«Μία απίθανη κυβέρνηση»

Ο Μαριάνο Ραχόι από χθες το πρωί αποτελεί παρελθόν για το πολιτικό σκηνικό της Ισπανίας. Μετά από 8 χρόνια στην πρωθυπουργία παραδίδει τη σκυτάλη στον ηγέτη των σοσιαλιστών Πέδρο Σάντσεθ, παραδεχόμενος την ήττα του πριν καν ξεκινήσει η διαδικασία της ψηφοφορίας επί της πρότασης μομφής που κατέθεσαν οι Σοσιαλιστές.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Το εντυπωσιακό είναι ότι ο Ραχόι δεν αντέδρασε και ήπιε μέχρι τελευταίας γουλιάς το κώνειο της πρότασης μομφής. Θα μπορούσε να αντιδράσει; Εάν παραιτείτο πριν από την ψηφοφορία, θα ακυρωνόταν η διαδικασία και ο ίδιος θα παρέμενε στην πρωθυπουργία με βασιλική εντολή, προκειμένου να τρέξει όλα τα διαδικαστικά θέματα μέχρι τις εκλογές που θα προκηρύσσονταν για το αμέσως προσεχές διάστημα. Μάλιστα, εντός του συντηρητικού δεξιού κόμματος (ΡΡ) εκτιμούσαν ότι αυτή θα ήταν η πιο σοφή κίνηση για να αποφύγει τη βάσανο της πρότασης μομφής για πρώτη φορά στη μεταπολιτευτική ιστορία της Ισπανίας (από το 1975) και να έσωζε την αξιοπρέπειά του.

Και βέβαια δεν είναι λίγοι αυτοί που αναζητούν μία πειστική εξήγηση για την ενέργεια του Μαριάνο Ραχόι. Η αλήθεια είναι ότι με βάση τις δημοσκοπήσεις το κόμμα του Ραχόι, το οποίο επλήγη από τις κατηγορίες για διαφθορά, καθώς καταδικάστηκαν ένα σωρό στελέχη του, έχει κατρακυλήσει στην 4η θέση. Οι ψηφοφόροι του ΡΡ έχουν κάνει στροφή κι έχουν στεγαστεί στους Ciudadanos (Πολίτες), ένα φιλελεύθερο κεντρώο κόμμα (το αντίστοιχο ισπανικό Ποτάμι), το οποίο θεωρείται το πρώτο φαβορί για τη νίκη στις επόμενες εθνικές εκλογές, καθώς σε όλες τις δημοσκοπήσεις οι Ciudadanos προηγούνται με 8 και 10 μονάδες διαφορά από τους Σοσιαλιστές. Στην τελευταία δημοσκόπηση προ μίας εβδομάδας το κόμμα του Αλμπέρτ Ριβέρα συγκεντρώνει την προτίμηση του 28% του εκλογικού σώματος, με δεύτερους τους Σοσιαλιστές στο 20%, ενώ έπονται οι Podemos με 17,5% και το ΡΡ του Ραχόι με μόλις 16%.

Ο Ραχόι θεώρησε πως εάν παραιτείτο και η χώρα οδηγείτο σε πρόωρες εκλογές, τότε το κόμμα του (ΡΡ) θα γνώριζε μία πρωτόγνωρη συντριβή, καθώς και με βάση τις καταδίκες στελεχών του όλο και περισσότεροι ψηφοφόροι θα έκαναν στροφή στους Ciudadanos, οι οποίοι έχουν επικοινωνήσει στην κοινωνία πως είναι πρόσωπα άφθαρτα και προέρχονται και από τη νίκη στις εκλογές της Καταλωνίας, όπου οι Ciudadanos καθοδηγούμενοι από την Ίνες Αριμάδας κέρδισαν με 25,4% . Από τα άλλα μεγάλα ισπανικά κόμματα της Ισπανίας στις εκλογές της Καταλονίας διεσώθησαν οι Σοσιαλιστές με13,9%, οι Podemos και οι σύμμαχοί τους κατέληξαν στο 7,5%, ενώ η κατρακύλα για το Λαϊκό Κόμμα (ΡΡ) ήταν απίστευτη με μόλις 4,2%.

