Ο σιωπηλός… απόμαχος της Βουλής

«Μπορώ να τον καλωσορίσω στη σφαίρα της μετά πολιτικής, η οποία βέβαια έχει προϋποθέσεις και αυτή θέλει κόπο. Πρέπει να λες πράγματα τα οποία δείχνουν ότι όταν είσαι ελεύθερος η απελεύθερος, συμβάλλεις με τον τρόπο σου σε αυτό που λέγεται δημόσιο βίο». Με την παραπάνω ρήση ο Ευάγγελος Βενιζέλος σχολίασε την απόφαση του Κώστα Καραμανλή να μην θέσει υποψηφιότητα στις ερχόμενες εθνικές εκλογές.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Η ανακοίνωση του πρώην  πρωθυπουργού ότι αποσύρεται από την Βουλή αναμφίβολα προκάλεσε θόρυβο. Και το κάθε κόμμα την εξήγησε με διαφορετικό τρόπο. Στη Νέα Δημοκρατία θεωρούν ότι ο Κώστας Καραμανλής θα είναι ενεργός στην προεκλογική περίοδο και στο κομματικό γίγνεσθαι της Νέας Δημοκρατίας, ενώ από το ΣΥΡΙΖΑ κάνουν λόγο ότι είναι αποχώρηση-αποδοκιμασία προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Η αλήθεια είναι ότι την απόφαση του Κώστα Καραμανλή την είχαν προαναγγείλει πολλά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ εδώ και μήνες, λες και είχαν «εσωτερική πληροφόρηση». Και φυσικά η επίσημη ανακοίνωση πυροδότησε τη φαντασία πολλών στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Έτσι ξεκίνησαν σχεδόν αμέσως μετά την ανακοίνωση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να κυκλοφορούν σενάρια και για το πολιτικό μέλλον του πρώην πρωθυπουργού για ενδεχόμενη υποψηφιότητα του για την Προεδρία της Δημοκρατίας το 2025.

Φυσικά προς ώρας εκτός της επίσημης ανακοίνωσης υπάρχει πέπλο σιωπής. Αυτή την παράξενη σιωπή που ακολουθεί τον κ. Καραμανλή από τον Οκτώβριο του 2009, όταν παρέδωσε την εξουσία στον Γιώργο Παπανδρέου. Τουναντίον οι περιβόητοι «κύκλοι» του πρώην πρωθυπουργού ήταν συνήθως λαλίστατοι. Διότι από την μία διέρρεαν διάφορα, και μετά διέψευδαν αυτά που οι ίδιοι είχαν κυκλοφορήσει στις συζητήσεις τους με δημοσιογράφους.

Βέβαια ο Κώστας Καραμανλής ποτέ δεν έκανε το παραμικρό για να αμφισβητήσει και την περίοδο του Αντώνη Σαμαρά στην προεδρία της Νέας Δημοκρατίας και του Κυριάκου Μητσοτάκη, όμως η εμμονική σιωπή του εκλήφθηκε από πολλούς ως πριόνισμα της καρέκλας των προέδρων της Ν.Δ. Ακόμη και σήμερα δεν έχει απαντήσει σε δύο κολοσσιαία ζητήματα που απασχόλησαν την ελληνική κοινωνία. Το ένα ήταν τι συνέβη με την οικονομική κατάσταση της χώρας που παρέδωσε στον Γιώργο Παπανδρέου. Και το άλλο για την υπερβολικά χαλαρή στήριξη του «ΝΑΙ» στο περιβόητο δημοψήφισμα του Αλέξη Τσίπρα το καλοκαίρι του 2015, που οδήγησε στο 3^ο και πιο σκληρό μνημόνιο.

Από τον ΣΥΡΙΖΑ ισχυρίζονται ότι είναι πλήγμα για τη Νέα Δημοκρατία η αποχώρηση του Κώστα Καραμανλή από τα ψηφοδέλτιο της Νέας Δημοκρατίας στην Α’ Θεσσαλονίκης. Μάλιστα εκτιμούν ότι θα επηρεάσει συνολικά το εκλογικό σώμα όχι μόνο στην συμπρωτεύουσα, αλλά σε όλη την Μακεδονία. Βέβαια η αντίδραση του Κυριάκου Μητσοτάκη ήταν ακαριαία. Πέραν των ευχαριστιών ανακοινώθηκε ότι ο ίδιος ο πρωθυπουργός θα ηγηθεί του ψηφοδελτίου στην συγκεκριμένη περιφέρεια. Σύμφωνα με πηγές του Μαξίμου κατά την τηλεφωνική επαφή των κ.κ. Μητσοτάκη-Καραμανλή συμφωνήθηκε στην κεντρική προεκλογική συγκέντρωση της Νέας Δημοκρατίας στην Θεσσαλονίκη να μιλήσει και ο πρώην πρωθυπουργός.

