ΕΙΣΑΓΓΕΛIΑ & ΤΑΪΠΕΔ: Διαφωνούν για τους τόκους

Μόλις πριν από λίγα 24ώρα, η Εισαγγελία Διαφθοράς προχώρησε στην άσκηση ποινικής δίωξης σε βάρος μελών προηγούμενης διοίκησης του ΤΑΙΠΕΔ. Τα μέλη της πρώην διοίκησης του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων κατηγορούνται για υπεξαίρεση με τις επιβαρυντικές διατάξεις περί καταχραστών του Δημοσίου, αδίκημα που επισείει ακόμη και την επιβολή ισόβιας κάθειρξης σε περίπτωση καταδίκης. Συγκεκριμένα, η ποινική δίωξη που ασκήθηκε αφορά την αξιόποινη πράξη της υπεξαίρεσης σε βάρος του Δημοσίου αντικειμένου ιδιαίτερα μεγάλης αξίας, το οποίο έχουν εμπιστευτεί στο υπαίτιο λόγω της ιδιότητάς του ως εντολοδόχου και διαχειριστή ξένης περιουσίας, κατά συναυτουργία, εκ της οποίας η συνολική ζημία που προξενήθηκε στο Δημόσιο ξεπερνά το ποσό των 150.000 ευρώ.

Ρεπορτάζ: Πωλίνα Βασιλοπούλου

Η ποινική δίωξη είναι αποτέλεσμα της προκαταρκτικής εξέτασης που διενεργήθηκε έπειτα από παραγγελία της Εισαγγελέας Διαφθοράς, Ελένης Ράικου, από τον αντιεισαγγελέα Πρωτοδικών κ. Ιωάννη Σέβη σχετικά με τη διερεύνηση τυχόν τέλεσης αξιόποινων πράξεων κατά την εκκαθάριση του τιμήματος που περιήλθε στο ΤΑΙΠΕΔ από την πώληση του 33% των μετοχών του OΠΑΠ στην Emma Delta Ltd.

Σύμφωνα με τα πορίσματα της προκαταρκτικής έρευνας, προέκυψε ότι τα μέλη προηγούμενης διοίκησης του ΤΑΙΔΕΠ παρακράτησαν και δεν απέδωσαν έγκαιρα τόκους ύψους 480.000 ευρώ στο Δημόσιο.

Οι τόκοι αυτοί προήλθαν από το τίμημα πώλησης του 33% του ΟΠΑΠ στην Emma Delta, τον Οκτώβριο του 2013. Επισημαίνεται πως από την έρευνα της Εισαγγελίας Διαφθοράς προέκυψε, επίσης, πως το συνολικό αρχικό τίμημα από την πώληση του 33% των μετοχών του ΟΠΑΠ στην Emma Delta ανήλθε στο ποσό των 622.000.000 ευρώ. Το ποσό που πιστώθηκε στον λογαριασμό που τηρεί το ΤΑΙΠΕΔ στην Εθνική Τράπεζα, μετά την παρακράτηση από τη χρηματιστηριακή εταιρεία ως εξόφληση των εξόδων και των προμηθειών της, ανήλθε σε 612.819.500 ευρώ.

H απάντηση Πιτσιόρλα
Μόλις έγινε γνωστή η είδηση για την άσκηση της ποινικής δίωξης, ο νυν πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ, Στέργιος Πιτσιόρλας, επεσήμανε σε δήλωσή του πως αποδοκιμάζει κάθε σχολιασμό αποφάσεων και ενεργειών της Δικαιοσύνης που σχετίζονται με τον έλεγχο της λειτουργίας του Ταμείου. Παράλληλα, κύκλοι του ΤΑΙΠΕΔ σχολίαζαν πως αν κι οι κατηγορίες αφορούν προηγούμενες διοικήσεις, είναι ανυπόστατες και θα αποδειχθεί από τη διαδικασία.

Οι ίδιοι τόνιζαν πως οι τόκοι αποτελούν έσοδο του ταμείου με βάση τον ιδρυτικό νόμο. Παράλληλα, εξηγούσαν ότι το ΤΑΙΠΕΔ, ως οφείλει, αποδίδει το τίμημα από την αξιοποίηση περιουσιακών στοιχείων που έχει περιέλθει στην κυριότητά του πάντα εντός 10 ημερών. Στο μεσοδιάστημα τα ποσά έχουν κάποια απόδοση κατατεθειμένα σε τραπεζικό λογαριασμό του ΤΑΙΠΕΔ. Ταυτόχρονα, υποστήριζαν πως ο ιδρυτικός νόμος του ΤΑΙΠΕΔ κατατάσσει τους τόκους στα έσοδα του Ταμείου, απαιτούμενα για τη λειτουργία του. Βέβαια, από το 2015 με απόφαση της διοίκησης του Ταμείου, αποδίδονται και οι τόκοι.

