EXIT για όσους θέλουν να φύγουν από ακροδεξιές οργανώσεις

Ορκισμένη στο να βοηθήσει όσα περισσότερα μέλη ακροδεξιών οργανώσεων θέλουν να τις εγκαταλείψουν αλλά φοβούνται επειδή δέχονται απειλές και εκβιασμούς είναι η γερμανική ΜΚΟ με την επωνυμία ΕΧΙΤ, η οποία από το 2000 μέχρι σήμερα έχει βοηθήσει πάνω από τους 500 ανθρώπους και σχεδιάζει ένα μεγάλο δίκτυο επέκτασης το οποίο περιλαμβάνει και την Ελλάδα

Ιδρυτής της είναι ο εγκληματολόγος Μπερντ Βάγκνερ. Η ιδέα, όπως λέει, υπήρχε ήδη από το 1990 λίγο μετά την επανένωση των δυο Γερμανιών, για την οποία ένωσαν τις δυνάμεις τους και οι ακροδεξιές οργανώσεις των δύο πλευρών. Ο Μπερντ Βάγκνερ ήταν επικεφαλής της υπηρεσίας δίωξης του πολιτικού εξτρεμισμού στην Κεντρική Υπηρεσία Δίωξης του Εγκλήματος στη Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας και αργότερα σε μια παρόμοια υπηρεσία στην ενωμένη Γερμανία.

Η EXIT αποτελείται σήμερα από πέντε βασικά στελέχη και χρηματοδοτείται από δωρεές καθώς και από χρήματα της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.

Σύμφωνα με τον κ. Βάγκνερ, η αύξηση της ακροδεξιάς βίας  ξεκίνησε  τη δεκαετία του 1990 και του 2000 με το NPD και άλλα ακροδεξιά κόμματα να κερδίζουν σημαντικό μέρος της  δύναμη τους, κυρίως από τα μέσα του 2000.

Όσον αφορά την Ελλάδα και την Χρυσή Αυγή, ο Γερμανός νομικός γνωρίζει τις εξελίξεις και την άνοδο της ακροδεξιάς.

Ο ίδιος και οι συνεργάτες του προτείνουν, ότι το μοντέλο της ΕΧΙΤ  θα μπορούσε να εφαρμοστεί και στο εξωτερικό και ιδιαίτερα στην Ελλάδα. Μας εξηγεί πως η οργάνωσή του έχει επαφές με παρόμοιες οργανώσεις στη Σουηδία, τη Δανία, τη Νορβηγία καθώς και την Αυστρία και την Ελβετία. Επαφές υπάρχουν ακόμα με τον Καναδά και στην Αυστραλία. Στην Ελλάδα έχει εδώ και κάποιο διάστημα επαφές με μια δημοσιογράφο και εξετάζουν το ενδεχόμενο εάν κάτι τέτοιο μπορεί να εφαρμοστεί και εκεί.

Σχετικά με τις συλλήψεις των μελών της Χρυσής Αυγής θεωρεί πως τα μέτρα αυτά δεν επαρκούν για να ξεριζωθεί η ακροδεξιά ιδεολογία. «Σημασία έχει πόσο βαθιές ρίζες έχει η νεοναζιστική ιδεολογία στον κόσμο και αν αυτή τρέφεται. Εάν συμβαίνει αυτό, τότε η Χρυσή Αυγή θα παραμείνει για πολύ».

Πώς λειτουργεί όμως η διαδικασία με την EXIT όταν κάποιος θέλει να εγκαταλείψει το χώρο της ακροδεξιάς; «Το πρώτο φυσικά που θα πρέπει να κάνει είναι να κρυφτεί. Όσο πιο στρατιωτικό χαρακτήρα έχει η οργάνωση, τόσο πιο επικίνδυνα είναι τα πράγματα. Όταν πρόκειται για ένα κόμμα τα πράγματα δεν είναι τόσο δραματικά, αλλά και πάλι συχνά υπάρχουν μεγάλα προβλήματα. Και μετά το δεύτερο πιο δύσκολο βήμα είναι να ξεπεράσουν τον εαυτό τους και να απευθυνθούν σε μια οργάνωση σαν τη δική μας».

Στην αρχή υπάρχουν κάποια δοκιμαστικά τηλεφωνήματα, γράμματα ή email από τους ενδιαφερόμενους. Σε πρώτη φάση δεν αναφέρουν συνήθως το όνομά τους, υπάρχουν όμως και οι εξαιρέσεις. Στη συνέχεια, μαζί με τους ενδιαφερόμενους, καταρτίζουν ένα «σενάριο εξόδου» όπως το αποκαλούν. Πρώτα ελέγχουν τη δομή της οργάνωσης που ανήκαν και στη συνέχεια πρέπει να δουν εάν θα πρέπει να μετακομίσουν, να αλλάξουν όνομα ή πού μπορούν προσωρινά να μείνουν. Εξετάζουν επίσης πως μπορούν να προστατευθούν πρακτικά από επιθέσεις και απειλές. Ακόμα σημαντικό είναι να σχεδιάσουν την καινούργια τους ζωή, πού και πώς μπορούν να βρουν δουλειά, εάν μπορούν να σπουδάσουν κάτι, τι επαφές χρειάζονται για να ξεκινήσουν από την αρχή.

Τέλος, όπως λέει ο Μπερντ Βάγκνερ, θα πρέπει να δουν ποιες είναι οι προσωπικές τους ελλείψεις. «Υπάρχουν πολλοί που έχουν ψυχολογικά προβλήματα. Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν πρόβλημα με το ακροδεξιό παρελθόν τους. Άνθρωποι που σκότωσαν, που τραυμάτισαν, που προκάλεσαν βλάβες στους γύρω τους».

Ο Γερμανός ειδικός λέει πως από τη μέχρι τώρα εμπειρία του οι άνθρωποι που προσχώρησαν στην ακροδεξιά επικαλούνται δύο κυρίως λόγους. Ο ένας είναι ότι βίωσαν έντονα την πολιτική και οικονομική αδικία, ότι βιώσαν την περιθωριοποίηση, για παράδειγμα, από την παιδεία και ένιωσαν την καταπίεση. Και η δεύτερη αιτία που επικαλούνται ως λόγο προσχώρησης στην ακροδεξιά είναι ότι αυτή τους έδωσε μια «νέα αλήθεια». Μια κατάσταση πίστης που ο Μπερντ Βάγκνερ παρομοιάζει με τον Χριστιανισμό. Πιστεύουν αληθινά πως οι άνθρωποι μεταξύ τους δεν είναι ίσοι και πως υπάρχουν ανώτεροι και κατώτεροι. Για το λόγο αυτό πιστεύουν πως «νομιμοποιούνται» να σκοτώσουν έναν σκουρόχρωμο.

Ο χρόνος που κατά μέσο όρο συνοδεύει και βοηθάει η ΕΧΙΤ τους «μετανοημένους» ακροδεξιούς είναι δύο χρόνια. Μέχρι σήμερα έχει βοηθήσει 500 άτομα.