Ανθρωποκτονίες δια παραλήψεως: 57 στα Τέμπη, 4 στο Άδενδρο – Θα το ψάξουν οι εισαγγελείς πέραν του σταθμάρχη;

Γράφει η «Άγρια Μέλισσα» (*)

Ο ΟΣΕ ιδρύθηκε το 1971 και ανήκει 100% στο Ελληνικό Δημόσιο. Το 1996 συστήθηκε η ΕΡΓΟΣΕ, ως θυγατρική εταιρεία υπεύθυνη για την εκπόνηση μελετών και για την προμήθεια υλικών. Το 2001 ιδρύθηκε η ΓΑΙΑΟΣΕ, η οποία δραστηριοποιείται στον τομέα του κτηματολογίου της εταιρείας (real estate) και στη διαχείριση της ακίνητης περιουσίας του οργανισμού.

Το 2005 ο Ο.Σ.Ε. χωρίστηκε σε δύο θυγατρικές εταιρείες: την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, η οποία ανέλαβε την εκμετάλλευση του δικτύου και την εκτέλεση του μεταφορικού έργου επιβατών και εμπορευμάτων, και τον Ε.ΔΙ.Σ.Υ. (Εθνικός Διαχειριστής Σιδηροδρομικής Υποδομής) για τη διαχείριση της σιδηροδρομικής υποδομής και για τη συντήρησή της.

Το 2008, ο Ο.Σ.Ε. εισήλθε σε μία διαδικασία ανασυγκρότησης, εξαιτίας οικονομικών προβλημάτων. Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ ανεξαρτητοποιήθηκε από τον Όμιλο Ο.Σ.Ε. και οι μετοχές του μεταβιβάστηκαν στο ελληνικό Δημόσιο, ενώ ο Ε.ΔΙ.Σ.Υ. απορροφήθηκε από τον Ο.Σ.Ε.. Το σχέδιο ανασυγκρότησης προέβλεπε και τη συγχώνευση της ΓΑΙΑΟΣΕ στην ΕΡΓΟΣΕ, η οποία, ωστόσο, δεν πραγματοποιήθηκε. Το 2013 οι μετοχές της ΓΑΙΑΟΣΕ μεταβιβάστηκαν στο ελληνικό Δημόσιο, παύοντας να αποτελεί μέρος του Ομίλου Ο.Σ.Ε.

Έτσι μέχρι τότε υπήρχε ο ΟΣΕ, υπεύθυνος για τη διαχείριση και τη συντήρηση της σιδηροδρομικής γραμμής και η ΕΡΓΟΣΕ υπεύθυνη για την εκπόνηση μελετών και την προμήθεια υλικών. Αμφότεροι οι οργανισμοί ανήκαν 100% στο ελληνικό Δημόσιο.

Στις 26-9-2014 (επί κυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου) υπογράφεται μεταξύ της ΕΡΓΟΣΕ (δικαιούχος του έργου) και της κοινοπραξίας ΤΟΜΗ ΑΒΕΤΕ-ALSTOM TRANSPORT SA (ανάδοχος του έργου) η διαβόητη πλέον σύμβαση 717 με αντικείμενο την ανάταξη και αναβάθμιση του συστήματος σηματοδότησης-τηλεδιοίκησης και Αντικατάσταση 70 αλλαγών τροχιάς σε εντοπισμένα τμήματα του Άξονα Αθήνα-Θεσσαλονίκη-Προμαχώνας.

Η ΤΟΜΗ ΑΒΕΤΕ ανήκει από τον Δεκέμβριο του 2001 στον όμιλο της ΕΛΛΑΚΤΩΡ ΑΕ και είναι θυγατρική της ΑΚΤΩΡ ΑΤΕ. Ιδιοκτήτης της ΕΛΛΑΚΤΩΡ ΑΕ είναι ο επιχειρηματίας Γ. Μπόμπολας. Κρατείστε το αυτό.

Η δε εταιρεία ALSTOM TRANSPORT SA είναι μία γαλλική εταιρεία, η οποία εξειδικεύεται στα σιδηροδρομικά έργα και είναι αυτή που παρείχε στη συγκεκριμένη κοινοπραξία την εμπειρία της, ώστε να μπορεί η κοινοπραξία να συμμετέχει στη δημοπράτηση του έργου.

Με βάση τη σύμβαση 717/2014 ως ημερομηνία οριστικής παράδοσης του έργου ορίστηκε η 26-9-2016. Αυτό σημαίνει ότι η ανάδοχος εταιρεία με βάση τις μελέτες που συνέταξε προσδιόρισε ότι αρκούσε για την ολοκλήρωση του έργου χρονικό διάστημα 2 ετών από την έναρξη των εργασιών.

Να σημειωθεί δε ότι για το έργο αυτό δεν υπήρξε απευθείας ανάθεση, αλλά το έργο δημοπρατήθηκε τον Φεβρουάριο του 2014 και μετά από διαδικασία ενστάσεων από τις υποψήφιες ανάδοχες εταιρείες κατέληξε να υπογραφεί η σύμβαση 717 με την ως άνω ανάδοχη εταιρεία.

Κατά την υποβολή της προσφοράς της η κοινοπραξία ΤΟΜΗ ΑΒΕΤΕ-ALSTOM TRANSPORT SA, κατέθεσε μεταξύ άλλων την από 3-2-2014 υπεύθυνη δήλωση της εταιρείας ALSTOM TRANSPORT SA, με την οποία δήλωνε προς την ΕΡΓΟΣΕ ότι παρέχει στην «Κοινοπραξία ΤΟΜΗ Α.Β.Ε.Τ.Ε. – ALSTOM TRANSPORT SA» την απαιτούμενη από το 22.7 Α2α του άρθρου 22 της Διακήρυξης «ΕΙΔΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΣΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ» καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου.

