Η διεύρυνση οδηγεί στην αυτοδυναμία

Λίγες ημέρες απέμειναν για να εισέλθουμε στην επίσημη προεκλογική περίοδο στις 22 Απριλίου και στο Μαξίμου σχεδιάζουν το πώς το κυβερνών κόμμα θα κινηθεί στην τελική ευθεία πριν από τις κάλπες. Ο βασικός στόχος παραμένει και είναι η αμφίπλευρη διεύρυνση, τόσο προς το κέντρο, όσο και προς τα δεξιά, προκειμένου η Νέα Δημοκρατία να ενισχύσει τα ποσοστά της και να θέσει τις βάσεις για το σχηματισμό μιας ισχυρής μετεκλογικής κυβέρνησης.

Της Ευαγγελίας Τζαβάρα

Πρόθεση του πρωθυπουργού είναι να συνεχίσει να αναπτύσσει το αφήγημα των αρχών και αξιών της μεγάλης κεντροδεξιάς παράταξης, επιμένοντας ότι οι κεντρώοι ψηφοφόροι κρίνουν τα εκλογικά αποτελέσματα, ταυτόχρονα όμως επιζητά να βρει ευήκοα ώτα και σε όσους έχουν ιδεολογική αφετηρία στα δεξιά της παράταξης. Εξάλλου αυτή την εποχή είναι αναγκαία η διεύρυνση, καθώς οι επιτελείς του Μαξίμου την θεωρούν το ιδανικό αντίδοτο έναντι της λεγόμενης αντισυστημικής ψήφου, η οποία φαίνεται ότι έχει αυξηθεί μετά το δυστύχημα των Τεμπών. Κάτι που έχει ανακόψει το δρόμο της Νέας Δημοκρατίας προς την αυτοδυναμία μετά τις δεύτερες εκλογές με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής.

Η συγκεκριμένη στρατηγική προβλέπει την ανάληψη σχετικών πολιτικών πρωτοβουλιών, ανάπτυξη αντίστοιχης ρητορικής, αλλά και προβολής προσώπων και από τις δύο πλευρές, με στόχο την μέγιστη δυνατή συσπείρωση. Δεν ήταν καθόλου τυχαία η αναφορά του Κυριάκου Μητσοτάκη, κατά την τηλεοπτική του συνέντευξή στον ΣΚΑΪ. Από την μία απευθύνθηκε στη μεσαία τάξη και τις φιλελεύθερες οικονομικές πολιτικές της κυβέρνησής του και από την άλλη στον φράχτη του Έβρου, την ασφάλεια των πολιτών και το μεταναστευτικό. Αυτός είναι και ο λόγος που στο Μαξίμου επιθυμούν στα τηλεοπτικά πάνελ να εκπροσωπούν τη Νέα Δημοκρατία και πρόσωπα με παραδοσιακή βάση, αλλά και με νέα στελέχη που έχουν αναφορά στον κεντρώο χώρο.

Όλοι τους, πάντως, με πρώτο τον ίδιο τον πρωθυπουργό, προτάσσουν -ακόμα πιο ξεκάθαρα σε σχέση με πριν- τη σημασία της πρώτης κάλπης, αυτής της 21ης Μαΐου. Είναι οι εκλογές που -όπως λένε- θα καθορίσουν ποιος θα κυβερνήσει τη χώρα την επόμενη τετραετία, ανεξάρτητα από τις δεύτερες εκλογές που πιθανότατα θα ακολουθήσουν, λόγω αδυναμίας σχηματισμού κυβέρνησης με το σύστημα της απλής αναλογικής.

Το σενάριο της 3^ης κάλπης

Διαβλέποντας τον κίνδυνο της χαλαρής ψήφου, ο κ. Μητσοτάκης θα καλεί τους πολίτες να προσέλθουν στις κάλπες και να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, χωρίς να μετανιώσουν αργότερα για την επιλογή τους. Είναι μια από τις βασικές παραμέτρους οι οποίες θα κρίνουν την πιθανότητα αυτοδυναμίας στις δεύτερες εκλογές, του καλοκαιριού. «Είναι πολύ σημαντικό να μπορεί να υπάρχει αυτή η κυβερνητική σταθερότητα και ένα κόμμα στην κυβέρνηση», δήλωσε ο πρωθυπουργός, σημειώνοντας: «Διεκδικώ την αυτοδυναμία. Και πιστεύω ότι μπορώ να την πετύχω, να την πετύχουμε στην δεύτερη κάλπη. Από εκεί και πέρα ο λαός είναι ο κυρίαρχος. Και αυτός θα μας υποδείξει πώς θα κυβερνηθεί η χώρα μετά τις εκλογές. Αλλά, τονίζω, δεν είναι το μυαλό μου στη δεύτερη κάλπη. Το μυαλό μου είναι στην πρώτη κάλπη, την 21η Μαΐου. Εκεί θα καθοριστεί το μέλλον της χώρας».

