Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα

Η πλειοψηφία των πολιτών θεωρεί τα δύο κόμματα του πάλαι πότε δικομματισμού ως συνυπεύθυνα για τα δεινά της χώρας. Νέα Δημοκρατία και ΠΑΣΟΚ εναλλάσσονταν από το 1974 στην εξουσία κι έχτισαν αυτό το κράτος, στο οποίο βασίλευε το μέσο, το γρηγορόσημο και η στασιμότητα. Τώρα, μετά τις δραματικές εξελίξεις της τελευταίας εβδομάδας, καλούνται να βγάλουν τα κάστανα από τη φωτιά. Χωρίς συμμάχους, χωρίς διαιτητές, δίχως την αριστερή νομιμοποίηση που τους προσέφερε η παρουσία της ΔHMΑΡ στην κυβέρνηση.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Η τρικομματική συγκυβέρνηση εθνικής ενότητας απεβίωσε με τον χειρότερο δυνατό τρόπο την Πέμπτη λίγο πριν από τα μεσάνυχτα, όταν ο Φώτης Κουβέλης δίχως να το προφέρει το υπονόησε στη δήλωση από τα γραφεία της Αγίας Κωνσταντίνου. Τώρα, πλέον, η Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ, έχοντας οριακή πλειοψηφία στη Βουλή (σίγουροι είναι 153 βουλευτές), καλούνται όχι μόνο να συνεργαστούν, αλλά να βγάλουν και τη χώρα από το αδιέξοδο.
Το ποιος ευθύνεται περισσότερο για την κρίση και τα λάθη στη διακυβέρνηση της χώρας μπορεί να αποτελεί έναν πολύ καλό λόγο για να τσακώνονται οι πολιτικοί στα τηλεοπτικά παράθυρα, αλλά αυτό εν πολλοίς θα το κρίνει ο ιστορικός του μέλλοντος, όταν και θα κάνει προσπάθεια να αναγράψει με τη δέουσα αντικειμενικότητα την ιστορία του τόπου από το 1974 έως σήμερα.
Τώρα ο Αντώνης Σαμαράς και ο Ευάγγελος Βενιζέλος έχουν μπροστά τους ένα πολύ δύσκολο έργο. Να κυβερνήσουν τη χώρα συνεργαζόμενοι, ώστε η χώρα να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις και να ξεφύγει από τη δύσκολη κατάσταση. Ο δρόμος δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα, καθώς τώρα θα ανεβεί η πίεση της αντιπολίτευσης, θα χρησιμοποιηθεί πιο οξεία ρητορική και βέβαια δεν γνωρίζει ουδείς ποια θα είναι η στάση της ΔΗΜΑΡ στο νέο πολιτικό σκηνικό.

Μαζί ως το τέλος
Ο Αντ. Σαμαράς και ο Ευ. Βενιζέλος έχουν πλέον την υποχρέωση να αφήσουν στην άκρη τις προσωπικές αντιπαραθέσεις τους και να συνεργαστούν. Αφενός μεν ο πρωθυπουργός να παραχωρήσει μεγαλύτερο ζωτικό χώρο, αφετέρου δε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ να αφήσει κατά μέρους τις εκρήξεις και να συνεργαστεί και με ανθρώπους, όπως ο Γιάννης Στουρνάρας, με τον οποίο είχε ομηρικούς καβγάδες σε όλες τις συσκέψεις κορυφής στο Μαξίμου.
Το κυριότερο, όμως, τα δύο κόμματα είναι ενώπιων νέων προκλήσεων, καθώς οφείλουν να συνεννοούνται πολύ πιο εύκολα από ό,τι στον ένα χρόνο της τρικομματικής συγκυβέρνησης και με την παρουσία της ΔΗΜΑΡ.
Είναι εύκολο να επιτευχθεί η συνεργασία; Εδώ είναι το ζητούμενο, αν και έμπειροι πολιτικοί παρατηρητές εκτιμούν ότι τώρα έχουν τη χρυσή ευκαιρία τα δύο κόμματα να εξιλεωθούν για τα λάθη του παρελθόντος που οδήγησαν τη χώρα στο χείλος του γκρεμού. «Όλοι αναζητούμε την κολυμβήθρα του Σιλωάμ. Το ΠΑΣΟΚ και η Ν.Δ. τη βρήκαν, την έχουν στα χέρια τους κι έχουν την ευκαιρία να επιτύχουν την αναβάπτισή τους», μας έλεγε παλιός κοινοβουλευτικός, όταν ρωτήσαμε τη γνώμη του για τις εξελίξεις. Και πρόσθεσε με νόημα: «Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα».

