Η πανδημική μέρα της μαρμότας… (…μυρίζει λοκντάουν;)

Στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’90 το μυαλό του Αμερικανού σκηνοθέτη Χάρολντ Ράμις σκαρφίστηκε το σενάριο μίας ταινίας που έμελλε να αφήσει ανεξίτηλο το αποτύπωμά της στα κινηματογραφικά χρονικά. Ήταν η περίφημη «Μέρα της Μαρμότας», που όποιος πει ότι θυμίζει λίγο την Ελλάδα της πανδημίας θα καταχωριστεί στη λίστα των… κακόγλωσσων, αλλά όχι των ψευτών.

Του Νίκου Τσαγκατάκη

Προς τι ο παραλληλισμός; Το γεγονός ότι η χώρα ξαναζεί την αναζωπύρωση της πανδημίας, με τον ίδιο τρόπο που παγιδεύτηκε στον χρόνο και αναγκάστηκε να ζει συνεχώς την ίδια ημέρα ο κινηματογραφικός μετεωρολόγος Φιλ Κόνορς στη «Μέρα της Μαρμότας». Απόδειξη; Τον Οκτώβριο του 2020, που δεν αναβλήθηκαν οι επετειακές-θρησκευτικές εορταστικές εκδηλώσεις στη Θεσσαλονίκη, ο κορωνοϊός «ξεσάλωσε» και η πόλη οδηγήθηκε στο lockdown, με την κυβέρνηση να παραδέχεται μετέπειτα και διά χειλέων του πρωθυπουργού ότι έκανε λάθος που δεν έλαβε νωρίτερα μέτρα.

Σαν σε μήνα της… μαρμότας, λοιπόν, και τον φετινό Οκτώβρη στη συμπρωτεύουσα εκτυλίχθηκαν παρόμοιες σκηνές. Πλήθος κόσμου βρέθηκε στον Άγιο Δημήτριο χωρίς την τήρηση των προβλεπόμενων αποστάσεων, οι πιστοί εντός του ναού είτε είχαν τις μάσκες ως ενδυματολογικό αξεσουάρ είτε τις έβγαζαν για να φιλήσουν τις εικόνες, ενώ υπήρξε και ιερέας που σε ζωντανή τηλεοπτική σύνδεση προέτρεψε πιστούς να εισέλθουν στον ναό χωρίς τη μάσκα τους, ενοχλούμενος από την παρουσία αστυνομικών που επέβλεπαν την τήρηση των μέτρων.

Σημειωτέον ότι τα παραπάνω έλαβαν χώρα στην πόλη πoυ είκοσι τέσσερις ώρες πριν από τους εορτασμούς το κοντέρ της πανδημίας «έγραψε» 623 νέες λοιμώξεις COVID-19.

Προς γνώση –αλλά δυστυχώς δίχως συμμόρφωση– στις 26/10/2020 στη Θεσσαλονίκη είχαν διαγνωστεί μόλις 84 κρούσματα και οι ΜΕΘ των νοσοκομείων της συμπρωτεύουσας ήταν σχετικά… χαλαρές, ώσπου πέρασε το κρίσιμο 15νθήμεο της επώασης και η πόλη «μαρτύρησε» από τον κορωνοϊό.

Υπό αυτό το πρίσμα, δεν υπάρχει κάποιο δεδομένο που να γεννά την παραμικρή αισιοδοξία ότι δεν θα γίνει και φέτος το ίδιο, και μάλιστα από χειρότερη αφετηρία. Θυμίζεται ότι ήδη η πληρότητα στις ΜΕΘ της Θεσσαλονίκης άγγιξε μεσοβδόμαδα το 95% και η μικρή εμβολιαστική κάλυψη του 52% δεν αποτελεί επ’ ουδενί επαρκές ανάχωμα της διασποράς της πανδημίας.

Προφανώς, η Θεσσαλονίκη δεν χρησιμοποιείται ως η δακτυλοδεικτούμενη υγειονομικά ατίθαση πόλη της επικράτειας. Άλλωστε, το βράδυ της περασμένης Τετάρτης στη red list με τις επιδημιολογικά επικίνδυνες περιοχές της χώρας είχαν μπει η Αρκαδία, η Μεσσηνία, η Αχαΐα, τα Ιωάννινα και η Ζάκυνθος. Απλώς, η Θεσσαλονίκη είναι το παράδειγμα ότι εκεί και σε άλλες περιφέρειες κάτι γίνεται επαναλαμβανόμενα λάθος.

Τα στοιχεία που τρομάζουν

Αυτό που κρατά… άυπνη την κυβέρνηση είναι το γεγονός, ενώ ακόμη ο κόσμος δεν έχει προλάβει να συγχρωτιστεί σε κλειστούς χώρους (καταστήματα εστίασης, κέντρα διασκέδασης, κατ’ οίκον κοινωνικές επαφές κ.λπ.) λόγω του ήπιου καιρού.

Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τα επιστημονικά δεδομένα, οι καιρικές συνθήκες επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τη μετάδοση του κορωνοϊού, καθώς στους 6 βαθμούς Κελσίου ο ιός SARS-CoV-2 διασπείρεται στο περιβάλλον δέκα φορές περισσότερο από ό,τι στους 20 βαθμούς.

Χωρίς επομένως να έχουμε ακόμη τον επιβαρυντικό παράγοντα του χειμώνα, οι βασικοί επιδημιολογικοί δείκτες τραβούν την ανηφόρα. Ειδικότερα ανησυχία προκαλούν:

>>>Τα νέα κρούσματα που έχουν παγιωθεί στη ζώνη των ­­±3.500 διαγνώσεων ανά ημέρα.