Το Γενάρη του 2015 γίνονται εκλογές και σχηματίζεται κυβέρνηση από ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ. Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών ορίζεται ο Χρήστος Σπίρτζης. Και από τότε ξεκινάει η κατρακύλα. Δίνονται η μία παράταση μετά την άλλη, καθώς η κοινοπραξία συμφερόντων Γ. Μπόμπολα δεν υποβάλλει κατάλληλες μελέτες, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται τεράστιες καθυστερήσεις στην πρόοδο του έργου. Από τις 7 παρατάσεις που έχουν δοθεί συνολικά στη σύμβαση 717, οι 6 έχουν δοθεί επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και με τις ευλογίες του Χ. Σπίρτζη.

Ο βουλευτής Αχαΐας, Νίκος Νικολόπουλος, ο οποίος έχει απευθύνει σωρεία ερωτημάτων προς τον τότε Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών Χ. Σπίρτζη, υποβάλλει στις 5-7-2017 σχετική ερώτηση προς τον Σπίρτζη, η οποία είναι αναρτημένη στην επίσημη ιστοσελίδα του Ελληνικού Κοινοβουλίου και σε αυτή μεταξύ άλλων αναφέρει ότι η «ΕΡΓΟΣΕ, κατά παράβαση της σύμβασης, δέχθηκε την υποβολή μελετών του έργου, όσο αφορά τη σηματοδότηση-τηλεδιοίκηση των τμημάτων γραμμής που δεν ήταν τεχνολογίας «ALSTOM TRANSPORT SA», που εκπονούνταν, όπως προκύπτει από την επίσημη ιστοσελίδα www.komel.gr, από την εταιρία «ΚΟΜΕΛ ΑΕ-Βιομηχανικοί Αυτοματισμοί», με έδρα το Βόλο»! Δηλαδή, η ΕΡΓΟΣΕ (100% ελεγχόμενη από το Δημόσιο) δέχεται να γίνει το έργο με μελέτες, οι οποίες δεν εκπονούνται από την πιστοποιημένη εταιρεία, αλλά από τρίτη εταιρεία άσχετη με την ανάδοχο κοινοπραξία!

Στο με αρ. πρωτ. 255156/12-1-2015 που απέστειλε η ΕΡΓΟΣΕ προς την ανάδοχο κοινοπραξία αναφέρεται ότι «η προτεινόμενη τροποποίηση των «ανοιχτών» γραμμών στα τμήματα γραμμής Οινόη-Τιθορέα και Δομοκός-Λάρισα, με την κατάργηση όλου του προς ανάταξη εξοπλισμού σηματοδότησης και τη χρήση μετρητών αξόνων, δεν εγκρίνεται, διότι δεν είναι συμβατή με την Τεχνική Περιγραφή/Προδιαγραφές της Σύμβασης και τα Άρθρα του τιμολογίου». Δηλαδή, η ανάδοχος κοινοπραξία προτείνει (!) προς την ΕΡΓΟΣΕ να καταργήσει ολόκληρο τον εξοπλισμό σηματοδότησης και η ΕΡΓΟΣΕ της απαντάει ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει γιατί δεν ανταποκρίνεται στη σύμβαση που έχουν υπογράψει!

Άρα από την έναρξη της σύμβασης η ΕΡΓΟΣΕ γνωρίζει ότι οι μελέτες που υποβάλλονται από την ανάδοχο κοινοπραξία δεν ανταποκρίνονται στη σύμβαση 717 και παρόλα αυτά αντί να την κηρύξει έκπτωτη ή να προβεί σε οποιαδήποτε άλλη ρυθμιστική ενέργεια εξακολουθεί και ανέχεται τις παραλείψεις και ατασθαλείες της αναδόχου κοινοπραξίας.

Εν μέσω αυτής της τεράστιας ήδη καθυστέρησης ο ΟΣΕ με το με αριθμό πρωτ. 1276652/23-9-2015 έγγραφό του προς την ΕΡΓΟΣΕ είχε τονίσει ότι η εμπρόθεσμη παράδοση προς χρήση είναι αναγκαία, «επειδή η ομαλή λειτουργία του Συστήματος Σηματοδότησης-Τηλεδιοίκησης είναι ζωτικής σημασίας για την ασφάλεια της κυκλοφορίας».

Στο χρονικό αυτό διάστημα από 1-2015 έως 9-2015 έχουν παραβιαστεί 2 σημαντικότατες αποκλειστικές προθεσμίες που αφορούσαν την ολοκλήρωση και αποστολή στην Υπηρεσία για έλεγχο και έγκριση της μελέτη εφαρμογής Σηματοδότησης –Τηλεδιοίκησης (η προθεσμία έληγε στις 25-12-2014), και την παράδοση προς χρήση των τμημάτων από Σ.Σ. Θεσσαλονίκης έως την έξοδο του Σ.Σ. Πλατέως και από τον Σ.Σ. Αχαρνών έως την έξοδο του Σ.Σ. Οινόης (η προθεσμία έληγε στις 25-7-2015). Και πάλι η ΕΡΓΟΣΕ (με τις ευλογίες του Χ. Σπίρτζη άραγε, εν γνώσει του άραγε;) δεν κάνει κάτι! Δεν κηρύσσει την ανάδοχο εταιρεία έκπτωτη, δεν προβαίνει σε κάποια κυρωτική ενέργεια!

