Εμείς αργοπορούμε και η Κομισιόν βάζει τρικλοποδιές

Αυτό που συμβαίνει με τις ελληνικές αποκρατικοποιήσεις δεν έχει προηγούμενο. Από τη μία οι τεχνοκράτες της Κομισιόν στις εκθέσεις τους εγκαλούν την Ελλάδα για τις καθυστερήσεις στις αποκρατικοποιήσεις, αναθεωρώντας διαρκώς τους οικονομικούς στόχους προς τα κάτω, και από την άλλη οι παράγοντες των Βρυξελλών βάζουν τη μία τρικλοποδιά μετά την άλλη στην υπόθεση των αποκρατικοποιήσεων.

«Πώς μπορεί να γίνει αυτό;» θα αναρωτηθεί και ο πλέον ενημερωμένος επί των κοινοτικών πραγμάτων. Κι όμως, ο μηχανισμός της Κομισιόν, όσο μεγαλώνει, τόσο δείχνει τα αργά αντανακλαστικά του, αλλά και τη γραφειοκρατία που βασιλεύει στις Βρυξέλλες. Διότι πώς αλλιώς μπορεί να θεωρηθεί το ένα γραφείο να εγκαλεί την Ελλάδα για αργοπορία και το άλλο να βάζει τρικλοποδιές;
Έτσι, για μία σειρά από εταιρείες του Δημοσίου που βρίσκονται στον προθάλαμο των αποκρατικοποιήσεων η Κομισιόν αφενός εγείρει ενστάσεις, αφετέρου πιέζει να προχωρήσουν με γοργό ρυθμό η ιδιωτικοποίησή τους. Όπως προκύπτει από την τελευταία ενδιάμεση έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας, οι διαγωνισμοί για την πώληση τουλάχιστον 6 κρατικών εταιρειών αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα, καθώς εκκρεμούν διάφορα παζάρια με τις Βρυξέλλες. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται η πώληση των ΛΑΡΚΟ, Ελληνικών Ταχυδρομείων (ΕΛΤΑ), ΕΛΒΟ, ΕΑΣ και Καζίνο Πάρνηθας. Είναι χαρακτηριστικό πως ακόμα και για την πώληση του ΔΕΣΦΑ, που βρίσκεται σε τελικό στάδιο, η Κομισιόν δεν είχε στείλει μέχρι πρόσφατα το μαγικό χαρτάκι που βεβαιώνει πως η εταιρεία δεν έλαβε παράνομες κρατικές ενισχύσεις.

Το χρονοδιάγραμμα

Το χρονοδιάγραμμα του 2ου μνημονίου προέβλεπε πως οι διαγωνισμοί για αρκετές από τις εταιρείες θα είχαν ήδη ξεκινήσει, αλλά τώρα μετατίθενται για το δεύτερο εξάμηνο του 2013, ή το 2014. Στην κυβέρνηση και στο ΤΑΙΠΕΔ ετοιμάζονται και για νέες τρικλοποδιές από τις Βρυξέλλες, με επίκεντρο την παραχώρηση του ΟΛΠ και του ΟΛΘ. Θεσμικές εκκρεμότητες παραμένουν και για άλλα μέτωπα του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων, αλλά το σημαντικότερο είναι οι «παράνομες κρατικές ενισχύσεις», εξαιτίας των οποίων έχουν παγώσει οι διαδικασίες πώλησης των περισσότερων εκ των εταιρειών που προαναφέρθηκαν.
Για την πώληση των ΕΛΤΑ δεν έχουν ολοκληρωθεί τα παζάρια Ελλάδας – Κομισιόν για τη λεγόμενη Καθολική Υπηρεσία (την υποχρέωση της εταιρείας να παρέχει υπηρεσίες σε όλη τη χώρα) και για το κόστος της, ούτε και ο έλεγχος για παράνομες κρατικές ενισχύσεις. Κι όμως η ελληνική πλευρά έχει δίκιο, καθώς τα ΕΛΤΑ πληρώνονται για να παρέχουν τις υπηρεσίες τους ακόμη και στις πιο απομακρυσμένες περιοχές και γι’ αυτόν τον λόγο αμείβονται από το κράτος. Όμως οι τεχνοκράτες της Κομισιόν δεν αναγνωρίζουν αυτή την πληρωμή και τη θεωρούν ως κρατικές ενισχύσεις.
Κάτι ανάλογο είχε συμβεί και με την Ολυμπιακή, όπου το μεν ελληνικό Δημόσιο πλήρωνε τα δρομολόγια που επέβαλλε στην εταιρεία για όλες τις παραμεθόριες περιοχές, όμως η Ε.Ε. τα θεωρούσε ως κρατική ενίσχυση. Το ίδιο συμβαίνει και με το σχέδιο πώλησης των αμυντικών βιομηχανιών ΕΑΣ και ΕΛΒΟ, καθώς οι Βρυξέλλες ζητούν ανάκτηση των παράνομων ενισχύσεων και αναγκάζουν το ΤΑΙΠΕΔ να εξετάσει ακόμα και την εκκαθάρισή τους. Ειδικά για την ΕΑΣ, προ εβδομάδων προσελήφθη ως χρηματοοικονομικός σύμβουλος η KPMG, ως τεχνικός σύμβουλος η κοινοπραξία Planet, Planning, AT Kearney, Savills και ως νομικός σύμβουλος οι δικηγορικές εταιρείες Κουταλίδη και Μπάλας Πελεκάνος & Συνεργάτες.
Το ίδιο ακριβώς πρόβλημα αντιμετωπίζει και η ΛΑΡΚΟ, όπου οι υπηρεσίες της Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Κομισιόν ζητούν επιστροφή κρατικών ενισχύσεων. Για το Καζίνο Πάρνηθας όπου το Δημόσιο διατηρεί το 49% εκκρεμούν, τόσο η νέα συμφωνία μεταξύ των μετόχων, όσο και θέμα με κρατική ενίσχυση.

