Η… ακίνητη αγορά ακινήτων

Η τελευταία αφορμή για… κατάθλιψη είναι τα εκκαθαριστικά του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ), τα οποία περιλαμβάνουν λάθη κι αδικίες καθώς και «λυπητερή» μερικών δεκάδων χιλιάδων ευρώ σε αρκετές περιπτώσεις.

Του Γιάννη Συμεωνίδη

Με αυτήν τη δυσάρεστη αφορμή, η «Α» ακτινογραφεί σήμερα την αγορά ακινήτων την οποία, για να είμαστε περισσότερο ακριβείς, θα έπρεπε να αποκαλούσαμε «μη αγορά ακινήτων». Αρκούν μόνο ορισμένοι αριθμοί για να καταδειχθεί το μέγεθος του προβλήματος: οι συμβολαιογραφικές πράξεις που αφορούν ακίνητα για το 2014 με το ζόρι αγγίζουν τις 10.000. Είναι ενδεικτικό πως έχουν μείνει ξενοίκιαστες ολόκληρες πολυκατοικίες. Και να σκεφτεί κανείς πως πριν από μία δεκαετία, το 2005 συγκεκριμένα, είχαν φτάσει τις 250.000. Οι περισσότερες, μάλιστα, από τις πράξεις δεν αφορούν αγοραπωλησίες αλλά γονικές παροχές, που και αυτές όμως έχουν περιοριστεί.

Την ίδια ώρα, τα αρμόδια τμήματα για έκδοση οικοδομικών αδειών των Πολεοδομιών «βαρούν μύγες», αφού οι σχετικές αιτήσεις μέσα στο τρέχον έτος είναι σχεδόν μηδενικές! Τα οικόπεδα είναι εντελώς απαξιωμένα. Ποιος, άλλωστε, θα μπει στην περιπέτεια να αγοράσει γη για να χτίσει κιόλας μετά; Αξίζει να σημειωθεί πως στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, με εξαίρεση τη Γαλλία, υπάρχει μόνο ένας φόρος στα ακίνητα, ο οποίος επιβάλλεται σε αυτά ανεξαρτήτως του ποιος τα κατέχει. Με όλα αυτά να συμβαίνουν, εξάλλου, στη χώρα μας είναι απολύτως λογικό οι νέοι πολιτικοί μηχανικοί να τρέχουν στο εξωτερικό για να βρουν μια θέση εργασίας…

«Οδηγούμαστε σε απώλεια περιουσιών»

«Ο ΕΝΦΙΑ δεν λαμβάνει υπόψη την πραγματική φοροδοτική ικανότητα του φορολογούμενου. Υπολογίζει μηχανικώς αντικειμενικές αξίες σε ποσά που δεν υπάρχουν σήμερα στην πραγματικότητα. Με δημευτικούς φορολογικούς συντελεστές επιβάλλει έναν διπλό φόρο, έναν για το ακίνητο κι έναν για τη συνολική περιουσία τού καθενός. Δεν υπολογίζεται αν ο ιδιοκτήτης λαμβάνει εισοδήματα από αυτή. Κι ενώ με το χαράτσι στους λογαριασμούς της ΔΕΗ το ακίνητο πληρωνόταν μια φορά, τώρα οι περισσότεροι ιδιοκτήτες πληρώνουν ξεχωριστά. Υπολογίζεται, για παράδειγμα, αντικειμενική αξία 2.000.000 ευρώ σε ξενοίκιαστο μαγαζί. Όλα αυτά οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια όσους έχασαν τα εισοδήματά τους από τα ακίνητά τους, τα οποία πλέον δεν ενοικιάζονται, να χάσουν και την περιουσία τους».

Την παραπάνω δραματική κατάσταση περιγράφει στην «Α» ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ), Στράτος Παραδιάς, ο οποίος προτείνει την επιστροφή στον αρχικό σχεδιασμό του ΕΝΦΙΑ, επί υπουργού Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα, ο οποίος αποσύρθηκε ύστερα από τη διακομματική εμπλοκή βουλευτών επαρχίας προκειμένου να μην πληγούν οι αγρότες.

Με αυτό το χαράτσι επιβαλλόταν ανά ακίνητο, χωρίς τον συμπληρωματικό φόρο (αφορά συγκεκριμένα δικαιώματα επί των ακινήτων), ο οποίος χτυπά κυρίως τους ιδιοκτήτες που έχουν ξενοίκιαστα, εγκαταλελειμμένα ακίνητα, οι οποίοι περνούν και τα μεγαλύτερα ζόρια. Εναλλακτικώς, ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ ζητά στα κενά ακίνητα ο φορολογικός συντελεστής να είναι 0,50%, δηλαδή ο μισός, για όσο χρονικό διάστημα οι ιδιοκτησίες παραμένουν ξενοίκιαστες.