Και αν αναρωτιέστε γιατί σας ζήτησα προηγουμένως να κρατήσετε τον «όμιλο Μπόμπολα» κατά νου είναι γιατί κατά τον χρόνο αυτό, δηλαδή περί τα τέλη του 2015 αρχές 2016 είχε ξεκινήσει η ιστορία των αδειών των τηλεοπτικών σταθμών! Θα μου πεις τι σχέση έχει τώρα αυτό; Έχει και παραέχει. Υπενθυμίζω ότι κατά την περίοδο αυτή η κυβέρνηση Τσίπρα είχε ξεχάσει ήδη τον «αριστερό» μανδύα της και είχε ξεκινήσει τα πάρε δώσε με τους επιχειρηματίες. Τότε το Έθνος του ομίλου Μπόμπολα φιλοξενούσε συχνά συνεντεύξεις του Τσίπρα και ασκούσε σκληρή κριτική στην τότε αντιπολιτευόμενη ΝΔ. Ενώ τον αριστερόφρονα Τσίπρα ξαφνικά δεν τον ενοχλούσε να αναλαμβάνουν μεγάλα δημόσια έργα ιδιοκτήτες ΜΜΕ όπως ο κ. Μπόμπολας…

Στις 12-1-2016, ο ΟΣΕ αποστέλλει προς την ΕΡΓΟΣΕ έγγραφο με το οποίο της επισημαίνει ότι θα πρέπει να τηρηθούν απαρέγκλιτα όλα τα συμβατικώς συμφωνηθέντα ως προς τις εργασίες για την ολοκλήρωση του έργου.

Τον Οκτώβριο του 2016 ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΡΓΟΣΕ Θάνος Βούρδας δήλωνε σε συνέντευξή του ότι «Στις αρχές του 2018 αναμένεται να ολοκληρωθεί η ηλεκτροκίνηση στον κεντρικό σιδηροδρομικό άξονα Αθήνας – Θεσσαλονίκης… Προσπαθήσαμε και πετύχαμε να κάνουμε τις απαραίτητες ενέργειες, έτσι ώστε να μοχλευτούν τα χρηματοδοτικά εργαλεία για να επανεκκινήσουν τα έργα σε όλη την Ελλάδα και να παραδοθούν εντός χρονοδιαγραμμάτων… με την ολοκλήρωση του έργου αυτού θα υπάρχει ηλεκτροκίνηση σε όλη την διαδρομή, που θα ξεκινά από τον Πειραιά, θα διέρχεται από την Αθήνα και θα καταλήγει στην Θεσσαλονίκη, μειώνοντας τον χρόνο ταξιδίου σε 3,5 ώρες.».

Όλα τα παραπάνω ο CEO της ΕΡΓΟΣΕ τα δήλωνε ενώ γνώριζε ότι ήδη είχαν απωλεσθεί όλες οι κρίσιμες προθεσμίες παράδοσης του έργου, ενώ γνώριζε ότι η ανάδοχος κοινοπραξία ήθελε να αλλάξει το αντικείμενο της σύμβασης 717 και ενώ δεν είχε πράξει απολύτως τίποτα για να διευθετηθεί τόσο το θέμα της αργοπορίας όσο και το θέμα της τήρησης των συμβατικά συμφωνηθέντων!!

Η ΕΡΓΟΣΕ αγνοεί τις συστάσεις του ΟΣΕ (με την ανοχή του Χ. Σπίρτζη άραγε, εν γνώσει του άραγε;) και στις 21-11-2016, όταν δηλαδή έχει ήδη παρέλθει η συμβατικά συμφωνηθείσα ημερομηνία οριστικής παράδοσης του έργου (!!!) στέλνει έγγραφο προς την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον, Αειφόρος Ανάπτυξη» (ΕΥΔ/ΕΠ-Υ.ΜΕ.ΠΕΡ.Α.Α) και ζητά την προέγκριση του 1^ου Ανακεφαλαιωτικού Πίνακα Εργασιών (ΑΠΕ) του έργου και του 2^ου και 6^ου Πρωτοκόλλου Κανονισμού Τιμών Μονάδας Νέων Εργασιών (ΠΚΤΜΝΕ) και την σύναψη 1^ης Συμπληρωματικής Σύμβασης ποσού 16.000.000 ευρώ!

Η ΕΥΔ/ΕΠ-Υ.ΜΕ.ΠΕΡ.Α.Α απαντά στις 16-12-2016 ότι οι εργασίες που περιλαμβάνονται στον ΑΠΕ και οι εργασίες που περιλαμβάνονται στην Συμπληρωματική Σύμβαση που η ΕΡΓΟΣΕ ζητά να υπογραφεί είναι εξολοκλήρου αντίθετες με τα όσα ορίζονταν στη σύμβαση 717 (!!) και για τον λόγο αυτό δεν τα κάνει αποδεκτά.

Στις 23-3-2017 η ΕΡΓΟΣΕ, αγνοώντας (και πάλι) τα όσα της υπέδειξε η ΕΥΔ/ΕΠ-Υ.ΜΕ.ΠΕΡ.Α.Α., ζητά με έγγραφό της από τον ΟΣΕ να αναθεωρήσει το από 12-1-2016 έγγραφό του (!) με το οποίο, όπως αναφέρουμε παραπάνω ο ΟΣΕ απαιτούσε από την ΕΡΓΟΣΕ να παραμείνει αυστηρά εντός των συμβατικά συμφωνηθέντων πλαισίων και μία μέρα μετά, στις 24-3-2017, ο ΟΣΕ αναθεωρεί το έγγραφό του αυτό (!!!) και δίνει το πράσινο φως προς την ΕΡΓΟΣΕ να κάνει ό,τι θέλει!