Εκτός τόπου και χρόνου

Το χειρότερο για την ελληνική πλευρά είναι, όπως αποδεικνύεται, ότι στην Κομισιόν δεν υπάρχει κανένα πεδίο συνεννόησης, ακόμη και μεταξύ διπλανών γραφείων. Διότι ποια λογική εξήγηση μπορούμε να δώσουμε, όταν από τη μία υπηρεσία ζητούν επιστροφή των κρατικών ενισχύσεων και από την άλλη στην έκθεση ομιλούν για αργοπορία και καθυστερήσεις; Προφανώς οι τεχνοκράτες των Βρυξελλών πιστεύουν πως οι εκκρεμότητες θα λυθούν κατά μαγικό τρόπο σε λίγες ημέρες, γιατί στην έκθεση αναφέρουν πως οι διαγωνισμοί πώλησης των ΕΛΒΟ, ΕΑΣ και ΛΑΡΚΟ θα ξεκινήσουν το δεύτερο τρίμηνο, δηλαδή στις πέντε περίπου εβδομάδες που απομένουν μέχρι το τέλος Ιουνίου… Γι’ αυτό και στο τελευταίο Eurogroup κυκλοφόρησαν ένα διορθωμένο κείμενο με διαφορετικά χρονοδιαγράμματα, με βάση το οποίο οι συγκεκριμένες ιδιωτικοποιήσεις πάνε για τον επόμενο χρόνο.
Οι τρικλοποδιές των Βρυξελλών στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων δεν περιορίζονται στις ΔΕΚΟ. Στην κυβέρνηση έχουν ήδη λάβει μηνύματα για επικείμενη παρέμβαση της Κομισιόν στη διαδικασία παραχώρησης του ΟΛΠ, με αφορμή «κρατικές ενισχύσεις» προς την κινεζική Cosco που περιλαμβάνονταν στον διαγωνισμό που πραγματοποίησε η κυβέρνηση Κ. Καραμανλή. Με δεδομένο πως οι Κινέζοι ενδιαφέρονται για τον ΟΛΠ, στην κυβέρνηση φοβούνται πως η Κομισιόν θα τους τραβήξει το χαλί κάτω από τα πόδια την τελευταία στιγμή, με δυσάρεστες επιπτώσεις στον σχετικό διαγωνισμό.
Την ίδια στιγμή, πάντως, η έκθεση της Επιτροπής περιλαμβάνει και αιχμές για τη μεγάλη καθυστέρηση που παρουσιάζεται στο σχέδιο αξιοποίησης και παραχώρησης των λιμανιών. Το σχέδιο «Ποσειδών» επρόκειτο να παρουσιαστεί τον Φεβρουάριο, αλλά εκκρεμεί, με την Κομισιόν να υποστηρίζει πως στις 28/2/2013 το ΤΑΙΠΕΔ «δημοσίευσε ένα δελτίο Τύπου, στο οποίο περιγράφονται οι δύο εναλλακτικές στρατηγικές ιδιωτικοποίησης των λιμανιών». Το σχέδιο «Ποσειδών» αναμένεται να ανακοινωθεί εντός του Μαΐου, προκειμένου τον επόμενο μήνα να ξεκινήσει ο πρώτος διαγωνισμός για παραχώρηση λιμανιών.

«Μαύρη τρύπα» 600 εκατ. ευρώ

«Μαύρη τρύπα» ύψους περίπου 600 εκατ. δημιουργείται στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων και στο υπουργείο Οικονομικών, αλλά και στη διοίκηση του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων αναζητούν τρόπους, προκειμένου να καλυφθεί αυτό το κενό και να μη βρεθεί η κυβέρνηση στη δυσάρεστη θέση να λάβει επιπρόσθετα μέτρα, όπως προβλέπεται από τις συμβατικές υποχρεώσεις της χώρας.
Αν και αρχικά είχε δημιουργηθεί η εντύπωση για μείωση του στόχου στα 2 δισ. ευρώ, που ενισχύθηκε ύστερα από σχετική αναφορά του Reuters, εντούτοις η Κομισιόν διατήρησε τον στόχο για έσοδα 2,6 δισ. ευρώ εντός του τρέχοντος έτους. Με βάση τους υπολογισμούς που έχουν γίνει και τα δεδομένα που υπάρχουν, τα έσοδα από αποκρατικοποιήσεις, που θα ολοκληρωθούν εντός του έτους, πολύ δύσκολα θα υπερβούν τα 2 δισ. ευρώ.

Του Μιχάλη Κωτσάκου