Σίγουρα το αποτέλεσμα των εθνικών εκλογών δεν θα κατέγραφε τόσο μεγάλη ήττα για το Λαϊκό κόμμα του Ραχόι, αλλά σίγουρα θα κατέληγε στην 4η θέση και θα αργούσε να σηκώσει κεφάλι.

Τώρα ο Ραχόι, παρά το γεγονός ότι ηττήθηκε, θα εξακολουθήσει να είναι ο αρχηγός ενός κόμματος που έχει τη μεγαλύτερη κοινοβουλευτική ομάδα με 137 βουλευτές και τον χρόνο να αποκρούσει τους Ciudadanos. Επί της ουσίας ο Ραχόι επέλεξε τον μισητό αντίπαλο για να διασώσει το κόμμα του, αν και αυτή η τακτική θεωρείται αμφίβολο εάν φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Επίσης με την κίνησή του αυτή ο απελθών πρωθυπουργός δείχνει ότι θα παραμείνει στην ηγεσία του ΡΡ και δεν πρόκειται να παραιτηθεί, ως είθισται για τους χαμένους των κομμάτων της Ισπανίας. Δείγμα ότι δικαίως ο Ραχόι έχει το παρατσούκλι «Τhe survivor».

Η δύσκολη συγκατοίκηση

Αλλά και για τον νέο πρωθυπουργό, τον ηγέτη των Σοσιαλιστών, τον Πέδρο Σάντσεθ, τα πράγματα δεν είναι καθόλου εύκολα. Η συμφωνία με τους Podemos είναι αναγκαίο κακό και ουδείς στην Ισπανία θεωρεί ότι θα μακροημερεύσει. Το μόνο βέβαιο είναι ότι η συμμαχία Πέδρο Σάντσεθ (Σοσιαλιστές) και Πάμπλο Ιγκλέσιας (Podemos) θα δώσει έναν αέρα τουλάχιστον 156 βουλευτών συν τις άλλες συμμαχίες που θα προκύψουν, όπως κάποιους από τους αυτονομιστές της Καταλονίας, ή τους εθνικιστές της Βασκονίας, αλλά οι διαφορές είναι μεγάλες. Προς το παρόν, η συμμαχία συγκεντρώνει σίγουρα 156 βουλευτές και χρειάζεται άλλους 20 για να μπορεί να νομοθετεί και να ψηφίζει νομοσχέδια. Και το σημαντικότερο είναι ότι ο Ιγκλέσιας (Podemos) ζητά από τον Σάντσεθ να μην ισχύσει ο προϋπολογισμός που ψηφίστηκε προ μίας εβδομάδας στη Βουλή από την κυβέρνηση Ραχόι. Έναν προϋπολογισμό που τον ψήφισαν και οι Εθνικιστές από τη χώρα των Βάσκων που χθες το πρωί έριξαν τον Ραχόι από την εξουσία.

«Δεν μπορείτε να υποστηρίζετε πως το κυβερνητικό σας πρόγραμμα είναι ο προϋπολογισμός του ΡΡ», τόνισε ο Ιγκλέσιας στη χθεσινή του ομιλία στη Βουλή, απευθυνόμενος στον Σάντσεθ. Από την πλευρά της, η εκπρόσωπος των Podemos, Ιρένε Μοντέρο, δήλωσε πως εάν «ο Σάντσεθ κυβερνήσει με τον προϋπολογισμό της απάτης του Ραχόι, θα βρει μπροστά του τους Podemos“.

Ένα άλλο μέτωπο, το οποίο καλείται να αντιμετωπίσει ο Σάντσεθ, είναι αυτό της Καταλονίας, καθώς η τοποθέτηση του νέου πρωθυπουργού δεν είναι σαφής. Ο Σάντσεθ στη χθεσινή του ομιλία απευθύνθηκε στην κυβέρνηση της Καταλονίας (αλλά και στις άλλες αυτόνομες περιοχές) προτείνοντας διάλογο. Παρά τον σκεπτικισμό που εξέφρασαν, οι Καταλανοί συντηρητικοί PDeCAT αποδέχθηκαν την πρόσκληση του Σάντσεθ, ενώ το καταλανικό ERC και το βασκικό Bildu επεσήμαναν πως η στήριξη που προσφέρουν στον Σάντσεθ στην παρούσα πρόταση μομφής δεν θα πρέπει να προσληφθεί ως «μία στήριξη στο PSOE, αλλά μία απόρριψη του ΡΡ».