Πάντως, ο κ. Μητσοτάκης, ενώ δεσμεύτηκε ότι θα σεβαστεί το Σύνταγμα και τη λαϊκή ετυμηγορία, αποφεύγει να απαντήσει σε ερώτημα σχετικά με το ενδεχόμενο και τρίτης κάλπης, ενώ σε άλλο σημείο της συνέντευξης υπενθύμισε ότι το 1990 χρειάστηκαν τρεις εκλογικές αναμετρήσεις για να βγει κυβέρνηση, με πρωθυπουργό τον πατέρα του, Κωνσταντίνο Μητσοτάκη.

Το μήνυμα που επιθυμεί να εκπέμψει η κυβέρνηση με την εξελισσόμενη καμπάνια της είναι η υπεροχή της Ν.Δ. και προσωπικά του Κυριάκου Μητσοτάκη έναντι του ΣΥΡΙΖΑ και του Αλέξη Τσίπρα. Πλέον, όπως διαμηνύουν, οι πολίτες έχουν να συγκρίνουν δύο τετραετίες και ισάριθμες πρωθυπουργικές θητείες, ενώ θα επιμένουν να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου ότι όλα όσα έχουν επιτευχθεί την τελευταία τετραετία, υπάρχει κίνδυνος να χαθούν εφόσον δεν επανεκλεγεί η Ν.Δ.

Όσον αφορά τις μετρήσεις της κοινής γνώμης, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, διαπιστώνεται επιστροφή ψηφοφόρων στη Ν.Δ. μετά το σοκ των Τεμπών και τις αποστάσεις που κράτησαν πολλοί εξ αυτών Παράλληλα, κατά τις ίδιες πηγές, οι πολίτες κρίνουν θετικά τον Κυριάκο Μητσοτάκη και γι’ αυτό -λένε- «το αποτύπωμα της εικόνας του πρωθυπουργού είναι μεγαλύτερο από αυτό της κυβέρνησης. Και για αυτό», καταλήγει η εν λόγω επιχειρηματολογία, «η ανάκαμψη στο πρόσωπό του είναι πιο γρήγορη σε σχέση με της κυβέρνησης ή των ποσοστών της Ν.Δ.».

Αυτή η θετική άποψη για τον κ. Μητσοτάκη, αναφέρει συνεργάτης του, διαπιστώνεται και στους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ, στους οποίους φέρεται να έχει μεγάλη εμβέλεια και γι’ αυτό -σύμφωνα με τον ίδιο- «είναι λάθος του Νίκου Ανδρουλάκη να επιμένει στο ότι δεν θέλει ούτε Μητσοτάκη, ούτε Τσίπρα για τη θέση του πρωθυπουργού». Ειδικά πάντως για τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, ο πρωθυπουργός επανέλαβε χθες ότι ζήτησε δύο φορές να τον συναντήσει από τη στιγμή που εκλέχτηκε αρχηγός, όμως αρνήθηκε. «Μετά τις εκλογές, κάποια στιγμή φαντάζομαι ότι δεν θα το αποφύγει», σχολίασε, με τις σχέσεις του με τον δυνάμει κυβερνητικό εταίρο να εξακολουθούν να βρίσκονται στο ναδίρ.

 Τα ποιοτικά στοιχεία

Στο κυβερνών κόμμα μελετούν με προσοχή τα ποιοτικά στοιχεία των δημοσκοπήσεων και εστιάζουν στην αύξηση των ποσοστών συσπείρωσης, που ακόμα δεν έχουν… πιάσει ταβάνι. Πάντως υπάρχει ικανοποίηση για το γεγονός πως σταδιακά καλύπτεται ένα τμήμα από τις διαρροές που υπήρξαν μετά τα Τέμπη αν και αναγνωρίζεται πως απαιτείται η αύξηση των ποσοστών για να μπορέσει να χτιστεί το αφήγημα της αυτοδυναμίας στις δεύτερες εκλογές.
Ωστόσο στην τελική ευθεία πριν τις εκλογές κάποιοι αστάθμητοι παράγοντες που προβληματίζουν το κυβερνών κόμμα. Αυτοί είναι:
* Το ποσοστό της αποχής: Το γεγονός πως οι επόμενες εκλογές θα γίνουν με την απλή αναλογική ενδεχομένως θα μπορούσε να οδηγήσει σε μία χαλαρή ψήφο ή και σε αυξημένα ποσοστά αποχής. Στη Νέα Δημοκρατία θέλουν να κινητοποιήσουν τους γαλάζιους ψηφοφόρους και να τους πείσουν πως η πρώτη κάλπη είναι κρίσιμη, καθώς εκεί θα φανεί και η δυναμική των κομμάτων.

