Βλέπει μπροστά (και προειδοποιεί) ο Στουρνάρας

Δεν είναι μυστικό ότι ο Γιάννης Στουρνάρας αποτελεί ένα από τα πλέον σημαντικά πρόσωπα του εγχώριου αλλά κυρίως του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού συστήματος, εξ ου και χαίρει της εκτίμησης-αναγνώρισης της ηγεσίας των θεσμικών οργάνων της Ε.Ε. και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Του Νίκου Τσαγκατάκη

Με αυτό το κύρος που έχει κερδίσει ως παράσημο από τις δύσκολες μνημονιακές εποχές που ίδρωνε τη… φανέλα του υπουργού Οικονομίας προκειμένου να αποφύγει η Ελλάδα την πρόσκρουση στα βράχια της χρεωκοπίας, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας έχει αποκτήσει την πείρα να βλέπει μακριά αλλά και το δικαίωμα να προειδοποιεί για τυχόν «στραβοτιμονιές» που θα μπορούσαν –υπό προϋποθέσεις– να κάνουν το καράβι της ελληνικής οικονομίας να παρεκκλίνει από την αναπτυξιακή ρότα του.

Αυτό έκανε εν πολλοίς ο Έλληνας κεντρικός τραπεζίτης στο πλαίσιο της τελευταίας δημόσιας παρουσίας του στις εργασίες του OT FORUM «Ελληνική Επιχειρηματικότητα 2.0+ που φιλοξενήθηκε στον ιστορικό χώρο του Μικρού Χρηματιστηρίου το διήμερο 12 και 13 Δεκεμβρίου 2023. Ο Γ. Στουρνάρας άνοιξε το πρόγραμμα της δεύτερης ημέρας του συνεδρίου και οι αναφορές του κάλυψαν όλο το κομμάτι των ευκαιριών αλλά και των προκλήσεων με τις οποίες θα βρεθεί αντιμέτωπη στο προσεχές διάστημα η εγχώρια οικονομία.

Ξεκινώντας από τα καλά νέα, δηλαδή το τι έχει λαμβάνειν η Ελλάδα, ο διοικητής της ΤτΕ επικεντρώθηκε στο γεγονός ότι τα επόμενα 4-5 χρόνια στα κρατικά ταμεία αναμένεται να εισρεύσουν ευρωπαϊκά κονδύλια, τόσο μέσω ΕΣΠΑ όσο και μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, που θα αγγίξουν τα 70 δισεκατομμύρια ευρώ! Όπως είχε χαρακτηριστικά ο κεντρικός τραπεζίτης πρόκειται για «μία μοναδική ευκαιρία» την οποία η χώρα οφείλει να αξιοποιήσει μαζί με τη ρύθμιση του χρέους και ταυτόχρονα με την επανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας. Ειδικά για το τελευταίο ο Γ. Στουρνάρας έκανε ιδιαίτερη μνεία υπογραμμίζοντας ότι η θετική εξέλιξη έχει ήδη αρχίσει να αποδίδει καρπούς για τις ελληνικές επιχειρήσεις, επισημαίνοντας ταυτόχρονα την αλματώδη πρόοδο που έχει συντελεστεί τα τελευταία χρόνια στην ελληνική οικονομία.

Σημειώνεται ότι η πρόβλεψη Στουρνάρα για τους μελλοντικούς ρυθμούς ανάπτυξης της ελληνική οικονομίας είναι ότι υπό ένα ρεαλιστικό σενάριο τα επόμενα χρόνια η ανάπτυξη θα φτάσει το +2,5% όταν η αντίστοιχη ευρωπαϊκή επίδοση θα κυμαίνεται από το 0% μέχρι το +1%». Σύμφωνα, τέλος, με τον κ. Στουρνάρα «θα έχουμε πραγματική σύγκλιση, δηλαδή σύγκλιση του ΑΕΠ κατά κεφαλήν και από ό,τι φαίνεται χωρίς ουσιαστικές μακροοικονομικές ανισορροπίες».

Επιμένει γιατί ξέρει!!!

Βάσει της –πάντα συγκρατημένης– αισιοδοξίας του διοικητή της ΤτΕ για τις δυνατότητες της ελληνικής οικονομίας, κάποιοι μπορεί να περίμεναν ότι ο Γ. Στουρνάρας θα απέφευγε να κρούσει για άλλη μία φορά το «καμπανάκι» αναφορικά με την ανάγκη να διατηρηθεί ο μεταρρυθμιστικός οίστρος της κυβέρνησης στην οικονομία, αλλά και με την ανάγκη να αποκλιμακωθεί το δημόσιο χρέος να «ιδωθούν» με άλλο μάτι οι φοροαπαλλαγές.

