Ξεπερασμένο το δίπολο Αριστερά-Δεξιά

Μία διαφορετική ανάλυση των τελευταίων δημοσκοπήσεων κάνει το “Δίκτυο για την Μεταρρύθμιση σε Ελλάδα κι Ευρώπη” της Άννας Διαμαντοπούλου. Μία ανάλυση όπου επισημαίνεται ότι το δίπολο “Αριστερά-Δεξιά” έχει χάσει την σημασία του, ενώ την ίδια ώρα κερδίζει έδαφος η έννοια του “φιλελευθερισμού”.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Σε ό,τι αφορά όμως την μεγάλη εικόνα οι διαφορές παραμένουν ίδιες. Και οι αναλυτές του Δικτύου επισημαίνουν πως όλα δείχνουν ότι η Νέα Δημοκρατία θα είναι η νικήτρια των επόμενων εθνικών εκλογών, όμως τονίζουν πως ο ΣΥΡΙΖΑ εξακολουθεί να αντέχει, παρά το γεγονός ότι έχει αναγκαστεί να λάβει μέτρα, τα οποία ως αντιπολίτευση τα κατήγγειλε και δεσμευόταν πως θα τα καταργήσει με ένα νόμο κι ένα άρθρο.

Ένα στοιχείο, που έχει περάσει στα ψιλά των δημοσκοπήσεων είναι ότι το “όχι” του δημοψηφίσματος του Ιουλίου του 2015 εξακολουθεί να παραμένει ζωντανό, όχι μόνο εντός του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά παρατηρείται να έχει ισχυρή δυναμική σε όλα τα κόμματα, ακόμη και σε αυτά που είχαν στηρίξει το “ναι”.

Κι όπως εξηγούν οι αναλυτές “το κοινωνικό κλίμα παραμένει ζοφερό, με τα αρνητικά συναισθήματα να κυριαρχούν. Το οικονομικό κλίμα δεν έχει αλλάξει σε βαθμό που να επηρεάζει την κατάσταση των νοικοκυριών κάτι που συντηρεί σε γενικό πλαίσιο, το κλίμα κοινωνικής απαισιοδοξίας. Οι αλλαγές που έχουν συμβεί στη χώρα και έχουν μετασχηματίσει την κοινωνία είναι βαθιές. Η κοινωνική παραίτηση και κοινωνική διαμαρτυρία βρίσκονται ναρκωμένες και όχι νεκρωμένες“.

Όλα αυτά δημιουργούν διάφορα δεδομένα που πιθανόν να επηρεάσουν τις πολιτικές εξελίξεις. Αυτή την περίοδο ο κυβερνητικός ΣΥΡΙΖΑ με την προσχώρηση του στη μνημονιακή πρακτική κινδυνεύει να συρρικνωθεί. Οπότε είναι άγνωστο εάν η ηγεσία του επιλέξει μετά από μία ήττα να αναζωογονήσει το κοινό του “όχι” με το βλέμμα στραμμένο στην εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας το 2020.

 «Αντισώματα»…

Οι αναλυτές εκτιμούν πως η κυβέρνηση θα συνεχίσει στο ίδιο μοτίβο. Από την μία να ακολουθούν το μνημόνιο και από την άλλη να το καταγγέλλουν και να διακρίνονται στην επιδοματική πολιτική, προκειμένου να αναδείξουν την… αντίσταση τους. Τόσο από τις έρευνες του Πανεπιστημίου Μακεδονίας του τελευταίου τριμήνου, όσο και από τις Τάσεις, αναδεικνύεται ένα φάσμα ποσοστών που αφορά την αποδοχή του ΣΥΡΙΖΑ και του Αλέξη Τσίπρα από τη μία και της Ν.Δ. και του Κυριάκου Μητσοτάκη από την άλλη.

Ο ΣΥΡΙΖΑ της αντιπολίτευσης κατάφερε να αναδειχθεί ως το κόμμα της μεσαίας τάξης. Όμως, παρά το γεγονός ότι επί ημερών της κυβέρνησης Τσίπρα η μεσαία τάξη επλήγη περισσότερο από την συνειδητή επίθεση-μέσω φορολογίας- στην μεσαία τάξη, ο ΣΥΡΙΖΑ εξακολουθεί να διατηρεί ένα υψηλό ποσοστό (20%) ως εκφραστής αυτής της τάξης. Την ίδια ώρα η Ν.Δ. διατηρεί προβάδισμα σε αυτή την κατηγορία, που είναι στο 31,6%, αλλά με βάση τα μέτρα που έχουν ψηφιστεί είναι λογικό να αναμενόταν μεγαλύτερο αυτό το ποσοστό αποδοχής. Βέβαια το πιο σημαντικό για το κόμμα του κ. Μητσοτάκη είναι ότι “παίζει” στα ίσα τον ΣΥΡΙΖΑ στην ερώτηση “ποιος εκφράζει καλύτερα τα λιγότερο δυνατά στρώματα“.

