Άμεσα οι αλλαγές στους ΟΤΑ

Σε 35 ημέρες είναι προγραμματισμένες οι ορκωμοσίες των νέων αιρετών της τοπικής αυτοδιοίκησης σε όλη την Επικράτεια και από την 1η Σεπτεμβρίου πιάνουν δουλειά οι εκλεγέντες δήμαρχοι και περιφερειάρχες, όπως επίσης και τα νέα δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια.

 

Του Μιχάλη Κωτσάκου

 

Όμως ο δρόμος όλων των αιρετών στους ΟΤΑ δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα (εξαιρούνται όσοι κατάφεραν να εκλεγούν από την πρώτη Κυριακή και πλέον έχουν τεράστια δύναμη στα Δημοτικά Συμβούλια). Τουναντίον, όπως έδειξαν και τα αποτελέσματα στην πλειοψηφία των δήμων και των περιφερειών, ελλοχεύει ο κίνδυνος να μην υπάρχει κυβερνησιμότητα. Ο «Κλεισθένης», ο περιβόητος νόμος Σκουρλέτη, που αντικατέστησε τον «Καλλικράτη», επέβαλε την απλή αναλογική και σε μία πλειάδα από δήμους ο εκλεγείς δήμαρχος είναι ισχνή μειοψηφία στα δημοτικά συμβούλια. Τρανό παράδειγμα ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Ζέρβας, ο οποίος στο Δημοτικό Συμβούλιο αν δεν βάλουν γερές πλάτες τουλάχιστον άλλες τρεις μεγάλες παρατάξεις δεν θα μπορεί να περνά ούτε την αλλαγή μίας λάμπας.

Όμως τα στραβά του ιδεοληπτικού νόμου Σκουρλέτη δεν σταματούν εκεί. Σε δήμο της Αττικής, όπου εξελέγη δήμαρχος προερχόμενος από την εξωκοινοβουλευτική αριστερά και είχε τη στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ, αν και ήταν νικητής και στους δύο γύρους, εν τούτοις στο Δημοτικό Συμβούλιο είναι μεν η πρώτη δύναμη, αλλά παρά τις όποιες συνεργασίες εξασφαλίσει δεν θα καταφέρνει να έχει σε κάθε Δημοτικό Συμβούλιο έστω και την οριακή πλειοψηφία. Αυτό αποτελεί ένα δείγμα για το πόσο πρόχειρα καταρτίστηκε ο νόμος Σκουρλέτη. Με βάση τον νόμο που έφτιαξε ο νυν γραμματέας του ΣΥΡΙΖΑ, το πιθανότερο είναι να μην κατάλαβε τη ζημιά που προκάλεσε.

Σε περίπτωση που η νυν ηγεσία δεν προχωρήσει σε αλλαγές στον «Κλεισθένη» άμεσα, πριν δηλαδή αναλάβουν επίσημα τα καθήκοντά τους οι νεοεκλεγέντες αιρετοί τοπικοί άρχοντες, τότε ο αντίκτυπος θα κοστίσει και στην κεντρική κυβέρνηση. Κι αυτό διότι τα μικρά ή μεγάλα έργα που γίνονται σε κάθε δήμο κινούν το χρήμα, όπως λέει ο λαός μας. Σε μικρή κλίμακα προσφέρουν στις τοπικές οικονομίες. Αν όμως ισχύσει τελικώς το επιεικώς αστείο νομοσχέδιο Σκουρλέτη, από τον Σεπτέμβριο όλα αυτά θα σταματήσουν. Ή, πιο σωστά, θα σταματήσει ο σχεδιασμός για νέα έργα, καθώς θα υπάρχει ζήτημα με τα Δημοτικά Συμβούλια.