Από καιρό, έχει ξεκινήσει μία συζήτηση σχετικά με το «εθνικό κεφάλαιο» που λέγεται Κώστας Καραμανλής. Το κατά πόσο υπάρχει ή όχι ένα τέτοιο κεφάλαιο, συνήθως είναι έργο των ιστορικών μετά την πάροδο πολλών ετών και την πολυτέλεια της προσέγγισης της ιστορικής πραγματικότητας με νηφαλιότητα, χωρίς τον πειρασμό της προσαρμογής της πραγματικότητας στις ανάγκες της συγκυρίας.

Ο κ. Καραμανλής είναι σχετικά νέος για να αποχωρήσει από τον πολιτικό στίβο. Οι οπαδοί του θα ήθελαν να τον δουν να παρεμβαίνει στα πολιτικά πράγματα της πατρίδας, θεωρώντας πως αυτός και μόνο αυτός εκπροσωπεί τον πυρήνα των ιδεολογικών προταγμάτων της παράταξης και αποτελεί τον αυθεντικό κληρονόμο του κόμματος που ίδρυσε ο θείος του. Η κυβέρνηση που θα προκύψει από τις επόμενες εκλογές, μεταξύ των άλλων θα αντιμετωπίσει και το ζήτημα της εκλογής νέου προέδρου της Δημοκρατίας, πράγμα που από σήμερα, φαίνεται, ότι απασχολεί πολλούς, για την έντονη συμβολική σημασία της αποχώρησης Καραμανλή.

Η περίοδος πρωθυπουργίας

Ο Κώστας Καραμανλής ήταν ο τελευταίος μη … μνημονιακός πρωθυπουργός. Βέβαια θα πρέπει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα εισήλθε στο καθεστώς μνημονίων λόγω της μη εξυπηρέτησης του χρέους, λόγω της αύξησης των ελλειμμάτων που έφτασε σε τεράστια ύψη για τα οικονομικά δεδομένα της χώρας έως το 2009.

Έκτοτε ο κ. Καραμανλής απέφυγε να μιλήσει. Να εκφράσει δημοσίως την δική του άποψη για το τι συνέβη. Με βάση τα στοιχεία, η κυβέρνηση Καραμανλή (2004-2009) άφησε πίσω της το ΑΕΠ αυξημένο κατά 14,1 δισ. ευρώ και ένα χρέος διογκωμένο κατά 116 δισ. ευρώ. Ως προς την ανταγωνιστικότητα, το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά 14 δισ. ευρώ, όταν μάλιστα το 2008 η «μαύρη τρύπα» αυξήθηκε στο ποσό των 36,566 δισ. ευρώ, από 14,9 δισ. ευρώ το 2004.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2008 ο ΙΟΒΕ στο τεύχος Δεκεμβρίου προειδοποιούσε. Τότε επιστημονικός διευθυντής ήταν ο νυν Διοικητής της ΤτΕ, Γιάννης Στουρνάρας. Στην τριμηνιαία έκθεση για την ελληνική οικονομία ο ΙΟΒΕ ανέφερε: «Ο μέσος ρυθμός ανόδου του ΑΕΠ την πενταετία 2001-2005 εκτιμάται µε τα νέα δεδομένα στο 4,2% έναντι 4,4%, ενώ από την άλλη πλευρά, η διετία 2006-2007 χαρακτηρίζεται από οριακά ισχυρότερη ανάπτυξη, 4,3% αντί 4,1%. Σε κάθε περίπτωση πάντως, η υποχώρηση του ετήσιου ρυθμού μεγέθυνσης του ΑΕΠ της ελληνικής οικονομίας το τρίτο τρίμηνο του 2008, στο 3,1%, είναι από τις χαμηλότερες επιδόσεις της τελευταίας τριετίας. Κύριοι προσδιοριστικοί παράγοντες της οικονομικής δραστηριότητας εξακολουθούν να είναι η τελική κατανάλωση και οι επενδύσεις, αμφότεροι όμως ιδιαίτερα εξασθενημένοι σε σχέση µε προηγούμενα έτη. Σε δημοσιονομικό επίπεδο, οι δυσκολίες είναι αυξημένες. Η εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2008 κινείται ήδη εκτός στόχων, οι οποίοι έτσι και αλλιώς όπως είχε τονίσει το ΙΟΒΕ ήταν ανέφικτοι. Τα έσοδα υπολείπονται των στόχων κατά σχεδόν δύο δισ. ευρώ, ενώ και στην πλευρά των δαπανών σημειώνονται μεγάλες αποκλίσεις από τους αρχικούς στόχους. Ήδη το έλλειμμα για το 2007 επανεκτιμήθηκε στο 3,5% του ΑΕΠ αντί πρόβλεψης 2,7%».

