Γαλάζιες αποστολές στην Βόρεια Ελλάδα

Νέα στρατηγική είναι υποχρεωμένα να καταστρώσουν τα κομματικά επιτελεία μετά τα νέα δεδομένα που δημιούργησε η απογραφή με την ενίσχυση των μεγάλων περιφερειών στην Β’ Αθήνας και την Ανατολική Αττική και την μείωση εδρών στην περιφέρεια, εκεί όπου έχουμε πλέον δύο νέες μονοεδρικές περιφέρειες από δυεδρικές σε Καστοριά και Θεσπρωτία. Τρεις περιφέρειες όπου εάν επαληθευθούν οι δημοσκοπήσεις, τότε ο ΣΥΡΙΖΑ χάνει δύο βουλευτές από τα αποδυτήρια.

Του Μιχάλη Κωτσάκου

Στις προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις ο ΣΥΡΙΖΑ εξέλεξε βουλευτές σε αυτές τις περιφέρειες λόγω του ότι ήταν δυεδρικές. Ειδικά στην Καστοριά, η οποία θεωρείται άπαρτο κάστρο της Νέας Δημοκρατίας, καθώς έμεινε γαλάζια ακόμη και το 1981, όταν ο τυφώνας Ανδρέας Παπανδρέου είχε σαρώσει όλη την Ελλάδα. Τουναντίον η Θεσπρωτία άλλαζε χρώματα (πότε πράσινο, πότε γαλάζιο).

Έχοντας, λοιπόν, νέα δεδομένα στο τραπέζι, λόγω της απογραφής τα κόμματα «διορθώνουν» την στρατηγική τους με στόχο το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Έτσι λοιπόν, και το Μαξίμου προσαρμόζει τη δική του τακτική σε συγκεκριμένες περιφέρειες, όπου σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις υπάρχει διαρροή προς τα μικρά δεξιά κόμματα, ειδικά σε νομούς της Βορείου Ελλάδας. Διαρροές που δεν απειλούν την πιθανή πρωτιά της Νέας Δημοκρατίας, αλλά θολώνουν τον στόχο της αυτοδυναμίας. Στις εκλογές του 2019 η Ν.Δ. είχε κυριαρχήσει σε πολλούς νομούς της Βόρειας Ελλάδας και κυρίως της Μακεδονίας, με ποσοστά που ξεπερνούσαν το 40%, ενώ στην Καστοριά ξεπέρασε και το 50%. Αυτό οφειλόταν σε σημαντικό βαθμό στα πολιτικοκοινωνικά χαρακτηριστικά των περιοχών και εν πολλοίς στη Συμφωνία των Πρεσπών. Όμως και στις εκλογές του 2019 υπήρχαν νομοί που ναι μεν κυριάρχησε η Νέα Δημοκρατία, αλλά είχαν καταγραφεί υψηλά ποσοστά και για την Ελληνική Λύση, αλλά και για την Χρυσή Αυγή (τα οποία δεν την βοήθησαν να εισέλθει εκ νέου στην Βουλή). Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Βόρεια Ελλάδα η Ελληνική Λύση κατέγραψε ποσοστά μεγαλύτερα της δύναμης της, ενώ η Χρυσή Αυγή κινήθηκε πάνω από το όριο του 3%.

Με βάση, λοιπόν, και τις κατά τόπους δημοσκοπήσεις ήδη στη Νέα Δημοκρατία ετοιμάζονται για συνεχείς εξορμήσεις, ώστε να αλλάξουν το κλίμα και να υψώσουν στεγανά στις διαρροές. Είναι χαρακτηριστικό ότι το επόμενο διάστημα τόσο ο ίδιος ο πρωθυπουργός όσο και κλιμάκια της Νέας Δημοκρατίας υπό τον Παύλο Μαρινάκη (γραμματέα του κόμματος), αλλά και πρωτοκλασάτους υπουργούς, θα επισκεφθούν ει δυνατόν όλους τους νομούς της Βόρειας Ελλάδας. Οι πρώτες περιοδείες του 2023 έχουν προγραμματιστεί σε κάποιες από αυτές τις περιφέρειες και σε παρεμφερείς, οι οποίες θεωρούνται εκλογικά κρίσιμες (Κοζάνη, Λάρισα, Ροδόπη και Ιωάννινα), ενώ η μάχη στις (νέες) μονοεδρικές (Καστοριά, Θεσπρωτία) θα έχει νέα χαρακτηριστικά και διαφορετική βαρύτητα.

