IGB: Ο game changer αγωγός για την Ελλάδα

Σε μια εποχή ενεργειακής αλλοφροσύνης –και λόγω του πολέμου στην Ουκρανία– όπου το ζητούμενο είναι αν όχι η ενεργειακή αυτονόμηση τουλάχιστον η απεξάρτηση από ενεργειακές «κακοτοπιές» τύπου Ρωσίας, ένας υπόγειος αγωγός μήκους 182 χιλιομέτρων διεκδικεί το χαρακτηρισμό του game changer για την Ελλάδα.

Του Νίκου Τσαγκατάκη

Ο λόγος για το έργο διασύνδεσης φυσικού αερίου Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB) που θα «ενώσει» τον υφιστάμενο εθνικό αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου στην Κομοτηνή και το ελληνικό τμήμα του αγωγού Trans Adriatic (TAP) με τον υπάρχοντα αγωγό μεταφοράς και διανομής φυσικού αερίου κοντά στη βουλγαρική πόλη της Στάρα Ζαγόρα.

Το κόστος του έργου ανέρχεται στα €145.000.000, ανάδοχός του είναι ο Όμιλος ΑΒΑΞ και από το ξεκίνημα των εργασιών τον Φεβρουάριο του 2020 φαίνεται ότι πλέον βρισκόμαστε μία ανάσα ελάχιστων μηνών από την ώρα που το πολυσύνθετο και υψηλής σημασίας έργο θα τεθεί σε λειτουργία. Αυτό τουλάχιστον εκτίμησε ο επικεφαλής του Τμήματος Αγωγών και Δικτύων της AVAX, Γιώργος Τασάκος, ο οποίος μιλώντας προ ημερών στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων υπογράμμισε ότι το πρότζετ παρουσιάζει ένα ποσοστό προόδου της τάξης του 90%-95% και πως στις αρχές του Ιουλίου θα μπορέσει να διοχετεύσει αέριο από την Ελλάδα στη Βουλγαρία όπως ακριβώς προβλέπει ο προγραμματισμός.

Όπως προαναφέρθηκε, ο αγωγός έχει μήκος 182 χλμ, διάμετρο 32 ίντσες και εκτιμώμενη χωρητικότητα τριών δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων, ενώ στον συνολικό κατασκευαστικό σχεδιασμό περιλαμβάνονται ένας μετρητικός ρυθμιστικός σταθμός στη βουλγαρική Στάρα Ζαγόρα και δύο αντίστοιχοι σταθμοί στη «δική» μας Κομοτηνή.

Αξίζει παρενθετικά να σημειωθεί ότι για τη χάραξη της τελικής διαδρομής από όπου περνάει ο αγωγός IGB λήφθηκε υπόψη η ανάγκη να ελαχιστοποιηθούν οι παρεμβάσεις στις τοπικές κοινωνίες. Έτσι έγινε κατορθωτό ο αγωγός να μην διέλθει σε μικρή απόσταση από υφιστάμενα κτίρια ή ακόμη και μελλοντικές υποδομές (κατοικίες κ.ά.), ενώ διενεργήθηκαν περιβαλλοντικές, τοπογραφικές, αλλά και αρχαιολογικές έρευνες για τυχόν ιστορικά ευρήματα, με στόχο τον προσδιορισμό των πλέον ενδεδειγμένων τεχνικών κατασκευής.

Σημαντικό είναι επίσης ότι η ζώνη εργασίας αποκαθίσταται με τον βέλτιστο δυνατό τρόπο σε σχέση με την πρότερη κατάσταση κι όπου απαιτείται, λαμβάνονται κατασκευαστικά μέτρα προστασίας από τη διάβρωση, με το επιφανειακό χώμα να τοποθετείται ξανά ώστε να αποκατασταθεί και να επανέλθει στην πρότερη κατάσταση η επιφάνεια του εδάφους και να ξεκινήσει το συντομότερο δυνατόν η ανάπτυξη της βλάστησης ή/και να πραγματοποιηθούν ήπιας μορφής γεωργικές καλλιέργειες.