 Τα όπλα

“Είναι αδιαμφισβήτητο ότι ο Πρωθυπουργός παραμένει το ισχυρό χαρτί του ΣΥΡΙΖΑ και της Κυβέρνησης“. Αυτό τονίζουν με έμφαση οι αναλυτές του Δικτύου, παρά το γεγονός ότι υπολείπεται σταθερά σε όλους τους τομείς από τον Κ. Μητσοτάκη, αλλά διατηρεί ακόμα ισχυρό προφίλ. Σε αντίθεση με τα όσα συμβαίνουν στον ΣΥΡΙΖΑ, όπου πέραν του Τσίπρα το χάος, στη Νέα Δημοκρατία οι πολίτες εκτιμούν πως εκτός του κ. Μητσοτάκη υπάρχουν κι άλλα στελέχη, οι οποίοι προσθέτουν πόντους. Και βέβαια σημαντικό ρόλο παίζουν οι θέσεις του κόμματος για την Ανάπτυξη και ότι αποτελεί εναλλακτική λύση και κυρίως ελπίδα.

“Συμπερασματικά, ο ΣΥΡΙΖΑ ως επιλογή άμεση, ή ως έμμεση αναγωγή μέσω συνθημάτων, πολιτικών προταγμάτων και συνδηλώσεων βρίσκεται πέριξ του 20-23%. Η Ν.Δ. υπό το ίδιο πρίσμα είναι σαφώς άνω του 31-33%. Αυτό είναι το ποσοτικό φάσμα και με βάση αυτό, εκτιμάται ότι η πτώση του ΣΥΡΙΖΑ δεν θα οδηγήσει σε συντριβή, ενώ για τη Ν.Δ. είναι στη διακριτική της ευχέρεια αν θα αποτελέσει σκαλοπάτι για παραπάνω“.

 Το Κίνημα Αλλαγής

Αρκετές φορές (σε βαθμό παρεξηγήσεως) στο παρελθόν το Δίκτυο είχε επισημάνει στις αναλύσεις του, ότι ο ενδιάμεσος χώρος μεταξύ Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται ανασύνθεση μέσω ενός νέου φορέα. Και όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στις αναλύσεις “η κα. Γεννηματά πραγματοποιώντας ιστορικές υπερβάσεις απέναντι στην αδυσώπητη πραγματικότητα της καλπάζουσας ανυπαρξίας που πλησίαζε επικίνδυνα το ΠΑΣΟΚ, κέρδισε την ηγεσία του νέου «πολυμετοχικού φορέα». Όπως φαίνεται και στις δημοσκοπήσεις ακόμη ένα 40% του εκλογικού σώματος δεν αναγνωρίζει το Κίνημα Αλλαγής ως λύση.

Παρά ταύτα οι ερωτώμενοι αναγνωρίζουν πως το Κίνημα Αλλαγής ναι μεν θα καταγράψει καλύτερο ποσοστό στις επόμενες εκλογές, αλλά εξακολουθεί να υπάρχει αμφιβολία για το εάν θα διατηρήσει την ενότητα του, καθώς οι πρωταγωνιστές έχουν διαφορετική στόχευση. “Το μόνο βέβαιο“, εκτιμούν οι αναλυτές είναι πως “έχει ανεβάσει τη συσπείρωση του χώρου, έχει ρίξει τις γέφυρες προς τους απογοητευμένους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ και θεωρητικά μπορεί να θεωρείται ανεπιφύλακτα το τρίτο κόμμα“.

Οι αναλυτές, πάντως, επισημαίνουν πως έχουν “ανακαλύψει” ένα ενθαρρυντικό εύρημα που δεν είναι άλλο από το ότι το 80% των πολιτών λέει «ναι» στην παραγωγική αφύπνιση, χωρίς όμως να διευκρινίζεται τι συνιστά αυτή.