Ό,τι της… κατέβει ψηφίζει η Βραζιλία

Η χώρα που λατρεύτηκε από όλο τον πλανήτη για τις μαγικές ποδοσφαιρικές στιγμές που μας χάρισαν οι άσοι της μπάλας εδώ και δεκαετίες και για το ξέφρενο καρναβάλι, ετοιμάζεται για το μεγάλο πολιτικό άλμα στο κενό. Ο λόγος για τη Βραζιλία, τη μεγαλύτερη χώρα της Λατινικής Αμερικής, η οποία κατά πάσα πιθανότητα θα εκλέξει πρόεδρο έναν υμνητή της στρατιωτικής χούντας!

Της Ευαγγελίας Τζαβάρα

Αύριο θα διεξαχθούν οι επαναληπτικές προεδρικές εκλογές στη Βραζιλία και όλα τα προγνωστικά φέρνουν ως νικητή τον ακροδεξιό υποψήφιο Ζάιχ Μπολσονάρου. Οι δημοσκόποι τού δίνουν προβάδισμα 18% επί του αριστερού αντιπάλου του Φερνάντο Χαντάντ του Κόμματος των Εργαζομένων (PT). Με το 95% των υποστηρικτών του ακροδεξιού υποψηφίου να λέει ότι δεν εξετάζει το ενδεχόμενο να αλλάξει επιλογή, θα χρειαστεί μια εντυπωσιακή ανατροπή από την πλευρά του Χαντάντ για να κερδίσει στον αυριανό δεύτερο γύρο.

Ήδη τα δύο επιτελεία προσπαθούν με εντυπωσιακές συγκεντρώσεις σε όλες τις πόλεις να πείσουν τους αναποφάσιστους. Στις συγκεντρώσεις του Μπολσονάρου το κλίμα ήταν πανηγυρικό, λες και δεν θα διεξαχθούν εκλογές. Τόσο μεγάλη είναι η βεβαιότητα της νίκης. «Αυτή είναι μια σαφής ένδειξη ότι οι πολίτες ανησυχούν ειλικρινά για το μέλλον της Βραζιλίας και θέλουν κάποιον διαφορετικό από το PT στην προεδρία», είπε σε τηλεοπτική του συνέντευξη ο Μπολσονάρου.

Όλοι οι αντίπαλοι του πρώην λοχαγού συγκεντρώθηκαν το προηγούμενο Σάββατο σε διάφορες πόλεις για να συμμετάσχουν σε εκδηλώσεις, τις οποίες διοργάνωσε κυρίως μια ομάδα γυναικών αντιπάλων του στο Facebook. Από την πλευρά του ο Χαντάντ απευθύνθηκε στη βάση του PT, των φτωχότερων Βραζιλιάνων, υποσχόμενος να διευρύνει τα κοινωνικά προγράμματα και να θέσει ένα ανώτατο όριο στα υψηλά κόστη των οικιακών συσκευών με αέριο που χρησιμοποιούν τα φτωχότερα νοικοκυριά για το μαγείρεμα.

 Ποιοι είναι

Ο 63χρονος Μπολσονάρου, ένας πρώην αξιωματικός του στρατού και επτά φορές εκλεγμένος στο Κογκρέσο, υποστηρίζει ανοιχτά τη στρατιωτική δικτατορία στη Βραζιλία (1964-1985) και έχει ομοφοβικές, ρατσιστικές και μισογυνιστικές απόψεις. Έχει προσελκύσει ψηφοφόρους που επιζητούν να υπάρχει τάξη στη χώρα έπειτα από πέντε χρόνια οικονομικών και πολιτικών κρίσεων.

Η οικονομία της χώρας προσπαθεί να ανακάμψει, έπειτα από τη βαθύτερη ύφεση που έχει περάσει η χώρα τις τελευταίες δεκαετίες. Έρευνες για διαφθορά έχουν συμπεριλάβει την πολιτική και οικονομική ελίτ και έχουν αποκαλύψει εντυπωσιακά επίπεδα πολιτικής διαφθοράς τα οποία έχουν πλήξει τα μεγάλα κόμματα.

Ο Χαντάντ, ο 55χρονος πρώην δήμαρχος του Σάο Πάολο, έγινε υποψήφιος του PT τον Σεπτέμβριο όταν ο κρατούμενος πρώην πρόεδρος και ιδρυτής του PT, Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, αναγκάστηκε να αποσυρθεί εξαιτίας της καταδίκης του για διαφθορά.

Ο ένας προσελκύει τους ψηφοφόρους με τη δέσμευση του να πατάξει την εγκληματικότητα, ο άλλος επικεντρώνει τις ελπίδες του στην υπόσχεσή του να εμποδίσει την άνοδο της ακροδεξιάς.

