Στη γωνία περιμένουν τον Τσίπρα οι δανειστές
Να μετρήσει αντιδράσεις επεχείρησε καθ’ όλη τη διάρκεια της εβδομάδας το Μέγαρο Μαξίμου με επιλεκτικές διαρροές σχετικά με τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού από την Θεσσαλονίκη. Στο «καλάθι» του Αλέξη Τσίπρα έμπαιναν και έβγαιναν μέτρα ανάλογα με τον τρόπο που αντιδρούσαν οι αγορές αλλά και τις εγχώριες ενοχλήσεις.
Ρεπορτάζ: Θεοδόσης Παπανδρέου
Την καυτή ανάσα των αγορών και των θεσμών νιώθει ο Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος καλείται να είναι πολύ προσεκτικός κατά τις εξαγγελίες του στη Θεσσαλονίκη. Η νευρικότητα των αγορών δείχνει πως ο πρωθυπουργός δεν έχει πολλά περιθώρια για να μοιράσει χρήμα, ενώ και οι θεσμοί έχουν συστήσει αυτοσυγκράτηση μιας και, όπως ξεκαθαρίζουν, κάθε βήμα προς τα πίσω αναμένεται να κοστίσει πολύ ακριβά στη χώρα.
Την εβδομάδα που μας πέρασε, με επιλεκτικές διαρροές σε φιλικά ΜΜΕ το Μέγαρο Μαξίμου επεχείρησε να μετρήσει αντιδράσεις, με τελευταίο χτύπημα το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «Το Έθνος» την Πέμπτη, λίγες ώρες δηλαδή πριν καθαρογραφεί η ομιλία του πρωθυπουργού. Σε αυτό το δημοσίευμα εκτός των υπόλοιπων μέτρων (φορολογία, κατώτατος μισθός κ.ά.), ξάφνου έγινε γνωστό πως στις προθέσεις της κυβέρνησης είναι να μειώσει (ακόμα και να καταργήσει) το τέλος επιτηδεύματος αλλά και να μειώσει τον ΦΠΑ! Δεν λείπουν και οι αναφορές φυσικά στον ΕΝΦΙΑ, αλλά το κρισιμότερο είναι η… πρόθεση της κυβέρνησης να νομοθετήσει με ορίζοντα τετραετίας ως να μη μεσολαβούν εκλογές!
Όσον αφορά το επίμαχο θέμα της κατάργησης των περικοπών στις συντάξεις θα περιλαμβάνεται στην ομιλία ταυ πρωθυπουργού, με τέτοιον τρόπο όμως ώστε να μη δημιουργηθεί κάποιο πρόβλημα με τους θεσμούς.
Στον… Θεό τα ομόλογα
Σε κάθε περίπτωση οι αγορές δείχνουν πως σε καμία περίπτωση δεν θα δεχθούν η Ελλάδα να εγκαταλείψει τον δρόμο της λιτότητας. Χαρακτηριστικό είναι πως οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων αυξήθηκαν σε υψηλά τριών μηνών, το Χρηματιστήριο έκλεισε κάτω από τις 700 μονάδες και στα χαμηλότερα επίπεδα από τον Απρίλιο του 2017.
Σύμφωνα με τους αναλυτές, το γεγονός ότι η ελληνική αγορά ομολόγων και αυτή των μετοχών παραμένουν ρηχές, τις κάνει ευάλωτες στα εξωτερικά σοκ και προκαλεί ακραίες κινήσεις, εντείνοντας έτσι τις πιέσεις στις τιμές των ελληνικών τίτλων. Παράλληλα, όπως προσθέτουν, ο κίνδυνος γύρω από την Ελλάδα (country risk) έχει πλέον αυξηθεί σημαντικά, στέλνοντας τα ελληνικά περιουσιακά στοιχεία εκτός των ραντάρ των ξένων χαρτοφυλακίων και την Ελλάδα εκτός αγορών για μήνες.
Είχαν, φυσικά, προηγηθεί τα μηνύματα από τη μία του μέλους της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΕΚΤ, Μπενουά Κερέ, από την άλλη του επικεφαλής της Bundesbank, Γενς Βάιντμαν, καθώς και του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα, πρόσφατα ότι: οι αγορές θα παρακολουθούν στενά την Ελλάδα. Ο Κέρε μάλιστα είχε τονίσει ότι ο «διάλογος» με τους επενδυτές δεν θα είναι ευκολότερος από εκείνον με τους θεσμούς! Και η επικείμενη παροχολογία κάθε άλλο παρά βοηθάει στην εμπέδωση κλίματος εμπιστοσύνης για την Ελλάδα.
Παράλληλα, το γεγονός πως ο ρυθμός ανάπτυξης κινήθηκε κάτω από τα αναμενόμενα για το β΄ τρίμηνο με τις επενδύσεις να μειώνονται, καθώς και το μεγάλο ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων των ελληνικών τραπεζών, με τους διεθνείς αναλυτές να παραμένουν επιφυλακτικοί απέναντι στον κλάδο μετά τα αποτελέσματα β΄ τριμήνου συνθέτουν ένα επικίνδυνο μείγμα για την χώρα που η κυβέρνηση δείχνει προς ώρας να παραβλέπει.
Προειδοποιεί ο ΣΕΒ
Εντός των συνόρων τώρα, οι υποσχέσεις προκαλούν ανησυχία με τον ΣΕΒ να προειδοποιεί πως αν αυξηθούν οι μισθοί θα περιοριστούν οι θέσεις εργασίας. «Το συντελούμενο ξήλωμα του πλαισίου εργασιακών σχέσεων μπορεί δυνητικά να αντιστρέψει την καλή αυτή πορεία της οικονομίας, και είναι πιθανόν να οδηγήσει στην ανεργία ανθρώπους που έχουν και τη μεγαλύτερη ανάγκη. Αυτό θα συμβεί, εάν οι μισθοί αρχίσουν να αυξάνουν με ρυθμό υψηλότερο της παραγωγικότητας, εάν, για παράδειγμα, υπερβολικές αυξήσεις στον κατώτατο μισθό επεκταθούν και καλύψουν, με τη βοήθεια της διαιτησίας, τις μισθολογικές αναπροσαρμογές σε όλη την οικονομία. Για αυτό χρειάζεται περίσκεψη και περισυλλογή τώρα που η οικονομία ανακάμπτει, και όχι υποσχέσεις και κούφια λόγια», αναφέρεται χαρακτηριστικά στο εβδομαδιαίο δελτίο του Συνδέσμου.
Πάντως, η διάθεση για παροχές της κυβέρνησης δεν αποκλείεται να γυρίσει και μπούμερανγκ, μιας και φορείς ρίχνουν στο τραπέζι επιπλέον αιτήματα. Για παράδειγμα, η ΓΣΕΕ θα ήθελε ο κατώτατος μισθός να αποφασίζεται μετά από συνεργασία της κυβέρνησης με τους εκπροσώπους των εργαζομένων και των εργοδοτών. Ενώ η ΓΣΕΒΕΕ μέσω έρευνάς της ζητά επιπλέον φορολογικές ελαφρύνσεις για τις ΜμΕ αλλά και διοικητικές αλλαγές. Πολύ δύσκολα το Μέγαρο Μαξίμου θα μπορέσει να τους ικανοποιήσει όλους.