Αντίδοτο με νέο σχεδιασμό

Το πρώτο δίμηνο της δεύτερης κυβερνητικής θητείας υπό τον Κυριάκο Μητσοτάκη δεν μπορείς να το πεις και ανέφελο. Τουναντίον στους πρώτους δύο μήνες της δεύτερης τετραετίας παρουσιάστηκαν τόσα λάθη και αστοχίες, που δεν περίμενε ούτε ο χειρότερος εχθρός της κυβέρνησης. Αν σε αυτές τις αστοχίες προσθέσεις και τις φωτιές, τότε κατανοεί ο καθένας το πόσο σημαντικό θεωρούν στο Μαξίμου την προσπάθεια ανασύνταξης και αποκατάστασης της εικόνας της κυβέρνησης.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Επί της ουσίας στο Μαξίμου αναγνωρίζουν αυτά τα λάθη και γι’ αυτό το μήνυμα που έχει σταλεί στην κοινωνία είναι ότι θα γίνει επανασχεδιασμός, ώστε να αποφευχθούν τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν φέτος στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών, παρά το γεγονός ότι για πρώτη φορά στην ιστορία ο πτητικός στόλος των πυροσβεστικών μέσων ήταν τόσο μεγάλος. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο στα ειδικά ελικόπτερα τύπου Έρικσον (που θεωρούνται πολύ σημαντικά) η Ελλάδα είχε στην διάθεση της τα 15 από τα 35 που υπάρχουν σε όλη την Ευρώπη.

«Ζούμε μια νέα πραγματικότητα, όπως άλλωστε όλος ο πλανήτης», λένε από το πρωθυπουργικό περιβάλλον σε σχέση με την κλιματική αλλαγή, υπογραμμίζοντας τα ακραία φυσικά φαινόμενα σε σχέση με το παρελθόν και τα οποία χρήζουν διαφορετικής διαχείρισης, τόσο σε επίπεδο πρόληψης όσο και στο επιχειρησιακό πεδίο. «Πέρυσι πήγαμε καλά, αλλά φέτος δεν τα πήγαμε τόσο καλά. Όταν τελειώσει αυτή η περίοδος, πρέπει να συζητήσουμε τι δεν πήγε καλά», τόνισε με έμφαση ο υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος, ενώ στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης: «Το αποτέλεσμα δεν είναι σε κάθε μάχη αυτό που θα θέλαμε. Γι’ αυτό διαρκώς εξετάζουμε, αξιολογούμε και επανασχεδιάζουμε με βάση τα νέα δεδομένα, για την επόμενη ημέρα», προσθέτοντας ότι η «κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός έχουν δώσει διαπιστευτήρια αυτοκριτικής και, το κυριότερο, η αυτοκριτική συνοδεύεται πάντοτε από πράξεις και αλλαγές. Όπως λοιπόν συνέβη και στις προηγούμενες περιπτώσεις, έτσι νομίζω ότι θα συμβεί και τώρα».

Προς ώρας οι αλλαγές στην Πολιτική Προστασία δεν θα αφορούν πρόσωπα, αλλά θα κινούνται σε τρεις άλλους άξονες. Θα αφορούν την ενίσχυση των -εναερίων κυρίως- μέσων πυρόσβεσης, τον καλύτερο συντονισμό και το ξεκαθάρισμα των ρόλων όλων των εμπλεκομένων, καθώς και τη μετακίνηση πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης για την προστασία των δασών. Το τελευταίο θα σχετίζεται, ανάμεσα στα άλλα, με την απόδοση επιπλέον ευρωπαϊκών κονδυλίων για την καλύτερη προετοιμασία με σκοπό την προστασία των δασών, την οργάνωση της άμυνας σ’ αυτά, τη δημιουργία αντιπυρικών ζωνών.

Ο πρωθυπουργός έχει κάνει λόγο για «μεσομακροπρόθεσμο σχεδιασμό σχετικά με τις πολύ σημαντικές επενδύσεις που γίνονται στον τομέα της Πολιτικής Προστασίας, με πλήρη αξιοποίηση πόρων από το ΕΣΠΑ και από το Ταμείο Ανάκαμψης». Και αυτοί οι πόροι πιθανότατα θα αυξηθούν προς την κατεύθυνση της πυροπροστασίας και με στόχο να αντιμετωπιστούν οι νέες προκλήσεις, υπό τις νέες, «δύσκολες» κλιματολογικές συνθήκες.

Το πρόγραμμα «ΑΙΓΙΣ»

Σε κοινοτικά κονδύλια στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό και το πρόγραμμα «ΑΙΓΙΣ», το οποίο υλοποιείται για την αναβάθμιση της Πολιτικής Προστασίας της χώρας, με συνολικό προϋπολογισμό 1,97 δισ. ευρώ και χρηματοδότηση 466 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, 713 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ και 794 εκατ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Το εν λόγω πρόγραμμα συμπεριλαμβάνει την προμήθεια νέων Canadair 515 όταν ξαναμπεί μπροστά η γραμμή παραγωγής τους, την αναβάθμιση των εφτά Canadair CL 415, την προμήθεια ελικοπτέρων Erickson, ελικοπτέρων μεσαίου τύπου και δικινητήριων αεροσκαφών ως εναέριων κέντρων παρακολούθησης και καταγραφής δεδομένων, καθώς και μη επανδρωμένων εναέριων οχημάτων για εναέρια επιτήρηση.

