Ο γρίφος με το πρόστιμο των 100 ευρώ

Σε έναν δύσκολο στη λύση γρίφο εξελίσσεται το ζήτημα του προστίμου των 100 ευρώ για τους ανεμβολίαστους πολίτες από αύριο Κυριακή 16 Ιανουαρίου. Όπως είναι γνωστό, σήμερα εκπνέει η προθεσμία που είχε δοθεί στους ανεμβολίαστους πολίτες άνω των 60 ετών.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Και η αλήθεια είναι ότι ήδη η κυβέρνηση δείχνει να το ξανασκέπτεται. Σύμφωνα με τα όσα δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών Στέλιος Πέτσας, που άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να πάρει παράταση η επιβολή του προστίμου. Από την άλλη, τόσο ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου, όσο και ο υπουργός Εσωτερικών Μάκης Βορίδης ήταν κατηγορηματικοί ότι από τη Δευτέρα η ΑΑΔΕ θα χρεώνει από 100 ευρώ τον μήνα σε κάθε ανεμβολίαστο πολίτη άνω των 60 ετών.

Ήδη τις προηγούμενες ημέρες η αντιπολίτευση έσπευσε να εκμεταλλευτεί τις διαφορετικές φωνές, και μάλιστα το ΚΙΝΑΛ έκανε λόγο για «Βαβέλ», ενώ ο Νίκος Ανδρουλάκης, όταν ρωτήθηκε ποια είναι η γνώμη του, εκμεταλλεύτηκε τη διγλωσσία των υπουργών και απέφυγε την απάντηση. «Ας συμφωνήσουν πρώτα μεταξύ τους οι υπουργοί και μετά μας ρωτάτε», ήταν η αντίδραση του προέδρου του ΚΙΝΑΛ.

Εδώ και αρκετές ημέρες το Μαξίμου δέχεται ουκ ολίγες οχλήσεις από βουλευτές και στελέχη της Νέας Δημοκρατίας να παγώσουν τα πρόστιμα των 100 ευρώ και να δοθεί μεγαλύτερο χρονικό περιθώριο. Κι όπως ισχυρίζονται βουλευτές από την επαρχία, «το πολιτικό κόστος θα είναι σοβαρό για την κυβέρνηση», εάν τελικά ισχύσουν τα πρόστιμα.

Και πλέον η κυβέρνηση έχει βρεθεί προ ενός αδιεξόδου. Το μέτρο ως γνωστόν πάρθηκε για να πιεστούν οι 600.000 πολίτες άνω των 60 ετών να εμβολιαστούν. Και το πρόστιμο δεν φάνηκε να έχει αποδώσει, καθώς μέχρι σήμερα υπάρχουν περί των 340.000 πολιτών από τη συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα που εξακολουθούν να αρνούνται να εμβολιαστούν. Αυτοί που έχουν αρνηθεί να εμβολιαστούν την ίδια ώρα πιέζουν τους βουλευτές και τα στελέχη του κυβερνώντος κόμματος για να μην ισχύσουν τα πρόστιμα. Μάλιστα, κομματικοί παράγοντες της Νέας Δημοκρατίας αναγνωρίζουν ότι η συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα αποτελεί μία εκλογική κατηγορία που αποδείχθηκε εξαιρετικά προνομιακή για την κυβερνητική παράταξη. Ειδικά στις εκλογικές αναμετρήσεις του 2019.

Προβληματισμός

Φυσικά, όλες αυτές οι πιέσεις που έχουν γνωστοποιηθεί στο Μαξίμου έχουν προκαλέσει τον προβληματισμό, παρά το γεγονός ότι μέχρι τώρα διαρροές αναφέρουν ότι δεν θα υπάρξει υποχώρηση. Όμως, για να πούμε και του στραβού το δίκιο, στο πρωθυπουργικό μέγαρο έχουν εντυπωσιαστεί με το ότι οι περισσότεροι από τους μισούς της ηλικιακής ομάδας άνω των 60 ετών εξακολουθούν να αρνούνται να εμβολιαστούν μη υπολογίζοντας το πρόστιμο. Συνεργάτες του πρωθυπουργού έλεγαν πως περίμεναν ένα μικρό ποσοστό των 600.000 άνω των 60 ετών (άντε το 1/6, δηλαδή περί των 100.000) να επέμενε στην άποψή του και να αψηφούσε τα μέτρα, αλλά και το πρόστιμο. Διότι θα πρέπει να τονιστεί ότι οι ανεμβολίαστοι δεν είναι μόνο πως κινδυνεύουν με πρόστιμο, αλλά έχουν απαγορευτικό στη διασκέδαση, στην είσοδο σε καφέ, ταβέρνες, ακόμη και στα γήπεδα.