Φυσικά σε κάθε επίσκεψη στους νομούς της Βόρειας Ελλάδας θα υπάρχει και η απαραίτητη στάση στην Θεσσαλονίκη, προκειμένου το κυβερνών κόμμα να δείξει πόσο σημασία δίνει στην μάχη της Θεσσαλονίκης. Ας μην ξεχνάμε ότι παραδοσιακά η συμπρωτεύουσα αποτελεί μία σταθερή δεξαμενή ψήφων, όμως συνήθως βάφονται γαλάζιες, όταν επικρατεί συνολικά στις εκλογικές αναμετρήσεις.

Επί της ουσίας, όπως αναφέρουν πηγές του Μαξίμου όλες οι επισκέψεις στην Βόρεια Ελλάδα και στην συμπρωτεύουσα θα μοιάζουν ως «αποστολές ειδικού σκοπού», προκειμένου να πείσουν τους δυσαρεστημένους ψηφοφόρους της Ν.Δ. ότι η ψήφος προς τα μικρά κόμματα στις πρώτες εκλογές της απλής αναλογικής θα είναι μία χαμένη ψήφος, καθώς αποκλείεται να υπάρξει σταθερή κυβέρνηση. Τόσο στο Μαξίμου, όσο και στη Νέα Δημοκρατία εκτιμούν ότι όλοι αυτοί οι ψηφοφόροι στις επαναληπτικές εκλογές θα αφήσουν τα δεξιά μικρά κόμματα και θα προτιμήσουν τη Νέα Δημοκρατία για να υπάρξει σταθερή κυβέρνηση, όμως καίγονται να τους πείσουν να κάνουν το ίδιο καις τις πρώτες εκλογές.

Η ακτινογραφία των διαρροών

Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι περισσότεροι δυσαρεστημένοι που κινούνται στις παρυφές ακραίων κομμάτων χαρτογραφούνται από τις δημοσκοπήσεις ως αντιεμβολιαστές και λιγότεροι δυσαρεστημένοι από τα οικονομικά μέτρα και την ακρίβεια. Οι περισσότεροι τάχθηκαν κατά των υγειονομικών μέτρων επειδή παρασύρθηκαν από κάποιους ακραίους ιερωμένους και ακόμη και σήμερα θεωρούν ότι τα εμβόλια σκοτώνουν τον κόσμο και όχι οι ασθένειες.

Επίσης στην Βόρεια Ελλάδα υπάρχει και μία φιλορωσική τάση, που ενισχύθηκε από δύο πράγματα. Πρώτον ότι ο Ιβάν Σαββίδης απέκτησε τον ΠΑΟΚ κι επί ημερών του ο δικέφαλος κέρδισε πρωτάθλημα και κύπελλα. Και δεύτερον ότι πριν ξεκινήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία χιλιάδες ρώσοι τουρίστες άφηναν και το προτελευταίο τους ρούβλι στην Ελλάδα, κρατώντας το τελευταίο για την αγορά βότκας στο αεροπλάνο της επιστροφής. Λόγω του πολέμου φέτος δεν υπήρξαν τουρίστες και οι ανοιχτά φιλορώσοι υποστηρίζουν ότι οι ρώσοι δεν ήρθαν στην Ελλάδα επειδή η χώρα μας πήρε ανοιχτά τη θέση της Ουκρανίας. Η αλήθεια είναι ότι φέτος η πλειοψηφία των Ρώσων-λόγω του πολέμου και των οικονομικών προβλημάτων -απέφυγαν τις πολυδάπανες διακοπές προς όλους τους τουριστικούς προορισμούς.

Βέβαια λόγω του πολέμου και της ενεργειακής κρίσης πάρθηκε η απόφαση να σταματήσει η απολιγνιτοποίηση, κάτι που επηρεάζει θετικά τις ηλεκτροπαραγωγικές περιοχές του Βορρά. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη είχε βάλει ως όριο το 2025 για να απολιγνιτοποιηθεί η χώρα, όμως τώρα τα εργοστάσια πήραν μπρος ικανοποιώντας τους κατοίκους των εκεί περιοχών. Και η κυβέρνηση πλέον παρέπεμψε στο μέλλον την απολιγνιτοποίηση. Σα να θέλει να πει ότι αυτό το μέλλον θα αργήσει να έρθει.

Κάποια πρώην στελέχη της Νέας Δημοκρατίας που τώρα κινούνται στον προαύλιο χώρο του ΣΥΡΙΖΑ διαρρέουν ότι ο Κώστας Καραμανλής δεν θα είναι υποψήφιος και ότι θα συνταξιοδοτηθεί. Από το Μαξίμου δεν έχουν αυτή την πληροφόρηση και μάλιστα στο πρωθυπουργικό μέγαρο θεωρούν ότι η παράμετρος Καραμανλή έχει τεράστια σημασία για τη Νέα Δημοκρατία, όχι μόνο για την Α’ Θεσσαλονίκης, όπου θα ηγηθεί-ως πρώην πρωθυπουργός- του ψηφοδελτίου, αλλά συνολικά για την Βόρεια Ελλάδα, καθώς όλοι οι νομοί της Μακεδονίας έχουν ισχυρούς καραμανλικούς πυρήνες, που ενεργοποιούνται σε κάθε εκλογική αναμέτρηση.

