Συνέδριο «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ»: Οι μεγάλες αλήθειες του Αντώνη

Ακόμη και οι άσπονδοι φίλοι του Αντώνη Σαμαρά ομολογούν ότι ο Μεσσήνιος πολιτικός έχει το θάρρος της γνώμης του και πάντα προτάσσει την εθνική από την κομματική ταυτότητα, προκειμένου να είναι χρήσιμος και όχι ευχάριστος. Κι αυτό το απέδειξε για ακόμη μία φορά ο πρώην πρωθυπουργός και πρώην πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας από τα μικρόφωνα του τριήμερου συνέδριο που διοργανώνει η εφημερίδα «Καθημερινή».

Το τριήμερο συνέδριο της «Καθημερινής» πραγματεύεται το θέμα των 50 χρόνων της Μεταπολίτευσης και αναμφίβολα ο Αντώνης Σαμαράς είναι από τις πλέον κομβικές πολιτικές φυσιογνωμίες αυτής της περιόδου. Ειδικά σε ό,τι αφορά τα χρόνια της δημοσιονομικής κρίσης, ο πρώην πρωθυπουργός ήταν εκείνος που έδωσε σκληρές κι όπως αποδείχτηκε άνισες μάχες με τους δανειστές προκειμένου να μην προσκρούσει η Ελλάδα στα βράχια της χρεοκοπίας. Με αυτή την ιδιότητα αλλά κυρίως με την πείρα σχεδόν μισού αιώνα κοινοβουλευτικών θητειών, ο Αντώνης Σαμαράς απάντησε στις ερωτήσεις του διευθυντή της «Καθημερινής», Αλέξη Παπαχελά, που αφορούσαν όλους και όλα: το τράβηγμα του χαλιού από την τρόικα, τις μεγάλες πολιτικές προσωπικότητες της Μεταπολίτευσης όπως ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και ο Ανδρέας Παπανδρέου, καθώς και για τα εθνικά θέματα.

Σε μία συνέντευξη που μπορεί κάλλιστα να χαρακτηριστεί ντοκουμέντο, δεδομένου ότι αποκαλύφθηκαν κρυφές πτυχές και περιστατικά της περιόδου της Μεταπολίτευσης, ο Αντώνης Σαμαράς μίλησε για:

 >> Τις δυσκολίες της δημοσιονομικής προσαρμογής και τη στάση των δανειστών απέναντι στην κυβέρνησή του το 2014:

Ερωτώμενος για το αν έχει την αίσθηση «ότι κάποια στιγμή καθώς ερχόταν ο ΣΥΡΙΖΑ και μπορεί οι δανειστές μας νομοτελειακά να θεωρούσαν ότι θα συνέβαινε αυτό, σας τράβηξαν την πρίζα», ο Σαμαράς απάντησε:

«Είμαι πεπεισμένος ότι ήταν σίγουρο ότι βγαίναμε τελείως από το μνημόνιο, τον Φλεβάρη του 2015, αντί τον Ιούνιο του 2016. Η υπόθεση ήταν 900 εκατομμύρια ευρώ. Και για 900 εκατομμύρια ευρώ “κλώτσησαν ” (…). Γιατί είχαν αντιληφθεί ότι ο Κουβέλης δεν θα ψήφιζε για πρόεδρο, και αφού δεν μπορούσαμε να βγάλουμε πρόεδρο, θα ερχόταν ο Τσίπρας, όπως έλεγαν οι σφυγμομετρήσεις. Και δεν ήθελαν να δώσουν σε μένα από πριν την απελευθέρωση από τα μνημόνια και τα λεφτά. Για να μην μπορεί μετά ο Τσίπρας έχοντας αυτά, να τους κάνει κουμάντο για αυτά που εκείνοι θα ζητούσαν. Το λέω πολύ ωμά, αλλά αυτό είναι αλήθεια».

»(…) Η δεύτερη φορά που φοβήθηκα ήταν όταν ήξερα ότι ένα κομμάτι του ευρωκατεστημένου, η παρέα Σόιμπλε, χαιρότανε που στο α’ εξάμηνο Τσίπρα-Βαρουφάκη είχαν πέσει στην παγίδα. Ήταν ευτύχημα που μετά έκαναν στροφή 180 μοιρών. Τα μνημόνια ήταν πολύ δύσκολα. Εγώ έχασα το μάτι μου, δεν με ενδιαφέρει. Σημασία έχει ότι με το Βαγγέλη Βενιζέλο παραδώσαμε μια Ελλάδα καλύτερη από αυτή που παραλάβαμε».

>> Για την περίοδο που ήταν πρωθυπουργός

«Με τον Ευάγγελο Βενιζέλο, δεν υπήρχε μέρα που να τελειώνουμε πριν τα μεσάνυχτα. Τα μεσάνυχτα ήταν νωρίς. Νιώθαμε πάντα την απειλή, ότι “πέφτετε έξω, δεν θα σας πληρώσουμε τα ομόλογα”. Ήταν πάρα πολύ δύσκολο ότι υπήρχε μία κατασκευαστική δυσκολία σε μία χώρα που ζει με μνημόνιο».

