ΠΑΝΔΗΜΙΑ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ: Το εκρηκτικό μείγμα μιας διπλής κρίσης

Ένα πολύ δύσκολο παζλ προσπαθούν να επιλύσουν αυτή την εποχή στο Μαξίμου και το οικονομικό επιτελείο λόγω του εκρηκτικού μείγματος της ακρίβειας και του πληθωρισμού, που σκαρφάλωσε στο υψηλότερο επίπεδο από το 2010.

 Του Μιχάλη Κωτσάκου

Ο βασικός στόχος είναι να βρεθεί η ισορροπία μεταξύ της ανάγκης να στηριχθεί η πραγματική οικονομία που πλήττεται από την «Ο» και την ακρίβεια, αλλά και να μη διαταραχθεί η δημοσιονομική σταθερότητα. Ειδικά αυτή την περίοδο που επιχειρείται η έξοδος από την αυστηρή εποπτεία και η απόκτηση επενδυτικής βαθμίδας από τους οίκους αξιολόγησης.

Με βάση το τελευταίο κάηκε η ιδέα να μειωθεί ο ΦΠΑ σε κάποια βασικά είδη πρώτης ανάγκης, ώστε να ανακουφιστούν τα νοικοκυριά. Είναι χαρακτηριστικό ότι κύκλοι του υπουργείου Οικονομικών σχολίαζαν αυτά τα σενάρια περί μείωσης του ΦΠΑ πως «θα αποτελούσε αυτοκτονία αν προχωρούσαμε σε μία τέτοια κίνηση αυτήν τη στιγμή. Το μήνυμα που θα στέλναμε στις αγορές θα ήταν πολύ άσχημο». Μόνο που τα σενάρια ξεκίνησαν όταν ο υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης σε μία από τις πολλές δηλώσεις του σε τηλεοπτικές εκπομπές είπε πως «εξετάζεται η μείωση στον ΦΠΑ σε κάποια προϊόντα». Και φυσικά οι εκπρόσωποι των εμπόρων έτρεξαν να προεξοφλήσουν τη μείωση του ΦΠΑ, αναγκάζοντας το υπουργείο Οικονομικών να προχωρήσει σε μία διάψευση που δεν άρεσε σε κανέναν. «Από το να πάθουμε ζημιά, προτιμότερο να γίνουμε κακοί σε κάποιους», έλεγε παράγοντας του Μαξίμου.

Από τη στιγμή που έχει απορριφθεί το σενάριο για τη μείωση του ΦΠΑ δεν σημαίνει ότι η κυβέρνηση δεν αναζητεί τρόπους στήριξης της πραγματικής οικονομίας και των νοικοκυριών. Ήδη έχει ανακοινωθεί ένα γενναίο πακέτο επιδότησης της διαφοράς σε ηλεκτρικό ρεύμα και φυσικό αέριο που εκτιμάται ότι αφενός θα δώσει μία ανάσα στα νοικοκυριά και αφετέρου ότι θα λειτουργήσει ως ανάχωμα σε περαιτέρω αυξήσεις των βασικών αγαθών. Και όπως αναφέρουν αξιόπιστες πηγές, θα πρέπει να αναμένουμε ένα νέο πακέτο για επιχειρήσεις κυρίως της εστίασης και της διασκέδασης, που έχουν πληγεί από τα περιοριστικά μέτρα που έχουν επιβληθεί για να περιοριστεί η εξάπλωση της μετάλλαξης «Ο».

Το επόμενο στάδιο είναι να επιτευχθεί μία συμφωνία κυριών με μεγάλες αλυσίδες, ώστε να κρατηθούν οι τιμές. Και όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές οι μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ στην περίοδο της πανδημίας ήταν ίσως οι μοναδικοί που αποκόμισαν τεράστια κέρδη. Θα τους ζητηθεί να απορροφήσουν στο μέτρο του δυνατού τις επερχόμενες αυξήσεις.

Και οι παραφωνίες

Κι ενώ το Μαξίμου πρέπει να διαχειριστεί και την πανδημία και τις ανατιμήσεις στην αγορά, που σε πολλές περιπτώσεις είναι πολύ μεγάλες, παρατηρείται και μία παραφωνία των κυβερνητικών στελεχών, δημιουργώντας προβλήματα στην εικόνα της κυβέρνησης δίνοντας τροφή στην αντιπολίτευση που έχει χαρακτηρίσει την όλη κατάσταση ως πύργο της Βαβέλ.

