Μαρία Κοκκίνου: «Να ξεπεράσουμε τον ναρκισσισμό μας»

Η κυρία Μαρία Κοκκίνου είναι εκδότρια. Όμως πέρα από αυτή την επαγγελματική της ιδιότητα έχει πολλές ευαισθησίες σε ό,τι αφορά την ψυχολογία και μάλιστα των παιδιών. Έτσι, όταν έπεσε στα χέρια της το βιβλίο τής Karyl Mc Bride δεν δίστασε να αναλάβει την έκδοσή του στην ελληνική γλώσσα από τον δικό της εκδοτικό οίκο «Πορφύρα». Το συγκεκριμένο βιβλίο, με τίτλο «Υπάρχει χώρος για μένα; Οι περιπέτειες του Ναρκισσισμού στην εποχή μας μέσα από τις σχέσεις μάνας-κόρης», στάθηκε η αφορμή για μια σειρά σεμιναρίων στο Ίδρυμα Β.&Μ. Θεοχαράκη. Την παρακαλέσαμε να μας μιλήσει για αυτά τα σεμινάρια, ποια ήταν η αφορμή για τον προγραμματισμό τους, τι περιμένει από αυτά, αλλά και γενικότερα την άποψή της για το βιβλίο στην Ελλάδα της κρίσης, και μάλιστα σε σχέση με τα παιδιά.

Ιχνηλατώντας… με την Καίτη Νικολοπούλου

⇒ Κυρία Κοκκίνου, ποια ήταν η αφορμή για να ξεκινήσετε τον κύκλο ομιλιών στο Ίδρυμα Β.&Μ. Θεοχαράκη;

«Μία έκθεση ζωγραφικής, “Τα ουσιώδη” του Χρήστου Μποκόρου στο Μπενάκη στην Πειραιώς, που είχαμε επισκεφτεί μαζί με τον ψυχίατρο Δημήτρη Κυριαζή (συμμετέχει και φέτος στη σειρά) πριν από χρόνια έδωσε αφορμή για μία πολύ θερμή συζήτηση. Η μυσταγωγία της έκθεσης μας οδήγησε να σκεφτούμε τον διάλογο μεταξύ Ψυχανάλυσης και Τέχνης και με τη σειρά τους οι σκέψεις αυτές οδήγησαν στο να δημιουργηθούν οι συναντήσεις που σήμερα στεγάζονται στο ίδρυμα Θεοχαράκη. Αρχικά ήταν εστιασμένες στην Ψυχανάλυση και την Τέχνη, ενώ φέτος ο κύκλος αποκτά μία καθαρά ψυχαναλυτική ματιά. Επί της ουσίας, ήταν η προσωπική αναζήτηση και επιθυμία των συντελεστών να “διαβάσουμε ανάμεσα στις γραμμές”, να δούμε την εικόνα πίσω από το “φαίνεσθαι” που μας έδωσε έναυσμα για το εγχείρημα αυτό».

⇒ Πού οφείλεται η καθιέρωση αυτής της διοργάνωσης σε θεσμό;

«Στην αγάπη που έδειξε ο κόσμος γι’ αυτήν. Το πιστεύω αυτό. Εν μέσω κρίσης είδαμε για τρεις συνεχείς χρονιές να γεμίζει ασφυκτικά η αίθουσα στο Θεοχαράκη και να μας ζητάνε με αγωνία μία ελεύθερη θέση. Αισθανθήκαμε ότι η αναζήτηση αυτή είχε πιάσει τον στόχο της, είχε κινητοποιήσει κόσμο και όχι μόνο τοπικά…»

