Σε θέσεις μάχης ΗΠΑ και Ρωσία στη Μεσόγειο

Με κομμένη την ανάσα παρακολουθεί η παγκόσμια κοινότητα τις πολεμικές προετοιμασίες πέριξ της Συρίας. Το μεγάλο ερώτημα, πλέον, δεν είναι το εάν οι ΗΠΑ και οι συμμαχικές δυνάμεις θα χτυπήσουν το καθεστώς Άσαντ, αλλά το πότε θα ξεκινήσει η «βροχή» των πυραύλων.

Ρεπορτάζ: Κώστας Παπαδόπουλος

Τα τύμπανα του πολέμου ηχούν πιο δυνατά από ποτέ στη νοτιοανατολική Μεσόγειο, με Ουάσιγκτον και Μόσχα να επιδίδονται σε ένα «παιχνίδι» επίδειξης δύναμης. Ντόναλντ Τραμπ και Βλάντιμιρ Πούτιν εμφανίζονται αποφασισμένοι να… πατήσουν το κουμπί, με τους μεν Αμερικάνους να εκτοξεύουν τους φοβερούς πυραύλους κρούσης τύπου «tomahawk», τους δε Ρώσους να απαντούν με το πλέον εξελιγμένο αντιαεροπορικό – αντιπυραυλικό σύστημα στον κόσμο «S-400». Ίσως η πιο ψύχραιμη φωνή να είναι αυτή του Ρώσου υφυπουργού Εξωτερικών, Μιχαήλ Μπογκντανόφ, ο οποίος δήλωσε ότι δεν διακρίνει τον κίνδυνο στρατιωτικής αντιπαράθεσης των δύο υπερδυνάμεων.

Χρησιμοποιώντας το… αγαπημένο του Twitter, ο πρόεδρος των ΗΠΑ αιφνιδίασε ακόμη και τους συμβούλους του στο Πεντάγωνο, όταν την Τετάρτη δήλωσε ότι «νέοι, όμορφοι και έξυπνοι πύραυλοι» θα εκτοξευθούν σύντομα στη Συρία, ως απάντηση στη χημική επίθεση που φέρονται να δέχτηκαν άμαχοι αντάρτες από στρατιωτικές δυνάμεις του Μπασάρ αλ Άσαντ. Νωρίτερα, Ρώσος διπλωμάτης είχε πει, επικαλούμενος τον Βλάντιμιρ Πούτιν, ότι οποιοσδήποτε αμερικανικός πύραυλος εκτοξευθεί στη Συρία θα καταρριφθεί, ενώ θα καταστραφεί και η βάση από την οποία θα προέλθει. Μία δήλωση που προκάλεσε τον έντονο εκνευρισμό τόσο του Ντόναλντ Τραμπ, με το Λευκό Οίκος πάντως να ξεκαθαρίζει πως ο Αμερικανός πρόεδρος δεν έχει καθορίσει χρονοδιάγραμμα δράσης.

Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται η στάση που θα κρατήσει το Ισραήλ, με τον ρώσο πρόεδρο να έχει τηλεφωνική επικοινωνία με τον ισραηλινό πρωθυπουργό. «Θα ακολουθήσουμε μια θετική ατζέντα για τον πλανήτη, που να εστιάζει στο μέλλον, και θα εργαστούμε για να διασφαλίσουμε σταθερή ανάπτυξη, ευημερία και άνθιση για την ανθρωπότητα» δήλωσε ο Βλάντιμιρ Πούτιν, ο οποίος τον προέτρεψε τον Μπενιαμίν Νετανιάχου να μην κάνει τίποτε που θα αποσταθεροποιούσε τη Συρία. Ο Πούτιν υπογράμμισε στον Νετανιάχου ότι είναι σημαντικό να διατηρηθεί η κυριαρχία της Συρίας, σύμφωνα με ανακοίνωση του Κρεμλίνου. Η Συρία, το Ιράν και η Ρωσία υποστηρίζουν ότι το Ισραήλ βρίσκεται πίσω από μια αεροπορική επιδρομή ενάντια σε μια συριακή αεροπορική βάση την Κυριακή που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο επτά Ιρανών στρατιωτικών. Το Ισραήλ δεν έχει επιβεβαιώσει, ούτε διαψεύσει αυτόν τον ισχυρισμό.