 Ποιος είναι

Η νίκη του ηγέτη των Σοσιαλιστών έχει ιδιαίτερη σημασία. Ο 46χρονος πρώην καθηγητής Οικονομικών δεν είναι πλέον βουλευτής, αφού παραιτήθηκε από την ηγεσία του κόμματός του προ διετίας για την άρνησή του να διευκολύνει την επιστροφή του Ραχόι στο αξίωμα μετά από δύο εκλογικές αναμετρήσεις. Τα μισά μέλη της εκτελεστικής επιτροπής του PSOE στασίασαν εναντίον του Σάντσεθ προκαλώντας την παραίτησή του τον Οκτώβριο του 2016.

Ο Σάντσεθ εγκατέλειψε τον θώκο του ξεκινώντας μια περιοδεία στη χώρα για να επανασυνδεθεί με τους δυσαρεστημένους σοσιαλιστές. Η κίνησή του απέδωσε, αφού επτά μήνες αργότερα διεκδίκησε και πάλι τα ηνία των Σοσιαλιστών και κατάφερε να επικρατήσει της βασικής του αντιπάλου, Σουζάνα Ντίαζ.

Ο Πέδρο Σάντσεθ γεννήθηκε στη Μαδρίτη το 1972 και εντάχθηκε στους κόλπους του PSOE το 1993. Σπούδασε Οικονομικά και Διοίκηση Επιχειρήσεων, πήρε το πρώτο από τα τρία μεταπτυχιακά του στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών και εργάστηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Το 1999, υπηρέτησε ως προσωπάρχης του ύπατου εκπροσώπου του ΟΗΕ στη Βοσνία στη διάρκεια του πολέμου στο Κοσσυφοπέδιο. Στη συνέχεια εργάστηκε ως σύμβουλος ξένων επιχειρήσεων, οικονομικός σύμβουλος στην εκτελεστική επιτροπή του Σοσιαλιστικού Κόμματος και πέντε χρόνια ως δημοτικός σύμβουλος στη Μαδρίτη. Διετέλεσε βουλευτής μεταξύ 2009-2011, οπότε έχασε την έδρα του και δύο χρόνια αργότερα επέστρεψε στο Κοινοβούλιο και εξελέγη πρόεδρος του PSOE το επόμενο έτος.

Οι περισσότεροι αναλυτές, πάντως, δεν του δίνουν ελπίδα για να μακροημερεύσει ως πρωθυπουργός. Χαρακτηριστικός, άλλωστε, είναι ο τίτλος άρθρου γνώμης της «El Pais»: «Μια απίθανη κυβέρνηση». Κι αυτό διότι οι Σοσιαλιστές δεν είναι ένα ελκυστικό προϊόν για τους Ισπανούς, απλά το ΡΡ του Ραχόι είναι βουτηγμένο στη διαφθορά. Ο ίδιος ο Σάντσεθ κατανοεί ότι ο βασικός του αντίπαλος για το επόμενο διάστημα θα είναι ο Άλμπερτ Ριβέρα, ο ηγέτης των Ciudadanos, ο οποίος με τα νέα δεδομένα έχει πολλά ατού. Κατ’ αρχάς θα παραμείνει στην αντιπολίτευση και θα αναμένει κέρδη από τη δυσαρέσκεια που υπάρχει πάντα στην κοινή γνώμη για την κυβέρνηση. Επίσης ο γάμος Σοσιαλιστών – Podemos θεωρείται απίθανο να ευτυχήσει, καθώς μετά από μία δύσκολη απόφαση και αντιδράσεις από την κοινή γνώμη πώς θα αντέξει σε αυτή την πίεση ο Ιγκλέσιας; Τέλος, ο Ριβέρα θα μπορεί να εκμεταλλευτεί την εσωστρέφεια στο Λαϊκό Κόμμα, καθώς η παραμονή Ραχόι θα διογκώσει τη δυσαρέσκεια όχι μόνο των στελεχών, αλλά περισσότερο των ψηφοφόρων.