⇒ Μιλήστε μας λίγο για το θέμα που πραγματεύεται ο φετινός κύκλος ομιλιών…

«Φέτος επιλέξαμε ένα θέμα ιδιαίτερα “καυτό”, αυτό του Ναρκισσισμού. Μία φίλη ψυχολόγος σχολίασε: “Παλαιότερα εντοπίζαμε ναρκισσιστική συμπεριφορά σε συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού, ηθοποιούς και καλλιτέχνες εν γένει. Σήμερα είμαστε όλοι μας Ναρκισσιστικές προσωπικότητες, άλλος περισσότερο, άλλος λιγότερο…”. Η συνείδηση και κατανόηση της δυσκολίας αυτής μπορεί να μας οδηγήσει να την υπερβούμε. Δεν γίνεται αλλιώς. Δεν μπορούμε ν’ αφεθούμε ο καθένας στον μικρόκοσμό του, αυτιστικά αγκιστρωμένοι στην οικεία μας πραγματικότητα, αδιαφορώντας για την ύπαρξη του διπλανού. Το μοντέλο αυτό οδηγεί απαρέγκλιτα στην καταστροφή. Αυτόν τον μονόδρομο βιώνουμε καθημερινά…»

⇒ Η φετινή διοργάνωση πραγματοποιείται με αφορμή την ελληνική έκδοση του βιβλίου τής Karyl Mc Bride «Υπάρχει χώρος για μένα; Οι περιπέτειες του Ναρκισσισμού στην εποχή μας μέσα από τις σχέσεις μάνας-κόρης». Τι σας κέρδισε σ’ αυτό το βιβλίο και αποφασίσατε να το εκδώσετε;

«Κατ’ αρχάς, είναι ένα απίθανο βιβλίο με πολύ άμεση γραφή. Η Mc Bride είναι μεγάλη δασκάλα σ’ αυτό. Αισθάνεσαι ότι σου μιλάει σε πρώτο πρόσωπο. Συχνά νιώθεις το χάδι της, γιατί είναι μία γυναίκα με μεγάλη αγάπη. Άλλοτε νιώθεις την μπουνιά στο στομάχι όταν αναγνωρίζεις τον εαυτό σου στην παθολογία που περιγράφει. Έχει ένα βασικό χαρακτηριστικό: Δεν κατηγορεί, παλεύει για την ίαση και μας καλεί να κάνουμε το ίδιο. Και εγώ και η συνεργάτιδα Βίκη Αναστασιάδου, που το διάβασε αρχικά, βρήκαμε στις σελίδες του τη ζωή μας. Τη δύσκολη σχέση με τη μητέρα, την έλλειψη κατανόησης του διαφορετικού, την πηγή των δυσκολιών μας στις σχέσεις με τους άλλους. Πολλά και διαφορετικά στοιχεία που υπάρχουν στη ζωή μας, που μας δυσκολεύουν και που επιθυμούμε ν’ αλλάξουμε. Μπορεί το βιβλίο να εστιάζει στη σχέση μάνας – κόρης, αλλά οι συναντήσεις απλώνονται σε όλο το φάσμα της γονεϊκής συμπεριφοράς και μας καλούν να κατανοήσουμε πώς συμμετέχουμε σ’ αυτό το παιχνίδι είτε ως παιδιά είτε ως γονείς. Αυτή η συνείδηση του τι συμβαίνει μαζί με την αντίστοιχη ανάληψη ευθύνης μπορεί να κάνει τη διαφορά!

»Στο σημείο αυτό ν’ αναφέρω τον ψυχολόγο Σπύρο Κασιμάτη που εισηγήθηκε στην έκδοση, τον μαθητευόμενο ψυχαναλυτή Χριστόφορο Ζώνα που μετέφρασε το βιβλίο, και την εξαιρετική Φωτεινή Τσαλίκογλου που έγραψε την εισαγωγή και του χάρισε τον ελληνικό τίτλο. Τους ευχαριστώ όλους θερμά».

⇒ Ποιες είναι οι μεγαλύτερες δυσκολίες με τις οποίες έρχεται αντιμέτωπος ένας εκδότης στην Ελλάδα τού «σήμερα»;

«Η μικρή αγοραστική δυνατότητα των Ελλήνων και κυρίως η απομύζηση από το κράτος. Μόνο ένας λαός με σχετικά πρόσφατη εμπειρία δουλείας θα δεχόταν την παράλογη φορολόγηση μέσα στην οποία έχουμε μεγαλώσει και την τρελή εκτίναξή της πρόσφατα».