Επισημαίνεται πως ο ιδρυτικός νόμος του ΤΑΙΠΕΔ: Σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 17 και 18 του Ν. 3986/2011 έσοδα του Ταμείου είναι:
α) Το τίμημα από την αξιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων που μεταβιβάζονται και περιέρχονται σε αυτό.
β) Οι τόκοι, τα μερίσματα και οι κάθε είδους αποδόσεις των παραπάνω περιουσιακών στοιχείων και των χρηματικών διαθεσίμων του.
γ) Επιχορηγήσεις από το Δημόσιο, ανάλογα με το πρόγραμμα αξιοποίησης και τις ανάγκες του και τις ανάγκες παρακολούθησης της εκτέλεσης συμβάσεων που συνάπτει το Ταμείο σύμφωνα με το άρθρο 5.
δ) Έσοδα από κάθε άλλη νόμιμη αιτία.
18. Τα έσοδα του Ταμείου διατίθενται για:
α) Την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους.
β) Την αποπληρωμή τυχόν χρεών του.
γ) Την κάλυψη των λειτουργικών του εξόδων.
δ) Την πληρωμή των κάθε είδους δαπανών που απαιτούνται για την εκπλήρωση του σκοπού του.

Από εδώ και στο εξής τη δικογραφία της υπόθεσης θα χειριστεί ο ανακριτής Διαφθοράς, Κωνσταντίνος Σαργιώτης. Παράλληλα, η Εισαγγελία κατά της Διαφθοράς συνεχίζει την προκαταρκτική εξέταση για την ουσία της επίμαχης σύμβασης που αφορά την πώληση του 33% των μετοχών του OΠΑΠ στην Emma Delta Ltd, προκειμένου να διαπιστωθεί αν έχει τυχόν διαπραχθεί το αδίκημα της απιστίας.

Η υπόθεση των 28 ακινήτων
Ο κ. Σαργιώτης, πάντως, είναι ο ίδιος ανακριτής που έχει αναλάβει τη περαιτέρω έρευνα της Δικαιοσύνης σχετικά με τη μετάβαση 28 ακινήτων του ελληνικού Δημοσίου!

Για την υπόθεση ασκήθηκε ποινική δίωξη τον Ιούλιο του 2015. Την προκαταρκτική εξέταση διενήργησαν οι επίκουροι εισαγγελείς Διαφθοράς, Ιωάννης Σέβης και Αγγελική Τριανταφύλλου, οι οποίοι κατέληξαν στην απαγγελία κατηγοριών σε βάρος των πρώην μελών του ΤΑΙΠΕΔ. Οι εισαγγελείς στο πλαίσιο της έρευνάς τους διαπίστωσαν ότι η αξιοποίηση 28 ακινήτων του Δημοσίου μέσω πώλησης και επαναμίσθωσης αυτών δεν ήταν επωφελής. Η έρευνα ξεκίνησε μετά από μηνυτήρια αναφορά που επέβαλαν δικηγόροι του Πειραιά και με εντολή, επίσης, της εισαγγελέως Διαφθοράς Ελένης Ράικου.

Σύμφωνα με το εισαγγελικό πόρισμα (200 σελίδων), τα μέλη του συμβουλίου εμπειρογνωμόνων παρ’ ότι μπορούσαν λόγω των γνώσεων και των ικανοτήτων τους να εισηγηθούν τροποποίηση των όρων της συναλλαγής, ώστε η αξιοποίηση της περιουσίας να είναι συμφέρουσα για το Δημόσιο, εντούτοις ομόφωνα γνωμοδότησαν προς το Δ.Σ. ότι η διαδικασία που τηρήθηκε ήταν επωφελής, ενώ αποδείχτηκε ασύμφορη και απειλούσε ζημιά του ελληνικού Δημοσίου ανερχόμενη σε τουλάχιστον 580 εκατ. ευρώ

Με αυτό το σκεπτικό ασκήθηκε ποινική δίωξη για απιστία στην υπηρεσία με την επιβαρυντική περίσταση του 1608 και με ζημιά που υπερβαίνει τα 580 εκατ. ευρώ σε βάρος των μελών του συμβουλίου εμπειρογνωμόνων του ΤΑΙΠΕΔ τον Μάιο του 2014 και για υπεξαίρεση με βάση τον νόμο 1608/50 περί καταχραστών δημοσίου χρήματος, σε βάρος τριών πρώην μελών του διοικητικού συμβουλίου του ΤΑΙΠΕΔ.

Ωστόσο, σύμφωνα με τη νομοθεσία και τον καταστατικό νόμο του ΤΑΙΠΕΔ τα μέλη του Δ.Σ. για πράξεις ή παραλείψεις τους που έχουν την έγκριση του επιστημονικού συμβουλίου κι έχουν περάσει από την κρίση του ελεγκτικού συνεδρίου, δεν έχουν καμία ποινική ή αστική ευθύνη.

