Ανασχηματισμός πριν(;) τις εκλογές

«Αν ήμουν σύμβουλος του πρωθυπουργού, θα συνιστούσα ανασχηματισμό». Η δήλωση του Άρη Σπηλιωτόπουλου προηγήθηκε εκείνης της Όλγας Κεφαλογιάννη, η οποία σε συνέντευξή της δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο των πρόωρων εκλογών. Το Μέγαρο Μαξίμου διαψεύδει τα σενάρια, προετοιμάζοντας ωστόσο πολύ προσεκτικά τα επόμενα βήματά του…

Ρεπορτάζ: Θεοδόσης Παπανδρέου

Ο ανασχηματισμός έπαψε πλέον να είναι σενάριο και έγινε… πραγματικότητα, έστω και από σπόντα! Η παραίτηση άλλωστε του Σταύρου Καλαφάτη από τη θέση του αναπληρωτή υπουργού για να διεκδικήσει τον δήμο Θεσσαλονίκης απαιτεί την κάλυψη του κενού. Πέρα όμως από τον αστεϊσμό, στο Μέγαρο Μαξίμου περιμένουν τα αποτελέσματα μετρήσεων για να ληφθούν οι τελικές αποφάσεις. Οι εισηγήσεις άλλωστε που δέχεται ο Αντώνης Σαμαράς είναι να προχωρήσει σε ανασχηματισμό πριν από τις ευρωεκλογές: όπως σημειώνουν συνεργάτες του, εκτιμάται πως μια τέτοια κίνηση θα αλλάξει την πολιτική ατζέντα και θα ευνοήσει τη Νέα Δημοκρατία, επανεκκινώντας την κεντρική πολιτική σκηνή. Υπάρχει και μια μικρή μειοψηφία στο περιβάλλον του Μεγάρου Μαξίμου που εισηγείται πρόωρες εκλογές, έτσι ώστε να μη χρεωθεί ήττα η Νέα Δημοκρατία. Το ενδεχόμενο αυτό έχει απορριφθεί όμως.

Εκτός του Στ. Καλαφάτη, πιθανότατη είναι μια ακόμα παραίτηση μέλους του υπουργικού συμβουλίου. Αυτή της Φώφης Γεννηματά, η οποία ήδη κατευθύνεται προς την Ευρωβουλή. Οι συνθήκες που πλέον δημιουργούνται είναι ευνοϊκές, διευκολύνοντας τον πρωθυπουργό να προχωρήσει σε συνολικό ανασχηματισμό. Άλλωστε ο ίδιος ο Αντ. Σαμαράς είναι αυτός που άνοιξε το θέμα, όταν διαπραγματευόμενος τρόπον τινά με τον Νικήτα Κακλαμάνη πρότεινε να τον υπουργοποιήσει με αντάλλαγμα ο υποψήφιος δήμαρχος να στηρίξει τον εκλεκτό της Συγγρού, Άρη Σπηλιωτόπουλο.

O σχεδιασμός

Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση θα… ανασχηματιστεί τμηματικά: πριν από τις ευρωεκλογές θα γίνουν οι απαραίτητες διορθώσεις με την κάλυψη κυρίως των κενών που θα δημιουργηθούν. Μετά την απόφαση για εκλογή με σταυρό στις ευρωεκλογές, τα κομματικά επιτελεία τόσο του ΠΑΣΟΚ όσο και της Ν.Δ. εκτιμούν ότι η κινητοποίηση των στελεχών που θα συμμετάσχουν σε αυτές θα συσπειρώσει τις βάσεις και θα επιτρέψει στα δύο κόμματα να μετρήσουν άλλα πρόσωπα που θα επιστρατευτούν τον Ιούνιο. Για τότε σχεδιάζεται ο ουσιαστικός ανασχηματισμός, ο οποίος θα κλειδώσει με το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών.