Η καχυποψία
Το τελευταίο διάστημα οι σχέσεις Σαμαρά – Βενιζέλου έφτασαν σε οριακή κατάσταση, καθώς πότε κύκλοι του Μαξίμου και πότε non paper της Ιπποκράτους έδειχναν ότι στο ίδιο σπίτι κατοικούσαν δύο ξένοι. Ο μεν Σαμαράς κατηγορούσε τον Βενιζέλο ότι βάζει τρικλοποδιές στο κυβερνητικό έργο και, από την άλλη, ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ ισχυριζόταν ότι ο πρωθυπουργός λειτουργούσε αλαζονικά λες και ήταν μόνος του.
Έτσι, οι δηλώσεις και οι διαρροές για σημαντικά ζητήματα, όπως το αντιρατσιστικό, το νομοσχέδιο για το άνοιγμα των καταστημάτων και τις Κυριακές, δημιούργησαν πολλές εστίες έντασης. Μεταξύ των δύο πλευρών «φώλιασε» η καχυποψία.
Ας μην ξεχνάμε ότι, λίγες μόνο ώρες μετά την κοινή εμφάνιση των δύο πολιτικών αρχηγών στα εργοτάξια της Ολυμπίας Οδού για να στείλουν ένα μήνυμα ότι η χώρα επιστρέφει, υπήρξαν διαρροές που ο ένας κάρφωνε τον άλλο. Ακόμη και το βράδυ της Πέμπτης ο Ευ. Βενιζέλος δεν απέφυγε τις αιχμές για τον τρόπο λειτουργίας της κυβέρνησης. Μάλιστα επέμεινε στην επικαιροποίηση της προγραμματικής συμφωνίας, τονίζοντας ότι πρέπει να γίνονται πιο συχνά Υπουργικά Συμβούλια, να λειτουργεί η Βουλή με την ψήφιση των νομοσχέδιων, να ξεχαστούν οι Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου.
Σύμφωνα με τα όσα είπε και στο διάγγελμά του, ο πρωθυπουργός συμφωνεί σε όλες αυτές τις ενστάσεις του Ευ. Βενιζέλου και όπως έγινε γνωστό από κύκλους του Μαξίμου είναι πολύ πιθανό να συμφωνηθούν και να συμπεριληφθούν στη νέα προγραμματική συμφωνία των δύο κομμάτων. Όμως τώρα οι δύο αρχηγοί έχουν να αντιμετωπίσουν νέα δεδομένα, πολύ πιο δύσκολα. Η άνετη κοινοβουλευτική πλειοψηφία που είχε η τρικομματική κυβέρνηση χάνεται και, από εδώ και στο εξής, η κυβέρνηση που θα σχηματιστεί με στελέχη της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ θα έχει μια δύσκολη πορεία, αν και πολλοί εκφράζουν την άποψη ότι μπορεί να έχει μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα.

Ποιοι θα στηρίξουν

Με βάση τα αριθμητικά δεδομένα, η νέα κυβέρνηση θα στηριχθεί τουλάχιστον από 153 βουλευτές, δηλαδή 125 από τη Ν.Δ. και 28 από το ΠΑΣΟΚ. Σε αυτούς, πρόκειται να προστεθούν και οι ανεξάρτητοι Κ. Μαρκόπουλος και Θ. Σολδάτος που ήταν σε τροχιά επιστροφής στη Ν.Δ. και οι προερχόμενοι από το ΠΑΣΟΚ Ανδρέας Λοβέρδος (υπερασπίστηκε από την πρώτη στιγμή την ανάγκη να συνεχίσει την πορεία της η κυβέρνηση) και Χρήστος Αηδόνης. Πολλοί επίσης θεωρούν ότι θα πειστούν να συμπορευθούν και οι Κασπαίδης – Μπόλαρης. Επίσης, πολλοί ισχυρίζονται πως δεν είναι απίθανο να στηρίξουν τη νέα κυβέρνηση και οι προερχόμενοι από τη ΔΗΜΑΡ, Ψαριανός, Οικονόμου, Κυρίτσης, Γιαννακάκη, οι οποίοι από την πρώτη στιγμή δεν συμφώνησαν με την τακτική του Φώτη Κουβέλη και των σκληρών της Αγίου Κωνσταντίνου. Στα υπόψη είναι και βουλευτές των Ανεξάρτητων Ελλήνων, οι οποίοι στο παρασκήνιο διαμαρτύρονται για τον τρόπο διοίκησης του Πάνου Καμμένου.
Το βασικό μέλημα του Αντώνη Σαμαρά στην παρούσα φάση είναι να καθησυχάσει τους δανειστές ότι τόσο το δημοσιονομικό πρόγραμμα όσο και οι μεταρρυθμίσεις θα συνεχιστούν. Εξάλλου τα μηνύματα από Βρυξέλλες και Νέα Υόρκη ήταν σαφή: Εάν προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές δεν θα εκταμιευτούν τα 8,1 δισεκατομμύρια ευρώ, που είναι προγραμματισμένα μέχρι τον Σεπτέμβριο, που λύνουν το χρηματοδοτικό πρόβλημα της χώρας μέχρι το τέλος του έτους, όπως έχει πει και ο Γιάννης Στουρνάρας.
Στις δηλώσεις τους, λοιπόν, οι δύο αρχηγοί την Πέμπτη τα μεσάνυχτα έκαναν λόγο για κυβέρνηση τετραετίας, τονίζοντας πως οι εκλογές θα είναι καταστροφή για τη χώρα. Από εδώ και στο εξής θα πρέπει να αποδείξουν εμπράκτως ότι εννοούν αυτά που λένε. Διαφορετικά θα χάσουν την ευκαιρία να αποδείξουν ότι «ο νέος είναι ωραίος, αλλά ο παλιός είναι αλλιώς και ξέρει και να κυβερνά και να διαχειρίζεται κρίσεις».