Τα επτά στοιχήματα του Κωστή

Τη συνέχιση της προσπάθειας για τη βελτίωση της πορείας των εισοδημάτων και για την αντιμετώπιση χρόνιων προβλημάτων προανήγγειλε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης για το 2024 στην καταληκτική ομιλία στη Βουλή για τον προϋπολογισμό του επόμενου χρόνου.

Της Ευαγγελίας Τζαβάρα

Και όπως επισημαίνει στους συνομιλητές του ο «τσάρος της οικονομίας» αποτελεί το μεγάλο στοίχημα για το 2024. Ο ίδιος τονίζει ότι την επόμενη χρονιά περιμένουμε υψηλότερη ανάπτυξη στο 2,9%, νέο ρεκόρ επενδύσεων, εξαγωγών, αύξηση των εισοδημάτων και μείωση της ανεργίας και του δημοσίου χρέους.

Ωστόσο η προσοχή του οικονομικού επιτελείου είναι επικεντρωμένες σε επτά προκλήσεις. Αυτές είναι οι ακόλουθες:

1. Η διατήρηση της ανθεκτικότητας της ελληνικής οικονομίας. Οι βασικές επιδιώξεις είναι: Η απαρέγκλιτη επίτευξη των δημοσιονομικών μας στόχων και των πρωτογενών πλεονασμάτων. Η περαιτέρω βελτίωση της πιστοληπτικής μας ικανότητας και η μείωση του δημοσίου χρέους.
2. Η περαιτέρω ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και την αντίστοιχη αύξηση των επενδύσεων. Στην κατεύθυνση αυτή θα βελτιωθεί περαιτέρω το επιχειρηματικό περιβάλλον, με περαιτέρω μείωση του μη-μισθολογικού κόστους από το 2025. Και άρση άλλων εμποδίων για την υγιή επιχειρηματικότητα. Στο ίδιο πεδίο περιλαμβάνεται η περαιτέρω ενίσχυση των τραπεζών και η αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων.
3. Η περαιτέρω ενίσχυση της εξωστρέφειας, με στόχο την αύξηση των εξαγωγών στο 60% του ΑΕΠ έως το 2027, και στο 70% έως το 2030. Ώστε το εμπορικό ισοζύγιο να βελτιωθεί ποσοτικά, αλλά και ποιοτικά, με ενίσχυση των εξαγωγών προϊόντων υψηλής τεχνολογίας και προστιθέμενης αξίας. Με στήριξη των επιχειρήσεων για την ψηφιακή και πράσινη μετάβαση, καθώς η Ελλάδα μπορεί να πρωτοπορήσει στους τομείς αυτούς.
4. Ο περιορισμός της φοροδιαφυγής. Ο υπουργός θυμίζει ότι υιοθετήθηκαν από τη Βουλή 11 διαφορετικές πρωτοβουλίες για τον περιορισμό αυτού του παραβατικού φαινομένου. Όπως χαρακτηριστικά τονίζει ο υπουργός: «Οι πόροι από τον περιορισμό της φοροδιαφυγής  -και αυτό φαίνεται στην πρωτοβουλία για τους ελεύθερους επαγγελματίες- κατευθύνονται πρωτίστως στην ενίσχυση της κοινωνικής πολιτικής, και ιδιαίτερα στις δαπάνες για την Υγεία και την Παιδεία. Θέλω να σταθώ εδώ σε δυο επιμέρους στοιχεία.
   Το πρώτο: Η σύνδεση των POS με τις ταμειακές μηχανές. Θα γίνει όπως είπαμε στους πρώτους μήνες του χρόνου. Δεν το συζητάμε. Δεν το πρόκειται να γίνουν εκπτώσεις. Ας λάβουν όλοι το μήνυμα. Η κυβέρνηση δεν βάζει νερό στο κρασί της στο συγκεκριμένο θέμα!
   Το δεύτερο σημείο: Το λαθρεμπόριο των καυσίμων. Υπάρχουν πράγματι διαχρονικές καθυστερήσεις. Τώρα ψηφίστηκε η αυστηρότερη νομοθεσία που υπήρξε ποτέ. Θα την εφαρμόσουμε! Με ό,τι σημαίνει αυτό για τις υποχρεώσεις των εταιρειών πετρελαιοειδών. Και ακόμη περισσότερο βεβαίως για τα κυκλώματα λαθρεμπορίας. Καμία υποχώρηση Κανένας συμβιβασμός».
5. Η αποτελεσματικότερη αξιοποίηση της Δημόσιας Περιουσίας. Το 2024 θα προχωρήσουν μια σειρά από συμβάσεις παραχώρησης, μεταξύ των οποίων για περιφερειακά αεροδρόμια και λιμάνια.
6. Η αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών, λαμβάνοντας υπόψη και την πίεση λόγω πληθωρισμού. Στην κατεύθυνση αυτή αυξάνονται οι μισθοί των Δημοσίων Υπαλλήλων μετά από 14 χρόνια. Ενώ επανέρχονται οι τριετίες στον ιδιωτικό τομέα, επίσης αυξάνεται το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, το αφορολόγητο για τις οικογένειες με παιδιά. «Δημιουργούμε τις προϋποθέσεις για να φτάσουμε σε μέσο μισθό 1.500 ευρώ στο τέλος της τετραετίας όπως έχει δεσμευθεί η κυβέρνηση», τονίζει ο κ. Χατζηδάκης.
7. Η ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής Στο πεδίο αυτό ο κ. Χατζηδάκης επισημαίνει ότι για το 2024 αυξάνεται η επιχορήγηση στα νοσοκομεία κατά 481 εκατομμύρια ευρώ, και αύξηση στον προϋπολογισμό του Υπουργείου Παιδείας κατά 255 εκατομμύρια ευρώ.

