Τα διλήμματα για χρεοκοπία και η παγίδα προς τον Τσίπρα

Με μία κίνηση υψηλού πολιτικού ρίσκου η κυβέρνηση επίσπευσε τις διαδικασίες για την εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας και στο Μαξίμου ελπίζοντας πως με αυτόν τον αιφνιδιασμό θα καταφέρει να εκλέξει τον Σταύρο Δήμα ως διάδοχο του Κάρολου Παπούλια, προκειμένου να λυθούν τα χέρια του Σαμαρά για τη διαπραγμάτευση, η οποία κι επισήμως έλαβε παράταση δύο μηνών. Και λέμε υψηλού πολιτικού ρίσκου, καθώς παρά τις αισιόδοξες δηλώσεις του πρωθυπουργού και του αντιπροέδρου δεν έχουν εξασφαλιστεί ακόμη οι 180 βουλευτές που θα υπερψηφίσουν τον Σταύρο Δήμα, ενώ από την Τετάρτη έχουν κάνει την εμφάνισή τους σενάρια που ομιλούν για αντικατάσταση του υποψηφίου Προέδρου κατά την 3η ψηφοφορία στις 29 Δεκεμβρίου.

 

Του Μιχάλη Κωτσάκου

 

Τα παραπάνω σενάρια εμφανίστηκαν μετά τις αρνητικές δηλώσεις που έκαναν ανεξάρτητοι βουλευτές, οι οποίοι το προηγούμενο διάστημα είχαν ταχθεί υπέρ της αναγκαιότητας να εκλεγεί Πρόεδρος από την παρούσα δύναμη του Κοινοβουλίου. Όμως η επίσπευση των διαδικασιών δημιούργησε έντονο προβληματισμό και δείχνουν πως η επιλογή Δήμα δεν έχει δυναμική. Κάτι που φαίνεται και από την επιφυλακτικότητα του Σπύρου Λυκούδη και των ακολούθων του, αλλά και τη δήλωση της Κατερίνας Μάρκου, η οποία την προηγούμενη Κυριακή υπερψήφισε τον προϋπολογισμό, ενώ τώρα δήλωσε ότι δεν θα ψηφίσει τον Δήμα, χαρακτηρίζοντάς τον ως κομματική επιλογή.

Το Μαξίμου, πάντως, εμμένει στα διλήμματα και μάλιστα ο Αντώνης Σαμαράς στην ομιλία του προς την Κοινοβουλευτική Ομάδα της Ν.Δ. κάλεσε τους βουλευτές να αναλάβουν τις ευθύνες τους, γιατί σε διαφορετική περίπτωση, όπως είπε, «θα είναι δύσκολο να εξηγήσουν στη συνέχεια γιατί συμμάχησαν εναντίον της Ελλάδας. Να εξηγήσουν στην ιστορία και στη συνείδησή τους γιατί συμμάχησαν εναντίον των ονείρων και της νεολαίας της Ελλάδας». Ο πρωθυπουργός επανέφερε το ενδεχόμενο άτακτης χρεοκοπίας της χώρας τονίζοντας: «Οι αγορές φοβούνται ότι θα υπάρξει γενικευμένη αναταραχή… Οι πάντες γνωρίζουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει γραμμή ρήξης με την Ευρώπη και επιστροφής στα ελλείμματα… Φτύσαμε αίμα για να φύγει από το στόμα των ξένων η λέξη Grexit και ο ΣΥΡΙΖΑ την επαναφέρει».