Οι πιθανοί στόχοι

Το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων επιχείρησε να «σκιαγραφήσει» τους στόχους που ενδεχομένως να «χτυπήσουν» οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους στη Συρία. Θέλουν να στείλουν σαφές μήνυμα στον Άσαντ, τον οποίο κατηγορούν για επίθεση με χημικά, γι’ αυτό και ίσως ένας από τους πρώτος στόχους να είναι εργοστάσια και αποθήκες χημικών όπλων. Δεν αποκλείεται όμως στο στόχαστρο να μπουν και οι αεροπορικές υποδομές του καθεστώτος Άσαντ. Όπως αναφέρει, πάντως, το δημοσίευμα «ο Άσαντ δεν είναι… χθεσινός και το πιθανότερο είναι να έχει μεταφέρει τα μαχητικά αεροσκάφη του καθεστώτος του σε ασφαλές μέρος».

Όπως δήλωσε στο AFP η Τζένιφερ Καφαρέλα, αναλύτρια του Institute for the Study of War, στην Ουάσινγκτον, ένας ακόμη πιθανός στόχος είναι το στρατιωτικό αεροδρόμιο Ντιμάιρ. Βρίσκεται βορειοανατολικά της Δαμασκού και από εκεί απογειώθηκαν τα αεροσκάφη που έκαναν την επίθεση του περασμένου Σαββάτου.

Υπενθυμίζεται ότι μετά την συμφωνημένη αποχώρηση των Σύρων αντικαθεστωτικών ανταρτών και μεγάλου μέρους του ντόπιου πληθυσμού, η Ντούμα, μεγαλύτερη πόλη της Ανατολικής Γούτα, περιοχής στις θύρες της πρωτεύουσας Δαμασκού, πέρασε τα χέρια των δυνάμεων του καθεστώτος Άσαντ και της Ρωσίας. Όπως ανακοίνωσε επισήμως ο Ρώσος υποστράτηγος Γιούρι Γεβτουσένκο, τον έλεγχο της ασφάλειας στην πόλη έχει ήδη αναλάβει η ρωσική στρατονομία. Στην πόλη υψώθηκε η σημαία με τα δύο αστέρια, σημαία επί καθεστώτος Άσαντ, στη θέση εκείνης με τα τρία αστέρια, την οποία χρησιμοποιεί η συριακή κοσμική και ισλαμική αντιπολίτευση.

Τουρκία και Ελλάδα

Αξίζει να σημειώσομε ότι σε μια ενδεχόμενη κλιμάκωση εντός της Συρίας, η Τουρκία θα βρεθεί σε μια ιδιαίτερα δύσκολη θέση. Ο Ερντογάν σίγουρα δεν μπορεί να στραφεί κατά των συμμάχων στο ΝΑΤΟ, αλλά επίσης δεν θέλει να βρεθεί απέναντι στην Ρωσία με την οποία έχει ενισχύσει σημαντικά την συνεργασία το0υ το τελευταίο διάστημα. Άγνωστο παραμένει το κατά πόσο θα μπορούσε η Τουρκία να διαδραματίσει το ρόλο του διαμεσολαβητή για να αποκλιμακωθεί η κατάσταση, καθώς οι σχέσεις της με την Δύση είναι ιδιαίτερα τεταμένες, παρ’ όλα αυτά δεν είναι καθόλου απίθανο η Άγκυρα, τουλάχιστον, να το επιχειρήσει.

Την ίδια ώρα, δεδομένη πρέπει να θεωρείται και η ελληνική εμπλοκή μέσω της βάσης της Σούδας σε περίπτωση που η Δύση αποφασίσει να εξαπολύσει επίθεση στη Συρία. Πέρα από τις διευκολύνσεις προς το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ με καύσιμα, πυρομαχικά, και παροχή συντήρησης στα ηλεκτρονικά και μηχανικά συστήματα, η βάση της Σούδας διαθέτει αεροδρόμιο από το οποίο μπορούν να επιχειρούν μη επανδρωμένα αεροσκάφη, ιπτάμενα τάνκερ, ανθυποβρυχιακά αεροσκάφη P-8 Poseidon, τα οποία ήδη επιχειρούν στα ανοιχτά των συριακών ακτών εκτελώντας περιπολίες καθώς και αεροσκάφη ηλεκτρονικής συλλογής πληροφοριών EC-135.

Μάλιστα, όπως έγινε γνωστό μονάδα μη επανδρωμένων αεροσκαφών MQ-9 αναπτύχθηκε στην 110 Πτέρυγα Μάχης της Λάρισας εδώ και μερικές εβδομάδες στο πλαίσιο της διευρυμένης ελληνοαμερικανικής στρατιωτικής συνεργασίας.