Προς ώρας δεν υπάρχει κάποια άλλη απόφαση, αλλά ισχύει αυτό που έχει ψηφιστεί. Όμως το γεγονός ότι ο Στέλιος Πέτσας προχώρησε σε αυτή τη δήλωση έχει προκαλέσει αναταραχή. Και αυτό διότι ο νυν αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών και πρώην κυβερνητικός εκπρόσωπος, σπανίως μιλάει για θέματα που εκτείνονται πέραν των αρμοδιοτήτων του. Όμως ως αναπληρωτής έχει απ’ ευθείας επαφή με το Μαξίμου. Κι επίσης ο κ. Πέτσας άφησε να εννοηθεί ότι οι τελικές αποφάσεις για το θέμα θα ληφθούν πιθανότατα σήμερα Σάββατο.

Αναμφίβολα το Μαξίμου έχει βρεθεί σε δύσκολη θέση και όπως εκτιμούν συνεργάτες του πρωθυπουργού θα πρέπει να εξεταστεί η κατάσταση και φυσικά όλες οι παράμετροι. Και φυσικά το ζητούμενο είναι να πειστεί η μεγάλη πλειοψηφία για τους 340.000 ακόμη ανεμβολίαστους άνω των 60.

Δύσκολη εξίσωση

Η εξίσωση γίνεται ακόμη δυσκολότερη, καθώς το Μαξίμου δεν θέλει να εκπέμψει μήνυμα ότι υποχώρησε, κάτι που μπορεί να ικανοποιήσει ένα μέρος των πολιτών, αλλά συνολικά θα αποτελέσει ένα όπλο στα χέρια τη αντιπολίτευσης για να το χρησιμοποιήσει κατά το δοκούν. Επίσης, εάν κάνει πίσω το Μαξίμου, πώς θα μπορέσει μετά να προχωρήσει και στο επόμενο βήμα με το να κάνει υποχρεωτικό τον εμβολιασμό και για την ηλικιακή κατηγορία των 50-60; Αν πάρει πίσω το πρόστιμο, τότε δεν θα μπορεί να επιβάλει υποχρεωτικότητα.

Οπότε, το πιο πιθανό σενάριο είναι να δοθεί μία άτυπη μικρή παράταση έως το τέλος του μήνα, με τη δικαιολογία της οικονομικής κρίσης. Κάπως έτσι και θα βγει από τη δύσκολη θέση η κυβέρνηση και θα καμουφλάρει την παράταση. Και φυσικά θα στείλει το μήνυμα προς τους 340.000 ανεμβολίαστους πολίτες πως δεν τους αντιμετωπίζει ως «ψεκασμένους», αλλά ως προβληματισμένους ή φοβισμένους με το εμβόλιο.

Ο πρωθυπουργός, όπως άλλωστε είχε γίνει και σε άλλες φάσεις της πανδημίας, δέχεται διαφορετικές εισηγήσεις. Η πρώτη είναι για άμεση εφαρμογή της υποχρεωτικότητας και στους άνω των 50 ετών. Η προσέγγιση αυτή στηρίζεται στο ότι το μέτρο της υποχρεωτικότητας στους άνω των 60 ετών λειτούργησε σε ικανοποιητικό βαθμό καθώς αυξήθηκε ο εμβολιασμός στη συγκεκριμένη ηλικιακή κατηγορία. Με το ίδιο σκεπτικό, λένε οι υποστηρικτές της άμεσης επέκτασης της υποχρεωτικότητας, θα αυξηθεί το ποσοστό και στους 50 και άνω και ο ερχόμενος Μάρτιος –που πολλοί τοποθετούν και τη λήξη της πανδημίας– θα βρει τον πληθυσμό ακόμα περισσότερο θωρακισμένο.

Υπάρχει όμως και η αντίθετη άποψη, που λέει πως η λήψη νέων μέτρων δεν είναι της παρούσης. Οι υποστηρικτές αυτής της άποψης θεωρούν πως η επέκταση της υποχρεωτικότητας θα είχε πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα ένα με δύο μήνες πριν, όταν βρισκόμασταν πριν από την επέλαση της «Όμικρον». Σήμερα, με τη νέα μετάλλαξη να έχει σαρώσει ήδη σε νέες μολύνσεις και τους πολίτες να είναι σε πρωτοφανή κόπωση μετά από 23 μήνες πανδημίας, η επέκταση της υποχρεωτικότητας δεν ενδείκνυται για δύο λόγους: πρώτον, αυτός που θα κάνει τώρα την πρώτη δόση για να έχει κάποια ανοσία πρέπει να κάνει και τη δεύτερη: Συνεπώς θα περάσει τουλάχιστον ένας μήνας για να αποκτήσει κάποια ανοσία. Δεύτερος λόγος είναι πως στην παρούσα φάση η επέκταση της υποχρεωτικότητας θα πολλαπλασιάσει την κοινωνική κόπωση.