«Κάνοντας διορθωτικές κινήσεις μέχρι τον Μάιο περνά η εικόνα ότι κάτι αλλάζει. Αν σε αυτό προστεθεί το πλεόνασμα που θα ανακοινωθεί, μια έστω μικρή μείωση της ανεργίας και μια βελτίωση των οικονομικών δεικτών, τότε μπορούμε να περιορίσουμε τις απώλειες», σημειώνει χαρακτηριστικά στέλεχος της κυβέρνησης.

Τον Ιούνιο, θα αποφασισθεί το εύρος του μεγάλου –όπως χαρακτηρίζεται– ανασχηματισμού, τον οποίο επί της ουσίας θα καθορίσει το αποτέλεσμα της κάλπης. «Θα συνεκτιμηθούν τα αποτελέσματα τόσο των αυτοδιοικητικών αλλά κυρίως των ευρωεκλογών και τότε θα αποφασισθεί τι ακριβώς θα αλλάξει. Στο κακό σενάριο της ήττας στις κάλπες, ο ανασχηματισμός πιθανότατα θα είναι σαρωτικός, ώστε να περάσει το μήνυμα της ανανέωσης της κυβέρνησης, κάτι που θα δώσει νέα πνοή. Αν πάλι τα αποτελέσματα μας ευνοούν, είναι αυτονόητο πως αυτό σημαίνει πως οι ψηφοφόροι επικροτούν το έργο της κυβέρνησης, οπότε οι όποιες αλλαγές θα είναι διορθωτικού χαρακτήρα», σημειώνεται.

Ο σχεδιασμός αυτός στηρίζεται σε ένα δεδομένο: η κυβέρνηση θα εξαντλήσει τη θητεία της ή τουλάχιστον θα φτάσει μέχρι την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας. Μοναδική ανατροπή θα μπορούσε να είναι μια συντριβή κυρίως του ΠΑΣΟΚ, καθώς εκτιμάται πως θα τεθεί από την αντιπολίτευση θέμα νομιμοποίησης της κυβέρνησης. Ακόμα όμως και σε αυτό το σενάριο, το Μέγαρο Μαξίμου προτίθεται να εξαντλήσει κάθε περιθώριο πριν από την προσφυγή στις κάλπες.

Οι μετρήσεις

Σε κάθε περίπτωση, εκείνο που θα καθορίσει τα επόμενα βήματα του Μεγάρου Μαξίμου είναι οι δημοσκοπήσεις που θα έχουν παραδοθεί στις αρχές Μαρτίου. Σε αυτές εκτός από την πρόθεση ψήφου στις εκλογές (εθνικές – ευρωεκλογές – περιφερειακές) μετρώνται και πολιτικά στελέχη των δύο κομμάτων της συγκυβέρνησης, αλλά και εξωκοινοβουλευτικά στελέχη που εκτιμάται ότι θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν.

Γρίφος ο νέος «τσάρος»

Είτε στο πρώτο κύμα ανασχηματισμού είτε στο δεύτερο, δεδομένη είναι η αντικατάσταση του Γιάννη Στουρνάρα, ο οποίος οδεύει ολοταχώς για την ΤτΕ, παρά τις αντιδράσεις και τον πόλεμο που δέχεται από μεγαλοτραπεζίτη. Ήδη στο Μέγαρο Μαξίμου αναζητείται το πρόσωπο εκείνο που θα μπορέσει να σηκώσει το βάρος της διαπραγμάτευσης στη μετά μνημονίου εποχή, όπως χαρακτηριστικά σημειώνεται. Η αίσθηση που υπάρχει είναι πως ο υπουργός Οικονομικών έχει ολοκληρώσει το έργο του. Αν μετατεθεί όμως άμεσα, το μήνυμα που θα περάσει θα είναι πως ο στόχος επετεύχθη. Θα πρέπει εδώ πάντως να σημειωθεί πως οι σχέσεις του Γ. Στουρνάρα με τον Αντώνη Σαμαρά είναι εξαιρετικές.