Μάλιστα, συνεργάτες του πρωθυπουργού εξέφραζαν τη δυσφορία τους για την εικόνα με τα πολλά «φάλτσα» σε δηλώσεις υπουργών που υποτίθεται ότι βρίσκονται σε μία επικοινωνία και σε συνεργασία για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Για παράδειγμα, ο υπουργός Υγείας, Θάνος Πλεύρης, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να χαλαρώσουν τα περιοριστικά μέτρα, στον απόηχο σεναρίων για επέκταση του ωραρίου στην εστίαση, ή για άρση των περιοριστικών μέτρων στα γήπεδα. Με αυτήν τη δήλωση αντέδρασαν οι επιστήμονες και όταν φυσικά δεν άναψαν το «πράσινο φως» άρχισαν οι γκρίνιες και οι μουρμούρες από τους επιχειρηματίες διασκέδασης και εστίασης, αλλά και από τις ομάδες που δεν συμφωνούν με το ποσοστό οπαδών που μπορούν να εισέρχονται στα γήπεδα.

Το έτερο μπέρδεμα ήρθε με το πρόστιμο των 100 ευρώ, το οποίο πρέπει να ξεκινήσει να χρεώνεται στους ανεμβολίαστους από μεθαύριο Δευτέρα, και προήλθε από τον Στέλιο Πέτσα, προφανώς επειδή είχε γίνει κοινωνός των πιέσεων από βουλευτές της περιφέρειας να δοθεί μία νέα παράταση.

Φυσικά, παρά τις αστοχίες, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δείχνει να διατηρεί ανέγγιχτο το πολιτικό κεφάλαιό του και να διατηρεί τεράστιο προβάδισμα. Όμως εάν δεν υπάρξει ο κατάλληλος συντονισμός και συνεχιστούν οι αστοχίες, σύντομα η όποια δυσαρέσκεια των πολιτών θα βγει στην επιφάνεια. Και αυτό διότι δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στο τέλος Φεβρουαρίου συμπληρώνονται δύο χρόνια από τον ερχομό του κορωνοϊού στη χώρα μας και οι πολίτες ζουν σε μία πρωτοφανή πίεση. Όπως γίνεται αντιληπτό, το 2022 ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι μπροστά σε μία μεγάλη πρόκληση, να αυξήσει δηλαδή τόσο τον βαθμό αποτελεσματικότητας της Κυβέρνησής του περνώντας με ασφάλεια και ελπίδα την ελληνική κοινωνία στην επόμενη μέρα, αλλά και δημιουργώντας τις συνθήκες για την απόλυτη κυριαρχία του στην πολιτική σκακιέρα.

Ίσως και γι’ αυτόν τον λόγο το τελευταίο διάστημα από το Μαξίμου δείχνουν αρκετά ανεκτικοί και κάνουν και κάποια βήματα πίσω, αντιλαμβανόμενοι την πίεση της κοινωνίας. Όπως έγινε με την αλλαγή στην εγκύκλιο για τις συντάξεις χηρείας και ΑμεΑ, όπου τελικά δεν θα έχει αναδρομική ισχύ. Όπως έγινε και με το κλειστό κέντρο μεταναστών στη Χίο, όπου τελικά επικράτησε η λογική να μην υπάρξει επέμβαση των ΜΑΤ. Επίσης και στο θέμα των μοριακών τεστ και εκεί η κυβέρνηση έβαλε νερό στο κρασί της βάζοντας πλαφόν στα 40 ευρώ ως ανώτατη τιμή.

Φυσικά, αυτές οι κινήσεις μυρίζουν εκλογές. Μπορεί επισήμως το Μαξίμου να τις αποκλείει με τους συνεργάτες του να υπενθυμίζουν τις δηλώσεις του κ. Μητσοτάκη, όμως την ίδια ώρα κυκλοφορούν σενάρια ακόμη και για τρεις σερί εκλογικές αναμετρήσεις εάν δεν επιτύχει την αυτοδυναμία η Νέα Δημοκρατία, από τη στιγμή που με κάθε επισημότητα ο Νίκος Ανδρουλάκης απέρριψε το ενδεχόμενο οποιασδήποτε συνεργασίας είτε με τη Ν.Δ., είτε με τον ΣΥΡΙΖΑ.