Μα(ρτυ)ριούπολη στη χώρα του μαρτυρίου

Σε στρατιωτικό αλλά και καθαρά ανθρωπιστικό επίπεδο τα μάτια αναλυτών και κοινής γνώμης είναι στραμμένα στη Μαριούπολη, η ρωσική πολιορκία της οποίας από ξηράς και από θαλάσσης την έχουν καταστήσει σε μαρτυρίου πόλη.

Το μέγεθος της καταστροφής είναι τέτοιο που δεν μπορεί να μετρηθεί. Αρκεί το άκουσμα των μαρτυριών κατοίκων που κατάφεραν να φύγουν περιγράφοντας εικόνες πτωμάτων να κείτονται άταφα στους δρόμους, αρκεί η παρακολούθηση κάποιου από τα βίντεο που έχουν διοχετεύσει στη δημοσιότητα μεγάλα διεθνή ΜΜΕ όπως το CNN και το BBC για να πιστοποιηθεί η βαρβαρότητα του πολέμου.

Το μόνο που διακρίνεται στην πόλη που μέχρι πριν από ένα μήνα διαβιούσαν κάτι λιγότερο από μισό εκατομμύριο ψυχές, ανάμεσά τους και περίπου 140.000 Έλληνες ομογενείς, είναι χαλάσματα, στάχτες πυρπολημένων στόχων και καπνοί που αναδύονται από την καμένη γη σαν σιλουέτες απόκοσμων φαντασμάτων.

Σαν άλλα φαντάσματα, δεκάδες χιλιάδες άμαχοι παραμένουν εγκλωβισμένοι στα καταφύγια χωρίς τροφή, ηλεκτρικό ρεύμα και θέρμανση. Δια στόματος της αντιπροέδρου της ουκρανικής κυβέρνησης Ιρίνα Βέρεστσουκ γνωστοποιήθηκε ότι τουλάχιστον 100.000 άμαχοι ψάχνουν τρόπο να φύγουν από τη Μαριούπολη αλλά αυτό μοιάζει αυτοκτονικό, καθώς δεν υπάρχουν ασφαλείς διάδρομοι απεγκλωβισμού αμάχων.

Μάλιστα η Ουκρανή αντιπρόεδρος συμπλήρωσε ότι οι ρωσικοί βομβαρδισμοί εμποδίζουν τις ομάδες διάσωσης να φτάσουν στο θέατρο της Μαριούπολης που επλήγη την περασμένη εβδομάδα στην διάρκεια αεροπορικής επιδρομής (σ.σ. Η Μόσχα το αρνείται) και που σύμφωνα με δημοτικούς αξιωματούχους εκατοντάδες άνθρωποι είχαν βρει καταφύγιο στα υπόγεια «σπλάχνα» του.

Ενδεικτικά της κατάστασης είναι τα όσα είπαν στη μη κυβερνητική οργάνωση Human Rights Watch κάτοικοι της Μαριούπολης που κατάφεραν να ξεγλιστρήσουν, χαρακτηρίζοντας την πόλη «παγωμένη κόλαση» με δρόμους «σπαρμένους πτώματα και συντρίμμια κατεστραμμένων κτιρίων». «Αυτό δεν είναι πόλεμος, είναι γενοκτονία», υποστήριξε στο Γαλλικό Πρακτορείο αυτόπτης μάρτυρας, υπογραμμίζοντας ότι «στα θέατρα πολέμου υπάρχουν κανόνες, αρχές (…) Αυτό που βλέπουμε στη Μαριούπολη είναι παντελής απουσία κανόνων».

Στο ίδιος μήκος χαρακτηρισμών και εκτιμήσεων και ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, που έκανε λόγο για «παράλογο» πόλεμο που όπως είπε είναι «αδύνατο να οδηγήσει σε νίκη», τονίζοντας παράλληλα ότι πως «ακόμη κι αν πέσει η Μαριούπολη, η Ουκρανία δεν μπορεί να κατακτηθεί πόλη προς πόλη, δρόμο προς δρόμο, σπίτι προς σπίτι».

Θυμίζεται ότι η Μαριούπολη, πόλη με πολύ έντονο το ρωσόφωνο στοιχείο, κατέχει στρατηγική γεωγραφικά θέση έχοντας στα νότιά της την Κριμαία που προσαρτήθηκε κατόπιν εισβολής το 2014 στη Ρωσία και στα ανατολικά της την περιοχή όπου βρίσκεται η αυτοανακηρυγμένη λαϊκή δημοκρατία του Ντονέτσκ.

Ελληνική γέφυρα ανθρωπιάς

Την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές είχε περάσει στο στάδιο της προπαρασκευής η επίσημη πρόταση της Ελλάδας δια του αρμόδιου υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια για αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Μαριούπολη.

Όπως είπε ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας τη βοήθεια αυτή προτίθεται να συνοδέψει αυτοπροσώπως, σε συντονισμό με τον πρόεδρο της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού, Πέτερ Μάουερ, με τον οποίο ο κ. Δένδιας βρίσκεται ήδη σε επαφή. Αν καρποφορήσει ο Έλληνας ΥΠ.ΕΞ. θα γίνει ο πρώτος αξιωματούχος κράτους-μέλους της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ που θα «πατήσει» ουκρανικό έδαφος προκειμένου να παραδώσει ανθρωπιστική βοήθεια.

Η Αθήνα ζητά το έλασσον: από την ουκρανική κυβέρνηση να διευκολύνει το ανθρωπιστικό «καραβάνι» και από τη Μόσχα να μην παρακωλύσει την αποστολή. Σε ό,τι αφορά την ουκρανικό «ναι» αυτό μοιάζει εξασφαλισμένο, όπως τουλάχιστον προκύπτει από την ομιλία του Προέδρου Ζελένσκι προς τη γαλλική εθνοσυνέλευση, αλλά και από την επικοινωνία που είχε ο Ν. Δένδιας με τον ομόλογό του Ντμίτρο Κουλέμπα.

Αυτό που απομένει είναι η συναίνεση-δέσμευση της Μόσχας για ασφαλή διέλευση της ανθρωπιστικής αποστολής.

Αν υπάρχει ένα καλό νέο αυτό είναι ότι το πρωί της Πέμπτης συμφωνήθηκε να ανοίξουν 7 ανθρωπιστικοί διάδρομοι για την απομάκρυνση αμάχων από ουκρανικές πόλεις.