 

ΙΤΑΛΙΑ: Με το ζόρι τούς φόρεσε ευρωπαϊκό κοστούμι ο Ματαρέλα

 

Λουίτζι Ντι Μάιο (5 Αστέρες) και Ματέο Σαλβίνι (Λίγκα του Βορρά) έκαναν το βήμα πίσω κι έτσι αναλαμβάνουν τις τύχες της Ιταλίας σε μία πολύ δύσκολη περίοδο. Οι δύο νικητές των ιταλικών εκλογών κατανόησαν ότι δεν μπορούν παίζουν με τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της Ιταλίας και οπισθοχώρησαν στο βέτο που έθεσε ο Ματαρέλα.

Έτσι, από χθες το απόγευμα η Ιταλία έχει επί της ουσίας τρεις νέους πρωθυπουργούς. Τον επίσημο Τζουζέπε Κόντε, προερχόμενο από το Κίνημα 5 Αστέρων, και τους δύο ουσιαστικούς , τον Ντι Μάιο και τον Σαλβίνι (εξάλλου και οι δύο ήθελαν να γίνουν πρωθυπουργοί). Κι όποιος βγάλει άκρη σε αυτή τη σύναξη των εθνολαϊκιστών, ποιος ξέρει, μπορεί να εξελιχθεί μέχρι και σε πρωθυπουργό.

Ο Σέρτζιο Ματαρέλα, ο Ιταλός Πρόεδρος, διέσωσε ό,τι μπορούσε. Κι αυτό διότι ο Πάολο Σαβόνα ναι μεν θα είναι υπουργός, αλλά όχι των Οικονομικών. «Ο πατέρας του Βαρουφάκη δεν θα είναι ο νέος τσάρος της οικονομίας», όπως έλεγαν χαρακτηριστικά από τις Βρυξέλλες. Αντίθετα ο… «πατήρ Βαρουφάκης», δηλαδή ο Σαβόνα, αναλαμβάνει υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων. Τα καυτά θέματα της οικονομίας θα τα χειρίζεται ο καθηγητής Οικονομικών Τζιοβάνι Τρία σε συνεργασία με τον Έντζο Μοαβέρο Μιλανέζι, πρώην υπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων στην κυβέρνηση τεχνοκρατών του Μάριο Μόντι, που τώρα θα είναι ο νέος επικεφαλής της ιταλικής διπλωματίας. Ο Τρία δεν είναι ιδιαίτερα γνωστός στη χώρα του. Πρόεδρος της Εθνικής Σχολής Διοίκησης και καθηγητής της πολιτικής οικονομίας στο Πανεπιστήμιο Tor Vergata, θεωρείται φιλοευρωπαϊστής, αλλά ισορροπημένος και σίγουρα όχι υπέρμαχος του Italexit. O Tρία διάκειται ευνοϊκά στη θέσπιση ενιαίου φορολογικού συστήματος, αλλά και σε αυξήσεις του ΦΠΑ, ενώ έχει καταγγείλει το εμπορικό πλεόνασμα της Γερμανίας ως ένδειξη αποτυχίας του ευρώ.

