Ο «τσάρος» χάνει τη λάμψη του

Στο μάτι του κυκλώνα βρίσκεται εκ νέου ο Γιάννης Στουρνάρας, ο οποίος ουδέποτε έγινε αποδεκτός από τη βάση της Νέας Δημοκρατίας, αλλά ούτε και από τους περισσότερους βουλευτές του κόμματος, καθώς θεωρείται άνθρωπος του Κώστα Σημίτη.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Ειδικά όσοι ανήκουν στον στενό «καραμανλικό» πυρήνα έχουν εκραγεί ουκ ολίγες φορές με τις αναφορές του «τσάρου της οικονομίας» ότι ο πρώην πρωθυπουργός φέρει σημαντική ευθύνη για την κρίση. Ταυτόχρονα, οι άριστες σχέσεις του υπουργού Οικονομικών με τους τροϊκανούς (ο Τόμσεν δεν κρύβει πως είναι ο μοναδικός άνθρωπος που μπορεί να συνεννοηθεί), αλλά και τον Βόλφρανγκ Σόιμπλε, προκαλούν περίσσιο εκνευρισμό, τόσο σε βουλευτές και στελέχη της Ν.Δ., που τον θεωρούν ξένο σώμα, όσο και στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, ο οποίος σε κάθε ευκαιρία τού επιτίθεται. Το αποτέλεσμα; Ο Αντώνης Σαμαράς σε πολλές συσκέψεις «ντύνεται» διαιτητής για να τους επαναφέρει στην τάξη!

Όπως, όμως, δείχνουν τα πράγματα, πέρα από τις αντιδράσεις των «γαλάζιων» στελεχών, το τελευταίο διάστημα ο Γ. Στουρνάρας δεν έχει και τις καλύτερες των σχέσεων με το Μαξίμου, παρά το γεγονός της επίσημης διάψευσης μέσω του κυβερνητικού εκπροσώπου, Σίμου Κεδίκογλου. Εξάλλου, μετά τις αλλεπάλληλες επερωτήσεις βουλευτών της Ν.Δ. για το επίδομα θέρμανσης, αλλά και της ευρείας φημολογίας, ο πρωθυπουργός για να αποφευχθεί μία κυβερνητική κρίση ενόψει των κρίσιμων επαφών με τους εταίρους, αλλά και την τρόικα, έκλεισε την πόρτα σε πιθανές αλλαγές στο οικονομικό επιτελείο.

Συνεργάτες του πρωθυπουργού σημείωναν ότι θα ήταν αδιανόητη μία παράταση της αμφισβήτησης στο πρόσωπο του Γ. Στουρνάρα τη συγκεκριμένη στιγμή. Τη στιγμή, δηλαδή, που η κυβέρνηση έχει μπροστά της δύσκολες διαπραγματεύσεις, περιμένει να επιβεβαιωθεί η ύπαρξη πρωτογενούς πλεονάσματος και να ανοίξει η συζήτηση για το χρηματοδοτικό κενό και τη βιωσιμότητα, ενδεχόμενη αλλαγή στην ηγεσία του ΥΠ.ΟΙΚ. θα έστελνε μήνυμα σύγχυσης σε ΔΝΤ και Ευρώπη, σημείωναν οι ίδιες πηγές.

Με άλλα λόγια, η επιλογή του πρωθυπουργού μοιάζει υπαγορευμένη από τη συγκυρία. Οι σχέσεις των δύο πλευρών θα κριθούν, ενδεχομένως, και τις λίγες επόμενες εβδομάδες, όταν η Αθήνα θα βρεθεί αντιμέτωπη με τις τελικές απαιτήσεις της τριμερούς, οπότε και θα αποκαλυφθεί αν και σε ποιο βαθμό υπάρχει διαφορετική γραμμή μεταξύ Μαξίμου και υπουργείου Οικονομικών.

Σε κάθε περίπτωση, δεν είναι λίγοι στο πρωθυπουργικό γραφείο αλλά και μέσα στη διαπραγματευτική ομάδα που «αναμετράται» με την τρόικα οι οποίοι εκτιμούν ότι, αν και ο χρόνος δεν έχει φτάσει, στον δρόμο προς τις κάλπες –όποτε κι αν αυτές στηθούν– ο πρωθυπουργός θα αφήσει πίσω τον Γ. Στουρνάρα, προκειμένου να σηματοδοτήσει και πολιτικά την αλλαγή εποχής. Οι ίδιες πηγές υπενθύμιζαν ότι, διαχρονικά, το τέλος μίας οικονομικής περιόδου σηματοδοτείται από την αλλαγή στο πρόσωπο του υπουργού Οικονομικών. Επίσης πιθανή αποπομπή Στουρνάρα θα ικανοποιήσει και τον Ευάγγελο Βενιζέλο, ο οποίος σε κάθε σύσκεψη δεν φείδεται των επικρίσεων κατά του υπουργού Οικονομικών.