Γι’ αυτόν τον λόγο τα τότε μέλη του συμβουλίου εμπειρογνωμόνων του ΤΑΙΠΕΔ δεν διώκονται για το αδίκημα της απιστίας. Εξ ου και η τελικώς δίωξη σε βάρος των μελών του Δ.Σ., που χειρίζεται πλέον ο κ. Σαργιώτης, αφορά μόνο την υπεξαίρεση, λόγω των τόκων.

Σε ό,τι αφορά την ποινική ευθύνη των μελών του Δ.Σ. του ΤΑΙΠΕΔ ως προς την πράξη της υπεξαίρεσης, η υπόθεση είναι «καρμπόν» με αυτήν του ΟΠΑΠ. Και αυτό διότι, όπως προέκυψε και στην προγενέστερη έρευνα της Εισαγγελίας Διαφοράς, τα πρώην μέλη του ΤΑΙΠΕΔ όφειλαν αμέσως μετά το τέλος της διαδικασίας και την είσπραξη του τιμήματος, εντός 10 ημερών, να πιστώσουν το ποσό στον ειδικό λογαριασμό του Δημοσίου μαζί με τους αναλογούντες τόκους, εντούτοις δεν τους απέδωσαν. Το ποσό των τόκων σε αυτήν την περίπτωση ξεπερνούσε τις 100.000 ευρώ.

Η δικογραφία για το Golden Hall
Τρίτη ανάλογη περίπτωση αποτελεί ακόμη μία δικογραφία που ερευνήθηκε από την Εισαγγελία Διαφθοράς και αφορά το Golden Hall.
Με τον ίδιο τρόπο το ΤΑΙΠΕΔ δεν απέδωσε στο Δημόσιο τόκους που φτάνουν τα 361.000 ευρώ. Και σε αυτήν την περίπτωση ασκήθηκε ποινική δίωξη για το αδίκημα της υπεξαίρεσης σε βάρος των τριών πρώην μελών του ΤΑΙΠΕΔ.

Οι παρακρατούμενοι τόκοι και το αδίκημα της «Αλλαγής Σκοπού»
Όπως γίνεται αντιληπτό από τα ανωτέρω, και στις τρεις περιπτώσεις, σύμφωνα με το περιεχόμενο των διώξεων, επίμαχο σημείο αποτελεί η παρακράτηση των τόκων από το ΤΑΙΠΕΔ, για το χρονικό διάστημα των 10-15 ημερών που παρέμενε το τίμημα στην τράπεζα.

Τα μέλη των διοικήσεων του ΤΑΙΠΕΔ που διώκονται υποστηρίζουν ότι, σύμφωνα με τον νόμο 3986/2011, οι τόκοι αποτελούν περιουσία του Ταμείου, γι’ αυτό και παρακρατήθηκαν.

Από τη μεριά της η Εισαγγελία έχει τη νομική άποψη ότι οι τόκοι ανήκουν στο ταμείο αποπληρωμής του χρέους, και με την ενέργειά του το Δ.Σ. του ΤΑΙΠΕΔ υπέπεσε στο αδίκημα της Αλλαγής Σκοπού διάθεσης δημοσίου χρήματος, που είναι κακούργημα.

Το ερώτημα που προκύπτει, και βεβαίως θα απαντηθεί από το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών, είναι εάν τα μέλη λειτούργησαν με δόλο ή από παρερμηνεία της διάταξης του ν. 3986/2011.

Χωρίς να παριστάνουμε τους προφήτες, θεωρούμε ότι είναι δύσκολο να αποδοθεί στα μέλη του Δ.Σ. του ΤΑΙΠΕΔ ότι «με δόλο και με σκοπό το ίδιον όφελος παρακράτησαν χρήματα εις βάρος του Δημοσίου», και κατά συνέπεια ανήκουν στην κατηγορία των επιβαρυντικών διατάξεων περί κατάχρησης του Δημοσίου.

Επί πλέον, υποστηρίζουν ότι την άποψη αυτή αποδέχεται το ελληνικό Δημόσιο, το οποίο ουδέποτε διεκδίκησε τους τόκους, συμφωνώντας με τη διαδικασία.

Ακόμη δε, υποστηρίζουν ότι επειδή αμείβονται από το ελληνικό Δημόσιο, η δαπάνη λειτουργίας του από τα έσοδα των τόκων είχε αποτέλεσμα να μην καταβάλει το Δημόσιο κονδύλια για τη λειτουργία του ΤΑΙΠΕΔ.

Υποστηρίζουν ακόμη ότι όλα τα παραπάνω θα μπορούσαν να ρυθμιστούν με μία διοικητική πράξη ρύθμισης, και όχι με δίωξη την οποία υφίστανται επειδή εφάρμοσαν τον νόμο.