* Το ενδεχόμενο μιας αντισυστημικής ψήφου: Μετά το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα υπήρξε μια βουβή οργή και είναι δύσκολο να γίνουν εκτιμήσεις αν το κλίμα συναισθηματικής φόρτισης θα οδηγήσει τελικά σε μια αντισυστημική ψήφο. Τα μικρότερα κόμματα στις δημοσκοπήσεις φαίνεται πως δείχνουν μια τάση ανόδου, ωστόσο μένει να φανεί αν πρόκειται για ένα συγκυριακό φαινόμενο ή θα έχει διάρκεια.

* Τι θα πράξουν οι νέοι: Περισσότεροι 430.000 νέοι έχουν αποκτήσει από το 2019 και μετά για πρώτη φορά δικαίωμα ψήφου και μένει να φανεί πόσοι θα φτάσουν τελικά στις κάλπες (καθώς οι νεότερες ηλικίες έχουν συνήθως και υψηλότερα ποσοστά αποχής). Πάντως στην Πειραιώς δεν περνά απαρατήρητο πως σε πρόσφατες δημοσκοπήσεις τα ποσοστά της Νέας Δημοκρατίας στους νέους είναι χαμηλότερο σε σχέση με τις υπόλοιπες ηλικιακές ομάδες. Και δεν είναι τυχαίο πως επιχειρείται με τη βοήθεια των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να γίνει ένα άνοιγμα στο συγκεκριμένο ακροατήριο.

* Πόσα κόμματα θα μπουν στη Βουλή: Οι επόμενες εκλογές θα γίνουν με την απλή αναλογική και σε περίπτωση που δεν σχηματιστεί κυβέρνηση θα ακολουθήσει δεύτερη αναμέτρηση με τον εκλογικό νόμο που ψηφίστηκε το 2020. Με βάση τον συγκεκριμένο νόμο όσο περισσότερα κόμματα μπουν στη Βουλή τόσο ανεβαίνει ο πήχης της αυτοδυναμίας και το αντίστροφο. Σε περίπτωση που δεν υπάρξουν μεγάλες εκπλήξεις με το αριθμό των κομμάτων που θα πιάσουν τον πήχη του 3%, τότε απαιτείται ένα ποσοστό κοντά στο 37% με 38% για να έχει το πρώτο κόμμα αυτοδυναμία

Η επιμονή στο κέντρο
Με όλα τα παραπάνω πολλοί θα υποθέσουν ότι το ενδεχόμενο η Νέα Δημοκρατία να καταφέρει να κερδίσει την αυτοδυναμία μοιάζει με απατηλό όνειρο. Όμως στο Μαξίμου εκτιμούν πως η επιμονή στον κεντρώο χώρο του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι το μυστικό, ειδικά από τη στιγμή που οι συγκεκριμένοι ψηφοφόροι έχουν αποκλείσει τον ΣΥΡΙΖΑ         λόγω και του Πολάκη, αλλά και του ότι αρνήθηκε να ψηφίσει το μπλόκο στο κόμμα Κασιδιάρη.

Μέχρι πρότινος ήταν η προβολή των κυβερνητικών πεπραγμένων εν μέσω κρίσεων στην οικονομία, ωστόσο ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανοίγει άλλους δύο «δρόμους» στην προσπάθειά του να φτάσουν αποτελεσματικά τα γαλάζια μηνύματα στον μεσαίο χώρο. Αυτός όχι μόνο μπαίνει εκ νέου εμφατικά στο ραντάρ πολιορκίας του Μαξίμου, αλλά επιπλέον επιστρέφει στον πυρήνα της πολιτικής αντιπαράθεσης με τον ΣΥΡΙΖΑ. Ο Μητσοτάκης προκρίνει τόσο την άμεση σύγκρισή του με τον Αλέξη Τσίπρα («αναμετριέται ο εν ενεργεία πρωθυπουργός με τον προηγούμενο πρωθυπουργό» όπως είπε το περασμένο Σάββατο από το Κουκάκι) όσο και τις προεκλογικές εξαγγελίες για την τετραετία 2023-2027 με αιχμή τους μισθούς και τα εισοδήματα, καθώς και με προαναγγελίες για περισσότερες φοροαπαλλαγές.