»Συζητούσα με ένα μέλος της τρόικας και του εξηγούσα ότι το επιχείρημά του ήταν λάθος, από κάθε άποψη. “Ναι αλλά αυτό έχω πάρει γραμμή από πάνω”. Ποιος ήταν ο “από πάνω της τρόικας”;. Ο Μπαρόζο. Δεν γινόταν τίποτα. Πιο πάνω από τον Μπαρόζο ποιος ήταν; Να πάρεις τον Σόιμπλε; Να πάρεις τους Αμερικανούς;

»Επομένως εγώ είχα το πρόβλημα ότι εάν δεν συμφωνούσα με την τρόικα, δεν είναι ποιανού την πόρτα να χτυπήσω ως πρωθυπουργός. Αλλά όταν δεν έχεις ούτε μια μέρα να χάσεις, γιατί έρχεται η μέρα της πληρωμής του δανείου, τι θα κάνεις; Για αυτό και δουλεύαμε ακατάπαυστα.».

>> Για την πρόταση εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη που του έκανε η Μέρκελ:

«Είμαι με τον Στουρνάρα, με τη Μέρκελ και συζητάμε για πρώτη φορά. Όπως τελειώνει η συζήτηση, με τραβάει η Μέρκελ στο γραφείο της και μου δείχνει κάποιες διαφάνειες. “Όλα αυτά δείχνουν ότι είναι πολύ δύσκολο για την Ελλάδα να τα βγάλει πέρα. Έχω να σας προτείνω να βγείτε από την ευρωζώνη”, μου είπε η Μέρκελ. Τη σταμάτησα στα ίσα. Είπα δεν θέλω να ακούσω κουβέντα. Θα μείνουμε και θα κάνουμε αυτό που πρέπει. Αυτές είναι τραυματικές εμπειρίες, αλλά διεγερτικές να κάνεις αυτό που πρέπει. Μπαίνει μπροστά σου ένα μεγάλο “πρέπει”».

>> Για τις ΗΠΑ και την Ε.Ε.: 

«Ο αντιαμερικανισμός που ζήσαμε έχει αρχίσει σιγά-σιγά να σβήνει και τη θέση του έχουν πάρει οι Βρυξέλλες που δίνουν την αίσθηση κράτους εν κράτη μακριά από τα εθνικά θέλω. Είναι λαϊκιστής να πει κανείς αυτά τα πράγματα για την Ευρώπη και τις Βρυξέλλες;».

>> Για τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, τον Ανδρέα Παπανδρέου και τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη:

«Ο Καραμανλής ήταν αυτό που λέει ο Ελύτης, του ολίγου και του ακριβούς (…). Τον Παπανδρέου είχα τη δυνατότητα να τον γνωρίσω γιατί ήμασταν συγκάτοικοι στην Αμερική (…) Μου λέει ο Κων. Μητσοτάκης “πήγαινε να ενημερώσεις και τον Παπανδρέου και τον Φλωράκη”. Με τον Φλωράκη μιλήσαμε για άλλα θέματα. Ο Παπανδρέου, ο οποίος είχε μόλις γυρίσει από την εγχείρησή του, μου λέει: “Θέλω να μου πεις όλα τα άρθρα”. Τσιμπιόμουν με το ότι συμφωνεί σε όλα. Ενημέρωσα τον πρόεδρο, πήγα στο υπ. Εξωτερικών. Μετά από λίγο, έμαθα ότι μου τα “έριχνε” στο ραδιόφωνο. Είχε την ευκολία της προσαρμογής σε αυτό που πολιτικά του ήταν χρήσιμο».

Για τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη ο Αντ. Σαμαράς είπε πως η ομάδα που ήταν γύρω από τον Αβέρωφ τον στήριξαν στη διαδοχή. «Είναι δεδομένο όπως και ότι με τίμησε και έγινα πολύ μικρός υπουργός Οικονομικών και μετά Εξωτερικών. Δεν είχα ποτέ κάποιο πρόβλημα μαζί του ή διαφωνία. Εκεί που έγινε είναι για αυτό που είπα πριν. Ενώ πέρασε στο υπουργικό συμβούλιο με εισηγητές μάλιστα τον Μίκη Θεοδωράκη και το Θανάση Κανελλόπουλο, ο Μητσοτάκης ξαφνικά ήταν τελείως εναντίον. Εκεί έγινε ρήξη».