Καμία απάντηση

Επίσης ο Κώστας Καραμανλής ουδέποτε απάντησε στα όσα λέγονταν και από την κυβέρνηση Παπανδρέου, αλλά και από κοινοτικούς αξιωματούχους, μεταξύ των οποίων και ο Γιούνκερ, σχετικά με τα «Greek statistics». Ακόμη και το διάστημα 2009-2010, όπου ζήσαμε την «μητέρα των μαχών» με αφορμή τη μέτρηση του δημοσίου ελλείμματος και χρέους το 2009 από την Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία. Η τότε ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, επί κυβέρνησης Καραμανλή, ανέφερε ότι το έλλειμμα του 2009 ανήλθε στο 12,7% επειδή το φούσκωσε η κυβέρνηση Παπανδρέου, μεταθέτοντας έσοδα στο 2010 και δαπάνες στο 2009. Η αναθεώρηση του ελλείμματος έδειξε τελικά έλλειμμα στο 15,6% με βάση την Eurostat. Αλλά όπως είπαμε αυτά τα έλεγε ο τελευταίος υπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης Καραμανλή, ο Γιάννης Παπαθανασίου. Ο ίδιος ο Καραμανλής παραμένει ακόμη σιωπηλός. Ακόμη και μετά το δηλητηριώδες βίντεο με τον οποίο τον αποχαιρέτησε-μέσω social media- συνεργάτης του Γιώργου Παπανδρέου υπό τον τίτλο «τα 10 μεγαλύτερα ψέματα του Καραμανλή», που ανάρτησε την Τρίτη το απόγευμα.

Μετά τις εκλογές του 2009, επί κυβερνήσης Παπανδρέου, το έλλειμμα το 2009 έφτασε το 15,4% του ΑΕΠ, ή τα 36,2 δισ. ευρώ  καθώς με βάση την μεθοδολογία της Eurostat έπρεπε να έχουν ενταχθεί στο δημοσιονομικό ισοζύγιο οι ΔΕΚΟ. Το έλλειμμα του 2009 αναθεωρήθηκε από το 13,6% του ΑΕΠ στο 15,4% του ΑΕΠ, ή 36.150 εκ. ευρώ. Αποτελούσε δηλαδή μια αύξηση κατά 1,8 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η κυβέρνηση Καραμανλή είχε στείλει στη Eurostat τον Απρίλιο του 2009 την εκτίμηση ότι το έλλειμμα του 2009 θα ανερχόταν σε 3,7% του ΑΕΠ, κάτι που αναθεώρησε σε 6,0% σε νέα δήλωση δύο μέρες πριν από τις εκλογές της 4ης Οκτωβρίου.

Η κυβέρνηση Παπανδρέου, που κέρδισε τις εκλογές, αμφισβήτησε αυτή την εκτίμηση, επικαλούμενη τις εκτιμήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) ότι το ταμειακό έλλειμμα ανερχόταν στο 10% του ΑΕΠ τους πρώτους 9 μήνες του έτους και θα έφτανε το 12-13% του ΑΕΠ μέχρι το τέλος του έτους –εκτίμηση την οποία ο τότε διοικητής της ΤτΕ Γιώργος Προβόπουλος είχε μεταφέρει στους κ.κ. Καραμανλή και Παπανδρέου προεκλογικά.

