Φρου-φρου κι… αέρια (αλλά όχι ακόμα) έφερε από τη Μόσχα ο Τσίπρας

Για ιστορικής σημασίας συνάντηση η οποία σηματοδοτεί την επαναθεμελίωση και την επανεκκίνηση των ελληνορωσικών σχέσεων έκανε λόγο το Μέγαρο Μαξίμου, σχολιάζοντας το ταξίδι του πρωθυπουργού στη Ρωσία. Τι όμως μένει για το ταμείο μετά την επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα από τη Μόσχα;

Ρεπορτάζ: Θεοδόσης Παπανδρέου

Μόνο δεδομένο από το πρωθυπουργικό ταξίδι στη Μόσχα είναι πως οι επαφές έγιναν σε εξαιρετικό και εποικοδομητικό κλίμα σε όλα τα επίπεδα, κάτι που αποτυπώθηκε τόσο στις συμφωνίες όσο και στις δηλώσεις που έγιναν. Είναι άλλωστε η πρώτη επίσκεψη Έλληνα πρωθυπουργού στη Ρωσία μετά τον Κώστα Καραμανλή, οπότε και οι σχέσεις των δύο χωρών μάλλον πάγωσαν.
Επίσημα, εκδηλώθηκε εκτεταμένο ενδιαφέρον από τη ρωσική πλευρά για επενδύσεις σε διάφορους τομείς της οικονομίας. Σύμφωνα με κυβερνητικούς κύκλους, άνοιξε ο δρόμος για την κατασκευή ελληνικού αγωγού φυσικού αερίου που θα ξεκινά από τα ελληνοτουρκικά σύνορα, θα διασχίζει την ελληνική επικράτεια και θα κατευθύνεται προς την Ευρώπη. Η χρηματοδότηση θα γίνει στη βάση ιδιωτικών κεφαλαίων και ο τρόπος θα είναι συμβατός με το ευρωπαϊκό δίκαιο και τους κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Θα δημιουργηθούν μεγάλα οφέλη από την κατασκευή του αγωγού που θα αφορούν χαμηλότερες τιμές φυσικού αερίου και εμπορική εκμετάλλευσή του, που υπολογίζεται σε αρκετές εκατοντάδες ευρώ ετησίως. Σύμφωνα με τον Ρώσο πρόεδρο, διερευνάται η δυνατότητα άμεσης προκαταβολής των μελλοντικών κερδών για αρκετά χρόνια και αποπληρωμή από την έναρξη λειτουργίας του αγωγού και έπειτα.
Αυτή η δήλωση του Βλαντιμίρ Πούτιν είναι ίσως και το μόνο σημείο που μετατρέπει τη συμφωνία σε οικονομική ενίσχυση της χώρας διά της πλαγίου.
Την ίδια ώρα επεξεργάζεται φόρμουλα για τη δυνατότητα εξαγωγών ελληνικών αγροτικών προϊόντων στη ρωσική αγορά μέσω της ίδρυσης κοινών ελληνορωσικών εταιρειών. Με τον τρόπο αυτό, τα ελληνικά προϊόντα μπορούν και πάλι να περάσουν τα σύνορα της αχανούς χώρας, καθώς ως ενδιάμεσος θα λειτουργεί μια ρωσική εταιρεία.
Σε κάθε όμως περίπτωση τα έσοδα από τις ρωσικές επενδύσεις και συμφωνίες δεν θα είναι άμεσα, ενώ ήδη εκφράζεται προβληματισμός για το κατά πόσο θα μπορέσουν να προχωρήσουν τα σχέδια των δύο χωρών ή αν η Ε.Ε. θέσει εμπόδια.
Ειδικά για τον αγωγό, όμως, κυβερνητικά στελέχη επιμένουν πως η προκαταβολή από ρωσικής πλευράς θα δοθεί στο αμέσως επόμενο διάστημα, η οποία θα εξοφληθεί από την Ελλάδα διά συμψηφισμού από τα κέρδη που της αναλογούν το 2019, οπότε και θα λειτουργήσει ο αγωγός. Σκοπός του αγωγού θα είναι να μεταφέρει αέριο από τα ελληνοτουρκικά σύνορα στην ελληνική ενδοχώρα. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο συγκεκριμένος αγωγός θα έχει όνομα «Eastring» και σε αυτόν τον αγωγό θα συμμετάσχει και η Ουγγαρία.
«Έχουμε συζητήσει με τον κ. Τσίπρα τα ζητήματα της συνεργασίας στον τομέα της Ενέργειας. Η Ρωσία εξασφαλίζει τα 2/3 των αναγκών της Ελλάδας σε φυσικό αέριο. Αναφερθήκαμε στις προοπτικές υλοποίησης του μεγαλύτερου σχεδίου της μεταφοράς του ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Η καινούργια διαδρομή θα καλύψει τις ανάγκες των Ευρωπαίων σε καύσιμα και θα επιτρέψει στην Ελλάδα να γίνει ένα από τα βασικά κέντρα διανομής του φυσικού αερίου, θα βοηθήσει στην προσέλκυση των επενδύσεων στην ελληνική οικονομία και θα δώσει τη δυνατότητα να δημιουργηθούν καινούργιες θέσεις εργασίας. Πρόκειται για θέμα που αφορά τις οικονομίες μας και αποτελεί κυρίαρχη απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης», δήλωσε από την πλευρά του ο Ρώσος πρόεδρος.
Ενώπιον των δημοσιογράφων οι δύο αρχηγοί των κρατών Ελλάδας και Ρωσίας, Αλέξης Τσίπρας και Βλάντιμιρ Πούτιν, υπέγραψαν τρεις συμφωνίες:
-Ένα κείμενο δράσης και συνεργασίας Ελλάδας – Ρωσίας για το 2015, όπου θα περιγράφεται το πλαίσιο οικονομικών και εμπορικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών
-Κοινή διακήρυξη των δύο χωρών για τα 70 χρόνια από τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου
-Ανακήρυξη του 2016 ως έτος Ελλάδας – Ρωσίας, με διάφορες πολιτιστικές ανταλλαγές και συνεργασίες

