Πολλές οι «γκρίζες ζώνες»

Οι εκπρόσωποι της τρόικας αναχώρησαν από την Ελλάδα, δίχως να έχει υπάρξει συμφωνία σε βασικά ζητήματα και βεβαίως διαψεύδοντας τις διαρροές του Μαξίμου, ότι η τελευταία αξιολόγηση των τροϊκανών θα είναι σύντομη. Αντίθετα, φαίνεται να επιβεβαιώνονται όσα έλεγαν τόσο από την Κομισιόν, όσο και από το ΔΝΤ, ότι η αξιολόγηση θα διαρκέσει τουλάχιστον μέχρι το τέλος του έτους.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Προς το τέλος του Οκτωβρίου ή το αργότερο αρχές του επόμενου μήνα θα επανέλθουν στην Αθήνα για να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις οι εκπρόσωποι των δανειστών, καθώς υπάρχουν πολλά ανοιχτά ζητήματα. Το χειρότερο από όλα; Ότι δεν επήλθε συμφωνία στο καυτό ζήτημα της ρύθμισης των οφειλών, που αναμένουν με αγωνία χιλιάδες οφειλέτες.

Στο διάστημα μέχρι την επιστροφή των τροϊκανών θα υπάρξουν πολλές επαφές, καθώς οι Αντώνης Σαμαράς και Ευάγγελος Βενιζέλος προκρίνουν την πολιτική λύση για να τελειώσει το σίριαλ με την αξιολόγηση της τρόικας. Ήδη ο πρωθυπουργός στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής στο Μιλάνο έθεσε το ζήτημα, ενώ σήμερα ο Γκίκας Χαρδούβελης αναχωρεί για τη Νέα Υόρκη, όπου αύριο Κυριακή θα έχει συνάντηση με τη διευθύντρια του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ.

Την ίδια ώρα πληθαίνουν οι φήμες, που αναφέρουν ότι πριν από την έλευση της τρόικας θα υπάρξει νέος υπουργός Οικονομικών, καθώς τα επεισόδια με τον Χαρδούβελη είναι πολλά, και από την κόντρα του «τσάρου» με τον Χρύσανθο Λαζαρίδη μάλλον κερδισμένος θα βγει ο πρωθυπουργικός σύμβουλος. Ο Χρ. Λαζαρίδης, πάντως, μετείχε στις διαπραγματεύσεις μαζί με τον Σταύρο Παπασταύρου, για τον οποίο επανήλθε το σενάριο ότι θα είναι ο επόμενος υπουργός Οικονομικών. Πάντως, στις τελευταίες διαπραγματεύσεις μετείχαν και εκ μέρους του ΠΑΣΟΚ οι Χρήστος Πρωτόπαπας και Κυριάκος Πιερρακάκης. Για το εάν αντάλλαξαν «καλημέρα» οι εκπρόσωποι του ΠΑΣΟΚ και ο Γκ. Χαρδούβελης με τον Λαζαρίδη δεν βάζουμε το χέρι μας στο ευαγγέλιο…

Τι ζήτησαν

Κι ενώ τα παραπάνω ευτράπελα συνέβαιναν στην «εθνική ομάδα διαπραγμάτευσης», οι επικεφαλής της τρόικας έριξαν στο τραπέζι και τα «κόκκινα» δάνεια των ιδιωτών, ζητώντας λύση-πακέτο για επιχειρήσεις και νοικοκυριά που οφείλουν, η οποία θα «κουμπώνει» με τη ρύθμιση για τις οφειλές προς ασφαλιστικά ταμεία και εφορίες. Κατά τα λοιπά, αποφασίστηκε οι πλειστηριασμοί να ξεκινούν από τα 2/3 της αντικειμενικής αξίας των ακινήτων, παρά την αρχική απαίτηση της τρόικας ο πλειστηριασμός να γίνεται στο 1/3.

Σύμφωνα με ανώτατο αξιωματούχο του ΥΠ.ΟΙΚ., υπήρξε σύγκλιση με την τρόικα στο θέμα των «κόκκινων δανείων», ωστόσο οι δανειστές θέλουν συνολική λύση, η οποία, όμως, μπορεί να καθυστερήσει την τελική ρύθμιση.  Όπως ανέφερε η ίδια πηγή, η κυβέρνηση έχει συμφωνήσει με την τρόικα για «άμεσες λύσεις ανάσας» μέχρι να υπάρξει τελική συμφωνία για το συνολικό πλαίσιο της ρύθμισης των «κόκκινων» δανείων, αφήνοντας να εννοηθεί ότι σε πρώτη φάση θα έρθει η ρύθμιση για τις οφειλές προς το Δημόσιο. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον, πάντως, έχει ότι πηγές του υπουργείου Ανάπτυξης διευκρίνισαν ότι ουδέποτε τέθηκε στον Νίκο Δένδια θέμα λύσης-πακέτου επιχειρηματικών και ιδιωτικών δανείων. Όπως αναμένεται, οι τελικές ρυθμίσεις για το θέμα των «κόκκινων δανείων» θα γίνουν πλέον στον δεύτερο κύκλο διαπραγμάτευσης με την τρόικα, ο οποίος αναμένεται να ξεκινήσει μετά τα stress tests της 26ης Οκτωβρίου.

