Ελληνική ανησυχία για το βρετανικό διαζύγιο

Μουδιασμένη παρακολουθεί τις εξελίξεις στην Ευρώπη η κυβέρνηση, καθώς η στάση των Βρυξελλών απέναντι στη Βρετανία θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό την εξέλιξη των διαπραγματεύσεων του φθινοπώρου για τη χώρα μας. Και με δεδομένο πως ήδη οι εταίροι έδειξαν τον κακό τους εαυτό στη Γηραιά Αλβιώνα, το μέλλον φαντάζει ιδιαιτέρως σκοτεινό…

 

Ρεπορτάζ: Θεοδόσης Παπανδρέου

 

«Περιμένουμε από τη βρετανική κυβέρνηση, χωρίς καθυστέρηση, να μας ενημερώσει για τις προθέσεις της», ξεκαθάρισε ο Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ, σημειώνοντας ότι το άρθρο 50 της Συνθήκης για την Ε.Ε. προβλέπει τις διαδικασίες αποχώρησης ενός κράτους. «Είμαστε έτοιμοι για διαπραγματεύσεις», τόνισε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αφήνοντας σαφώς να εννοηθεί ότι οι διαπραγματεύσεις δεν θα πρέπει να είναι μακρές.

Κανείς στις Βρυξέλλες δεν θέλει οι διαπραγματεύσεις να τραβήξουν σε μάκρος, καθώς θα κρατούν ανοιχτή μια πληγή που μπορεί να αποβεί μοιραία για το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.

Μάλιστα, ο Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ πήγε και ένα βήμα παραπάνω, χαρακτηρίζοντας τη Μεγάλη Βρετανία «τρίτη χώρα». Η συντριπτική ήττα της πολιτικής των ισχυρών της Ευρώπης δεν φαίνεται να γίνεται μάθημα. Αυτό λίγα εικοσιτετράωρα πριν από τις ισπανικές κάλπες και ενώ πολλές χώρες ήδη βρίσκονται να πιέζουν για δημοψηφίσματα με το ίδιο ερώτημα: εντός ή εκτός της Ε.Ε.

 

Ανησυχία Τσίπρα

Πίσω στην Ελλάδα με τα καυτά μέτωπα του φθινοπώρου να είναι ανοιχτά, στην κυβέρνηση περιμένουν να δουν αντιδράσεις στο άμεσο επόμενο διάστημα για να αποφασίσουν τι τακτική θα ακολουθήσουν.

Ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας, σε μια δήλωση που επικεντρώνεται στην ακολουθούμενη πολιτική, επεχείρησε να εμφανιστεί ως ενωτικός ως προς τις βάσεις της ενωμένης Ευρώπης, κρούοντας παράλληλα το καμπανάκι του κινδύνου για την άνοδο της ακροδεξιάς.

«Το βρετανικό δημοψήφισμα είτε θα είναι το ξυπνητήρι της αφύπνισης του υπνοβάτη που πορεύεται στο κενό, είτε θα είναι η αρχή μιας πολύ επικίνδυνης και ολισθηρής πορείας για τους λαούς μας», σημείωσε χαρακτηριστικά.

Η δήλωση του Έλληνα πρωθυπουργού κρύβει επί της ουσίας την έντονη ανησυχία της κυβέρνησης για την πορεία της χώρας. Μετά από αυτήν την εξέλιξη, θεωρείται δεδομένο πως οι Ευρωπαίοι εταίροι δεν θα δείξουν καμία ανοχή στο θέμα του χρέους, το οποίο παρ’ όλα αυτά είναι μείζονος σημασίας για το ΔΝΤ. Και με τα εργασιακά να κρίνονται το φθινόπωρο, η θέση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου έχει ιδιαίτερη σημασία.

Η εκπρόσωπος του ΔΝΤ στους θεσμούς, Ντέλια Βελκουλέσκου, έκανε για ακόμα μια φορά ξεκάθαρη τη θέση του Ταμείου μιλώντας στο συνέδριο του Economist στην Αθήνα.