Βέβαια το παρήγορο για τη Νέα Δημοκρατία είναι το γεγονός ότι οι όποιες ανησυχητικές διαρροές είναι προς τα μικρά κόμματα της δεξιάς, ενώ την ίδια ώρα διαρροές έχει και ο ΣΥΡΙΖΑ προς το ΠΑΣΟΚ, το οποίο αυξάνει τις δυνάμεις του στην Βόρεια Ελλάδα, η οποία ακόμη θυμάται την στάση της Φώφης Γεννηματά κατά της συμφωνίας των Πρεσπών. Οπότε οι όποιες διαρροές κεντρώων από τη Ν.Δ. προς το ΠΑΣΟΚ συμψηφίζονται (με βάση τις δημοσκοπήσεις) με τις απώλειες του ΣΥΡΙΖΑ.

Ενισχυμένη στο Λεκανοπέδιο

Σε αντίθεση με τον Βορρά η Νέα Δημοκρατία παρουσιάζεται ενισχυμένη σε τρεις σημαντικές εκλογικές περιφέρειες του Λεκανοπεδίου. Αυτή της Ανατολικής Αττικής, του Βορείου Τομέα της Β’ Αθήνας, αλλά και του Νοτίου Τομέα της Β’ Αθήνας. Μάλιστα και οι τρεις αυτές περιφέρειες ενισχύθηκαν σε έδρες μετά την απογραφή. Ενισχύθηκε σε έδρες επίσης και ο Δυτικός Τομέας της Β’ Αθήνας που θεωρείται παραδοσιακά δύσκολος για τη Ν.Δ., όπως και οι απώλειες εδρών σε Α’ Αθήνας και Α’ Πειραιά (λόγω των αποδήμων)διαμορφώνουν νέα δεδομένα στην μάχη του σταυρού, αλλά όχι εναντίον του κυβερνώντος κόμματος.

Στο λεκανοπέδιο η προσοχή είναι περισσότερο σε Ανατολική Αττική και Δυτική Αττική και Α’ Αθήνας για να αποφευχθεί η άνοδος ακραίων σχηματισμών, παρεμφερών της Χρυσής Αυγής. Ήδη παρατηρείται μία κινητικότητα, η οποία αποδίδεται από τους ειδικούς σε έναν συνδυασμό παραμέτρων, όπως κυρίως η έξαρση της πολύμορφης εγκληματικότητας, σε μικρότερο βαθμό το Μεταναστευτικό και προσφάτως η γενική τάση απαξίωσης του πολιτικού συστήματος με διάφορες αφορμές.

Ο νέος χάρτης και η αντιπολίτευση

Έως τις 15 Ιανουαρίου αναμένεται να έχει κλείσει και τυπικά το θέμα της αλλαγής εδρών σε 14 συνολικά περιφέρειες της χώρας. Το πρώτο Προεδρικό Διάταγμα έχει εκδοθεί και οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Εσωτερικών επεξεργάζονται το τελικό σχέδιο που θα σταλεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ). Αρμόδιες πηγές λένε πως σε άλλες περιπτώσεις το ΣτΕ καθυστερεί πολύ, κάτι που σε αυτή την περίπτωση δεν πρόκειται να γίνει, καθώς το σχέδιο αλλαγής των εδρών είναι κάτι πολύ σύντομο και απλό. Πρόκειται ουσιαστικά για έναν πίνακα. Ως εκ τούτου μέχρι τα μέσα του μήνα θα έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία.

Η Ν.Δ., όπως παρατηρούσαν αρμόδια στελέχη, δεν επηρεάζεται αρνητικά, ενώ στον ΣΥΡΙΖΑ καταγράφεται προβληματισμός –ειδικά για ορισμένες περιφέρειες. Πιο συγκεκριμένα, το ενδιαφέρον είναι ότι οι περιφέρειες της Θεσπρωτίας και της Καστοριάς καθίστανται πλέον μονοεδρικές και με βάση τις μετρήσεις που «τρέχουν» σε αυτές η έδρα θα καταλήξει στη Νέα Δημοκρατία. Αυτό σημαίνει ότι τίθεται εν αμφιβόλω η εκλογή δύο βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ. Στη Θεσπρωτία εξελέγη το 2019 ο Μάριος Κάτσης και στην Καστοριά η Ολυμπία Τελιγιορίδου. Οι δύο βουλευτές είναι ανάμεσα σε αυτούς που υπολογίζει ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας και η Κουμουνδούρου αναζητεί λύση για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα.

