Φουσκοθαλασσιές στο Ποτάμι

Στην εκδήλωση της Επιτροπής Διαλόγου του Ποταμιού για την αλλαγή του εκλογικού νόμου, την Τρίτη το απόγευμα στο Ζάππειο, όπου έγινε γνωστή η πρόταση της Σεβαστουπόλεως, είχαν κληθεί και παρέστησαν εκπρόσωποι όλων των κομμάτων, στέλνοντας ένα μήνυμα προς τα έξω ότι μπορούν να υπάρξουν οι κατάλληλες συνθήκες για τη συναίνεση. Την ίδια συναινετική διάθεση, ωστόσο, δεν φαίνεται να επιδεικνύει το Ποτάμι για οποιοδήποτε άλλο θέμα.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Σε συσκέψεις στη Σεβαστουπόλεως ιεραρχήθηκαν τα ζητήματα που θα προτάξει στο εξής το κόμμα με διάθεση ολομέτωπης σύγκρουσης με τον ΣΥΡΙΖΑ. Με πρώτο την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών που, όπως ελέχθη, «λόγω του πρωτοφανούς ερασιτεχνισμού της κυβέρνησης θα στοιχίσει στους φορολογουμένους περί τα 20 δισ. ευρώ».

Μία πρόγευση πήραν οι πολίτες στην τηλεοπτική συνέντευξη του Σταύρου Θεοδωράκη τη Δευτέρα το βράδυ. Ο ίδιος επικρίνει τον ΣΥΡΙΖΑ για τα «διαρκή και καθημερινά εγκλήματα στο Δημόσιο», όπως τα ονομάζει. Αναδεικνύοντας, π.χ., την ακατανόητη επιλογή του Χρήστου Σπίρτζη να επιβαρύνει τον προϋπολογισμό με τουλάχιστον 1 εκατ. ευρώ, τοποθετώντας έξι επιτελικά στελέχη στις θέσεις τριών προέδρων που απέπεμψε από τους συγκοινωνιακούς οργανισμούς της Αττικής (ΟΑΣΑ, ΣΤΑΣΥ, ΟΣΥ), και μάλιστα καταλύοντας κάθε έννοια αξιοκρατίας.

«Θα είμαστε οι τελευταίοι που θα δώσουμε χείρα βοηθείας στην παραπαίουσα κυβέρνηση, αλλά και οι πρώτοι που θα καταβάλουμε κάθε προσπάθεια, προκειμένου η χώρα να μην οδηγηθεί σε νέες εκλογές, αν ο κ. Τσίπρας χάσει τη δεδηλωμένη και συνειδητοποιήσει την ανάγκη να ακολουθήσει μια άλλη πορεία και γίνει επιτέλους ειλικρινής έναντι των πολιτών». Στη φράση αυτή θα μπορούσε να συνοψισθεί η νέα τακτική που ακολουθεί ο Στ. Θεοδωράκης.

«Ο κ. Τσίπρας δεν οφείλει συγγνώμη στους πολιτικούς αρχηγούς. Οφείλει να τη ζητήσει από τον ελληνικό λαό, καθώς εν γνώσει του τον παραπλάνησε για μια ακόμη φορά με τα παράλληλα προγράμματα του ΣΥΡΙΖΑ, τις παρεμβάσεις που υποτίθεται ότι δεν θα έκανε στο ασφαλιστικό, και τις υποσχέσεις που έδινε για ένα τάχα δίκαιο φορολογικό σύστημα», λέει στους συνομιλητές του ο κ. Θεοδωράκης.

Βλέπει πτώση
Η νέα τακτική του «Ποταμιού» που, ως φαίνεται, θα καταψηφίσει και τα επόμενα προαπαιτούμενα ακόμη κι αν η κυβέρνηση κινδυνεύσει να χάσει τη δεδηλωμένη, φάνηκε ήδη από την τελευταία σύσκεψη της Κοινοβουλευτικής Ομάδας. Σε αυτήν το σύνολο των βουλευτών συμφώνησε ότι δεν υπάρχουν ούτε τα στοιχειώδη εχέγγυα ότι ο κ. Τσίπρας ζητεί ειλικρινώς τη συναίνεση της αντιπολίτευσης. Κάποιοι μάλιστα πρότειναν στον Στ. Θεοδωράκη να μην παραστεί καν στη σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών, ή έστω να διευκρινίσει ότι θα το πράξει μόνο για θεσμικούς λόγους, λόγω της παρουσίας του Προέδρου της Δημοκρατίας (σ.σ. το έκανε ο επικεφαλής του «Ποταμιού» ήδη από την Παρασκευή, δίνοντας στη δημοσιότητα αποστροφές από τον τηλεφωνικό διάλογο που είχε με τον πρωθυπουργό).

