Η ακρίβεια πιέζει την κυβέρνηση

Έστω και με σημαντική καθυστέρηση η κυβέρνηση κατανόησε ότι το τέρας της ακρίβειας μπορεί να της κάνει μεγαλύτερη ζημιά από οτιδήποτε άλλο ενόψει των ευρωεκλογών. Φυσικά δεν μιλάμε για ήττα, αλλά για μείωση εκλογικής δυναμικής, καθώς είναι γνωστό τοις πάσι, ότι στις ευρωεκλογές παραδοσιακά σε όλη την Ευρώπη υπάρχει μία χαλαρότητα και οι πολίτες επιλέγουν να στείλουν μηνύματα στις κυβερνήσεις.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Έτσι στο τελευταίο 15μερο τουλάχιστον τρεις φορές αναφέρθηκε στο μείζον ζήτημα που απασχολεί την ελληνική κοινωνία ο ίδιος ο πρωθυπουργός. Τελευταία αναφορά ήταν την Τετάρτη στην Αγία Παρασκευή, όπου ο Κυριάκος Μητσοτάκης συζήτησε με κατοίκους για τα προβλήματα της καθημερινότητας. Οι πολίτες έθιξαν το ζήτημα της ακρίβειας, με τον πρωθυπουργό να απαντά ότι η κυβέρνηση θα είναι στο πλευρό τους. «Για εμάς η οικονομία είναι η πρώτη προτεραιότητα, διότι αν δεν πηγαίνει καλά η οικονομία, δεν υπάρχουν χρήματα για κοινωνική πολιτική, για την υγεία, για την παιδεία, για την άμυνα, για την ασφάλεια», ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, προσθέτοντας ότι το βάρος το οποίο ανέλαβε η κυβέρνηση, «το βάρος της ευθύνης που εναπέθεσαν οι Έλληνες πολίτες στις πλάτες μας, είναι πολύ μεγάλο. Δεν είναι συνηθισμένο».

Να σημειωθεί ότι τα συγκεκριμένα παράπονα προς τον πρωθυπουργό έγιναν σε ένα δήμο (Αγία Παρασκευή), όπου θεωρητικά το βιοτικό επίπεδο των κατοίκων είναι υψηλότερο από ότι για παράδειγμα κάποιους στα δυτικά προάστια της Αθήνας, ή στις γειτονιές του Πειραιά, ή στην Δυτική Αττική.

Και μπορεί οι κάτοικοι της Αγίας Παρασκευής να εξέφρασαν την αγωνία τους στον πρωθυπουργό, καθώς ημέρα με την ημέρα οι τιμές αυξάνονται, όμως και στο Μαξίμου γνωρίζουν ότι τα μέτρα που ανακοινώθηκαν δεν μπορούν να εφαρμοστούν άμεσα. Όπως αναφέρουν οι παράγοντες της αγοράς θα πρέπει να περάσει ένα δίμηνο τουλάχιστον, προκειμένου να φανεί η διαφορά στον καταναλωτή με βάση τα κυβερνητικά μέτρα. Το ερώτημα, όμως, που θέτουν όλοι, είναι εάν τελικά αυτά τα μέτρα καταστούν στην πράξη αποτελεσματικά, ή θα περάσουν δίχως να ανακουφίσουν τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς; Και αυτό διότι από την 1^η Ιανουαρίου η αγορά κινείται με βάση τους τιμοκαταλόγους που έδωσαν από τις αρχές του περασμένου Δεκεμβρίου, ενώ για τον Μάρτιο αναμένονται περαιτέρω αυξήσεις, καθώς αυτό αναφέρουν οι τιμοκατάλογοι που στέλνονται αυτές τις ημέρες προς τα σούπερ μάρκετ από τις πολυεθνικές. Οπότε τα μέτρα που κατατέθηκαν για ψήφιση στην Βουλή θεωρείται εξαιρετικά αμφίβολο εάν μπορούν να αποτρέψουν τις νέες επιβαρύνσεις στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.

Από τον Μάρτιο

Πάντως από την κυβέρνηση εκφράζουν την αισιοδοξία τους ότι από τον Μάρτιο θα υπάρξει διόρθωση των τιμών. Σε ό,τι αφορά το βρεφικό γάλα, η κυβέρνηση αναμένεται να επιταχύνει τη ρύθμιση για το γάλα ώστε να εφαρμοστεί νωρίτερα, εξαιτίας της φύσης του προϊόντος. Σύμφωνα με τα νέα μέτρα, οι προμηθευτές θα υποχρεούνται στο εξής να διαθέτουν στο λιανεμπόριο τα προϊόντα που παρασκευάζουν σε καθαρές τιμές. Σε αυτό το πλαίσιο επιτρέπεται το πιστωτικό τιμολόγιο μόνο έως 3% για επιστροφές προϊόντων ή φύρας. Πρόκειται για ένα μέτρο που επηρεάζει προϊόντα του πρωτογενούς τομέα όπως είναι νωπά φρούτα, λαχανικά και κρέατα. Αυτό έχει σκοπό οι τιμές βασικών προϊόντων να μειωθούν στα ράφια.