Όπως φάνηκε ξεκάθαρα, αυτή τη ρητορική θα χρησιμοποιήσει ο πρωθυπουργός και στο ενδεχόμενο που δεν θα εκλεγεί ο Δήμας και η χώρα οδηγηθεί σε πρόωρες εκλογές. Στην προεκλογική περίοδο τα στελέχη της Ν.Δ. θα αναδείξουν το τρομολαγνικό σενάριο της χρεοκοπίας και θα χρησιμοποιήσουν ως επιχείρημα το κραχ του Χρηματιστηρίου, αλλά και την αύξηση των επιτοκίων των ελληνικών ομολόγων σε δυσθεώρητα ύψη. Πάντως, μέχρι τις 29 Δεκεμβρίου, όπου έχει προγραμματιστεί η 3η ψηφοφορία, η κυβέρνηση με την απόφαση της παράτασης έχει αποφύγει τα μέτρα, ενώ θα περιγράψει το περίγραμμα της συμφωνίας για την επόμενη ημέρα που θα επηρεάσει θετικά τους βουλευτές. Η κυβέρνηση θα προβάλει την προοπτική σταθερότητας και συνέχισης της πορείας της οικονομίας, σε αντίθεση με την ανασφάλεια και την περιπέτεια στην οποία θα εισέλθει η χώρα σε περίπτωση αδυναμίας ανάδειξης Προέδρου, οπότε θα προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές.

Η «αριστερή παρένθεση»

Αναμφίβολα, με την απόφαση για επίσπευση των διαδικασιών για την προεδρική εκλογή, οι Αντώνης Σαμαράς και Ευάγγελος Βενιζέλος ρισκάρουν πολλά. Βέβαια μπορεί να κερδίσουν ακόμη περισσότερα. Όχι μόνο στο εσωτερικό, αλλά και στο εξωτερικό, καθώς πλέον οι δανειστές καταλαβαίνουν πως είναι τελείως διαφορετικό να διαπραγματεύονται με τη νυν κυβερνητική πλειοψηφία, παρά με την αντιπολίτευση. Έτσι η δίμηνη παράταση τους δίνει το δικαίωμα να σκεφθούν, να σταματήσουν τις τρελές απαιτήσεις και να προσπαθήσουν να στηρίξουν με κάθε τρόπο μία ευρωπαϊκή κυβέρνηση.

Ταυτόχρονα θέτουν προ των ευθυνών του τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος εάν δεν εκλεγεί Πρόεδρος Δημοκρατίας και κερδίσει τις πρόωρες εκλογές, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, θα κληθεί να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά. Εάν ο Αντ. Σαμαράς παραδώσει την πρωθυπουργία στον Αλέξη Τσίπρα, το μόνο που θα αλλάξει θα είναι η κυβέρνηση και οι συσχετισμοί στη Βουλή. Όλα τα υπόλοιπα θα είναι ίδια. Στην Ευρώπη θα υπάρχουν οι ίδιες κυβερνήσεις, τα κοινοτικά όργανα θα έχουν την ίδια σύνθεση, οι Συνθήκες που ορίζουν τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα είναι αμετάβλητες και το διεθνές περιβάλλον θα παραμείνει ως έχει. Η χώρα θα έχει τα ίδια χαρακτηριστικά, τα ίδια προβλήματα, το ίδιο δημοσιονομικό προφίλ και φυσικά πάνω από όλα το ίδιο χρέος. Θα βρίσκεται πάντα υπό διεθνή οικονομικό έλεγχο, θα έχει τις ίδιες υποχρεώσεις και τις ίδιες νομικές δεσμεύσεις, θα μπορεί να δανειστεί μόνο από όσους χρωστάει και επιπλέον μόλις θα έχει ζητήσει η ίδια να παραταθεί το Μνημόνιο.

Ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο Αλ. Τσίπρας προβάλλει ένα πλαίσιο διεκδικήσεων, στις οποίες όμως εκ των πραγμάτων κανένα κοινοτικό όργανο δεν υποχρεούται να δώσει απάντηση, να ψηφίσει ή να λάβει απόφαση. Τα πράγματα θα αλλάξουν όμως εάν αναλάβει να εκπροσωπήσει τη χώρα. Από εκείνη τη στιγμή οι εξελίξεις θα περάσουν στην τρίτη και πιο ενδιαφέρουσα φάση του σεναρίου. Ως πρωθυπουργός ο Αλ. Τσίπρας θα έχει δύο επιλογές. Η πρώτη να συγκρουσθεί ευθέως με την Ευρώπη, επιμένοντας στις θέσεις του για το χρέος και την ακύρωση του συνόλου της νομοθεσίας που προέκυψε κατ’ εφαρμογή του Μνημονίου. Η δεύτερη, να αναδιπλωθεί πλήρως και να δεχτεί μια νέα συμφωνία που θα είναι επί της ουσίας το τρίτο Μνημόνιο, μένοντας εκτεθειμένος στο εσωτερικό.