 Το Εσωτερικών στον Σαλβίνι

Η μεταναστευτική πολιτική της Ιταλίας βρίσκεται πλέον στα χέρια του Ματέο Σαλβίνι, του ξενοφοβικού ηγέτη της Λίγκας, ο οποίος ανέλαβε το υπουργείο Εσωτερικών. Ο Ματέο Σαλβίνι είναι 45 ετών και γεννήθηκε στο Μιλάνο. Έγινε μέλος της Λίγκας του Βορρά το 1990, και το 2004 αυτός ο διάσημος ευρωσκεπτικιστής μπαίνει στο ευρωκοινοβούλιο, όπου όπως αποκαλύφθηκε αργότερα παρέα με τη Λεπέν χρέωναν τα πάντα στην Ευρώπη, μέχρι και τις σαμπάνιες που έπιναν. Αν και ήταν γνωστός για τις επιθέσεις του στους νότιους Ιταλούς, τους οποίους αποκαλούσε «τεμπέληδες», ξεκίνησε τις περιοδείες στη νότια Ιταλία και τις επιθέσεις εναντίον της Ε.Ε., εναντίον της Σένγκεν και εναντίον των μεταναστών τους οποίους αποκαλεί «λαθρομετανάστες», καταγγέλλοντας μια «προγραμματισμένη εισβολή».

 Η ανάπτυξη στον Ντι Μάιο

Ο Λουίτζι Ντι Μάιο ανέλαβε τον δύσκολο ρόλο να διαδεχθεί Μπέπε Γκρίλο στο Κίνημα Πέντε Αστέρων, τον Σεπτέμβριο 2017. Είναι πιο μετριοπαθής από τον προκάτοχό του και κατόρθωσε να φέρει το κόμμα στην πρώτη θέση στις εκλογές του Μαρτίου 2018 (32%). Στο εξής θα είναι υπουργός Ανάπτυξης, σε ηλικία 31 ετών.
Η ανέλιξή του στην πολιτική υπήρξε ραγδαία. Γεννήθηκε στην πόλη Αβελίνο, στα προάστια της Νάπολης, κοντά στον Βεζούβιο, σε μια μικροαστική οικογένεια. Το 2013 ζούσε ακόμη με τους γονείς του, όταν οι πρώτες επιτυχίες του Κινήματος Πέντε Αστέρων τον έκαναν βουλευτή σε ηλικία 26 ετών και έγινε επιτυχημένος αντιπρόεδρος της Βουλής. Εκπροσωπεί τη μετριοπαθή δεξιά του M5S, αλλά έγινε διάσημος με συνθήματα κατά των μεταναστών. Αποκάλεσε «θαλάσσια ταξί» τα πλοία που διέθεταν οι ΜΚΟ για να περισώσουν τους μετανάστες που πνίγονταν στη θάλασσα.

 Ο piccolo presidente

Ο Σέρτζιο Ματαρέλα, ο Ιταλός Πρόεδρος, έχει δύο παρατσούκλια. Το πιο γνωστό είναι το «Μικρούλης» λόγω σωματότυπου, ενώ το δεύτερο είναι η «μούμια», όπως τον χαρακτηρίζει η γαλλική εφημερίδα «Liberation». Ο Ιταλός Πρόεδρος είναι αριστερός και πιστός καθολικός κι έχει καταφέρει να είναι ιδιαίτερα αγαπητός στους Ιταλούς, ιδιαίτερα στις μικρομεσαίες οικονομικά τάξεις. Με την ελαφρά κυρτωμένη σιλουέτα του, τα αχνά γαλάζια μάτια του, τη διακριτικότητα και λεπτότητά του, εκφράζει το αντίθετο του Μπερλουσκόνι, κάτι που γοητεύει το «popolino», τον απλό λαό, ο οποίος μιλάει για εκείνον με την έκφραση «piccolo presidente», ο «μικρός πρόεδρος». Οι υποστηρικτές του κάνουν λόγο για έναν αυθεντικό και ανθρώπινο πολιτικό.

Αντίθετα, οι αντίπαλοί του έχουν πραγματοποιήσει εισβολή στα social media εκφράζοντας την ευχή να έχει την ίδια μοίρα με τον αδελφό του, τον Πιερσάντι Ματαρέλα, που δολοφονήθηκε από εκτελεστή της μαφίας το 1980, όταν ήταν πρόεδρος της περιφέρειας της Σικελίας. Άλλοι τον αποκαλούν δικτάτορα, πραξικοπηματία, ή μαριονέτα της Ε.Ε. «Η μαφία σκότωσε τον λάθος Ματαρέλα», έγραψε κάποιος χρήστης του Twitter. Οι πλέον ακραίοι εύχονται να έχει έναν οδυνηρό θάνατο με ουράνιο.