Σύμφωνα με τις κυβερνητικές ανακοινώσεις, σχετικά άμεσο θα είναι το μέτρο όπου μειώνονται οι εκπτώσεις των προμηθευτών κατά 30%. Στόχος να μεταφερθεί το όφελος στον καταναλωτή, με αντίστοιχη μείωση της τιμής στο ράφι, κάτι το οποίο, ωστόσο, θα υπόκεινται στους ελέγχους που θα πρέπει να κάνει η ΔΙΜΕΑ Το μέτρο θα εφαρμοστεί στις κατηγορίες, που σύμφωνα με την Επιτροπή Ανταγωνισμού παρατηρήθηκαν αποκλίσεις, όπως είναι το βρεφικό γάλα, τα απορρυπαντικά, καθαριστικά, αφρόλουτρα σαμπουάν, οδοντόκρεμες και βρεφικές πάνες.

Πρωταθλήτρια

Χρυσό μετάλλιο στον πληθωρισμό σε λάδι, φρούτα και τυρί απέσπασε η Ελλάδα τον Δεκέμβριο, μεταξύ των χωρών της ευρωζώνης, καταγράφοντας τον υψηλότερο πληθωρισμό. Τα αναλυτικά στοιχεία της Eurostat σε όρους εναρμονισμένου δείκτη έρχονται να επιβεβαιώσουν αυτό που διαπιστώνουν οι καταναλωτές καθημερινά. Οι τιμές στα τρόφιμα δεν λένε να υποχωρήσουν, παρότι σε πολλές χώρες της ευρωζώνης εμφανίζονται με ολοένα και μεγαλύτερη συχνότητα αρνητικά πρόσημα στον ρυθμό μεταβολής των τιμών συγκεκριμένων αγαθών.

Οι δείκτες είναι αμείλικτοι. Τον Δεκέμβριο ο πληθωρισμός στο ελαιόλαδο στην Ελλάδα ήταν 58,5% και καμία χώρα της ευρωζώνης δεν είχε υψηλότερη μεταβολή. Η αλήθεια είναι ότι το πρόβλημα ξεπερνά τα ελληνικά σύνορα και σχετίζεται με τη μειωμένη παραγωγή και την αυξημένη ζήτηση, αλλά χώρες όπως η Γαλλία κατάφεραν να συγκρατήσουν τον πληθωρισμό στο λάδι στο 18,3%, όταν ο μέσος όρος της ευρωζώνης ήταν 48,5%. Στην ελαιοπαραγωγό Ισπανία, ο πληθωρισμός στο ελαιόλαδο έτρεχε τον Δεκέμβριο με 54,6%.

Στο τυρί, ο πληθωρισμός στην Ελλάδα έτρεχε τον Δεκέμβριο με 9,4%, όταν ο μέσος όρος στην ευρωζώνη ήταν 1,7%, με δεύτερη χειρότερη τη Γαλλία με 8% και καλύτερη τη Λετονία, όπου ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο -6%. Και στα φρούτα η Ελλάδα πρωταγωνιστεί. Στο 14,9% ο πληθωρισμός τον Δεκέμβριο, στο 10% στην ευρωζώνη.

Σε μια σειρά βασικών τροφίμων, η Ελλάδα βρίσκεται στις πρώτες θέσεις των ανατιμήσεων, μπορεί όχι στην κορυφή αλλά πάνω από τον μέσο όρο της ευρωζώνης. Ενδεικτικά, στο κρέας ο πληθωρισμός έτρεχε στην Ελλάδα με 6,5%, στην ευρωζώνη με 4,2%, στο κοτόπουλο με 4,3%, στην ευρωζώνη με 0,7%, στο ρύζι με 9,1%, στην ευρωζώνη με 7,2%, στα αυγά με 4%, στην ευρωζώνη με 2,5%, ενώ στο γάλα όπου τον Δεκέμβριο ο πληθωρισμός στην Ελλάδα (στο φρέσκο) ανήλθε σε 0, στην ευρωζώνη ήταν αρνητικός στο -2,5%.

Συνολικά ο δείκτης τιμών τροφίμων στην Ελλάδα τον περασμένο μήνα ήταν 8,9% έναντι 6% στην ευρωζώνη. Ήταν μάλιστα οριακά υψηλότερος κατά ένα δέκατο σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα.

Οι εκπτώσεις

Την ίδια ώρα το ξεκίνημα των χειμερινών εκπτώσεων δεν ζέστανε την αγορά. Οι έμποροι ήλπιζαν ότι θα συνεχιστεί η φόρα της εορταστικής περιόδου, αλλά όπως διαπίστωσαν «τα λεφτά των εορτών τελείωσαν». Έτσι οι πρώτες 15 ημέρες των εκπτώσεων δεν κινήθηκαν όπως ανέμεναν, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών, Σταύρο Καφούνη. Σημαντικό ρόλο όμως και στην κίνηση της εκπτωτικής περιόδου διαδραματίζει και το γεγονός ότι συνεχίζεται η καλοκαιρία, η οποία επηρεάζει σημαντικά τον κλάδο ένδυσης και υπόδησης καθότι δεν έχει δημιουργήσει την ανάγκη στους καταναλωτές να αγοράσουν μεγάλο όγκο χειμερινών ρούχων. Αυτή είναι σε κάθε περίπτωση η γενικότερη εικόνα της εκπτωτικής περιόδου. Σημειώνεται ότι και η πρώτη Κυριακή των εκπτώσεων, στις 14 Ιανουαρίου, δεν έφερε τα αναμενόμενα αποτελέσματα για την αγορά ειδών ένδυσης και υπόδησης.

Κι όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά «οι καταναλωτές προτεραιοποιούν τις αγορές και τις ανάγκες τους, ενώ η επικρατούσα ακρίβεια σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες, έχει φέρει σε δεύτερη μοίρα σε αρκετές των περιπτώσεων τις αγορές μη αναγκαίων αγαθών».