Περίεργο; Δεν νομίζω! Ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΡΓΟΣΕ Θάνος Βούρδας, ο οποίος μέχρι τότε υπέγραφε όλα τα έγγραφα που αποστέλλονταν από την ΕΡΓΟΣΕ και που έκανε τα στραβά μάτια στα όσα ζητούσε η ανάδοχος εταιρεία συμφερόντων Μπόμπολα, έγινε στις 27-3-2017 Γενικός Γραμματέας Μεταφορών!!!! Δηλώνοντας ότι χρωστάει «ένα μεγάλο ευχαριστώ στον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών , κ. Χ. Σπίρτζη, για την εμπιστοσύνη του και νομίζω είχα ικανοποιητική απόδοση. Ένα μεγάλο ευχαριστώ στον Πρωθυπουργό, κ. Α. Τσίπρα, και τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών για την εμπιστοσύνη της ανάθεσης των νέων μου καθηκόντων. Πιστεύω πως δε θα τους διαψεύσω.». Και δεν τους διέψευσε…

Βγάλτε ό,τι συμπέρασμα θέλετε τώρα…

Και τα περίεργα συνεχίστηκαν! Μετά την τοποθέτηση του πρώην πλέον κατά τον χρόνο αυτόν CEO της ΕΡΓΟΣΕ στο Υπουργείου Μεταφορών, η ΕΡΓΟΣΕ ξαναέστειλε στις 9-5-2017 αίτημα στην ΕΥΔ/ΕΠ-Υ.ΜΕ.ΠΕΡ.Α.Α. να κάνει δεκτούς τους λογαριασμούς και τη σύναψη της συμπληρωματικής σύμβασης. Και αυτή τι έκανε; Τα δέχτηκε φυσικά!!

Δηλαδή τον Δεκέμβριο του 2016 η ειδική υπηρεσία διαχείρισης βρήκε τους λογαριασμούς και τη συμπληρωματική σύμβαση απαράδεκτους και αντιτιθέμενους στη σύμβαση και τον Μάιο του 2017 τους βρήκε άψογους!!!! Μάλλον οι εισαγγελείς αν ασχοληθούν, δεν θα δυσκολευτούν και πολύ να εξάγουν συμπεράσματα…   

Στις 13-5-2017 εκτροχιάζεται στην περιοχή του Άδενδρου ένα υπεραστικό τρένο που εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα – Θεσσαλονίκη. Από το δυστύχημα σκοτώθηκαν τέσσερα άτομα (δυο μέλη του πληρώματος, ο μηχανοδηγός και ένας επιβάτης) και τραυματίστηκαν δέκα. Το δυστύχημα αυτό η τριμελής επιτροπή εμπειρογνωμόνων το απέδωσε σε «τραγικό ανθρώπινο λάθος», έφταιγε ο οδηγός της αμαξοστοιχίας γιατί έτρεχε είπαν.

Κανείς δεν παραιτήθηκε, κανείς δεν ζήτησε συγγνώμη, κανείς δεν ασχολήθηκε με την σύμβαση 717, που θα έπρεπε ήδη από τον Σεπτέμβριο του 2016 να είχε ολοκληρωθεί, αλλά όταν σκοτώθηκαν αυτοί οι 4 άνθρωποι ούτε ο τότε Υπουργός Μεταφορών Χ. Σπίρτζης ούτε ο τότε πρωθυπουργός Α. Τσίπρας ασχολήθηκαν με το γιατί!

Απάντηση στο γιατί όμως έδωσε τότε η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων, η οποία στην ειδική έκθεση ελέγχου του έτους 2018 αναφέρει ότι το δυστύχημα στο Άδενδρο Θεσσαλονίκης το 2017, «πιθανόν να είχε αποφευχθεί αν λειτουργούσε το σύστημα τηλεδιοίκησης και σηματοδότησης». Τα ίδια είχε πει τότε (Μάιο 2017) και ο πρόεδρος των μηχανοδηγών, Κώστας Γενιδούνιας, ο οποίος σήμερα είναι μέλος της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ. Τότε ο Κ. Γενιδούνιας τόνιζε εμφατικά πως «Στο μεγαλύτερο μέρος του δικτύου δεν λειτουργεί κανένα σύστημα ή σχεδόν υπολειτουργούν εκεί που λειτουργούν τα συστήματα ασφαλείας. Τι εννοούμε εμείς όταν λέμε συστήματα ασφαλείας, εμείς οι μηχανοδηγοί; Εννοούμε την τηλεδιοίκηση, αυτή δηλαδή που χαράσσει την πορεία των τρένων, τα φωτοσήματα, αυτά που δείχνουν στον μηχανοδηγό τις ενδείξεις για την αλλαγή της πορείας αλλά και τις αλλαγές της ταχύτητας και το σύστημα έναντι του ανθρώπινου λάθους, το ETCS, τα οποία όλα αυτά έχουν εγκατασταθεί, έχουν ολοκληρωθεί από τις αρχές της δεκαετίας του 2000 και σήμερα δεν λειτουργούν»!!