Επιστροφή στον «καραμανλισμό»
Σε κάθε περίπτωση και ανεξαρτήτως αποτελέσματος, ο Αλέξης Τσίπρας φαίνεται πως έχει μελετήσει σε βάθος την πολιτική που είχε ακολουθήσει ο Κώστας Καραμανλής στις ελληνορωσικές σχέσεις. Ο Έλληνας πρωθυπουργός θύμισε σε αρκετά σημεία της συνέντευξης Τύπου που είχε με τον Βλαντιμίρ Πούτιν τον Κώστα Καραμανλή και τη στρατηγική προσέγγισης που είχε ακολουθήσει ο τελευταίος απέναντι στη Ρωσία.
Θυμίζεται ότι ο Κώστας Καραμανλής είχε υπογράψει συμφωνία για την κατασκευή ρωσικού αγωγού από το Μπουργκάς της Βουλγαρίας μέχρι τις ελληνικές ακτές της Αλεξανδρούπολης.
Από την πλευρά του ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρθηκε στις ελληνορωσικές σχέσεις, που ήταν σε ύφεση το τελευταίο διάστημα, λέγοντας ότι «μπορούμε να φέρουμε την άνοιξη στις ελληνορωσικές σχέσεις» και σημείωσε ότι στο πλαίσιο της ανάπτυξης των οικονομικών και εμπορικών σχέσεων συζήτησε με τον Πρόεδρο Πούτιν τη δημιουργία αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου από τα τουρκικά σύνορα στην Ελλάδα.
O πρωθυπουργός χαρακτήρισε τις συνομιλίες με τον Πρόεδρο της Ρωσίας εποικοδομητικές και πρόσθεσε ότι με τον κ. Πούτιν συζήτησαν τη δυνατότητα να αναπτυχθούν οι εμπορικές συναλλαγές, καθώς και οι τουριστικές σχέσεις και οι μεταφορές.
Αναφερόμενος στο ενδιαφέρον της χώρας του για επενδύσεις στην Ελλάδα ο Βλαντιμίρ Πούτιν τόνισε πως «αν η ελληνική πλευρά, η ελληνική κυβέρνηση θέλει να προωθήσει τις ιδιωτικοποιήσεις των κρατικών εταιρειών, είμαστε έτοιμοι να συμμετάσχουμε σε αυτούς τους διαγωνισμούς και ελπίζουμε ότι, αν υλοποιηθούν, οι ρωσικές εταιρείες δεν θα είναι σε χειρότερη θέση από άλλους συμμετέχοντες σε αυτή τη διαδικασία. Τίποτε άλλο δεν χρειαζόμαστε.
»Αν υπάρχει ενδιαφέρον από ρωσικής πλευράς για τις επενδύσεις στην Ελλάδα; Υπάρχει. Πρώτα απ’ όλα, στην υλοποίηση έργων στον τομέα των Υποδομών: αγωγοί, λιμάνια, αλλά όχι μόνο. Και είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε ακόμη περισσότερο σε άλλους τομείς, όπως είναι η προμήθεια ενεργειακών πόρων, καθώς επίσης και στον τομέα της βιομηχανίας». Επί της ουσίας αποκάλυψε τις συζητήσεις των ρώσικων σιδηροδρόμων για τον εκσυγχρονισμό του Λιμανιού της Θεσσαλονίκης, που δεν είναι κάτι άλλο από την απόκτηση πρόσβασης σε αυτό και την κατασκευή παράλληλου σιδηροδρομικού δικτύου μέχρι τα σύνορα.