Η απάντηση στο γιατί ο κεντρικός τραπεζίτης επιμένει στα προειδοποιητικά «τροχιοδεικτικά» του είναι απλή: Επειδή ξέρει!!! Ξέρει για παράδειγμα ο Γ. Στουρνάρας ότι την χρονική περίοδο από τώρα και για κάποια χρόνια ακόμη η Ελλάδα θα πρέπει να την αξιοποιήσει για να κάνει μεγάλες μεταρρυθμίσεις, να μειώσει ακόμη περισσότερο το δημόσιο χρέος και μάλιστα όχι μόνο ως ποσοστό του ΑΕΠ, αλλά και σε ονομαστικούς όρους. Όπως εξήγησε ο διοικητής της ΤτΕ στο φόρουμ του «Οικονομικού Ταχυδρόμου» το 2032 είναι η χρονιά που τελειώνει η περίοδος χάριτος και θα ξεπαγώσουν τα τοκοχρεολύσια του ελληνικού δημόσιου χρέους το οποίο δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι έχει ρυθμιστεί με πρωτοφανή τόπο στην οικονομική ιστορία.

«Άρα όταν φτάσουμε στο 2032, που θα μπουν τοκοχρεολύσια 250 δισεκατομμυρίων χρέους, – το χρέος έχει μπει, είναι μέσα στο χρέος -, αλλά τα τοκοχρεολύσια αυτού του κομματιού θα αρχίσουν να πληρώνονται από το ’32 και μετά» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Στουρνάρας και συνέχισε: «Τι σημαίνει λοιπόν αυτό: Σημαίνει ότι τότε θα πρέπει να έχουμε ρίξει το χρέος πολύ χαμηλά, ούτως ώστε προσθέτοντας τα τοκοχρεολύσια αυτών των 250 δις, οι ανάγκες να είναι περίπου όσο είναι σήμερα, να μην είναι  πολύ μεγαλύτερες. (…) Πρέπει να αρχίζουμε να πετυχαίνουμε πρωτογενή πλεονάσματα, τα οποία υπερκαλύπτουν τους τόκους του δημοσίου χρέους. Εκεί πρέπει να φτάσουμε. Το οφείλουμε στις επόμενες γενιές αυτό.».

Η… παρεξήγηση με τις φοροαπαλλαγές

Ο Γ. Στουρνάρας επανέφερε και το ζήτημα των φοροαπαλλαγών ως ένα ζήτημα που πρέπει να αλλάξει στην οικονομία.  Όπως είπε: «Είναι σημαντικό να πατάξουμε τη φοροδιαφυγή. Έχουμε μεγάλα περιθώρια. Και στη φοροδιαφυγή έχουμε μεγάλα περιθώρια και στις φορολογικές απαλλαγές, επαναλαμβάνω, το είχαμε πει για πρώτη φορά μαζί σας. Ορισμένοι το παρεξήγησαν, είπαν “ο Διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος ως μη όφειλε, είπε ότι πρέπει να μειωθούν οι φοροαπαλλαγές”. Όχι. Αυτό που είπα ήταν ότι πρέπει να κάνουμε ένα review. Δηλαδή θα πρέπει να ξαναδούμε τις φορολογικές απαλλαγές».

Σύμφωνα πάντα με τον κεντρικό τραπεζίτη το κονδύλι που αφορά τις φοροαπαλλαγές είναι αρκετά μεγάλο και φτάνει τα 12 δισεκατομμύρια ευρώ. Η… παρεξηγημένη αναρώτηση Στουρνάρα δεν αφορά το κόψιμο έστω και ενός ευρώ (σ.σ. όπως κάποιοι καλοθελητές υποστηρίζουν για να πλήξουν τον διοικητή) από αυτού που έχουν ανάγκη την κρατική στήριξη, αλλά ακριβώς το αντίθετο. Δηλαδή να πιστοποιηθεί ότι οι παροχές πηγαίνουν σε αυτούς που πράγματι έχουν ανάγκη, όπως ακριβώς γίνεται σε πολλά κράτη του εξωτερικού όπου κάθε 3-4 χρόνια αναθεωρούνται τέτοιες απαλλαγές.

«Δεν σημαίνει ότι επειδή έδωσες κάποτε μία φοροαπαλλαγή, πρέπει να μείνει για πάντα» υποστηρίζει ο Γ. Στουρνάρας καταλήγοντας ότι οι ανάγκες αλλάζουν και ως εκ τούτου υπάρχουν μεγάλα περιθώρια εξορθολογισμού των φορολογικών απαλλαγών αρκεί φυσικά να ενσκήψει με γενναίο τρόπο η πολιτεία πάνω από το πρόβλημα.