Δεν θα μας πει τα… κάλαντα η τρόικα

Ήρεμες γιορτές δίχως την παρουσία στην Αθήνα των Πολ Τόμσεν, Ματίας Μορς και Κλάους Μαζούχ θα περάσει η κυβέρνηση έχοντας βάλει στο ταμείο και το ένα δισεκατομμύριο ευρώ από την υπολειπόμενη δόση του καλοκαιριού.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Αυτό δεν σημαίνει ότι ησυχάσαμε από τους εκπρόσωπους των δανειστών, αλλά τουλάχιστον θα περάσουμε γιορτές χωρίς την παρουσία τους στην πρωτεύουσα. Οι ίδιοι, όπως εξάλλου μας είχαν… απειλήσει, θα αναδεικνύουν τις ικανότητές τους στο σκι σε κάποια χιονοδρομικά κέντρα της Ευρώπης τις ημέρες των εορτών.

Βέβαια, με τους εν λόγω κυρίους, η χώρα μας δεν έχει τελειώσει. Και το χειρότερο είναι πως θα τους δούμε εκ νέου το πρώτο δεκαπενθήμερο του νέου έτους, όπου θα ξεκινήσει νέος κύκλος διαπραγματεύσεων, διότι ακόμη εκκρεμούν κι άλλα χρήματα, που θεωρητικά έπρεπε να λάβει η χώρα έως το τέλος του τρέχοντος έτους. Στην κυβέρνηση, μετά την απόφαση για εκταμίευση του ενός δισεκατομμυρίου ευρώ, υπάρχει μία ανακούφιση, η οποία όμως είναι για λίγα 24ωρα, καθώς άπαντες στο οικονομικό επιτελείο ήδη σκέφτονται τη νέα διαδικασία που θα ξεκινήσει τον Ιανουάριο. Εκτός κι εάν ο Βόλφρανγκ Σόιμπλε αποφασίσει και τότε να παρέμβει και να κάνει πιο εύκολη τη δουλειά για τον Γιάννη Στουρνάρα. Πολλοί θα πουν ότι δεν μπορεί κάθε μήνα ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών να έχει… γενέθλια και να του κάνει «δώρα» ο Σόιμπλε. Όμως, ας μη λησμονούμε ότι τον Ιανουάριο είναι η ονομαστική εορτή του υπουργού Οικονομικών. Οπότε όλα τα δώρα θα είναι ευπρόσδεκτα, ειδικά αυτά που θα προέρχονται από το Βερολίνο.

Η τρόικα για να παραδώσει θετική έκθεση μπορεί να μας πίεσε πολύ, όμως η παρέμβαση του Σόιμπλε μας έφερε τη δόση του ενός δισεκατομμυρίου. Επίσης, μπορεί η κυβέρνηση να νομοθέτησε μονομερώς για τους πλειστηριασμούς, αλλά και τη διατήρηση του ΦΠΑ στο 13% στην εστίαση, όμως τα θέματα δεν έχουν λήξει. Αντίθετα, παραμένουν ανοιχτά, όπως επίσης και το πλέον σημαντικό, αυτό του χρηματοδοτικού κενού.

Επίσης τον Ιανουάριο θα τεθούν κι άλλα ζητήματα επί τάπητος, όπως η μείωση των εργοδοτικών εισφορών, η κατάργηση φόρων υπέρ τρίτων και η συμφωνία για το νέο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο 2014-2017 και η κάλυψη του δημοσιονομικού κενού του 2014. Εκεί αναμένεται να παρουσιαστούν και τα ισοδύναμα διαρθρωτικά μέτρα για το δημοσιονομικό κενό, που προκύπτει και από τη διατήρηση του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ στην εστίαση, τις αποκλίσεις από την εφαρμογή του σχεδίου για τον ενιαίο φόρο στα ακίνητα κ.ά., με την κυβέρνηση να αποκλείει μειώσεις μισθών, συντάξεων και αυξήσεις φόρων.

Προβληματισμός

Αυτό πάντως που έκανε τεράστια εντύπωση στα κυβερνητικά κλιμάκια που ήρθαν σε επαφή με την τρόικα ήταν η άκαμπτη στάση που έδειχναν σε όλες τις επαφές τους. Επίσης εντύπωση προκάλεσε και το ότι επέμειναν στην πλήρη απελευθέρωση των πλειστηριασμών, αν και γνώριζαν ότι θα δημιουργείτο ένα τεράστιο μπάχαλο και χιλιάδες οικογένειες θα έχαναν το μοναδικό αποκούμπι τους στην κρίση.

Αν και τα μηνύματα που είχαν λάβει από τους προϊστάμενους τους ήταν να «μαλακώσουν» οι Τόμσεν-Μορς-Μαζούχ δεν έδειξαν καμία διάθεση για να ρίξουν τους τόνους.