Τότε με αφορμή το δυστύχημα αυτό υπέβαλε τον Αύγουστο του 2017 σχετικό ερώτημα προς τον Χ. Σπίρτζη ο βουλευτής Κώστας Καραμανλής. Η απάντηση που έλαβε ήταν η εξής «τα ατυχήματα που σημειώθηκαν … δεν οφείλονται σε συγκεκριμένη συστηματική αιτία, ώστε να δημιουργείται ανησυχία για τη λειτουργία των Ελληνικών Σιδηροδρόμων … Από τα πορίσματα των εν λόγω ατυχημάτων διαπιστώθηκε ότι δεν οφείλονται στη συντήρηση του δικτύου … Το σιδηροδρομικό δίκτυο βρίσκεται σε βάση εξελισσόμενης συνολικής αναβάθμισης… Για το ατύχημα στο Άδενδρο … το αίτιο εκτροχίασης οφείλεται στον ανθρώπινο παράγοντα … Η επικείμενη παράδοση νέων τμημάτων διπλής ηλεκτροδοτημένης, σηματοδοτημένης και τηλεδιοικούμενης γραμμής θα βελτιώσει θεαματικά τους παράγοντες ασφαλούς κυκλοφορίας των αμαξοστοιχιών και θα ελαχιστοποιήσει τις πιθανότητες συμβάντος λόγω ανθρώπινων λαθών, καθότι θα διαθέτουν συστήματα και διατάξεις προστασίας…».

Είναι προφανές ότι κορόιδευε ο ένας τον άλλον! Τον Αύγουστο του 2017, όταν κανένα έργο δεν είχε γίνει, όταν το Υπουργείο Μεταφορών, η κυβέρνηση, η ΕΡΓΟΣΕ, ο ΟΣΕ και η Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης, γνώριζαν όταν δεν έχει γίνει απολύτως τίποτα και άλλαζαν κατά το δοκούν το αντικείμενο της σύμβασης 717 για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα της αναδόχου εταιρείας και τούμπαλιν και ενώ το χρήμα έπεφτε άφθονο από το ταμείο που χρηματοδοτούνταν από το ΕΣΠΑ απαντούσαν σε σχετική ερώτηση ότι όλα καλά, δεν τρέχει τίποτα, « Το σιδηροδρομικό δίκτυο βρίσκεται σε βάση εξελισσόμενης συνολικής αναβάθμισης»!!!

Πιάσε το αυγό και κούρευτο!

Το παράδοξο είναι ότι τότε δεν διερευνήθηκε καμία περαιτέρω ευθύνη, πέραν του λάθους του οδηγού της συγκεκριμένης αμαξοστοιχίας! Όλοι έμειναν προσκολλημένοι στο πόρισμα της επιτροπής εμπειρογνωμόνων! Και φυσικά αυτή η επιτροπή καλά έκανε και συνέταξε το πόρισμα που συνέταξε, γιατί σκοπός ήταν η διακρίβωση των αιτιών του συγκεκριμένου δυστυχήματος. Γιατί όμως η Δικαιοσύνη δεν κινητοποιήθηκε, ώστε να διερευνηθούν οι ευθύνες προς πάσα κατεύθυνση;

Στο ποινικό μας δίκαιο προβλέπεται το αδίκημα της ανθρωποκτονίας δια παραλείψεως. Αυτό σημαίνει ότι τιμωρείται αυτός που επέφερε τον θάνατο άλλου εάν είχε την ιδιαίτερη νομική υποχρέωση να προβεί σε ενέργεια για την αποτροπή του αποτελέσματος. Η ανθρωποκτονία τιμωρείται όταν προκλήθηκε με δόλο, αρκούντος και του ενδεχόμενου δόλου καθώς και όταν προκλήθηκε από αμέλεια. Ως δόλος νοείται η θέληση του δράστη να προκαλέσει τον θάνατο. Ενδεχόμενος δόλος υπάρχει όταν ο δράστης παρότι θεώρησε ως ενδεχόμενο αποτέλεσμα της πράξεώς του ή της παραλείψεώς του τον θάνατο άλλου, εντούτοις δεν απέστη, αποδεχόμενος την πραγμάτωσή του. ως προς την αμέλεια αναγκαία είναι η διαπίστωση ότι ο δράστης αφενός δεν κατέβαλε την απαιτούμενη κατ’ αντικειμενική κρίση προσοχή, την οποία όφειλε να καταβάλλει κάθε μετρίως συνετός και ευσυνείδητος άνθρωπος, ο οποίος βρίσκεται υπό τις ίδιες πραγματικές καταστάσεις με βάση τους νομικούς κανόνες, τις συνήθειες που επικρατούν στις συναλλαγές, τις συνήθειες και τη λογική και αφετέρου ότι ο δρων είχε τη δυνατότητα με βάση τις προσωπικές περιστάσεις, γνώσεις και ικανότητες να προβλέψει και να αποφύγει το αξιόποινο αποτέλεσμα, το οποίο, από έλλειψη της προαναφερόμενης προσοχής, είτε δεν προέβλεψε (άνευ συνειδήσεως αμέλεια), είτε το προέβλεψε ως δυνατό, πίστεψε όμως ότι δεν θα επερχόταν (συνειδητή αμέλεια).