>>>Ο αριθμός των διασωληνωμένων, που αργά μεν αλλά σταθερά ανεβαίνει.

>>>Η ημερήσια μεταβολή στις εισαγωγές νέων ασθενών στα νοσοκομεία της επικράτειας που είναι της τάξης του +17.48%, ενώ ο μέσος όρος εισαγωγών του επταημέρου είναι 251 ασθενείς (στοιχεία ΕΟΔΥ 28/10/2021).

>>>Ο δείκτης θετικότητας (Rt) που αντί να συρρικνώνεται δείχνει να αυξάνεται. Ειδικότερα, με το κοινώς αποδεκτό όριο θετικότητας να είναι το 1% και κάτω και το 4% να αποτελεί το ποσοστό συναγερμού που έχει θέσει ως όριο το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, η θετικότητα στη χώρα μας την εβδομάδα 18 έως 24 Οκτωβρίου ήταν στο 1,61%.

Την ίδια εβδομάδα, τα υψηλά ποσοστά θετικότητας στον κορωνοϊό εντοπίζοντας γεωγραφικά στην Ημαθία με 1,90%, στη Ροδόπη με 1,78%, στην Πιερία με 1,68%, στο Κιλκίς με 1,67%, στη Λάρισα με 1,64%, στη Δράμα με 1,63% και στη Μαγνησία με 1,63%.

>>>Το χαμηλό ποσοστό εμβολιασμού ιδιαίτερα στους μαθητές συνωστίζονται στις σχολικές τάξεις, αλλά και στις πολύ μεγάλες ηλικίες που είναι και οι πλέον επικίνδυνες για δυσμενέστατη κατάληξη της νόσου.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στις ηλικίες 12-14 έχει εμβολιαστεί μόλις το 21,4% με το αντίστοιχο ποσοστό να ανεβαίνει στο 35,8% για τα παιδιά 15-17 ετών. Στο άλλο ηλικιακό άκρο, ο άνω των 85 ετών πληθυσμός έχει εμβολιαστεί σε ποσοστό 75,3% ενώ στην ηλικιακή ομάδα 80-84 πλήρως εμβολιασμένοι είναι το 74,4%. Θυμίζεται ότι τον εμβολιασμό του έχει ολοκληρώσει μόνο το 60,5% του γενικού πληθυσμού.

>>>Η ενδεχόμενη συνύπαρξη κορωνοϊού και γρίπης. Όπως εξήγησε προ ημερών η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, Μαρία Θεοδωρίδου, φέτος ο πληθυσμός είναι πιο ευάλωτος από πλευράς ανοσίας όσον αφορά τον ιό της γρίπης και τα δύο στελέχη του.

Υπογράμμισε, μάλιστα, τον υπαρκτό κίνδυνο συλλοίμωξης από κορωνοϊό και γρίπη αυξάνει κατά 20% τη θνητότητα. Προς επίρρωση της ανάγκης για παράλληλο εμβολιασμό η κα Θεοδωρίδου επικαλέστηκε την περίπτωση της Κροατίας όπου ήδη εμφανίστηκε μία σοβαρή μορφή γρίπης, η Η3Ν2, που πλήττει κυρίως ηλικιωμένα άτομα και η οποία μπορεί να διασπαρεί και σε άλλα γειτονικά κράτη.

Και τώρα, τι;

Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι το επιδημιολογικό κοκτέιλ που συντίθεται είναι εκρηκτικό, κάνοντας τους επιστήμονες να προβλέπουν ότι… κακώς εχόντων των πραγμάτων στο διάστημα από την 1η έως και τις 15 Νοεμβρίου θα έρθουμε αντιμέτωποι με μεγάλο αριθμό κρουσμάτων (σ.σ. αύξηση του εβδομαδιαίου μ.ο. νέων λοιμώξεων στις 4.000 στις 4-5 Νοεμβρίου και στα 5.000 στις 14-16 Νοεμβρίου), με ανάλογη πίεση στο δημόσιο σύστημα υγείας (αύξηση των διασωληνωμένων στους 410 στις 4-5 Νοεμβρίου και «σκαρφάλωμα» στις 600 διασωληνώσεις ασθενών έως τις αρχές Δεκεμβρίου).

Η επιστημονική γνώση λέει ότι σε περίοδο που τα κρούσματα αυξάνονται, η μη λήψη μέτρων οδηγεί νομοτελειακά σε αύξηση των διασωληνώσεων και των θανάτων. Μπροστά, όμως, σε αυτό το αξίωμα τα χέρια της κυβέρνησης είναι λίγο-πολύ «δεμένα».

Χωρίς αύξηση του ρυθμού των εμβολιασμών, της απομένει η αυστηρή επιτήρηση των μέτρων που ήδη ισχύουν (χρήση μάσκας, έλεγχοι πιστοποιητικών εμβολιασμού και νόσησης), ίσως και η επαναφορά της υποχρεωτικότητας των self test και για τους εμβολιασμένους όπως προτείνεται.

Αφήσαμε τελευταία την απαγορευμένη επιλογή τού lockdown έστω και στη μίνι εκδοχή του, αφού από το Μαξίμου διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους ότι δεν πρόκειται να ξανακλείσει η οικονομία. Αυτό όμως είναι μια κουβέντα που όσο δεσμευτικά κι αν εκστομίζεται ακόμη και οι πλέον θρησκευόμενοι υπουργοί δεν θα έβαζαν το χέρι τους στο Ευαγγέλιο.

Το αποδεικνύει η… μαρμότα της Θεσσαλονίκης.