Δύσκολο το ξεκίνημα του 2024

Δεν ξεκίνησε με τους καλύτερους οιωνούς η νέα χρονιά για την κυβέρνηση. Και ως φαίνεται συνεχίζεται με τις ίδιες δυσκολίες, παρά το γεγονός ότι με βάση τις δημοσκοπήσεις η κυριαρχία του κυβερνώντος κόμματος δεν αμφισβητείται.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Η μία εβδομάδα συνεχίζεται πιο δύσκολη από την άλλη για την κυβέρνηση. Μετά την ψήφιση του νόμου για τα ομόφυλα ζευγάρια, που δίχασε και την Κοινοβουλευτική Ομάδα και την βάση του κόμματος, η κυβέρνηση καλείται να διαχειριστεί τις δύο μεγάλες κινητοποιήσεις που βρίσκονται εν εξελίξει. Από την μία είναι οι αγρότες που έφτασαν με τα τρακτέρ έξω από την Βουλή και από την άλλη οι φοιτητικές κινητοποιήσεις, οι οποίες δεν έχουν σταματήσει.

Και το χειρότερο όλων είναι ότι αυτή την φορά τόσο στις φοιτητικές κινητοποιήσεις, όσο περισσότερο στις αγροτικές, δεν υπάρχει αντίδραση από άλλες κοινωνικές ομάδες. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι Αθηναίοι υποδέχθηκαν με χειροκροτήματα τα τρακτέρ στην πρωτεύουσα, κάτι που δεν ανέμεναν στην κυβέρνηση. Πάντως για να πούμε του στραβού το δίκιο, το Μαξίμου φέρθηκε έξυπνα με την κάθοδο των τρακτέρ στην Αθήνα, αποφορτίζοντας όσο μπορούσε το κλίμα. Η δήλωση του πρωθυπουργού ότι «όσο πιο δυναμικό είναι το συλλαλητήριο των αγροτών, τόσο μεγαλώνει η δική μου δύναμη για να διαπραγματευτώ στις Βρυξέλλες», είναι ένα επικοινωνιακό τρυκ εκ μέρους του Μαξίμου, όμως ουδείς γνωρίζει πως θα εξελιχθεί το αγροτικό.

Από την άλλη υπάρχει και η ξεκάθαρη δήλωση του κ. Μητσοτάκη ότι «δεν μπορούσαμε να δώσουμε άλλα στους αγρότες». Οπότε ουδείς είναι σε θέση να γνωρίζει πως θα εξελιχθεί αυτό το μπρα ντε φερ. Ναι μεν η κυβέρνηση δεν επιθυμεί τη σύγκρουση με τους αγρότες, όμως από την άλλη πλευρά αυτοί που είναι στους δρόμους απαιτούν λύσεις στα αιτήματα τους. Και το κυριότερο έχουν στο πλευρό τους και τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τα οποία και θα θελήσουν να εκμεταλλευτούν την κατάσταση. Τόσο εντός κοινοβουλίου, όσο κι εκτός.

Οι επόμενες μάχες είναι στην Βουλή, όπου η κυβέρνηση θα φέρει προς ψήφιση δύο δύσκολα πραγματικά νομοσχέδια. Το ένα είναι οι νέοι ποινικοί κώδικες, όπου υπάρχουν διατάξεις για αυστηροποίηση ποινών και το άλλο είναι εκείνο για τα ΑΕΙ και την ίδρυση μη κρατικών, μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων. Δύο νομοσχέδια όπου το βάρος θα το σηκώσουν οι βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, καθώς δεν αναμένονται συναινέσεις από τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Ειδικά όσο πηγαίνουμε προς τις Ευρωεκλογές, όπου ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ προσπαθούν να κρατήσουν αποστάσεις.

Αλλαγή ατζέντας

Στο Μαξίμου εκτιμούν πως τα δύο νομοσχέδια αποτελούν μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για να αλλάξει η ατζέντα και να ξεφύγει η προσοχή του κόσμου από τις κινητοποιήσεις. Ειδικά στο νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης ο στόχος των αλλαγών είναι «η αντιμετώπιση της «μικρομεσαίας» εγκληματικότητας», ενώ ο ίδιος ο πρωθυπουργός τόνισε και τις «νέες πρόνοιες για την προστασία των ανήλικων θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας». Όσο για τον νόμο για τα ΑΕΙ, να ψηφιστεί στην Ολομέλεια – ιδανικά – έως την 1η Μαρτίου. Το Μαξίμου επιδιώκει κέρδη, αναζητώντας το συντομότερο αντίβαρο στο κόστος που προς παρόν συνοδεύει τη διαχείριση των εν εξελίξει καταλήψεων.
Την ίδια ώρα από το Μαξίμου εκπέμπεται αποφασιστικότητα για να συνεχιστούν οι μεταρρυθμίσεις. Κι όπως τονίζεται από κύκλους του Μαξίμου, «η αποφασιστικότητα του πρωθυπουργού φάνηκε με το νομοσχέδιο για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, όπου δεν έκανε πίσω παρά το γεγονός ότι το 1/3 της Κ.Ο. είτε ψήφισε καταψήφισε το νομοσχέδιο, είτε απείχε». Βέβαια δεν λένε πως εάν σύσσωμη η αντιπολίτευση  απείχε από την ψηφοφορία, τότε το νομοσχέδιο δεν θα περνούσε.