Έστω και αν κανείς δεν μπορεί να προεξοφλήσει τους τελικούς χειρισμούς του και το ενδεχόμενο που υπάρχει πάντα στην πολιτική να προκύψει οδός διαφυγής από το δίλημμα, οι εμπνευστές του σεναρίου προβλέπουν ότι και στη μία και στην άλλη περίπτωση η κυβέρνησή του δεν θα αντέξει. Θα βρεθεί μπροστά σε επιλογές για τις οποίες θα αναγκαστεί να προσφύγει σε πολύ πρόωρες κάλπες, στις οποίες θα πρέπει να απολογηθεί.

 

Απέχουν οι 180 ψήφοι

Σε κάθε περίπτωση, «το παιχνίδι της εκλογής έχει πολύ δρόμο», όπως χαρακτηριστικά λέει σε συνομιλητές του ο υποψήφιος Πρόεδρος της Δημοκρατίας Σταύρος Δήμας, ενώ «η μπάλα πλέον της εκλογής του παίζει σε πολλά γήπεδα». Λίγα εικοσιτετράωρα πριν από την πρώτη ψηφοφορία (σ.σ. την επόμενη Τετάρτη στις 19:00), όπου απαιτούνται 200 ψήφοι, η κυβέρνηση προσπαθεί να αποκωδικοποιήσει τα μηνύματα που στέλνουν διάφοροι ανεξάρτητοι βουλευτές, ενώ είναι εμφανές ότι αιφνιδιάστηκε από τη στάση πολλών.

Ήδη, αρκετοί βουλευτές και στελέχη από διάφορους πολιτικούς χώρους άρχισαν να τοποθετούνται, άλλοι θετικά και άλλοι αρνητικά. Και εδώ είναι το παράδοξο: να υπάρχει θετική εικόνα για τον Στ. Δήμα, αλλά μέχρι στιγμής αυτή να μη μεταφράζεται σε στήριξη, ενώ παράλληλα κυκλοφορούν σενάρια για την αποφυγή των εκλογών, όπως π.χ. αλλαγή του υποψηφίου προέδρου στην τρίτη ψηφοφορία, συμφωνία Ν.Δ. – ΣΥΡΙΖΑ για εκλογή προέδρου, αλλά και προσδιορισμού ημερομηνίας εκλογών και ψήφιση του Δήμα με «αντάλλαγμα» συμφωνία για συγκρότηση κυβέρνησης ειδικού σκοπού.

Η κίνηση του πρωθυπουργού να τονίσει και πάλι για δεύτερη φορά εντός 30 ωρών ότι ο Στ. Δήμας θα είναι υποψήφιος και στις τρεις ψηφοφορίες, κρίθηκε επιβεβλημένη διότι κυριαρχούν διάφορα σενάρια ότι στην τρίτη κρίσιμη ψηφοφορία, εάν δεν έχουν συγκεντρωθεί οι 180 ψήφοι, θα αλλάξει το πρόσωπο του υποψηφίου προέδρου. «Αυτό δεν ισχύει, είναι ψέμα», επιμένουν σε όλους τους τόνους από το Μέγαρο Μαξίμου και καλούν τους βουλευτές, όπως έπραξε και ο πρωθυπουργός δημόσια, να αναλάβουν τις ευθύνες τους, ενώ αποδίδουν τις φήμες για άλλον υποψήφιο στην τρίτη ψηφοφορία, σε προσπάθειες της αντιπολίτευσης για αποδυνάμωση της υποψηφιότητας του Στ. Δήμα.

