H «παρέλαση» των mea culpa

Με μικρή την πιθανότητα να μας απατά η δημοσιογραφική μνήμη, δεν πρέπει να έχει υπάρξει άλλο συνέδριο –από τα πολλά που έχουν λάβει χώρα στην Ελλάδα– σαν και αυτό που πραγματοποιήθηκε το τριήμερο 29 Φεβρουαρίου – 2 Μαρτίου στην Εθνική Πινακοθήκη με θέμα «Μεταπολίτευση, 50 χρόνια μετά» και το οποίο συνδιοργανώθηκε από την εφημερίδα «Καθημερινή», το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, το Οικονομικό Φόρουμ Δελφών και το Ελληνικό Παρατηρητήριο του London School of Economics.

Το πρωτόγνωρο του συνεδρίου σχετίζεται με το συναπάντημα (σ.σ. όχι όλων ταυτόχρονα, αλλά αυτό δεν αλλάζει την ουσία) τεσσάρων νυν και πρώην πρωθυπουργών –του Κυριάκου Μητσοτάκη, του Γιώργου Παπανδρέου, του Αντώνη Σαμαρά και του Αλέξη Τσίπρα–, δύο Προέδρων της Δημοκρατίας, της εν ενεργεία Κατερίνας Σακελλαροπούλου και του τέως Προκόπη Παυλόπουλου, αλλά τριών πρώην υπουργών Οικονομικών της χώρας (Γιώργος Αλογοσκούφης, Γιώργος Παπακωνσταντίνου, Ευκλείδης Τσακαλώτος). Η έκταση της στήλης που φιλοξενεί το κεντρικό άρθρο της «Α» δεν επιτρέπει την αναλυτική παρουσίαση των όσων υποστήριξαν στις τοποθετήσεις τους οι παραπάνω εξέχοντες ομιλητές. Επιβάλει, ωστόσο, την επισήμανση ότι αρκετοί εξ αυτών εμφανίστηκαν μεταμελημένοι για σοβαρά λάθη που έκαναν σε κρίσιμες στιγμές που διήγαγε η χώρα από το 1974 μέχρι σήμερα και κυρίως την περίοδο της δημοσιονομικής περιπέτειάς της.

Αν εξαιρέσουμε τον Αντώνη Σαμαρά που μίλησε τη γλώσσα της αληθείας και που σε μια ομιλία με στοιχεία ντοκουμέντου περιέγραψε πώς οι δανειστές τράβηξαν το χαλί κάτω από τα πόδια της χώρας αρνούμενοι την επιτυχή ολοκλήρωση του δεύτερου μνημονίου για μια διαφορά μόλις €900 εκατ., ήταν πολλά τα mea culpa που ακούστηκαν.

Πρώτος το εκστόμισε ο Γιώργος Παπανδρέου που αναγνώρισε ως λάθος του το ότι δεν επέμεινε το 2011 στην εξαγγελία του για διεξαγωγή δημοψηφίσματος με διακύβευμα ένα καινούργιο μνημόνιο (σ.σ. είχε προηγηθεί η έκτακτη Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε. με στόχο την κατάρτιση ενός οριστικού σχεδίου αντιμετώπισης της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη).

Το μονοπάτι της μεταμέλειας «περπάτησε» και ο Αλέξης Τσίπρας. Αφενός αναγνώρισε εμμέσως πλην σαφώς τον χαρακτήρα της σκευωρίας στην υπόθεση Novartis καθώς όπως είπε «βάλαμε στο ίδιο τσουβάλι ανθρώπους που είχαν εμπλοκή με ανθρώπους που δεν είχαν καμία εμπλοκή». Αφετέρου παραδέχτηκε ότι στην περίπτωση των τηλεοπτικών αδειών «η διαχείριση ήταν ατυχής και τελικά κατέληξε αντί για ένα ευνομούμενο πλαίσιο στα ίδια και χειρότερα».

Αυτοκριτική με το καλημέρα της τοποθέτησής του έκανε και ο Προκόπης Παυλόπουλος λέγοντας ότι «είναι λάθος να προσπαθήσουμε να δικαιολογήσουμε λάθη του παρελθόντος με προοπτικές μέλλοντος (…) με πρώτο αποδέκτη εμένα, καθώς δεν είμαι αμέτοχος της όλης πορείας του τόπου μέχρι τώρα». Όσο για τον Γιώργο Αλογοσκούφη, το δικό του mea culpa αφορούσε όπως είπε τη δήλωσή του το 2008 ότι η «ελληνική οικονομία είναι θωρακισμένη», διευκρινίζοντας ωστόσο ότι τότε το είπε προς καθησυχασμό των διεθνών αγορών.

Καλοδεχούμενες οι μεταμέλειες, δεν λέμε, αλλά παραμένει ερωτηματικό γιατί αυτές εκφράζονται τόσο αργά από τη διάπραξη του «αδικήματος». Όπως παραμένει ερωτηματικό γιατί το έκαναν τόσο επιλεκτικά. Δεν είπε για παράδειγμα ο Γ. Παπανδρέου, αν θεωρεί λάθος και τον λαϊκισμό του «λεφτά υπάρχουν». Δεν μας εξήγησε ο Αλ. Τσίπρας αν θεωρεί ότι με ένα «γράψτε λάθος» αποκαθίσταται η τιμή και η υπόληψη των 10 πολιτικών αντιπάλων του που σπιλώθηκαν ξεδιάντροπα. Όπως ξέχασαν να μας πουν οι κ.κ. Αλογοσκούφης και Παυλόπουλος γιατί επί των υπουργικών θητειών της κυβέρνησης του Κώστα Καραμανλή ο δανεισμός της χώρας πήγε στο Θεό και γιατί οποίος συμβασιούχος του Δημοσίου περνούσε έξω από το υπουργείο Εσωτερικών εξασφάλιζε την μονιμοποίησή του.

Δεν φταίει η Μεταπολίτευση για όλα αυτά τα λάθη που περιπτωσιολογικά αλλά και αθροιστικά πυροδότησαν λαϊκισμούς και τοξικές πολιτικές αντιπαραθέσεις. Φταίνε εκείνοι που πολιτεύτηκαν με λάθη και ψέματα και που τώρα κάνουν εκ του ασφαλούς την αυτοκριτική τους θεωρώντας ότι τα «αδικήματα» παραγράφηκαν. Αμ δε….