Έργο win–win…

Σε μία πρώτη ανάγνωση, το γεγονός ότι ο IGB θα παροχετεύει αζέρικο αέριο στη Βουλγαρία διαφοροποιώντας το ενεργειακό μείγμα των γειτόνων, μοιάζει να είναι επικερδής διαδικασία μόνο για τη Σόφια και όχι για την Αθήνα που επίσης αναζητά πρόσθετες ενεργειακές επιλογές. Στην πραγματικότητα, όμως, πρόκειται για ένα win-win ενεργειακό πρότζεκτ που έχει πολλαπλά οφέλη και για τη χώρα μας. Καταρχάς ενσωματώνει και την Ελλάδα ως τέταρτο «σταθμό» στο σύστημα αγωγών μεταφοράς αερίου του Κάθετου Διαδρόμου ο οποίος διασυνδέει αμφίδρομα τη Ρουμανία, την Ουγγαρία και τη Βουλγαρία. Κι όλα αυτά την ώρα που βαίνει προς ολοκλήρωση (σ.σ. καλώς εχόντων των… προγραμμάτων ως το τέλος του 2022) ο αγωγός IBS που θα διασυνδέσει τη Σερβία με τη Βουλγαρία.

Κατά δεύτερον ο ελληνο-βουλγαρικός IGB θα λειτουργήσει συμπληρωματικά με τον σχεδιαζόμενο πλωτό τερματικό σταθμό επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (FSRU) της Αλεξανδρούπολης.

Τελευταίο μεν αλλά πρώτο σε σημασία είναι το γεγονός ότι η κατασκευή του αγωγού διασύνδεσης φυσικού αερίου Ελλάδας-Βουλγαρίας θα μετατρέψει τη χώρα μας σε πύλη εισόδου καύσιμης ύλης για όλη τη νοτιοανατολική Ευρώπη, όπως διατυπώνεται και επισήμως. Απόδειξη οι πρόσφατες δηλώσεις του Έλληνα υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, ο οποίος έχοντας στο πλάι του τον «φρεσκοεκλεγμένο» πρωθυπουργό της Βουλγαρίας, Κίριλ Πέτκοφ, κατά την κοινή επίσκεψή τους στην Κομοτηνή πριν από περίπου τρεις εβδομάδες, υπογράμμισε ότι ο IGB αποτελεί ένα έργο που προάγει την ενεργειακή ασφάλεια στην περιοχή και την αναβαθμίζει γεωπολιτικά. Δεν θα πρέπει άλλωστε να αγνοείται ότι η ευρύτερη πειροχή των Βαλαν΄λιων αποτελεί μία χερσόνησο πλπίσυα σε ενεργειακές πηγές οι οποέις την καθιστουν εν δυνάμει ενεργειακό διάδρομο, με τη μεταφορά ενεργειακής πρώτης ύλης από την Κασπία στην Ευρωπαϊκή Ένωση εν γένει.

Και το ηλεκτρικό deal

Μια και ο λόγος για την ενέργεια ειδικά σε περιόδους εύθραυστων πολιτικά και οικονομικά διεθνών συγκυριών δεν θα πρέπει να ξεχνάμε και το έτερο «ηλεκτρικό» deal της Ελλάδας με την Βουλγαρία που αφορά τη νέα διασυνδετική γραμμή Maritsa East 1 (BG) – Νέα Σάντα (EL), η οποία σχεδόν τετραπλασιάζει τη δυνατότητα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας από και προς Βουλγαρία και Ελλάδα και αντίστροφα. Στη λίστα με τα οφέλη αυτής της συμφωνίας είναι μετα ξλυ άλλων:

>>>Η αύξηση της μεταφορικής ικανότητας στο σύνορο των δύο χωρών σε 800 MW για την κατεύθυνση από την Ελλάδα προς τη Βουλγαρία και σε 1350 MW για την κατεύθυνση από τη Βουλγαρία προς την Ελλάδα.

>>Η ασφαλής διακίνηση των αυξανόμενων ροών της ισχύος στην κατεύθυνση Βορράς-Νότος της Βαλκανικής χερσονήσου.

>>>Η διεύρυνση του περιθωρίου επάρκειας.

>>>Η αύξηση της δυνατότητας περαιτέρω εγκατάστασης μονάδων ΑΠΕ στο βόρειο τμήμα της Ελλάδας.

>>> Η μείωση των τιμών ενέργειας και η αξιοποίηση του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος που έχει η κάθε χώρα.