80η ΔΕΘ: Πρώτη φορά με περιορισμούς και σε εκλογικό τοπίο

Κυρίες και κύριοι, καλώς ήρθατε στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, την έκθεση που φέτος πραγματοποιείται εν μέσω ενός κυκεώνα αντιθέσεων. Αν κάποιος στεκόταν στην είσοδο του Βελλίδειου Συνεδριακού Μεγάρου και ήταν επιφορτισμένος με την υποδοχή των επισκεπτών στη ΔΕΘ, δεν θα μπορούσε να αποδώσει το κλίμα που επικρατεί φέτος στη Θεσσαλονίκη με πιο μεστά λόγια.

Ποιος είναι ο σκοπός της Έκθεσης; θα ρωτούσε κάποιος. Είναι ένας θεσμός όπως οι παρελάσεις; Μια εκδήλωση, δηλαδή, που υπερηφανευόμαστε και που αντανακλά ένα κομμάτι της ιδιοσυγκρασίας μας, στην περίπτωση της ΔΕΘ αυτό του εμπορικού δαιμόνιου; Ή είναι ένα σημαντικό «όπλο» εξωστρέφειας για τις ελληνικές επιχειρήσεις;

Ή μήπως είναι ένα βήμα εξαγγελιών προσλήψεων και φοροελαφρύνσεων από τον πρωθυπουργό και σκληρής κριτικής από τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης;

Φέτος, ίσως τίποτα από όλα αυτά, και ίσως πολύ περισσότερα. Εξαγωγική επιθετική πολιτική μέσω της ΔΕΘ εν μέσω τραπεζικών περιορισμών. Η σκέψη και μόνο ίσως να σχηματίζει ένα ειρωνικό χαμόγελο στα χείλη όποιου την περνάει από το μυαλό του. Κι όμως, μήπως αυτή είναι η κατάλληλη ευκαιρία για να γίνει επιτέλους ανταγωνιστική η ελληνική οικονομία;

Είναι μάλλον οξύμωρο –τη στιγμή που οι τραπεζικοί περιορισμοί επέβαλαν μια ιδιότυπη στάση εμπορίου, για λίγο, ευτυχώς, χρονικό διάστημα– να μιλάμε για ανταγωνιστικότητα στις εξαγωγές. Όμως, ο παλιός διεθνής νόμος του εμπορίου cash is king, το ρευστό είναι ο βασιλιάς, δεν θα μπορούσε να βρει καλύτερη εφαρμογή.

Οι ξένοι εισαγωγείς με τα ευρώ στο χέρι και χωρίς την ανάγκη εγγυητικών επιστολών, που δύσκολα δίνονται πλέον από τους χρηματοοικονομικούς οίκους, αλλά και χωρίς την ανάγκη επιταγών αφού το πλαφόν είναι απροσπέλαστο, έχουν τη δυνατότητα να πετυχαίνουν από την ελληνική πρωτογενή παραγωγή καλύτερες τιμές και ταχύτερες παραδόσεις. Ταυτόχρονα, η ελληνική οικονομία αρχίζει και γίνεται ολοένα και πιο ελκυστική για επενδύσεις τώρα που απομακρύνεται ολοκληρωτικά το ενδεχόμενο ενός refit.

Όσοι θέλουν να αγοράσουν ελληνικά προϊόντα και υπηρεσίες, και θέλουν έναν αξιόπιστο συνεργάτη, ξέρουν πλέον ότι θα τον βρουν στην ελληνική κυβέρνηση και επιπλέον θα έχουν και τη στήριξη των ευρωπαϊκών θεσμών που δεν θέλουν να δουν τις προσπάθειές τους να αποτυγχάνουν στο οικονομικό πεδίο.

Ο Έλληνας παραγωγός, βιοτέχνης, βιομήχανος αντλεί ρευστότητα από τις ξένες αγορές, πολύτιμη ρευστότητα που τον θα τον βοηθήσει να ξεπεράσει τα εσωτερικά προβλήματα των capital controls και να μετατρέψει ο ίδιος τον εαυτό του πλέον σε ισχυρό παίκτη στην εγχώρια αγορά.