Στο μυαλό του Μητσοτάκη η μεσαία τάξη δεν συνδέεται αποκλειστικά με εισοδηματικά κριτήρια, αλλά περισσότερο με απαιτήσεις και σταθερές αντιλήψεις της περί νοικοκυρεμένου κράτους, ευκαιριών και προόδου. Εξ ου και η στρατηγική εξωστρέφειας του Μαξίμου καθ’ οδόν προς την 21η Μαΐου περιλαμβάνει αφενός μεν σκληρά διλήμματα και αφήγημα σταθερότητας, αφετέρου δε προβολή νέων δεσμεύσεων για την οικονομία και την καθημερινότητα.

Ο πρωθυπουργός έχει ήδη δείξει τρεις άξονες του σχεδίου για την επόμενη τετραετία. Δηλαδή το «καλύτεροι μισθοί για όλους», «αξιοπρεπής δημόσια Υγεία», «παραγωγικό και λειτουργικό κράτος». Και ενώ οι φοροελαφρύνσεις ήταν η βασική προεκλογική αιχμή της Ν.Δ. το 2019 σε αντιπαραβολή με «την υπερφορολόγηση που επέβαλε λόγω ιδεολογίας» η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, όπως έλεγαν τότε οι κυβερνητικοί, η «σημαία» της κυβερνώσας παράταξης είναι πλέον τα εισοδήματα.

Είναι σαφές ότι από το Μαξίμου στρέφουν την προσοχή στους προϋπολογισμούς των μεσαίων νοικοκυριών και επιχειρήσεων και, ξορκίζοντας την απειλή μιας χαλαρής ψήφου στις 21 Μαΐου, μιλούν για μόνο μία κάλπη και θυμίζουν τα πεπραγμένα ΣΥΡΙΖΑ, στοχεύοντας σε εκ νέου ενεργοποίηση αντιΣΥΡΙΖΑ αισθημάτων στη μεσαία τάξη.

«Σήμερα έρχεται και μιλάει για τη στήριξη της μεσαίας τάξης ο άνθρωπος ο οποίος την τσάκισε στους φόρους» είπε ο Μητσοτάκης για τον Αλέξη Τσίπρα, κατηγορώντας τον ότι υπόσχεται «ένα πακέτο παροχών το οποίο αθροιζόμενο φτάνει τα 45 δισ.», ενώ καις την συνέντευξη που παραχώρησε στην  «Μακεδονίας της Κυριακής», ο πρωθυπουργός μιλώντας για το κεντρικό δίλημμα των εκλογών είπε μεταξύ άλλων «ποιος θα φροντίσει για την εθνική ανάπτυξη, αλλά και για την κοινωνική ευημερία».

Επενδυτική βαθμίδα

Επιπλέον ο «εθνικός στόχος» της απόκτησης επενδυτικής βαθμίδας εντός του 2023, όπως βρίσκεται ψηλά στην κυβερνητική ρητορική, συνοδεύεται και αυτός από μηνύματα προς τους μεσαίους.

«Επενδυτική βαθμίδα σημαίνει μειωμένο κόστος δανεισμού για την Ελληνική Δημοκρατία, σημαίνει μειωμένο κόστος δανεισμού για τις τράπεζες, σημαίνει τελικά μειωμένο κόστος δανεισμού για το κάθε νοικοκυριό και για την κάθε επιχείρηση» κατά τα λεγόμενα του Μητσοτάκη. Ο ίδιος έθεσε ως προϋπόθεση ότι «θα έχουμε βελτιωθεί και στη φορολογική συμμόρφωση» λέγοντας ότι «θα εξετάσουμε το τέλος επιτηδεύματος και θέλω να φτάσουμε στο σημείο να το μηδενίσουμε», ενώ σε σχετική εκδήλωση προ ημερών η κυβέρνηση έφερε στο προσκήνιο την ειδική πλατφόρμα («Know your customer») της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (αναμένεται τον επόμενο μήνα) ώστε 60.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις να έχουν πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό.

«Να αφήσουμε και τίποτα για την προεκλογική περίοδο αυτή καθαυτή» ήταν στο μεταξύ το ενδεχόμενο για νέες μειώσεις σε φορολογικούς συντελεστές, που ο ίδιος άφησε ανοιχτό ερωτηθείς προ ημερών (podcast/Nefeli Meg) για την προκαταβολή φόρου.