Οπότε στην περίπτωση του δυστυχήματος του Άδενδρου τι είχαμε; Είχαμε αφενός την ΕΡΓΟΣΕ που γνώριζε ότι δεν είχαν γίνει από την ανάδοχο κοινοπραξία των εργασιών σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης, γνώριζε ότι είχαν παρέλθει όλες οι αποκλειστικές προθεσμίες παράδοσης των επιμέρους εργασιών, είχε ζητήσει την αλλαγή του αντικειμένου της σύμβασης 717 με την υπογραφή νέας συμπληρωματικής σύμβασης με την ανάδοχο κοινοπραξία και αφετέρου το Υπουργείο Μεταφορών που γνώριζε όλα τα παραπάνω. Αμφότεροι λοιπόν, γνώριζαν κατά τον χρόνο αυτό ότι δεν είχαν ολοκληρωθεί οι εργασίες σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης, γνώριζαν ότι το έργο έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί από 26-9-2016, γνώριζαν ότι εφόσον δεν έχει εγκατασταθεί το σύστημα σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης κινδύνευε αόριστος και απροσδιόριστος αριθμός πολιτών που είτε μετακινούνται με τρένο είτε κυκλοφορούσαν γύρω από τα σημεία που διέρχονταν τα τρένα. Αμφότεροι είχαν την ιδιαίτερη νομική υποχρέωση να προστατεύσουν τον αόριστο και απροσδιόριστο αυτόν αριθμό πολιτών, αμφότεροι γνώριζαν ή έστω όφειλαν να προβλέψουν ότι υφίσταται κίνδυνος για τη ζωή των πολιτών και αμφότεροι εν γνώσει τους παρέλειψαν να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για να αποτρέψουν τον κίνδυνο αυτόν. Άρα τι έκαναν; Προσεύχονταν να μην συμβεί κάποιο ανθρώπινο λάθος;;; Από τα παραπάνω προκύπτει ότι στο δυστύχημα στο Άδενδρο πληρούνται οι προϋποθέσεις του αδικήματος της ανθρωποκτονίας διά παραλείψεως είτε εξ αμελείας είτε με ενδεχόμενο δόλο. Γιατί όμως δεν διερευνήθηκαν από τη Δικαιοσύνη οι πτυχές αυτές;

Στις 14-9-2017 ολοκληρώθηκε η πώληση και μεταβίβαση του 100% των μετοχών της ΤΡΑΙΝΟΣΕ Α.Ε. στην Ferrovie dello Stato Italiane Group (FSI), και εντάχθηκε στον ιταλικό όμιλο. Την συμφωνία υπέγραψε ο τότε υπουργός Μεταφορών Χ, Σπίρτζης, ο οποίος όταν ήταν πρόεδρος του ΤΕΕ εναντιωνόταν σφόδρα έναντι της πώλησης της ΤΡΑΙΝΟΣΕ.

Στο ίδιο μήκος κύματος είχε ταχθεί φυσικά και ο ΣΥΡΙΖΑ ως παράταξη όταν χαρακτήρισε «ξεπούλημα» την πώληση των ελληνικών σιδηροδρόμων έναντι 300 εκατ. ευρώ, όπως είχε αποφασίσει η κυβέρνηση Σαμαρά, και τελικά ο ΣΥΡΙΖΑ τον πούλησε για 45 εκατ. ευρώ! Και αφού προηγουμένως ο ΣΥΡΙΖΑ διέγραψε το χρέος της ΤΡΑΙΝΟΣΕ προς τον ΟΣΕ ύψους 700 εκ. ευρώ περίπου! Και τι πήραμε με 45 εκ. ευρώ; Πήραμε τα ΕΤR-470, τα τρένα που οι Ελβετοί ονομάζουν «τα τρένα των βλαβών». Πήραμε δηλαδή παλιοσίδερα και ο ΣΥΡΙΖΑ τα βάφτισε «συνεχιζόμενη συνολική αναβάθμιση»!

Και φτάνουμε αισίως στο 2018. Το 2018 έχουμε την αρχική σύμβαση 717/26-9-2014 με αρχικό συμβατικό τίμημα 41,3 εκ. ευρώ περίπου και μία συμπληρωματική σύμβαση ποσού 13,5 εκ ευρώ περίπου μετά τις περικοπές που έγιναν από την ανάδοχο του έργου. Ποιο είναι το θέμα με αυτή την συμπληρωματική σύμβαση.  Έτσι όπως τα έκαναν πλακάκια (κατά το κοινώς λεγόμενο) η ανάδοχος κοινοπραξία με την ΕΡΓΟΣΕ με τις ευλογίες του Χ. Σπίρτζη και της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, προέκυψε ότι η σύμβαση 717 έτσι όπως είχε υπογραφεί τον Σεπτέμβριο του 2014 δεν μπορούσε να λειτουργήσει, γιατί η ανάδοχος κοινοπραξία δεν μπορούσε να προμηθεύσει τα συστήματα που είχε δεσμευτεί ότι θα προμήθευε υπογράφοντας τη σύμβαση.

Ήθελε να αλλάξει το αντικείμενο της σύμβασης 717 και να προμηθεύσει άλλα συστήματα και για τον λόγο αυτό προέκυψε η ανάγκη σύναψης της νέας αυτής συμπληρωματικής σύμβασης. Η νέα αυτή συμπληρωματική σύμβαση, με βάση τα στοιχεία που είναι αναρτημένα στο anaptyxis.gov.gr έχει ως προϋπολογισμό 16.517.097 ευρώ. Δηλαδή, υπέγραψαν τη σύμβαση 717 με αρχικό προϋπολογισμό 41,3 εκ. ευρώ, ο οποίος σήμερα, με βάση πάντα τα στοιχεία που είναι αναρτημένα στο anaptyxis.gov.gr έχει ως προϋπολογισμό 54.957.336 ευρώ (!) και επιπλέον προστέθηκαν και τα 16,5 εκ. ευρώ περίπου της νέας σύμβασης. Σύνολο 70 εκ. ευρώ περίπου. Φτάσαμε διπλάσιο προϋπολογισμό δηλαδή!