«Χρειάζεται μία ουσιαστική ελάφρυνση του χρέους, το οποίο είναι ξεκάθαρα μη βιώσιμο», δήλωσε, για να σημειώσει ότι, ακόμη και αν εφαρμοσθούν πλήρως τα δημοσιονομικά μέτρα, δεν είναι αρκετά. H κα Βελκουλέσκου υποστήριξε ότι το νέο πρόγραμμα του ESM για την Ελλάδα είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα που δείχνει τη δέσμευση της Ευρωζώνης να κρατήσει την Ελλάδα εντός της Ευρωζώνης, με αντάλλαγμα την υλοποίηση νέων μεταρρυθμίσεων. Ωστόσο, επεσήμανε ότι υπάρχουν δύο κρίσιμα ζητήματα για να πετύχει το πρόγραμμα:

 

1] Οι μεταρρυθμίσεις που έχουν συμφωνηθεί με τον ESM δεν αρκούν. Οι νομοθετικές μεταρρυθμίσεις βασίζονται σε υψηλή φορολογία αντί της διεύρυνσης της φορολογικής βάσης και σε μείωση των συντάξεων. Αυτό, όμως, δεν συνάδει με το πρόγραμμα. Αναφορικά με τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, η αναβολή κάποιων επίσης δεν συνάδει με το πρόγραμμα, ενώ υποστήριξε ότι η μεταρρύθμιση για τα «κόκκινα» δάνεια δεν είναι αρκετά φιλόδοξη.

Στο πλαίσιο αυτό, η κα Βελκουλέσκου ανέφερε πως θα πρέπει να υπάρχουν πιο ρεαλιστικοί στόχοι για πρωτογενή πλεονάσματα.

 

2] Σημαντική ελάφρυνση χρέους απαιτείται ακόμα και με την πλήρη εφαρμογή του προγράμματος, καθώς είναι ιδιαιτέρως μη βιώσιμο. Η Ελλάδα χρειάζεται ελάφρυνση χρέους, ανέφερε, όπως η σημαντική επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των ευρωπαϊκών δανείων και η σταθεροποίηση των επιτοκίων τους. Σημείωσε, δε, ότι η ελάφρυνση χρέους θα πρέπει να γίνει ταυτόχρονα με τις μεταρρυθμίσεις και οι όποιες αποφάσεις θα πρέπει να γίνουν πριν από το τέλος του προγράμματος.

 

 

Τα εργασιακά

 

Η ανησυχία της κυβέρνησης για την αξιολόγηση του Σεπτεμβρίου αποκαλύφθηκε από την ομιλία του Αλ. Τσίπρα στο εν λόγω συνέδριο, ο οποίος αναγνώρισε την αναγκαιότητα μεταρρυθμίσεων στις εργασιακές σχέσεις με αστερίσκους, ενώ κάλεσε επιχειρηματίες και εργοδότες σε κοινό μέτωπο για τη βελτίωση και την αποκατάσταση των εργασιακών σχέσεων, την επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων, τη μετάβαση σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο.

Οι δανειστές είναι δεδομένο πως δεν έχουν τους ίδιους στόχους με την ελληνική κυβέρνηση, μιας και στην ατζέντα τους είναι οι ομαδικές απολύσεις, ο συνδικαλιστικός νόμος, ο κατώτατος μισθός και οι συμβάσεις. Το δίλημμα για το Μέγαρο Μαξίμου είναι αν θα αυτοκτονήσει υπογράφοντας ό,τι του ζητηθεί ή αν θα… αυτοκτονήσει μη υπογράφοντας. Αυτό βέβαια με τα σημερινά δεδομένα και το κλίμα που έχει διαμορφωθεί, μιας και κυβερνητικά στελέχη εμφανίζονται βέβαια(;) πως οι εξελίξεις στην Ευρώπη δεν αποκλείεται να φέρουν πιο διαλλακτικούς συνομιλητές στο τραπέζι.

Διά στόματος Γιώργου Χουλιαράκη η κυβέρνηση δεσμεύθηκε πως η δεύτερη αξιολόγηση, παρ’ ότι «καυτή» λόγω της ατζέντας των εργασιακών θεμάτων της, θα κλείσει με συνοπτικές διαδικασίες… έως το τέλος Οκτωβρίου, όπως είπε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών. Άγνωστος, όμως, είναι ο λόγος στον οποίο στηρίζει τη βεβαιότητά του. Εκτός και αν στην κυβέρνηση έχουν αποφασίσει να παραδώσουν τα όπλα αμαχητί, ώστε να αποφύγουν την επανάληψη καταστροφικών καθυστερήσεων.

Θα πρέπει εδώ να σημειωθεί πως στο συνέδριο του Economist το «παρών» έδωσε και ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος, παρά το γεγονός ότι δεν ήταν ομιλητής. Πληροφορίες συνδέουν την παρουσία του εκεί με μια προσπάθεια να προετοιμαστεί το έδαφος για τα 45 προαπαιτούμενα της δεύτερης αξιολόγησης.

Μέσα σε όλα αυτά, η κυβέρνηση καλείται να αντιμετωπίσει και το θέμα των πρωτογενών πλεονασμάτων, με τη συζήτηση να έχει ανάψει για τα καλά και πολλούς να θεωρούν τους στόχους ανέφικτους.