Η ALIBABA κι ο Έλληνας… Αλή Μπαμπάς!

Για πρώτη φορά ελληνικό δικαστήριο (Εφετείο Αθηνών απόφαση υπ’ αριθμόν 2288/2016) επικυρώνει τη χορηγηθείσα πανευρωπαϊκή απαγόρευση χρήσης απομιμητικών ενδείξεων (pan-European injunction)!

Ρεπορτάζ: Πωλίνα Βασιλοπούλου

Πρόκειται για μία πρωτοποριακή κρίση, με την οποία το Εφετείο επικυρώνει τη μεταβίβαση του ονόματος ενός ιστοτόπου από τον κάτοχό του-εναγόμενο προς τον ενάγοντα-δικαιούχο του αντίστοιχου σήματος, ως μία μορφή αυτούσιας αποκατάστασης (αποζημίωση in natura) σύμφωνα με το άρθρο 297 εδ. β΄ του Αστικού Κώδικα. Στην ελληνική Δικαιοσύνη προσέφυγε καταθέτοντας αγωγή εταιρεία η οποία εδρεύει στις Νήσους Κέυμαν με την επωνυμία «ALIBABA GROUP HOLDING LIMITED» (Αλιμπάμπα Γκρουπ Χόλντινγκ Λίμιτεντ) κατά ελληνικής μονοπρόσωπης εταιρείας.

Η αλλοδαπή εταιρεία είναι η μητρική του γνωστού πολυεθνικού ομίλου εταιρειών Alibaba Group, με κεντρική διοίκηση στην πόλη Hangzhou (Χάνγκζου) της Κίνας, δραστηριοποιείται στον τομέα της παροχής υπηρεσιών ηλεκτρονικού εμπορίου μέσω διαδικτύου σε παγκόσμιο επίπεδο, περιλαμβανομένης της Ελλάδος και της Ε.Ε., χρησιμοποιώντας από την ίδρυσή της και μετέπειτα, συνεχώς και αδιαλείπτως  στις συναλλαγές της, ως σήμα των προϊόντων και υπηρεσιών της, ως επωνυμία και διακριτικό γνώρισμα (διαδικτυακό και μη) της επιχείρησής της την ένδειξη «ALIBABA», με την οποία έχει καθιερωθεί στις διεθνείς συναλλαγές.

Μάλιστα, η εν λόγω εταιρία επισημαίνει στην αγωγή της η οποία έγινε εν μέρει δεκτή από τη δικαστική απόφαση πως είναι δικαιούχος, πέραν των άλλων, του αναφερόμενου στην αγωγή κοινοτικού σήματος «ALIBABA.COM», το οποίο περιέχει την πιο πάνω ένδειξη και ισχύει νόμιμα, ενώ διακριτικά γνωρίσματά της έχουν καταστεί τόσο το σήμα αυτό όσο και η επωνυμία της καθώς και το όνομα χώρου (domain name) «alibaba.com», που η ίδια χρησιμοποιεί ήδη από το έτος 1999 στο διαδίκτυο για τις υπηρεσίες της.

Ο «κλέφτης»
Η ελληνική εταιρεία σε βάρος της οποίας προσέφυγε ο πολυεθνικός όμιλος από το 2011 χρησιμοποιεί σύμφωνα με την αγωγή χωρίς τη δική της άδεια, ως όνομα χώρου (domain name) σε διεθνές επίπεδο και ως διακριτικό γνώρισμα της επιχείρησής της την ένδειξη «alibaba.info», η οποία της παραχωρήθηκε, εν αγνοία τής νυν αντιδίκου της, στις 26/11/2004, προκειμένου να διακρίνουν διαδικτυακές υπηρεσίες τηλεπικοινωνιακής προβολής και διαφήμισης, στις οποίες περιλαμβάνονται και υπηρεσίες διαφήμισης τρίτης εταιρεία.

Όπως τονίζεται στο σκεπτικό της απόφασης: «Κοινοτικό σήμα μπορεί να αποτελέσει οποιοδήποτε σημείο επιδεκτικό γραφικής παράστασης, ιδίως λέξεις, συμπεριλαμβανομένων των ονομάτων των προσώπων, σχεδιαγράμματα, αριθμοί, το σχήμα προϊόντος ή της συσκευασίας του, υπό την προϋπόθεση ότι τα σημεία αυτά είναι ικανά να διακρίνουν τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες μιας επιχείρησης από τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες άλλων επιχειρήσεων. Ο δικαιούχος, περαιτέρω, κοινοτικού σήματος έχει αποκλειστικό δικαίωμα στη χρήση του, καθώς και δικαίωμα να προσφύγει στο αρμόδιο δικαστήριο κοινοτικών σημάτων, προκειμένου να απαγορεύσει σε κάθε τρίτο να χρησιμοποιεί στις συναλλαγές, χωρίς τη συγκατάθεση του».

Παράλληλα, τονίζεται πως στα κοινοτικά σήματα «ο νομοθέτης παρέχει διευρυμένη νομική προστασία πέραν τής διά τα κοινά διακριτικά γνωρίσματα προβλεπόμενης, προς τον σκοπό αφενός της αποτροπής του παρασιτικού ανταγωνισμού από τρίτους, πλην του δικαιούχου, συνισταμένου στην εμπορική αξιοποίηση της φήμης του σήματος προς ίδιο, αθέμιτο όφελος, και αφετέρου του κινδύνου υπονόμευσης της ιδιαίτερης διακριτικής δύναμης αυτών των σημάτων». Στη δικαστική απόφαση επισημαίνεται, επίσης, πως «κίνδυνος σύγχυσης υπάρχει, όταν, λόγω ομοιότητας δύο διακριτικών γνωρισμάτων, μπορεί να δημιουργηθεί παραπλάνηση στους συναλλακτικούς κύκλους, και συγκεκριμένα σε ένα όχι ασήμαντο μέρος των πελατών, όσον αφορά στην προέλευση των εμπορευμάτων ή υπηρεσιών από ορισμένη επιχείρηση».

Την ίδια στιγμή στη δικαστική απόφαση ξεκαθαρίζεται πως «ο ν. 2239/1994 ορίζει ότι μία από τις εξουσίες που παρέχει το σήμα είναι η χρήση του σε ηλεκτρονικά μέσα (άρθρ. 18 παρ. 1 ν. 2239/1994) και, επομένως, προσβολή του σήματος μπορεί να γίνει και με τη χρήση ξένου σήματος ως domain name στο διαδίκτυο».

Επιπλέον, οι δικαστές τονίζουν πως στην προκειμένη περίπτωση: «η χρήση του domain name μπορεί να συνιστά προσβολή τού εν λόγω σήματος, καθώς, κατά τα εκτιθέμενα στην αγωγή, το επίμαχο domain name που χρησιμοποιούν οι εναγόμενοι, ταυτίζεται και σε κάθε περίπτωση ομοιάζει με το κοινοτικό σήμα της ενάγουσας, ενώ το ίδιο ισχύει και για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που παρέχουν οι εναγόμενοι σε σχέση με τα προϊόντα και τις υπηρεσίες για τις οποίες το σήμα έχει καταχωρηθεί, η χρήση αυτή γίνεται χωρίς εύλογη αιτία και προσπορίζει αθέμιτο όφελος από το διακριτικό χαρακτήρα και τη φήμη τού εν λόγω κοινοτικού σήματος…».