 Γιατί Μπολσονάρου

Όπως τονίζουν οι πολιτικοί αναλυτές οι βασικότεροι λόγοι που επικαλούνται οι Βραζιλιάνοι για να δικαιολογήσουν την επιλογή υποψηφίου, ο οποίος θα κυβερνήσει τη μεγαλύτερη χώρα της Λατινικής Αμερικής τα επόμενα τέσσερα χρόνια είναι οι ακόλουθοι:

-Ανάληψη της ηγεσίας από έναν άνδρα με πυγμή: Ο Μπολσονάρου εμφανίζεται ως εγγυητής της επιστροφής της τάξης σε μια χώρα που ταλανίζεται από τη βία και τα σκάνδαλα διαφθοράς. Για τους υποστηρικτές του δεν έχει μεγάλη σημασία που δηλώνει ανοικτά θαυμαστής της στρατιωτικής δικτατορίας (1964-1985) και δικαιολογεί ακόμη και τη χρήση βασανιστηρίων. Σε αυτόν βλέπουν κάποιον ικανό να χρησιμοποιήσει σκληρές μεθόδους για να αντιμετωπίσει τα προβλήματα της ασφάλειας, κυρίως δίνοντας όπλα στους πολίτες.

-Επιστροφή στην ηθική τάξη: Ο ακροδεξιός υποψήφιος, ένας καθολικός, έχει καταφέρει να προσελκύσει και τους περισσότερους πιστούς της ευαγγελικής εκκλησίας με τον λόγο του υπέρ της παραδοσιακής οικογένειας.

-Γενική αποστροφή προς την πολιτική τάξη: Αν και είναι βουλευτής εδώ και 27 χρόνια, ο Μπολσονάρου ενσαρκώνει την ανανέωση, κυρίως διότι δεν έχει εμπλακεί σε σκάνδαλα.

Επίσης εκμεταλλεύεται «το ισχυρό αντι- PT (Κόμμα των Εργαζομένων) αίσθημα και την άποψη ότι καθώς όλοι οι (παραδοσιακοί) πολιτικοί είναι διεφθαρμένοι, κανείς τους δεν θα πρέπει να επανεκλεγεί», εκτιμά ο Ντέιβιντ Φλάισερ καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο πανεπιστήμιο της Μπραζίλια.

Το επιτελείο του Μπολσονάρου χρησιμοποίησε πάρα πολύ το διαδίκτυο και τα social media, όπου ψευδείς ειδήσεις κατά του αντιπάλου του πέτυχαν τον στόχο τους, παρά το γεγονός ότι διαψεύστηκαν ουκ ολίγες φορές. Τελικά, στη συνείδηση των πολιτών φαίνεται ότι έμειναν όλα όσα έλεγαν οι συνεργάτες του Μπολσονάρου και όχι οι επίσημες διαψεύσεις του Χαντάντ.

Γιατί Χαντάντ

Ο «κληρονόμος» του Λούλα, Φερνάντου Χαντάντ, έχει προσελκύσει τους ψηφοφόρους που νοσταλγούν τη χρυσή εποχή των δύο θητειών του πρώην προέδρου Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα (2003-2010), ο οποίος έφυγε από την εξουσία με δημοτικότητα ρεκόρ, αφού κατάφερε να βγάλει εκατομμύρια Βραζιλιάνους από τη φτώχεια χάρη στα φιλόδοξα κοινωνικά του προγράμματα.

Ο Λούλα, που επιθυμούσε να διεκδικήσει τρίτη θητεία παρά τη φυλάκισή του για διαφθορά, τελικά παραδέχθηκε την ήττα του ένα μήνα πριν τη διεξαγωγή του πρώτου γύρου των προεδρικών εκλογών.

Οι πιστοί ψηφοφόροι του PT τονίζουν την αθωότητά του και βασίζονται στον Χαντάντ για να καταστήσει τη Βραζιλία ξανά χαρούμενη, το σύνθημα της υποψηφιότητάς του μετά το κύμα λιτότητας που επέβαλε από το 2016 η ιδιαίτερα αντιδημοφιλής κυβέρνηση του συντηρητικού Μισέλ Τέμερ.

Ο Χαντάντ είναι επίσης η αναγκαστική επιλογή για πολλούς Βραζιλιάνους που θέλουν να αποφύγουν την ακροδεξιά. Όμως ακόμη και οι κάτοικοι στις παραγκουπόλεις, τις γνωστές φαβέλες, δεν αντιμετωπίζουν με φόβο τον ακροδεξιό υποψήφιο, παρά το γεγονός ότι θεωρεί όλους όσοι μένουν εκεί ως απόβλητα της κοινωνίας.