⇒ Ποιο είναι το μεγαλύτερο προσόν ενός καλού συγγραφέα;

«Να γράφει καλά. Να μη σου δίνει την επιλογή ν’ αφήσεις το βιβλίο από το χέρι σου».

 ⇒ Ποιο πιστεύετε πως θα είναι το «αύριο» για το βιβλίο στη χώρα μας; Είστε αισιόδοξη;

«Πολύ. Νομίζω πως ό,τι είναι αληθινό επιβιώνει. Μη με παρεξηγείτε: Όχι χωρίς δυσκολίες. Πρέπει να δουλέψουμε τίμια, έξυπνα και με κέφι. Νομίζω αυτή η τριάδα χαρακτηριστικών αποτελεί εχέγγυο επιτυχίας».

⇒ Εκδίδετε πολλά παραμύθια. Μπορεί ένα παιδί να γίνει αναγνώστης ακόμη και αν οι γονείς του δεν διαβάζουν;

«Ναι, τα παιδιά μπορούν να επιλέξουν διαφορετικούς δρόμους από αυτούς των γονιών. Είναι δύσκολο, αλλά όχι ακατόρθωτο. Επιμένουμε να εκδίδουμε πρωτότυπα βιβλία για παιδιά, όχι μεταφρασμένα. Τα παιδικά μας βιβλία είναι σχεδόν τα μισά από τη συνολική μας παραγωγή και είναι όλα τους διαδραστικά, δηλαδή με δραστηριότητες, παιχνίδια, αυτοκόλλητα ή επιτραπέζια παιχνίδια/αφίσες. Κάνουμε τόσο κόπο, με την ελπίδα ότι όταν τα πιάσει στα χέρια του ένα παιδί θα συνεχίσει να τα ξεφυλλίζει, γιατί θα αισθανθεί ότι το αφορούν».

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ

«Υπάρχει χώρος για ’μένα; Οι περιπέτειες του Ναρκισσισμού στην εποχή μας». Ίδρυμα Β & Μ Θεοχαράκη, Βασ. Σοφίας 9 & Μέρλιν 1, τηλ.: 210-3611206, www.thf.gr

 ⇒ Σάββατο 3 Φεβρουαρίου 2018, 18:00-20:00

Φωτεινή Τσαλίκογλου – «Μάθε με να υπάρχω». Η σχέση με τη Μητέρα: Ανάμεσα στη ζωή και τον ψυχικό θάνατο.

 ⇒ Σάββατο 10 Φεβρουαρίου 2018, 18:00-20:00

Τζένη Σουμάκη, Ψυχίατρος Παιδιών & Εφήβων, Ψυχαναλύτρια-Ψυχοθεραπεύτρια – «Καθρέφτη, καθρεφτάκι μου…»: Η αναζήτηση της εφηβικής ταυτότητας.

 ⇒ Σάββατο 17 Φεβρουαρίου 2018, 18:00-20:00

Δημήτρης Κυριαζής, Ψυχίατρος, Παιδοψυχίατρος, Ψυχαναλυτής (ΕΕΨΨ) – «Καθρέπτισμα»: Υπάρχει διέξοδος από τον παθολογικό δεσμό Μητέρας-Κόρης;

 ⇒ Σάββατο 24 Φεβρουαρίου 2018, 18:00-20:00

Στέλιος Στυλιανίδης, Ψυχίατρος, αναπληρωτής Καθηγητής της Κοινωνικής Ψυχιατρικής και μέλος της Ελληνικής Ψυχαναλυτικής Εταιρείας και της Διεθνούς Ψυχαναλυτικής Ένωσης – «Ναρκισσισμός, κοινωνικοί δεσμοί και κουλτούρα του κενού σήμερα». Υπάρχουν απαντήσεις;