Η νέα αυτή συμπληρωματική σύμβαση έπρεπε να ελεγχθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Το 5^ο κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου με την με αριθμό 112/2018 πράξη του έκρινε πώς οι εργασίες που περιγράφονται στη συμπληρωματική σύμβαση δεν «είναι αναγκαίες λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων κατά την εκτέλεση του αρχικού έργου». Έκρινε δηλαδή αυτό που είχε πει αρχικά η υπηρεσία διαχείρισης ότι επιχειρείται με τη συμπληρωματική σύμβαση η αλλαγή του αντικειμένου της αρχικής σύμβασης! Ακολούθως ζητήθηκε η ανάκληση της πράξης αυτής και εκδόθηκε από το  6^ο τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου η με αριθμό 842/2018 απόφασή του με την οποία επικυρώθηκε η αρχική απόφαση και δεν έγινε δεκτή η αίτηση ανάκλησης. Μετά ασκήθηκε αίτηση αναθεώρησης της απόφασης αυτής και εν τέλει εκδόθηκε με αριθμό 1314/2018 απόφαση του τμήματος μείζονος επταμελούς σύνθεσης του Ελεγκτικού Συνεδρίου και μαντέψτε … την έκανε δεκτή την αίτηση αναθεώρησης και έκανε δεκτό ότι συντρέχουν απρόβλεπτες περιστάσεις που καθιστούν αναγκαία την εκτέλεση των εργασιών που περιγράφονται στην συμπληρωματική σύμβαση.

Οπότε, μέχρι και το τέλος της 4ετίας του ΣΥΡΙΖΑ είχαμε αποκομίσει μία καινούργια ουσιαστικά σύμβαση, η οποία λίγη σχέση είχε με την αρχική σύμβαση 717 που είχε υπογραφεί το 2014. Μέχρι όμως να γίνει δεκτή η συμπληρωματική αυτή σύμβαση από το Ελεγκτικό Συνέδριο η αρχική σύμβαση δεν μπορούσε να λειτουργήσει, γιατί εξαρτώνταν απόλυτα από τη συμπληρωματική αυτή σύμβαση.

Η συμπληρωματική λοιπόν αυτή σύμβαση υπεγράφη εν τέλει στις 19-5-2021.

Το ερώτημα που τίθεται εδώ είναι γιατί από το 2018 έπρεπε να περάσουν 3 ολόκληρα χρόνια για να υπογραφεί αυτή η συμπληρωματική σύμβαση, που κρίθηκε από το Ελεγκτικό Συνέδριο απαραίτητη για την εκτέλεση της σύμβασης 717;; Φαντάζομαι ότι υπήρξαν καθυστερήσεις λόγω των διοικητικών διαδικασιών ενστάσεων και δημοσιονομικού ελέγχου που προβλέπονται επί δημοσίων συμβάσεων, αλλά από τη στιγμή που πρόκειται για ένα έργο μείζονος σημασίας δεν θα έπρεπε να έχει επισπευσθεί η διαδικασία υπογραφής της σύμβασης;

Άραγε και από το 2018 έως και το 2021 πάλι η πολιτεία έκανε τον σταυρό της μην τυχόν και κάποιος μηχανοδηγός κάνει ένα λάθος; Μην τυχόν και τύχει και διασχίζει κάποιο ζώο τις ράγες την ώρα που διέρχεται μία αμαξοστοιχία; Μην τυχόν και συμβεί κάτι σε έναν σταθμάρχη και δεν μπορέσει να ελέγξει χειροκίνητα την πορεία μίας αμαξοστοιχίας;

Άραγε από το 2015 έως και σήμερα όλοι (ΕΡΓΟΣΕ, Υπουργείο Μεταφορών, Κυβερνήσεις) γνωρίζουν ότι καθημερινά κινδυνεύει η ζωή αόριστου και απροσδιόριστου αριθμού πολιτών που κυκλοφορούν με τα τρένα ή βρίσκονται κοντά σε διερχόμενα τρένα, ότι έχουν επανειλημμένα παραλείψει να προβούν σε ενέργειες για την αποτροπή του κινδύνου αυτού και προσεύχονται μην τυχόν και γίνει κάτι λάθος;

Έπρεπε να φτάσουμε στο σημείο να θρηνούμε 57 ψυχές για να μάθουμε όλοι εμείς οι ανυποψίαστοι πολίτες ότι κάθε μέρα κινδυνεύει η ζωή μας, ότι οι πολιτικά ιστάμενοι ένθεν κακείθεν το γνωρίζουν και δεν κάνουν κάτι για να το αποτρέψουν;

Ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Ι. Ντογιάκος, έκανε το αυτονόητο, υπενθυμίζοντας σε όλους ποιος είναι ο ρόλος της Δικαιοσύνης. Ζήτησε να διερευνηθούν τα πάντα και να αναζητηθούν ευθύνες παντού. Γιατί δεν αρκεί το πόρισμα της ειδικής επιτροπής εμπειρογνωμόνων, η οποία θα γνωματεύσει επί των πραγματικών αιτίων του δυστυχήματος στα Τέμπη. Πρέπει να αποδοθούν ευθύνες σε όλους όσοι, αν και όφειλαν εκ του νόμου, εντούτοις παρέλειψαν να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για να αποτραπεί ο κίνδυνος ζωής των πολιτών και είτε αποδέχθηκαν είτε θεώρησαν ότι θα μπορούσε να αποφευχθεί κάπως ο κίνδυνος αυτός.