Επί της ουσίας, ο Στ. Θεοδωράκης μοιάζει να προσβλέπει στην πτώση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝ.ΕΛ. αλλά καταδεικνύοντας παράλληλα ως αποκλειστικό υπαίτιο της κατάρρευσης τον κ. Τσίπρα, τις νέες φρούδες υποσχέσεις του και τις μετεκλογικές επιλογές του. Το πραγματικό δίλημμα του Ποταμιού, ωστόσο, είναι προφανές ότι θα ανακύψει σε περίπτωση που το σχέδιό του επιβεβαιωθεί. Διότι σε περίπτωση πτώσης της κυβέρνησης ο κ. Θεοδωράκης θα βρεθεί εκ των πραγμάτων στη δύσκολη θέση να αποφασίσει αν θα στηρίξει μια νέα λύση ή αν θα του χρεωθεί ότι και εκείνος οδηγεί τη χώρα σε νέες εκλογές.

Η περίπτωση αυτή, καίτοι είναι πια ορατή, δεν συζητήθηκε στην τελευταία Κοινοβουλευτική Ομάδα. Ωστόσο, όπως προαναφέρθηκε, ο Στ. Θεοδωράκης φέρεται να έχει ήδη προαποφασίσει ότι θα είναι ο τελευταίος που θα δώσει στους αντιπάλους του το πρόσχημα να ισχυριστούν ότι το Ποτάμι οδηγεί τη χώρα σε νέες εκλογές. Τι σημαίνει αυτό; Ότι ο κ. Θεοδωράκης έχει ήδη έτοιμο και θα προτείνει ένα εντελώς διαφορετικό μοντέλο διακυβέρνησης, το οποίο θα στήριζε το Ποτάμι. Είτε με πρωθυπουργό τον Αλ. Τσίπρα, είτε και με τρίτο πρόσωπο που, όπως λέγεται στη Σεβαστουπόλεως, θα είναι δύσκολο να απορριφθεί από τους εν δυνάμει νέους κυβερνητικούς εταίρους.

Η πρόταση για τον νέο εκλογικό νόμο
Το γερμανικό εκλογικό σύστημα είναι ο μπούσουλας για την πρόταση του Ποταμιού. Σύμφωνα με αυτή, οι πολίτες ψηφίζουν σε δύο κάλπες, ενώ μειώνονται οι βουλευτικές έδρες από 300 σε 255. Ειδικότερα, η πρόταση περιλαμβάνει:

– Τη μείωση του αριθμού των βουλευτών κατά 45: Από τους 300 που είναι σήμερα, θα εκλέγονται 250 στην Ελλάδα και 5 από τους Έλληνες του εξωτερικού.

– Καθιερώνεται η λεγόμενη «διπλή ψήφος»: Η πρώτη ψήφος αφορά σε μονοεδρική περιοχή, όπου σε ενιαίο ψηφοδέλτιο αναγράφονται τα ονόματα των υποψηφίων βουλευτών και δίπλα το όνομα του κόμματος που εκπροσωπούν. Ο εκλογέας βάζει σταυρό στον υποψήφιο της προτίμησής του. Η ψήφος αυτή μετράει μόνο για την εκλογή στη μονοεδρική περιφέρεια. Η δεύτερη ψήφος αφορά σε πολυεδρική (ευρεία) περιφέρεια, ο εκλογέας επιλέγει το ψηφοδέλτιο του κόμματος που επιθυμεί, δίχως να βάλει σταυρό.

– Παραμένει το όριο του 3% για να μπει ένα κόμμα στη Βουλή.

– Οι βουλευτές εκλέγονται ως εξής: 140 σε μονοεδρικές περιφέρειες και 110 από λίστες σε ευρείες περιφέρειες. Οι περιφέρεις είναι οι 7 διοικητικές περιφέρειες της χώρας: 1) Αττική, 2) Πελοπόννησος-Δυτική Ελλάδα-Ιόνια Νησιά, 3) Ήπειρος-Δυτική Μακεδονία, 4) Μακεδονία-Θράκη, 5) Θεσσαλία-Στερεά Ελλάδα, 6) Νησιά του Αιγαίου, 7) Κρήτη. Για τον ορισμό των μονοεδρικών, εκτός από τα πληθυσμιακά κριτήρια, λαμβάνονται υπόψη οι όροι γεωγραφικής συνέχειας και διοικητικής διαίρεσης, ώστε να εκπροσωπούνται όλοι οι νομοί.

– Το bonus των 50 εδρών καταργείται. Αντ’  αυτού το πρώτο κόμμα λαμβάνει bonus μισή έδρα για κάθε εκλογική μονάδα (π.χ. 18 έδρες για 36%) των ψήφων. Ως προς τον τρόπο κατανομής των εδρών, οι έδρες των ευρέων περιφερειών κατανέμονται αναλογικά, αφού αφαιρεθεί το bonus και ο αριθμός των εδρών που έχουν κατακυρωθεί στις μονοεδρικές περιφέρειες.