Οι δυνάμεις των ΗΠΑ

Το «πράσινο φως» από το Πεντάγωνο περιμένουν τα αμερικανικά πολεμικά πλοία και υποβρύχια που βρίσκονται στην περιοχή και είναι εξοπλισμένα με πυραύλους κρούσης. Δεν αποκλείεται ήδη οι Αμερικανοί να έχουν αναπτύξει και μη αναγνωρισμένα υποβρύχια ανοιχτά των ακτών της Συρίας κι αυτά εξοπλισμένα με «έξυπνους» πυραύλους που ελέγχονται από δορυφόρο. Οι Αμερικανοί μπορούν να χρησιμοποιήσουν και μαχητικά α/φ F-22 Raptor που έχουν στο Κατάρ.
Το αεροπλανοφόρο «USS Truman» με συνολικό προσωπικό 5.680 άτομα και 90 αεροσκάφη και ελικόπτερα τελευταίας γενιάς, καθώς και 60 πυραύλους κρούσης
Ένα καταδρομικό κατευθυνόμενων βλημάτων κλάσης Ticonderoda: USS Normandy
Επτά αντιτορπιλικά κλάσης Arleigh Burke: USS Arleigh Burke, USS Bulkeley, USS Forrest Sherman, USS Farragut, USS Donald Cook, USS The Sullivans, USS Jason Dunham

Οι δυνάμεις της Ρωσίας

Η Ρωσία έχει συνολικά 15 πλοία μαζί με τα υποστήριξης από τον Στόλο της Μαύρης Θάλασσας στην Μεσόγειο συμπεριλαμβανομένων των φρεγατών Admiral Grigorovich και Admiral Essen που μπορούν να εκτοξεύσουν πυραύλους κρούσης ενώ υπάρχουν και υποβρύχια κλάσης Kilo. Επίσης έχουν σε πλήρη ετοιμότητα μαχητικά αεροσκάφη Sukhoi κλάσης Su-24, Su-25 και Su-35, τα οποία βρίσκονται σταθμευμένα στην αεροπορική βάση Khmeimim της Συρίας. Στην περιοχή έχουν μετασταθμεύσει και τα κατασκοπευτικά / καταδιωκτικά αεροσκάφη τελευταίας γενιάς Su-57, τα οποία είναι ικανά να αναχαιτίσουν τις εναέριες δυνάμεις των αντιπάλων τους, ωστόσο, είναι μόλις δύο. Τέλος, στις δυνάμεις των Ρώσων περιλαμβάνονται σμήνη ελικοπτέρων Mi-8 και Μi-24.

Οι δυνάμεις της Μεγάλης Βρετανίας

Σε καθεστώς ύψιστης ετοιμότητας βρίσκονται και οι στρατιές του Ηνωμένου Βασιλείου, με την πρωθυπουργό Τερέζα Μέι να έχει δώσει ήδη διαταγή για τη μεταφορά μεγάλου αριθμού υποβρυχίων στην νοτιοανατολική Μεσόγειο. Οι Βρετανοί, πέραν του ισχυρού Πολεμικού Ναυτικού που διαθέτουν, έχουν στη διάθεσή του και μια ικανή δύναμη αεροσκαφών, τα οποία θα μπορούν να χρησιμοποιούν ως ορμητήριο την αεροπορική βάση στο Ακρωτήρι της Κύπρου. Στη βάση αυτή βρίσκονται σταθμευμένα:
8 μαχητικά αεροσκάφη τύπου Tornado
2 αναγνωριστικά αεροσκάφη
1 μεταγωγικό αεροσκάφος C-17
2 αεροσκάφη C-130 Hercules
1 αεροσκάφος εναέριας ανατροφοδότησης καυσίμων

Οι δυνάμεις της Γαλλίας

Από την άλλη πλευρά, η Γαλλία έχει να επιδείξει έναν ισχυρό αεροπορικό στόλο, ο οποίος βρίσκεται μετασταθμευμένος σε βάσεις της Ιορδανία αλλά και στην ευρύτερη περιοχή του Περσικού Κόλπου. Στην Ιορδανία υπάρχουν ήδη σταθμευμένα 6 Mirage 2000-5 Mk2, ενώ άλλα έξι αεροσκάφη Rafale τελευταίας γενιάς βρίσκονται σε βάσεις του Κόλπου. Επίσης, οι Γάλλοι διαθέτουν κι ένα αεροσκάφος Atlantique Maritime – 2, το οποίο χρησιμοποιείται για εναέρια επιτήρηση και «σάρωση» περιοχών.