Με τον Σόιμπλε

Πηγές του Μαξίμου τονίζουν πως εάν ο Σόιμπλε δεν είναι υπουργός Οικονομικών στη νέα κυβέρνηση Μέρκελ στη Γερμανία, κάτι που ζητούν επιτακτικά οι πιθανοί εταίροι της Γερμανίδας καγκελαρίου (Σοσιαλδημοκράτες και Πράσινοι), τότε ανοίγει και ο δρόμος για την αλλαγή ηγεσίας στο ελληνικό υπουργείο Οικονομικών. Κι αυτό διότι δεν θα υπάρξουν έντονες πιέσεις από το Βερολίνο. Αντίθετα, με τον Σόιμπλε στο τιμόνι του υπουργείου Οικονομικών της Γερμανίας, όλα θα είναι σαφώς πιο δύσκολα.

Αυτό το γνωρίζει, όπως λένε οι ίδιες πηγές, και ο Γ. Στουρνάρας και γι’ αυτό έχει επιδοθεί σε μία προσπάθεια να εξασφαλίσει μία θεσμική θέση, όπως αυτή του διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος, στη θέση του Γιώργου Προβόπουλου. Μάλιστα σε κυριακάτικη εφημερίδα γράφτηκε ότι ο Γ. Στουρνάρας θα αντικατασταθεί ενδεχομένως διά της αναβάθμισής του στη θέση του διοικητή της ΤτΕ, καθώς τους επόμενους μήνες θα πρέπει να επιλεγεί ο διάδοχος του Γ. Προβόπουλου.

«Εφόσον επιτευχθεί ο στόχος της “απελευθέρωσης” από τα Μνημόνια και την τρόικα, προφανώς δεν μπορεί να πάει ο Σαμαράς σε εκλογές με τον υπουργό που υλοποίησε το πλέον σκληρό πακέτο μέτρων», ανέφεραν οι ίδιες πηγές.

Υπέρμαχος

Ο Γ. Στουρνάρας είναι υπέρμαχος της τήρησης των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η ελληνική πλευρά, κάτι που αποδέχονται ο πρωθυπουργός και ο αντιπρόεδρος, οι οποίοι όμως εμφανίζονται αποφασισμένοι να μη δεχθούν κανένα νέο μέτρο, μιλώντας για πολιτική διαπραγμάτευση με τους εταίρους αν δεν πεισθεί η τρόικα.

«Η στρατηγική της κυβέρνησης χαράσσεται από τον πρωθυπουργό σε συνεννόηση με τον αντιπρόεδρο», υποστηρίζει ανώτερη κυβερνητική πηγή, η οποία δεν διάκειται φιλικά προς τον «τσάρο».

Εκ των πραγμάτων ο Γ. Στουρνάρας, ο οποίος επιμένει ότι δεν μπορεί και δεν είναι ωφέλιμο να τεθεί η προσπάθεια των τελευταίων ετών σε κίνδυνο, δεν μπορεί να κινηθεί αυτόνομα και οι πιο μυημένοι επί των κυβερνητικών παρασκηνίων και των διεργασιών αναφέρουν ότι ο υπουργός Οικονομικών τελεί ουσιαστικά υπό καθεστώς «πολιτικής επιτροπείας».

Κύκλοι του ΥΠ.ΟΙΚ. επιμένουν ότι «ο υπουργός κινείται με βάση τις οδηγίες του πρωθυπουργού, δεν ασκεί προσωπική πολιτική και άρα δεν συμμερίζεται τη συζήτηση των τελευταίων ημερών για το πολιτικό μέλλον του». Μάλιστα, ο ίδιος αναφέρεται σε συνομιλητές του στην πίεση που ασκείται από βουλευτές τόσο της Ν.Δ. όσο και του ΠΑΣΟΚ και στα αιτήματα που θέτουν τα οποία, αν γίνονταν δεκτά, θα τίναζαν στον αέρα την οικονομική πολιτική. «Ο ρόλος μου είναι να σταματάω τα παράλογα αιτήματα. Είναι όμως και θέμα των αρχηγών τι θέλουν να κάνουν», σημειώνει χαρακτηριστικά. Κάποιοι, όμως, εντός της Ν.Δ. και της κυβέρνησης που ποτέ δεν αποδέχθηκαν τον αναβαθμισμένο ρόλο του, επεσήμαναν τις τελευταίες ημέρες ότι ο Γ. Στουρνάρας δεν ήταν στην αποστολή του πρωθυπουργού σε ΗΠΑ και Ισραήλ, δεν ταξίδεψε στην Ουάσιγκτον για την ετήσια σύνοδο του ΔΝΤ (τη χώρα εκπροσώπησε ο επικεφαλής του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων Π. Τσακλόγλου), αλλά και ότι το σχέδιο προϋπολογισμού παρουσίασε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας.

Το πρόβλημα που καλούνται και οι δύο αρχηγοί να επιλύσουν είναι αν το δυσβάσταχτο κόστος που συγκεντρώνει ο υπουργός Οικονομικών δημιουργεί ζήτημα, όπως λένε όσοι εχθρεύονται τον υπουργό Οικονομικών, στην εικόνα της κυβέρνησης. Ειδικά, όπως έλεγαν υπουργοί που δεν έχουν και τις καλύτερες σχέσεις με τον «τσάρο», με την αναφορά του στη Βουλή ότι είναι άψογο το κείμενο του μνημονίου όχι μόνο δεν διευκολύνει τη θέση του αλλά «ετοιμάζει και την έξοδό του με τρόπο ηρωικό».