Στις 21 Οκτωβρίου η κυβέρνηση Παπανδρέου έστειλε αναθεωρημένη εκτίμηση 12,5% του ΑΕΠ, τιμή που στη συνέχεια αναθεωρήθηκε στο 13,6% στην προγραμματισμένη δήλωση του Απριλίου του 2010. Η Eurostat όμως δεν αποδέχθηκε αυτή την εκτίμηση του ελλείμματος του 2009 ως ορθή και έθεσε επιφυλάξεις στα στοιχεία στην επίσημη ανακοίνωση για όλες τις χώρες της Ε.Ε. στις 22 Απριλίου, υποδεικνύοντας πολλαπλά ανοιχτά θέματα στατιστικής καταγραφής που έπρεπε να αντιμετωπισθούν από την Ελλάδα σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανόνες (ESA95).

Τον Ιανουάριο του 2010 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε έκθεση-καταπέλτη κατά παραγγελία του Eurogroup, που εξηγούσε ότι η Ελλάδα υπέβαλλε αναξιόπιστα στοιχεία καθ’ όλη την περίοδο 1997-2009, κατά την οποία η Eurostat δεν είχε τη δικαιοδοσία να παρέμβει στην ουσία του θέματος, καθώς η στατιστική υπηρεσία (που ήταν τότε Γενική Γραμματεία του υπουργείου Οικονομικών και όχι ανεξάρτητη αρχή) λειτουργούσε με μικροπολιτικά κριτήρια.

Οι αναφορές της Eurostat με τα «Greek statistics» είναι ευδιάκριτη στη σελίδα 9 της έκθεσης: «Οι εταίροι του Ευρωπαϊκού Στατιστικού Συστήματος θα πρέπει να συνεργάζονται καλή τη πίστη. Εσκεμμένη μη ορθή υποβολή στοιχείων ή απάτη δεν προβλέπονται στον κανονισμό».

Οι διαφορετικές οπτικές του ΣΥΡΙΖΑ

Ο ΣΥΡΙΖΑ αυτά τα στοιχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας και την περίοδο 2009-2010 ποτέ δεν τα επέκρινε. Τουναντίον ασχολήθηκε μόνο με τον Γιώργο Παπανδρέου και το πώς να αλωθεί το ΠΑΣΟΚ. Τουναντίον αίφνης ο ΣΥΡΙΖΑ το τελευταίο χρόνο ανακάλυψε τις ευθύνες του Κώστα Καραμανλή στην χρεοκοπία της χώρας. Όμως την ίδια ώρα του αναγνωρίζει ότι διαφοροποιήθηκε για το θέμα των υποκλοπών, λησμονώντας ότι ο πρώην πρωθυπουργός ψήφισε όλα τα νομοσχέδια της κυβέρνησης Μητσοτάκη.

Στον ΣΥΡΙΖΑ εκτιμούν πως ο Κώστας Καραμανλής τερμάτισε τον κοινοβουλευτικό του βίο και όχι τον πολιτικό. Προφανώς ακόμη είναι ενεργό το σενάριο στα μυαλά των ΣΥΡΙΖΑιων ότι δήθεν ο Κώστας Καραμανλής θα «ανατρέψει τον Μητσοτάκη για να διασώσει τη Νέα Δημοκρατία». Σενάρια που κάποιοι υποψιάζονται ότι διακινούνται από πρώην συνεργάτες του Κώστα Καραμανλή, οι οποίοι έχουν εκδιωχθεί με τις κλωτσιές από τη Νέα Δημοκρατία. Οι ίδιοι κύκλοι ισχυρίζονται πως η αποχώρηση Καραμανλή θα ενισχύσει την αποχή και θα αποσυσπειρώσει την βάση του κυβερνώντος κόμματος. Μία εικασία την οποία αποδέχεται πλήρως η Κουμουνδούρου.

Προφανώς το αγαπημένο χόμπι του Αλέξη Τσίπρα και των ΣΥΡΙΖΑιων είναι να… αγαπούν τους πρώην πρωθυπουργούς από άλλα κόμματα. Ανάλογα με το πώς βολεύονται. Έτσι μετά την αναγνώριση Καραμανλή, πέρασε στην απαξιώση του και εσχάτως ανακάλυψε τον Γιώργο Παπανδρέου που τον κατηγορούσε ως «γερμανοτσολιά». Έτσι όπως πάμε σε λίγο θα ερωτευθούν και τον Αντώνη Σαμαρά.