 

Θα διαμορφωθεί η δυναμική

Η ίδια πηγή έλεγε ότι η δυναμική διαμορφώνεται ήδη στην κοινωνία που δεν επιθυμεί εκλογές και ότι αυτό θα επηρεάσει και τους βουλευτές. Ακόμη και για τους βουλευτές που με τις δηλώσεις τους έχουν αυτοδεσμευτεί κατά της προεδρικής εκλογής, έλεγε ότι «αυτά μπορούν να αλλάξουν». Η ίδια πηγή εξηγούσε πάντως ότι η κυβέρνηση έχει εξασφαλίσει ότι οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας είναι καλυμμένες μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου.

Συνεργάτες του πρωθυπουργού τοποθετήθηκαν και επάνω στην τελευταία πρόταση του Γιώργου Παπανδρέου «να εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας, να συγκροτηθεί ευρύτερη κυβέρνηση για να κάνει τη διαπραγμάτευση με ταυτόχρονο ορισμό ημερομηνίας πρόωρων εκλογών», και απάντησε ότι «ας τοποθετηθεί πρώτα ο ΣΥΡΙΖΑ και μετά βλέπουμε, θα είναι όμως διπλή κωλοτούμπα από την πλευρά του».
Συνεννόηση προτείνουν Μητσοτάκης και Σημίτης

Με συνεντεύξεις τους στο κανάλι της Βουλής, δύο πρώην πρωθυπουργοί, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης και ο Κώστας Σημίτης, αναφέρονται στην ανάγκη συνεννόησης των κομμάτων εξουσίας. Οι δύο πρωθυπουργοί, απαντώντας σε ταυτόσημες ερωτήσεις, κρατούν σαφείς αποστάσεις από την τακτική των πολιτικών αρχηγών (Σαμαρά – Τσίπρα) να μην έχουν μεταξύ τους οποιαδήποτε σχέση, τονίζοντας ότι αυτό συντείνει στην πόλωση που επικρατεί στη χώρα, ενώ συμφωνούν ότι εκλογές θα έπρεπε σε αυτήν την κρίσιμη συγκυρία να αποφευχθούν.

Για να ενισχύσει την επιχειρηματολογία του ο Κ. Μητσοτάκης θυμίζει τις σχέσεις που πάντα διατηρούσε ακόμη και με τους σφοδρότερους πολιτικούς αντιπάλους του, όπως ο Ανδρέας Παπανδρέου και ο Χαρίλαος Φλωράκης, ενώ ως μία από τις μεγαλύτερες αδυναμίες του Συντάγματος αναδεικνύει τον τρόπο εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας, θυμίζοντας ότι δική του πάγια πρόταση ήταν ο ΠτΔ να εκλέγεται από τον λαό, «έτσι ώστε η κυβέρνηση, η όποια κυβέρνηση με ευρωπαϊκή προοπτική, να συνεχίζει απερίσπαστη το έργο της», και να μην απειλείται κάθε φορά που η θητεία της συμπίπτει με την ανάδειξη του Προέδρου.

Από την πλευρά του ο Κ. Σημίτης σημειώνει ότι «με μία πολιτική μη συνεννόησης, μία πολιτική υπερβολών και εντοπισμού εχθρών, δεν μπορεί να προκόψει ο τόπος», και χαρακτηρίζει «επικίνδυνο» για τη χώρα το πολωτικό κλίμα μεσούσης της κρίσης που δοκιμάζει και την Ευρωπαϊκή Ένωση.

 

 

 

Μ. ΧΡΥΣΟΧΟΪΔΗΣ:

«Φοβάμαι ότι στο τέλος θα φάμε κλοτσιά»

 

Στη γραμμή Σαμαρά κινείται με δηλώσεις του και ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης. Ο υπουργός Υποδομών υποστήριξε σε συνομιλία του με δημοσιογράφους στη Βουλή ότι «φοβάμαι μήπως στο τέλος φάμε καμία κλοτσιά. Είμαστε διαρκώς παράγοντας ανασφάλειας στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα».