 Θα δοθούν μεγαλύτερες εξουσίες στους δημάρχους και στις οικονομικές επιτροπές, για να υπάρξει κυβερνησιμότητα σε δήμους και περιφέρειες

Σύντομα οι αλλαγές

Με ισχυρές επιτροπές που θα έχουν τον τελικό λόγο στις πιο κρίσιμες αποφάσεις θα επιδιώξει η κυβέρνηση να λύσει τα χέρια σε «αδικημένους» νικητές της αυτοδιοίκησης, που αναλαμβάνουν καθήκοντα (την 1η Σεπτεμβρίου) με μειοψηφία στα συμβούλια. Για το κυβερνητικό επιτελείο αποτελεί προτεραιότητα να προλάβει τυχόν χάος στους δήμους, γι’ αυτό και παρεμβάσεις αναμένονται στο πρώτο νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών.  Έγκυρη πηγή μιλά για «μικρό πλέγμα διατάξεων άμεσης εφαρμογής» και κεντρικός πυλώνας θα είναι η δυνατότητα λήψης σημαντικών αποφάσεων «από άλλο όργανο, εφόσον δεν το καταφέρνει το συμβούλιο και, άρα, κινδυνεύουν συμφέροντα του δήμου». Τέτοια περίπτωση μπορεί να είναι, ενδεικτικά, η ψήφιση προϋπολογισμού, ενώ το εν λόγω όργανο πιθανότατα θα είναι δύο ή και τρεις επιτροπές (Οικονομική, Εκτελεστική, Ποιότητας Ζωής) με αυξημένη αρμοδιότητα και με τον δήμαρχο να επιλέγει τα περισσότερα μέλη, ώστε να διαθέτει την πλειοψηφία. Με τη νομοθετική ρύθμιση που θα κατατεθεί σε λίγα 24ωρα θα καθοριστούν αναλυτικά τα καθήκοντα, ώστε να μην υπάρξει –πρακτικά– σύγχυση, όπως αναφέρουν πηγές του υπουργείου Εσωτερικών.

Το καλό για τον Θεοδωρικάκο είναι ότι ο υφυπουργός Εσωτερικών για θέματα Αυτοδιοίκησης, ο Θόδωρος Λιβάνιος, έχει άμεση γνώση για τους ΟΤΑ. Ήταν στην ομάδα που κατάρτισε τον «Καλλικράτη» και του νέου νόμου για τις εκλογικές δαπάνες στις Δημοτικές και Περιφερειακές εκλογές. Από το 2011 και για τρία χρόνια ήταν δίπλα στον Γιώργο Καμίνη ως γραμματέας του δήμου Αθηναίων. Έτσι, λοιπόν, μπορεί να αξιολογήσει τις προτάσεις τόσο της ΚΕΔΕ (δήμαρχοι), όσο και της ΕΝΠΕ (περιφερειάρχες), προκειμένου να δρομολογηθούν οι απαιτούμενες νομοθετικές ρυθμίσεις στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Πλήρης διαχωρισμός

Από το επιτελείο του κ. Θεοδωρικάκου επιμένουν ότι οι βασικές στοχεύσεις της κυβέρνησης είναι ο πλήρης διαχωρισμός των αρμοδιοτήτων μεταξύ των δύο βαθμών Αυτοδιοίκησης, αλλά και του κράτους. Μάλιστα στο πλαίσιο της πραγματικής αποκέντρωσης είναι η απόδοση του ΕΝΦΙΑ στους δήμους, ώστε «με αυτό τον τρόπο να αποκτήσουν αυτοτέλεια οι δήμοι», τονίζουν χαρακτηριστικά.

Επίσης, ένας τομέας που θα επιμείνει ο υπουργός Εσωτερικών και ως πανεπιστημιακός δάσκαλος είναι να συνδεθεί η εκπαίδευση με την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Κι όπως υποστηρίζει στη νέα αυτή εποχή για την Αυτοδιοίκηση, η τριτοβάθμια εκπαίδευση, τα πανεπιστήμια, μπορούν να έχουν τη δική τους ξεχωριστή συμβολή. «Μπορούν να συμβάλουν με συμβουλευτικές υπηρεσίες στους ΟΤΑ, με γεγονότα ανταλλαγής απόψεων και διαμόρφωσης νέων ιδεών και κυρίως με πολλές νέες ιδέες που θα αφορούν τις μορφές χρηματοδότησης των προγραμμάτων παρέμβασης στις τοπικές κοινωνίες και της ανταλλαγής σοβαρών εμπειριών που υπάρχουν σε διεθνές επίπεδο και οι οποίες είναι εξαιρετικά πολύ χρήσιμες να ληφθούν υπόψη και από εμάς», επεσήμανε χαρακτηριστικά ο υπουργός.