Μήπως θα έπρεπε να ανοίξει και πάλι η δικογραφία για το δυστύχημα στο Άδενδρο και να γίνει περαιτέρω έρευνα και στην υπόθεση αυτή ως προς τις παραλείψεις όλων των εμπλεκόμενων φορέων;

Σήμερα λοιπόν, ενόψει όλων των παραπάνω, έρχεται ο ΣΥΡΙΖΑ ασκώντας μικροκομματική πολιτική και ζητάει να πέσει άπλετο φως στα αίτια του τραγικού δυστυχήματος στα Τέμπη. Να βρεθούν οι αίτιοι, να φτάσει το μαχαίρι στο κόκκαλο!

Ξεχνάνε προφανώς ότι οι πρωτεργάτες του τερατουργήματος αυτού που σήμερα βιώνουμε είναι οι ίδιοι. Ξεχνάνε ότι άπαξ και πάτησαν το πόδι τους στην ηγεσία της χώρας έκαναν το ένα λάθος μετά το άλλο. Ξεχνάνε ότι ο Σπίρτζης ήταν αυτός που οδήγησε μία σύμβαση να παραμείνει ανενεργή από 1-1-2015 έως και τον Ιούλιο του 2019, που παρέδωσαν την εξουσία.

Εάν έκαναν σωστά τη δουλειά τους και αν σέβονταν τον λαό που τους ψήφισε τότε, θα έπρεπε με το που είδαν ότι η ανάδοχος του έργου κοινοπραξία δεν τηρεί καμία προθεσμία και ζητάει ουσιαστικά την εξολοκλήρου αλλαγή του αντικειμένου της αρχικής σύμβασης να την είχε κηρύξει έκπτωτη, να είχε προκηρύξει νέο διαγωνισμό, να είχε επιβάλει κάποια κύρωση.

Τίποτα όμως δεν έκανε. Συνέχιζαν να βγάζουν τα χρήματα από το συρτάρι του ΕΣΠΑ και να μοιράζουν. Που είναι σήμερα ο Σπίρτζης να βγει και να πει κάτι; Το οτιδήποτε; Πουθενά! Ο μόνος που εμφανίστηκε είναι ο Τσίπρας την ημέρα του τραγικού αυτού δυστυχήματος και πάνω στα αποκαΐδια και ενώ ακόμα ανασύρονταν νεκροί από τα συντρίμμια να περιφέρεται παρέα με τον καταδικασμένο για παράβαση καθήκοντος υπουργό του Ν. Παππά. Αυτός που είπε ότι συμμετέχει στο εθνικό πένθος έκανε τρανή δήλωση υποστήριξης στον καταδικασμένο υπουργό του!

Ο ίδιος δε αυτός καταδικασμένος υπουργός Ν. Παππάς εμφανίστηκε σε εκπομπή και με περίσσιο θράσος αναρωτήθηκε εάν θα είναι υποψήφιος βουλευτής της ΝΔ ο Κώστας Καραμανλής, γιατί εάν είναι βουλευτής είπε σημαίνει ότι η παραίτησή του είναι προσχηματική, κάνοντας μικροκομματική πολιτική ενώ ακόμα δεν έχουν ταφεί οι νεκροί!

Είναι εξοργιστικό να βγαίνει σήμερα η βουλευτής Φλώρινας του ΣΥΡΙΖΑ και να λέει ότι συνειδητοποίησαν το 2020 ότι δεν λειτουργούσαν τα συστήματα ασφαλείας (είχαμε έναν εκτροχιασμό αμαξοστοιχίας του προαστιακού που εκτελούσε το δρομολόγιο Κιάτο-Αίγιο. Ευτυχώς τότε δεν είχαμε τραυματισμούς, είχαμε χαμηλές ταχύτητες και έμπειρο μηχανοδηγό. Μάλιστα το συγκεκριμένο ατύχημα ήταν το δεύτερο μέσα σε λίγες μέρες. Εκεί εντοπίσαμε ότι δεν λειτουργούσαν τα συστήματα ασφαλείας)! Πόσα ψέματα πια και πόσο ταπεινές τοποθετήσεις;

Αρκεί η παραίτηση του Κώστα Καραμανλή από τη θέση του Υπουργού Μεταφορών να διορθωθεί το λάθος; Όχι!

Δυστυχώς, ό,τι και να γράφουμε, ό,τι και να λέμε είναι ένα τίποτα. Το πόσο κάποιος είναι ηθικός ή όχι ή εάν ακολουθεί τακτικές και στρατηγικές είναι ένα τίποτα μπροστά στην τραγωδία που ζήσαμε. Τίποτα δεν θα είναι ίδιο μετά από το τραγικό δυστύχημα της καταραμένης κοιλάδας των Τεμπών. Ελπίζω και εύχομαι να φτάσουμε επιτέλους στο σημείο να πάψουμε να λέμε «πάμε και ό,τι γίνει» και να κάνουμε τα πράγματα όπως πρέπει, όταν πρέπει και χωρίς να υπολογίζουμε το κόστος, ειδικά όταν διακυβεύονται ανθρώπινες ζωές.

 

(*) Η «Άγρια Μέλισσα» είναι αρθρογράφος-δικηγόρος