεί να βρει κάτι ενδιαφέρον για να αγαπήσει ένα βιβλίο».
Υπάρχουν αυτοβιογραφικά στοιχεία στα βιβλία σας;
«Άμεσα αυτοβιογραφικά στοιχεία όχι, κομμάτια από την προσωπικότητά μου όμως αναγνωρίζονται στις ηρωίδες κυρίως των βιβλίων μου. Αυτό βεβαίως δεν γίνεται συνειδητά. Ίσως γιατί, όταν χρειάζεται να σκάψω βαθύτερα την ψυχ
ή ενός χαρακτήρα, μου είναι πιο εύκολο να το κάνω ενδοσκοπώντας με. Έτσι κι αλλιώς, καλύτερα απ’ όλους ξέρω τον εαυτό μου».
Στο «Σε σωστή ώρα νυχτώνει» λειτουργήσατε όπως και στα προηγούμενα βιβλία σας;
«Για να είμαι ειλικρινής, σε αυτό το βιβλίο ένα κομμάτι της μυθοπλασίας βασίζεται πάνω στην οικογενειακή μου ιστορία, όπως μου αποκαλύφθηκε μέσα από μια σειρά γραμμάτων που είχα την τύχη να φτάσουν στα χέρια μου. Κάποια πρόσωπα ήταν μέλη της οικογενείας μου. Η Αμυγδάλω, για παράδειγμα, ήταν η προγιαγιά μου. Τα πραγματικά περιστατικά και τα πρόσωπα που συνάντησα μέσα σε εκείνα τα γράμματα, συνδυάστηκαν με τα ιστορικά και με άλλα, φανταστικά, και προέκυψε αυτή η ιστορία».
Έχετε επικοινωνία με τους αναγνώστες σας;
«Έχω επικοινωνία κυρίως μέσω της ηλεκτρονικής μου αλληλογραφίας. Είναι πολύ συγκινητικά όλα τα μηνύματα που παίρνω. Θυμάμαι χαρακτηριστικά το μήνυμα κάποιου αναγνώστη που, διαβάζοντας το πρώτο βιβλίο μου, το “Lapis lazuli, η πέτρα που λείπει”, μου είπε πως ένιωθε ένα μαχαιράκι να στρίβεται λίγο-λίγο μέσα του και πως το βιβλίο τον βοήθησε να καταλάβει λίγο τη γυναικεία ψυχολογία».
Να περιμένουμε κι ένα τέταρτο βήμα;
«Ήδη το τέταρτο βήμα είναι στον αέρα. Έχω ξεκινήσει το καινούριο βιβλίο μου, που είναι ένα κοινωνικό μυθιστόρημα με φόντο την ευαίσθητη εποχή της δεκαετίας του ’70. Το βιβλίο αυτό θα περιέχει και δικές μου μνήμες από εκείνη την εποχή, έχω όμως ακόμα πολλή δουλειά μπροστά μου».
H Σοφία Δημοπούλου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα, η καταγωγή της όμως είναι από τα Λουσικά, ένα χωριό λίγα χιλιόμετρα έξω από την Πάτρα. Σπούδασε στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, στη Σχολή Πολιτικών Μηχανικών, και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στον περιβαλλοντικό σχεδιασμό. Εργάστηκε ως μηχανικός στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα. Έχει γράψει τα μυθιστορήματα: «Lapis lazuli, η πέτρα που λείπει» (2012) και «Άλμα θα πει ψυχή» (2013), ενώ το «Σε σωστή ώρα νυχτώνει» είναι το τρίτο βιβλίο της.