Και όλα αυτά όταν η χώρα -όπως υπογραμμίζουν στην κυβέρνηση- διαθέτει σήμερα περισσότερα εναέρια μέσα και προσωπικό συγκριτικά με κάθε άλλη χρονιά, προς απόδειξη ότι «είμαστε σε πολύ καλύτερη κατάσταση σε σχέση με τη χρονιά που παραλάβαμε τη διακυβέρνηση». Σημειώνουν ότι φέτος τις πυροσβεστικές υπηρεσίες επανδρώνουν 16.580 πυροσβέστες, οι εθελοντές έχουν διπλασιαστεί και φτάνουν τους 4.185, ο στόλος των χερσαίων οχημάτων έχει αυξηθεί σε 3.654, ενώ τα εναέρια μέσα έχουν φτάσει τα 89 από 61 που ήταν το 2019. Το πρόγραμμα «ΑΙΓΙΣ», εξάλλου, προβλέπει τη σύσταση Ακαδημίας Πολιτικής Προστασίας, στην οποία θα μπορούν να εκπαιδεύονται εθελοντές και προσωπικό των δήμων και στην οποία ποντάρει πολλά το Μέγαρο Μαξίμου.

«Πρέπει όλοι να αποκτήσουμε μια συλλογική κουλτούρα», έχει διαμηνύσει ο Άκης Σκέρτσος, εξηγώντας ότι «υπάρχει κρατικός μηχανισμός, όμως το κράτος δεν μπορεί να τα κάνει όλα μόνο του. Πρέπει να υπάρχει πρόληψη, καθαρισμοί οικοπέδων και προετοιμασία». Ως παραδείγματα, στο κυβερνητικό στρατόπεδο αναφέρουν τον εθελοντικό σύλλογο της Πεντέλης, αλλά και την αποτελεσματική επιτήρηση του Δήμου Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης με drone. Πρωτοβουλίες που θα μπορούσαν -σύμφωνα με τη συγκεκριμένη επιχειρηματολογία- να πολλαπλασιαστούν και να συμβάλουν στην αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος.

Ο απολογισμός

Κονδύλια που ξεπερνούν το 25% των εθνικών δημόσιων επενδύσεων έχει ήδη δεσμευθεί για τη χρηματοδότηση της αποκατάστασης των φυσικών καταστροφών και αυτομάτως, τα αυξανόμενα ακραία φαινόμενα, χτυπούν τον δημοσιονομικό συναγερμό. Για τις φετινές καταστροφές, το κόστος είναι ακόμα ανυπολόγιστο, τόσο ως προς τις αποζημιώσεις, όσο και για τα φοροέσοδα.

Ο προϋπολογισμός στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων μόνο για τα έργα αποκατάστασης ζημιών από φυσικές καταστροφές ξεπέρασε τα 2,1 δισ. ευρώ για την περίοδο 2020 – 2022. Στις καταστροφικές και τραγικές φωτιές που έπληξαν την Εύβοια και την Αττική τον Αύγουστο του 2021, δηλώθηκαν 778 ζημιές, με πρόβλεψη αποζημιώσεων 38,5 εκατομμύρια ευρώ.

Τα στοιχεία της Eurostat για το 2020 δείχνουν ότι οι ζημιές από καύσωνες, πλημμύρες κόστισαν 91 ευρώ ανά κάτοικο, από 27 ευρώ ανά κάτοικο κατά μέσο όρο στην ΕΕ.Η κυβέρνηση έχει ρίξει στη μάχη κατά των φαινομένων τις επενδύσεις σε έργα για την ενίσχυση της πολιτικής προστασίας. Μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, τα εν λόγω έργα έχουν διάρκεια ολοκλήρωσης έως τα τέλη του 2025 για να μπουν σταδιακά στη μάχη κατά των φυσικών καταστροφών.

Στα έργα προστίθεται το Εθνικό Σχέδιο Αναδάσωσης, για την αποκατάσταση πάνω από 165.000 στρεμμάτων σε υποβαθμισμένα δασικά οικοσυστήματα. Έχει συνολικό προϋπολογισμό πάνω από 190 εκατ. ευρώ  με σκοπό την προστασία του φυσικού πλούτου, ενώ παράλληλα, προχωρά το Anti Nero II για τον καθαρισμό δεκάδων χιλιάδων στρεμμάτων δασών και τη διάνοιξη και συντήρηση αντιπυρικών ζωνών και δασικών δρόμων σε όλη την Ελλάδα (70 εκατ. ευρώ).