Στον ΣΥΡΙΖΑ, όπως εκτιμούν τα νέα δεδομένα είναι ικανοποιημένοι που ναι μεν οι ίδιοι χάνουν δύο έδρες (Καστοριά- Θεσπρωτία), όμως την ίδια ώρα και το ΠΑΣΟΚ δεν αναμένεται να βγάλει έδρα στην Άρτα (έγινε δυεδρική) με χαμένο τον Χρήστο Γκόγκα.

Στον ΣΥΡΙΖΑ μετρούν ότι σε τρεις περιφέρειες που έχουν αυξηθεί οι έδρες είναι σε στασιμότητα. Ο λόγος σε Βόρειο Τομέα, Νότιο Τομέα και Ανατολική Αττική. Τρεις περιφέρειες που το ΠΑΣΟΚ ενισχύεται λόγω του ότι στα δικά του ψηφοδέλτια θα υπάρχουν πολλοί νέοι που είναι γνωστοί στο ευρύ κοινό και που είχαν σταθεί δίπλα στην Φώφη Γεννηματά, όπως ο Παύλος Χρηστίδης στο Νότιο Τομέα, ο Παναγιώτης Βλάχος στον Βόρειο Τομέα και ο Μανώλης Χριστοδουλάκης στην Ανατολική Αττική.

Η αύξηση εδρών στο λεκανοπέδιο της Αττικής ήταν για το ΠΑΣΟΚ το θετικό σημείο στις αλλαγές που προκύπτουν στην κατανομή εδρών με βάση τα αποτελέσματα της απογραφής για τον νόμιμο πληθυσμό της χώρας. Και αυτό γιατί στη Χαριλάου Τρικούπη έχουν θέσει ως έναν από τους κεντρικούς στόχους της επόμενης εκλογικής μάχης την αύξηση της δύναμής τους και την ενίσχυση της εκπροσώπησης του κόμματος στις περιοχές της Αττικής. Αυτό διότι, όπως σταθερά επαναλαμβάνουν από το ΠΑΣΟΚ, στην Αττική το κόμμα έχασε πολύ μεγάλο μέρος της δύναμής του από το 2012 και μετά. Και η επανάκαμψή του ως σημαντικού «παίκτη» στο πολιτικό σκηνικό περνάει και μέσα από τη δυναμική διεκδίκηση ψηφοφόρων στο λεκανοπέδιο.
Οι τρεις επιπλέον έδρες στους τομείς που προέκυψαν από τη διάσπαση της Β΄ Αθήνας (Βόρειος, Νότιος και Δυτικός), καθώς και οι δύο επιπλέον έδρες στην Ανατολική Αττική ήταν μια εξέλιξη που έφερε χαμόγελα στη Χαριλάου Τρικούπη, καθώς θεωρείται ότι η αύξηση των εδρών δίνει καλύτερες πιθανότητες για τους υποψηφίους του κόμματος. Ούτως ή άλλως, στον σχεδιασμό που γίνεται για τις εκλογές έχει δοθεί βαρύτητα στην προετοιμασία για τη «μάχη» στις περιφέρειες της Αττικής, κάτι που θα φανεί, όπως με έμφαση υπογραμμίζεται, και στις οριστικές λίστες υποψηφίων. Αναφορικά με την απώλεια έδρας στην Α΄ Αθήνας, θεωρούν στο ΠΑΣΟΚ ότι περισσότερο αφορά τη Ν.Δ., η οποία ούτως ή άλλως είχε ενισχυμένη παρουσία στη συγκεκριμένη περιφέρεια.

Οι αλλαγές που προέκυψαν στους άλλους νομούς της χώρας αξιολογούνται κατά περίπτωση, με στελέχη του ΠΑΣΟΚ να εκτιμούν ότι στις περιπτώσεις των περιφερειών που από διεδρικές γίνονται μονοεδρικές (Θεσπρωτία και Καστοριά), η απώλεια έδρας αφορά πρωτίστως τα δύο μεγάλα κόμματα. Περισσότερο ενδιαφέρον εκδηλώνεται για τις περιφέρειες Άρτας, Κοζάνης, Μαγνησίας, Σερρών, Φθιώτιδας, όπου υπό προϋποθέσεις το κόμμα θα μπορούσε να ενισχύσει την παρουσία του και είτε να διεκδικήσει άμεσα κάποια έδρα είτε να «χτίσει» καλύτερο ποσοστό για το μέλλον. Το πρόβλημα από τις απώλειες εδρών είναι ότι επηρεάζουν το ενδιαφέρον πιθανών υποψηφίων, που αποθαρρύνονται από τη μείωση των πιθανοτήτων εκλογής.