Ο ίδιος θεωρεί πως αν συνεχιστεί επί μακρόν το κλίμα αβεβαιότητας είναι πολύ πιθανό να επανέλθουμε στην περίοδο των Grexit. «Είμαστε μια μη μεταρρυθμίσιμη χώρα μου λένε οι Ευρωπαίοι», ανέφερε και υπογράμμισε ότι οι εσωτερικές εξελίξεις προκαλούν αναταράξεις σε ολόκληρη την Ε.Ε. και έφερε ως παράδειγμα τον Ιταλός πρωθυπουργό Ματέο Ρέντσι «δεν κοιμάται τα βράδια επειδή διαπιστώνει ότι η άνοδος των ελληνικών spreads συμπαρασύρει και τα ιταλικά».

 

 

Ετοιμάζουν αντίπαλο του Δήμα

 

Η ανακοίνωση του ονόματος του Σταύρου Δήμα δεν έγινε αποδεκτή με ενθουσιασμό από τους ανεξάρτητους βουλευτές που προέρχονται από την Κεντροαριστερά, ούτε όμως και από το Ποτάμι το οποίο διατηρεί ισχυρούς δεσμούς με μέλη του Κοινοβουλίου που επιθυμούν να κατέλθουν στα ψηφοδέλτια του κόμματος του Σταύρου Θεοδωράκη. Η «κατηγορία» ως κομματικής της υποψηφιότητας του Σταύρου Δήμα αποτελεί την αιτιολογική βάση για να δηλώσουν πως θα ψηφίσουν «όχι» οι Β. Οικονόμου και Κ. Μάρκου, όπως οι ίδιοι ανέφεραν σε δηλώσεις τους.

Παρά το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός «έκαψε» το σενάριο που έκανε λόγο για την παρουσίαση μίας άλλης υποψηφιότητα στην 3η ψηφοφορία, επιμένοντας στον Σταύρο Δήμα και στις τρεις εκλογικές διαδικασίες, και τη διάψευση του Φώτη Κουβέλη ότι θα είναι υποψήφιος στην τελευταία ψηφοφορία, βουλευτές από τον χώρο της Κεντροαριστεράς κινούνται στη λογική αναζήτησης μίας εναλλακτικής λύσης.

Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, οι Σπ. Λυκούδης, Γρ. Ψαριανός, Β. Οικονόμου και άλλοι συζητούν την επαναφορά της πρότασης των 8 βουλευτών που ζητούσε τη συμφωνία ΣΥΡΙΖΑ και Ν.Δ. σε Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Συνταγματική Αναθεώρηση, αλλαγή εκλογικού νόμου και προσδιορισμό εκλογών εντός του 2015. Συγκεκριμένα, εκτιμάται ότι θα ζητήσουν εκλογές το φθινόπωρο, προκειμένου να μην καταρρεύσει η οικονομία της χώρας –όπως εκτιμούν– από μία άσκοπη εκλογική περιπέτεια λόγω αδιεξόδου με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Μάλιστα, οι ίδιες πηγές τονίζουν πως είναι πολύ πιθανό να προτείνουν άλλον Πρόεδρο που θα είναι ο αντίπαλος του Σταύρου Δήμα. Οι ίδιοι τονίζουν πως ο Νίκος Διαμαντούρος, για παράδειγμα, είναι πολύ πιθανό να εκλεγεί στην 3η ψηφοφορία, καθώς εκτιμούν πως ο Σταύρος Δήμας αποκλείεται να συγκεντρώσει τις 180 ψήφους. Οι ίδιες πηγές τονίζουν πως η κίνηση αναμένεται μετά τις 23 Δεκεμβρίου, όπου θα έχει αποτύχει εκ νέου η εκλογή Δήμα, ειδικά εάν δεν έχει συγκεντρώσει τουλάχιστον 165 ψήφους.