Βέβαια, όλα άλλαξαν, όταν ήρθε η ώρα να αποστείλουν την έκθεση προόδου στο EuroWorking Group, το οποίο ενέκρινε το σχέδιο αναδιάρθρωσης των Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων που υπέβαλε η κυβέρνηση, την ώρα που οι τροϊκανοί δεν συμφωνούσαν σε τίποτα. Ειδικότερα η έκθεση που υπέβαλε η τρόικα επιβεβαιώνει ότι η Αθήνα ολοκλήρωσε τα τέσσερα προαπαιτούμενα, δηλαδή το σχέδιο αναδιάρθρωσης των ΕΑΣ, ΕΛΒΟ και ΛΑΡΚΟ, την αποπληρωμή των οφειλών του Δημοσίου προς ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, την τοποθέτηση σε καθεστώς διαθεσιμότητας 12.500 δημοσίων υπαλλήλων και την κατάρτιση του νέου κώδικα για τους δικηγόρους.

Σε ανακοίνωση που εξέδωσε ο πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, αναφέρεται: «Σημειώνω με ικανοποίηση ότι η Ελλάδα έχει επιτύχει τα τέσσερα προαπαιτούμενα που είχε συμφωνήσει με τους θεσμούς της τρόικας, στο πλαίσιο της τρίτης αξιολόγησης του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής. Αναμένω ότι οι ελληνικές αρχές θα ολοκληρώσουν γρήγορα τις συζητήσεις με τους θεσμούς της τρόικας, ώστε να επιτρέψουν την ολοκλήρωση της αξιολόγησης του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής της χώρας».

Η εξέλιξη, λοιπόν, ικανοποίησε την κυβέρνηση, όμως το ερώτημα που μένει αναπάντητο είναι για ποιον λόγο οι εκπρόσωποι της τρόικας δημιουργούν ζητήματα και προκαλούν αναταραχή στην ελληνική κοινωνία σε μία πραγματικά δύσκολη περίοδο. Διότι δεν είναι δυνατόν να διαρρέουν ότι δεν συμφωνούν σε τίποτα, να απορρίπτουν δίχως καν να διαβάσουν τις ελληνικές προτάσεις, και μόλις δέχονται τηλεφωνήματα από τους προϊσταμένους τους να συναινούν σε θετικές εκθέσεις.

Η συμφωνία για τα ΕΑΣ

Τελικά, στο μεγάλο αγκάθι, που ήταν το μέλλον των ΕΑΣ, υπερίσχυσε το ελληνικό σχέδιο και όχι το βίαιο λουκέτο και οι απολύσεις δίχως αποζημίωση που πρότειναν οι τεχνοκράτες. Έτσι, στη συμφωνία προβλέπεται η διατήρηση τριών εργοστασίων, η παραμονή στην εταιρεία περίπου 500 εργαζομένων και ο προσδιορισμός μεταβατικής περιόδου 12 μηνών, εντός της οποίας η κρατική αμυντική βιομηχανία «Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα» θα έχει εξαγωγική δυνατότητα. Ειδικότερα, το περίγραμμα της αρχικής συμφωνίας που επετεύχθη μεταξύ των εκπροσώπων της τρόικας και του οικονομικού επιτελείου προβλέπει ότι τα ΕΑΣ θα τεθούν σε σταδιακή –μη βίαιη– αναδιάρθρωση, από την οποία προβλέπεται να διατηρηθούν τρία εργοστάσια και να παραμείνουν στην εργασία τους 500 από τους περίπου 800 εργαζόμενους που απασχολούνται σήμερα στην εταιρεία.

Το «πολιτικό» σκέλος των Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων τίθεται σε εκκαθάριση και οι 500 εργαζόμενοι παραμένουν στην εταιρεία απασχολούμενοι σε καθαρά στρατιωτικές δραστηριότητες.

Εντός του 2014 τα ΕΑΣ θα πρέπει να αποδείξουν ότι το νέο σχήμα είναι βιώσιμο, θα πρέπει να διασφαλίσουν αυτοτελείς εξαγωγές (όχι συνδεδεμένες με άλλα εξοπλιστικά προγράμματα ή προερχόμενες από Αντισταθμιστικά Ωφελήματα) και θα πρέπει να έχουν οριστικοποιήσει όλες τις προβλεπόμενες συμφωνίες με το υπουργείο Εθνικής Άμυνας.

Όπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές, το εργοστάσιο του Αιγίου είναι ένα από τα τρία που θα παραμείνουν ανοικτά. Αναμένεται να κλείσουν τα εργοστάσια της Μάνδρας και της Ελευσίνας στην Αττική, παρά το γεγονός ότι για το δεύτερο υπάρχουν κάποια ερωτημ