Ικανοποίηση

Μιλώντας συνολικά για τα αποτελέσματα του πρώτου κύκλου της αξιολόγησης της τρόικας, κορυφαίος αξιωματούχος του ΥΠ.ΟΙΚ. είπε ότι «το ταξίδι είχε καλά αποτελέσματα, συγκλίναμε σε πολλά, καθώς, για παράδειγμα, κλείσαμε των Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, ο οποίος επιταχύνει τη Δικαιοσύνη». Και πρόσθεσε ότι «κερδίσαμε οι πλειστηριασμοί να γίνονται από τα 2/3 της αντικειμενικής αξίας των ακινήτων και στη συνέχεια, αν δεν υπάρξει συναλλαγή, να πάμε στο 1/2  της τιμής. Αν ο πλειστηριασμός δεν έχει αποτέλεσμα, μετά θα αναλαμβάνει η Δικαιοσύνη». Ωστόσο, διαψεύστηκε ότι υπάρχει συζήτηση για οριζόντια μείωση των αντικειμενικών τιμών, αναφέροντας ότι «επεξεργαζόμαστε τις νέες αντικειμενικές τιμές, οι οποίες δεν αναμένεται να ανακοινωθούν πριν από το 2017. Το πρόβλημα είναι ότι αυτή την εποχή δεν υπάρχουν εμπορικές αξίες στην αγορά ακινήτων».
Σε σχέση με το προσχέδιο του προϋπολογισμού, η ίδια πηγή ανέφερε ότι η τρόικα δεν είπε ότι το αποδέχεται, ωστόσο εξέφρασε την ικανοποίησή της ότι ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος είναι πολύ κοντά στο 3% του ΑΕΠ που προβλέπει το μνημόνιο.

Η Κομισιόν

Ανώτατος αξιωματούχος της Ευρωζώνης ανέφερε από τις Βρυξέλλες ότι στην παρούσα φάση δεν είναι δυνατόν να γίνει καμία πρόβλεψη σε σχέση με το τι μέλλει γενέσθαι στην Ελλάδα μετά την εκπνοή του ελληνικού προγράμματος στο τέλος του 2014. Ο αξιωματούχος είπε ότι σε αυτό το στάδιο η ελληνική κυβέρνηση δηλώνει βέβαιη ότι μπορεί να βγει από τα προγράμματα βοήθειας, αλλά αυτό είναι κάτι που εξαρτάται από πολλούς παράγοντες (π.χ. η εκτέλεση του προϋπολογισμού το 2014, το σχέδιο του προϋπολογισμού το 2015, το επίπεδο ρευστότητας των ελληνικών τραπεζών ή το κλίμα που θα επικρατεί στις χρηματοπιστωτικές αγορές).

Στο μεταξύ, κυβερνητικές πηγές ισχυρίζονται πως δημιουργείται Ταμείο Έκτακτης Ανάγκης στο πλαίσιο της προετοιμασίας εξόδου από το μνημόνιο. Το υπουργείο Οικονομικών θέλει να έχει ένα μαξιλάρι ασφαλείας, μια πρώτη ικανοποιητική βάση χρηματοδοτικών πόρων, που θα διευκολύνει την επιδιωκόμενη έξοδο από το μνημόνιο. Αξιόπιστες πηγές αναφέρουν επίσης ότι αυτήν τη στιγμή έχει συγκεντρωθεί ποσό ύψους περίπου 5 δισ. ευρώ και εκτιμάται ότι μπορεί να ανέλθει στα 7 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους. Αν μάλιστα δεν ξοδευτούν τα χρήματα του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, θα μπορούσαν να προστεθούν άλλα 7-8 δισ. ευρώ στο Ταμείο Έκτακτης Ανάγκης και έτσι το χρηματοδοτικό «μαξιλάρι» της χώρας θα προσεγγίσει τα 15 δισ. ευρώ. Ποσό ικανό να στηρίξει την προσπάθεια των Αντ. Σαμαρά και Ευ. Βενιζέλου να βγάλουν τη χώρα από το μνημόνιο.

Η Ελλάδα θέλει άλλωστε να διατηρήσει την έξωθεν καλή μαρτυρία, θα επιδιώξει την έγκριση της Ε.Ε. και με τη συγκατάθεσή της θα διεκδικήσει την έξοδο στις αγορές και την εξασφάλιση των απαιτούμενων χρηματοδοτικών πόρων, χωρίς τους οποίους δεν μπορεί να ξαναβρεί την οικονομική ανεξαρτησία που διεκδικεί η πολιτική της ηγεσία. Το θέμα δεν έχει τεθεί ακόμη επισήμως στα ευρωπαϊκά όργανα, αλλά προφανώς έχουν γίνει σχετικές βολιδοσκοπήσεις.