«Οι ιδιοκτήτες δεν έκλεψαν τα ακίνητα, τα έχουν αποκτήσει με κόπο κι όχι γιατί έβγαλαν πολλά λεφτά στη ζωή τους αλλά γιατί έτρωγαν λίγα. Κι όμως, τώρα τους οδηγούν στην πόρτα των πλειστηριασμών και της φυλακής. Χτυπούν τη ραχοκοκαλιά τής ελληνικής κοινωνίας, τη μεσαία τάξη, στη λογική τού ό,τι αρπάξουμε. Αν έχεις ένα συν ένα ακίνητα στην Ελλάδα, σ’ τα προσθέτουν και δεν βγάζουν δύο αλλά τέσσερα. Ο συμπληρωματικός φόρος σε τιμωρεί αν η αποταμίευσή σου ήταν σε ακίνητα. Το κράτος δεν διευκολύνει καθόλου ούτε την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων, η οποία σε λίγο θα είναι υποχρεωτική διαδικασία», καταλήγει ο κ. Παραδιάς.

Παραλλήλως, οι όποιοι επίδοξοι αγοραστές, κυρίως ξένοι, έχουν στρέψει το ενδιαφέρον τους σε γειτονικά μας βαλκανικά κράτη (βλ. Ρουμανία, Κροατία και Βουλγαρία) όπου ανθεί το realestate. Αντιθέτως, ό,τι είναι νεόδμητο και καλό στην Ελλάδα κατάσχεται από τις τράπεζες. Ό,τι είναι χτισμένο πριν από το 2000, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα λένε στους ιδιοκτήτες τους: «Δώστε μας ό,τι έχετε»…

«Διωκόμαστε»

Εξίσου καυστικός με τον κ. Παραδιά εμφανίζεται στην «Α» ο Δημήτρης Καψιμάλης, πρόεδρος της Ένωσης Κατασκευαστών Κτιρίων Ελλάδος, ο οποίος μιλά για παντελή αποστροφή επένδυσης στις κατασκευές και για κατάσταση διωγμού στην οποία τελούν ο ίδιος και οι συνάδελφοί του: «Πληρώνουμε φόρους για ακίνητα που δεν μπορούμε να πουλήσουμε ένεκα της ύφεσης στην οποία οδήγησαν οι πολιτικοί τη χώρα. Έχουμε θέσει ουσιαστικώς σε αδράνεια τις επιχειρήσεις μας».

Ο κ. Καψιμάλης ζητά την άμεση απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ όλων των ακινήτων που έχουν χτιστεί από κατασκευαστές και δεν είναι μισθωμένα ή δεν έχουν ηλεκτροδοτηθεί. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικώς, είναι σαν να φορολογείται κάποιος για εμπόρευμα που έχει στην αποθήκη του και δεν μπορεί να το πουλήσει: «Θέλουμε, επίσης, αναστολή τού πόθεν έσχες για δύο τρία χρόνια γιατί κανένας δεν πρόκειται να αγοράσει διαφορετικώς. Στις περισσότερες περιοχές, επίσης, οι αντικειμενικές αξίες είναι υψηλότερες των αγοραίων. Δεν είναι δυνατό να πουλάμε νεόδμητα ακίνητα με 23% φόρο μεταβίβασης και οι τράπεζες να τα κατάσχουν και να τα πωλούν με 3%. Είναι αδιανόητο, επίσης, το ότι έχουμε ΦΠΑ αυτοπαράδοσης, αν περάσουν δηλαδή τέσσερα χρόνια από την αποπεράτωση ενός κτιρίου να καλούμαστε να πληρώσουμε 23% φόρο σαν να το έχουμε αγοράσει οι ίδιοι».

Άνεργοι 8 στους 10 οικοδόμους

Οι οικοδόμοι δεν περίμεναν τα μνημόνια για να αισθανθούν στο πετσί τους την κρίση. Γι’ αυτούς έφτασε με το που έσβησαν οι προβολείς των Ολυμπιακών Αγώνων τής Αθήνας, το 2004, και τα μεγάλα έργα έγιναν πιο σπάνια κι από τυφλοπόντικα με μύτη αστερία. Είναι αλήθεια, πάντως, ότι τα τελευταία τέσσερα χρόνια το κακό παράγινε, με αποτέλεσμα σήμερα οκτώ στους δέκα οικοδόμοι να είναι άνεργοι, οι οποίοι μάλιστα λόγω της μακροχρόνιας ανεργίας τους είναι αποκλεισμένοι κι από το επίδομα του ΟΑΕΔ.

«Τα λίγα έργα που γίνονται στις εθνικές οδούς και στο μετρό τής Αθήνας δεν είναι αρκετά. Όσοι συνάδελφοι ήταν στο ενοίκιο έφυγαν στα χωριά τους για να επιβιώσουν. Αυτοί που ζουν στα αστικά κέντρα κι έχουν το σπίτι τους χρεωμένο σε τράπεζα δεν μπορούν να αποπληρώσουν το δάνειό τους. Κι αυτοί που το έχουν εξοφλήσει δεν έχουν να πληρώσουν τα χαράτσια», τονίζει στην «Α» ο γενικός γραμματέας τής Ομοσπονδίας Οικοδόμων, Κώστας Χαντζάρας, ο οποίος ζητά την επανενεργοποίηση του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας (ΟΕΚ), με στόχο τη χρηματοδότηση της ανέγερσης οικοδομών χωρίς τη διαμεσολάβηση των τραπεζών, καθώς και την επανεκκίνηση όλων των δημόσιων έργων που έχουν σταματήσει.