Σωρευτικά από το 2019 μέχρι σήμερα έχουν αυξηθεί οι δαπάνες:
– για την Παιδεία κατά 15,7%,
– για τα ασφαλιστικά ταμεία κατά 16,4%,
– για τη ΔΥΠΑ κατά 40%,
– για την υγεία κατά 46,5%,
– για τα νοσοκομεία 97,9%.

«Ανάσα» η εξαίρεση των αμυντικών δαπανών

Δημοσιονομικό περιθώριο από 1,5 έως 2 δισ. ευρώ τον χρόνο στους επόμενους Προϋπολογισμούς για νέες ελαφρύνσεις μπορεί να εξασφαλίσει η εξαίρεση των αμυντικών και –μέρους– των δημόσιων επενδυτικών δαπανών που έχουν σοβαρές πιθανότητες να περιληφθούν στους νέους δημοσιονομικούς κανόνες της Ε.Ε..

Το θέμα της εξαίρεσης δαπανών για άμυνα και επενδύσεις τέθηκε από τον Γάλλο υπουργό Οικονομικών, Μπρουνό Λε Μερ, στο τελευταίο ECOFIN. Ειδικά το θέμα των αμυντικών δαπανών ανέβηκε στην ατζέντα των συζητήσεων, αφού, εκτός από την Ελλάδα, ενδιαφέρει και μια σειρά άλλων χωρών, όπως η Λετονία, η Λιθουανία, η Πολωνία και η Ουγγαρία. Όλες αυτές βρίσκονται στα ανατολικά σύνορα της Ε.Ε., όπου συνεχίζεται ο πόλεμος στην Ουκρανία. Χωρίς έκπληξη για όσους γνωρίζουν τις ισορροπίες εντός της Ε.Ε., το θέμα έτυχε θετικής αποδοχής από τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών, Κριστιάν Λίντνερ. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ δείχνει να συμφωνεί τώρα σε ένα θέμα που δεν θα ήθελε να ακούσει πριν από λίγα χρόνια. Η αιτία είναι ότι η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης έχει αποφασίσει την αύξηση του αμυντικού της προϋπολογισμού για πρώτη φορά μετά από 10ετίες κατά 100 δισ. ευρώ.

Μια τέτοια συνθήκη σε πανευρωπαϊκό επίπεδο έρχεται για την Ελλάδα την κατάλληλη στιγμή που έχει ξεκινήσει και θα υλοποιήσει ένα τεράστιο για τα ελληνικά δεδομένα εξοπλιστικό πρόγραμμα, που θα ξεπεράσει το τέλος της δεκαετίας. Υπολογίζεται, μάλιστα, ότι οι πληρωμές και οι παραλαβές του υλικού θα επεκταθούν και μετά το 2032, έτος κατά το οποίο, με βάση τη συμφωνία του 2018 για τη διευθέτηση του χρέους, η Ελλάδα θα αρχίσει να πληρώνει τοκοχρεολύσια και για τα δάνεια ύψους 230 εκατ. ευρώ προς τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) και τον διάδοχό του Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας.

Η Ελλάδα εκπόνησε τη διετία 2020-2021 ένα εξοπλιστικό πρόγραμμα το οποίο υλοποιείται σταδιακά. Έχοντας παραλάβει μέρος από τα νέα γαλλικά μαχητικά Rafale, έναν αριθμό επιθετικών ελικοπτέρων από τις ΗΠΑ, μαζί με την υποστήριξη του οπλισμού και των ανταλλακτικών τους, η Ελλάδα ήταν το 2022 η χώρα με τις αναλογικά μεγαλύτερες αμυντικές δαπάνες στο ΝΑΤΟ. Συγκεκριμένα, έφτασαν το 3,8% του ΑΕΠ, σχεδόν διπλάσια από το ελάχιστο ποσοστό δαπανών που απαιτεί από τα μέλη του το ΝΑΤΟ, που είναι το 2% του ΑΕΠ.