>> Για το Μακεδονικό του ’91 και τη Συμφωνία των Πρεσπών: 

«Οι τρεις όροι το 1991 (σ.σ. στη συζήτηση των 12 υπουργών Εξωτερικών) έγιναν δεκτοί και από το Υπουργικό Συμβούλιο και έλαβα συγχαρητήρια από τον Ανδρέα Παπανδρέου και βεβαίως από την παράταξή μου και τότε έγιναν δεκτοί και οι τρεις όροι από το συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών, με μόνη διαφωνία από το ΚΚΕ. Αυτό το οποίο έγινε από όλους δεκτό, τελικά κατέρρευσε. Είπα ότι αυτό το πράγμα δεν μπορεί να λυθεί (…) Νομίζουμε ότι με τις “Πρέσπες” το θέμα έχει λυθεί, ενώ στην ουσία παραμένει ως προς τη “μακεδονικότητα” για τους Βουλγάρους της γλώσσας τους. Αυτό τίθεται ως ζήτημα για την είσοδο ή για την πρόθεση εισόδου των Σκοπίων στην Ε.Ε. από την Βουλγαρία. Το ζήτημα, επομένως, δεν έχει λήξει.

»Δεν έχει γίνει αντιληπτό ότι η περιοχή της Αλβανίας, του Κοσόβου και του Τετόβου, είναι περιοχές αλβανικές πλέον. Ο Γκρουέφσκι είχε ζητήσει κάποια στιγμή να λάβει βουλγαρική υπηκοότητα. Η υπόθεση αυτή, λοιπόν, δεν έχει λήξει». 

>> Για τα ελληνοτουρκικά:

«Ο διάλογος είναι πάντα κάτι το γόνιμο και το θετικό. Όταν, όμως, ακούω τη λέξη “συναίνεση” και με τα τρία κόμματα και μέσα στην κυβέρνηση, αυτό μυρίζει διάθεση συνθηκολόγησης και όχι συναίνεσης και εννοώ για τα εθνικά ζητήματα», σημείωσε o Αντώνης Σαμαράς, ο οποίος σε διευκρινιστική ερώτηση του Αλέξη Παπαχελά για την αναφορά του σε σχέση με τα ελληνοτουρκικά και όσα είχε αναφέρει στο προηγούμενο πάνελ η Ντόρα Μπακογιάννη ο πρώην πρωθυπουργός διερωτήθηκε: «Γιατί ζητάς τη συναίνεση των άλλων εφόσον είσαι κυβέρνηση;».

>> Για το παρασκήνιο της πρώτης ομιλίας του στη Βουλή και το μπράβο του Εθνάρχη: 

«Γίνεται η μεγάλη σκηνή όπου στη συζήτηση για τον προϋπολογισμό στη Βουλή μπαίνει ο Καραμανλής. Ο υπουργός Οικονομικών δεν μπορούσε να έρθει να μιλήσει και έτσι κλήθηκα στο βήμα. Είχα τρακ, κατεβαίνω κάτω, κάθομαι, μου κάνει νεύμα ο Καραμανλής και με ρωτάει: “Ήταν το ντεμπούτο σου;”. Τότε μου χτυπάει τα χέρια και μου λέει: “Τα πήγες περίφημα”».

 >> Για την κορυφαία στιγμή της μεταπολίτευσης και για το μεγαλύτερο μάθημα αυτής της περιόδου:

«Υπήρχε ένα όνειρο στον καθένα από εμάς. Το δικό μου όνειρο ήταν να μπορέσω να βοηθήσω την πατρίδα σε αυτά τα οποία ζητούσε ο Καραμανλής, δηλαδή ενότητα και σταθερότητα (…) Ως βουλευτής δούλεψα πολύ και για τον τόπο. Ήταν δεδομένο ότι έπρεπε να βοηθήσεις τον καθένα που είχε ένα πρόβλημα. Στην ανάδειξη οποιουδήποτε βουλευτή παίζει ρόλο και η τύχη.

»(…) Κορυφαία στιγμή της μεταπολίτευσης ήταν η είσοδος της χώρας στην Ε.Ε.» ενώ στις πιο μαύρες σελίδες κατέταξε τα Ίμια και τις Πρέσπες υπογραμμίζοντας ότι «εγώ αισθάνομαι ότι προδώσαμε γενιές και γενιές αγώνων, και το εννοώ».

Όσο για το μεγαλύτερο μάθημα της μεταπολίτευσης ο πρώην πρωθυπουργός απάντησε μεταξύ άλλων:

«Έχω βαρεθεί να ακούω για μεταρρυθμίσεις και εκσυγχρονισμό. Καλά είναι αλλά δεν είναι το ζητούμενο για την καθημερινή επιβίωση του ελληνικού λαού. Δεν αρκεί θεωρώ να γεμίσουμε το πλοίο που λέγεται Ελλάδα με όλα τα απαραίτητα που φέρνει κάθε εκσυγχρονισμός και κάθε αίσθηση μεταρρύθμισης. Είναι απαραίτητα, αλλά αυτό που λείπει είναι η πυξίδα. Χρειάζεται μεγάλη συζήτηση με την κοινωνία για το ποιοι είμαστε και πού θέλουμε να πάμε».