Η αλήθεια είναι, όμως, ότι ο κ. Μητσοτάκης, την ίδια στιγμή, έχει να αντιμετωπίσει πολλαπλά μέτωπα, που μπορεί να προκαλέσουν τεράστιες αντιδράσεις και να αποτυπωθούν στις ευρωεκλογές. Διότι δεν είναι μόνο το πρόβλημα της ακρίβειας, αλλά υπάρχουν ζητήματα που ταλανίζουν τους πολίτες και χρειάζονται άμεση επίλυση. Όπως για παράδειγμα το πώς θα μπορέσουν να ανακουφιστούν οι πληγέντες σε Θεσσαλία κι Έβρο, καθώς αυξάνονται οι καταγγελίες, ότι υπάρχουν τεράστιες καθυστερήσεις στις αποζημιώσεις.

Η ακρίβεια στα τρόφιμα

Την ίδια ώρα η ακρίβεια έχει γονατίσει τα νοικοκυριά, με τις τιμές στα τρόφιμα να καλπάζουν με ποσοστό μεγαλύτερο του 7%, εκτοξεύοντας κατ’ αυτό τον τρόπο το συνολικό ποσοστό των ανατιμήσεων πάνω από το 27%. Και αυτό τη στιγμή που, όπως δείχνουν τα νέα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η ακρίβεια ήταν τρομακτική και τον Ιανουάριο 2024. Τις μεγαλύτερες αυξήσεις, όπως συμβαίνει σταθερά τους τελευταίους μήνες, κατέγραψε η τιμή του ελαιόλαδου που εκτινάχθηκε στο 67,4%, καθώς και οι τιμές των φρούτων (14,2%) και λαχανικών (14,4%), ενώ διψήφια ήταν η αύξηση στις τιμές των μεταλλικών νερών, αναψυκτικών και χυμών φρούτων (11,7%), όπως και στα ψάρια (7,7%).

Βέβαια από την κυβέρνηση ισχυρίζονται πως από την 1^η Μαρτίου οι τιμές θα συγκρατηθούν, καθώς τότε αναμένουν να αποδώσουν τα μέτρα. Όμως εκφράζονται αμφιβολίες, καθώς τις τελευταίες ημέρες παρατηρείται μία ραγδαία αύξηση στα καύσιμα που σε πολλές περιπτώσεις φτάνει ακόμη και τα 12 – 15 λεπτά το λίτρο σε μόλις 4 εβδομάδες και το κυριότερο αυτών είναι ότι με βάση τα δεδομένα της αγοράς, δηλαδή την διεθνή τιμή του πετρελαίου δεν δικαιολογείται απόλυτα μία τέτοια κίνηση.

Όπως σημειώνουν αναλυτές και παράγοντες της αγοράς, η εξέλιξη αυτή έχει ως βάση την πορεία των τιμών όλο το προηγούμενο διάστημα, και ειδικά τον Δεκέμβριο, όπου παρατηρήθηκαν ανατιμήσεις στην διεθνή αγορά πετρελαίου αλλά ωστόσο αυτό δεν μεταφέρθηκε στις λιανικές τιμές. Πλέον οι τιμές για την βενζίνη στην Αττική προσεγγίζουν το 1,9 ευρώ, ενώ στην περιφέρεια οι τιμές αρχίζουν να βλέπουν και τα 2 ευρώ, κάτι που είχε να συμβεί αρκετούς μήνες. Έτσι λοιπόν και με βάση τα στοιχεία από το Παρατηρητήριο Τιμών η μέση τιμής της αμόλυβδης βενζίνης των 95  οκτανίων στο σύνολο της χώρας σε 1,9 ευρώ το λίτρο, ενώ έναν μήνα πριν ήταν στα 1,815 ευρώ το λίτρο, μία διαφορά δηλαδή στα 8,5 λεπτά το λίτρο. Για το diesel κίνησης η μέση τιμή σήμερα διαμορφώνεται στα 1,742 ευρώ το λίτρο, ενώ στις 19 Ιανουαρίου ήταν στο 1,646 ευρώ το λίτρο, αύξηση 9,6 λεπτά το λίτρο.