Ένας γέρος Εβραίος έμπορος στη Θεσσαλονίκη μού είπε κάποτε ότι και η σκόνη του πελάτη που θα μπει στο μαγαζί σου είναι κέρδος, γιατί ο επόμενος θα δει ότι κάποιος άλλος μπήκε και θα σκεφτεί ότι αξίζει τον κόπο να αφιερώσει λίγο από τον πολύτιμο χρόνο του κι αυτός. Και η σκόνη όσων επισκεφθούν τη ΔΕΗ να μείνει μόνο, πάλι κέρδος θα είναι για τη χώρα, αφού θα ακουστεί στις τέσσερις γωνίες της γης από τους επισκέπτες ότι το ελληνικό εμπόριο παραμένει ακμαίο.

Αυτό που σε εμάς, στο εσωτερικό της χώρας, μοιάζει αυτονόητο, δυστυχώς δεν είναι για όσους ζουν στο εξωτερικό. Η εικόνα της χώρας είναι τραυματισμένη και η υπόληψή της στις συναλλαγές έχει τεθεί σε αμφισβήτηση. Η ΔΕΘ είναι ένα πρώτο βήμα προς την επικοινωνιακή αλλαγή της εικόνας της Ελλάδας στο εξωτερικό. Σίγουρα όμως δεν θα μείνει μόνο η σκόνη, αλλά και οι συμφωνίες που θα κλειστούν στα περίπτερα από τους ενδιαφερόμενους ίσως ξεπεράσουν κάθε αισιόδοξη προσδοκία.

Η Ελλάδα, ως ενεργειακός κόμβος για το ρωσικό αέριο, καθιστά ακόμη πιο ελκυστική την προοπτική επενδύσεων και συμβολαίων σε όλους τους κλάδους της οικονομίας που πλαισιώνουν την ενέργεια.

Ο τραπεζικός τομέας σίγουρα θα διαδραματίσει τον δικό του σημαντικό ρόλο ως βασικός πυλώνας της εξωστρεφούς οικονομίας, και είναι έτοιμος να αναλάβει πλήρως αυτόν τον ρόλο. Είναι ο καιρός άλλωστε οι τράπεζες να καταφέρουν να πραγματοποιήσουν ό,τι είναι στο DNA τους – ή, αν προτιμάτε , να τις αφήσουν οι πολιτικοί τους επιβλέποντες να κάνουν αυτό για το οποίο δημιουργήθηκαν αρχής εξ αρχής: Να χρηματοδοτούν την οικονομία και να αποτελέσουν επιτέλους το βασικό όχημα της ανάπτυξης.

Τι είναι η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης για τον μέσο Έλληνα πολίτη; Μέχρι πριν από έξι χρόνια παραδοσιακά περίμενε από το βήμα του Βελλίδειου να ακούσει τον πρωθυπουργό να του αναγγέλλει προσλήψεις στο Δημόσιο, φοροελαφρύνσεις, λεφτά που υπάρχουν.

Όλα αυτά σταμάτησαν απότομα το 2009 από τον τότε πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή που, από το βήμα της ΔΕΘ, για πρώτη φορά εξήγγειλε αυστηρά μέτρα λιτότητας στο εμβρόντητο κομματικό ακροατήριο, τους παραγωγικούς φορείς, και στον ελληνικό λαό που άκουγε αμίλητος από την τηλεόραση το διάγγελμα.

Από τότε, μέσα από έξι χρόνια δημοσιονομικής θύελλας, κανείς δεν περιμένει πλέον τη ΔΕΘ για να ακούσει ένα καλό νέο. Ένα από τα λίγα θετικά της κρίσης είναι και αυτό. Ότι δεν θεωρεί κανένας μας πλέον ότι η κυβέρνηση του χρωστά χρήματα και πρέπει να αρέσκεται να ακούει κάθε χρονιά από το Βελλίδειο τη διαρκή αυτή υπενθύμιση. Ιδίως τώρα που, μετά τη σκληρή συμφωνία, η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να δώσει έναν αγώνα «χαρακωμάτων» για να αμβλύνει τις επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία και να αποδείξει ότι αυτά τα μέτρα δεν είναι υφεσιακά στο σύνολό τους.

Μιας και είναι όμως η πρώτη Έκθεση σε τόσο βαρύ οικονομικό και πολιτικό κλίμα, ίσως όσοι βρεθούν στην ομιλία του πρωθυπουργού και όσοι την παρακολουθήσουν από την τηλεόραση να εκπλαγούν ευχάριστα και να ακούσουν δεσμεύσεις για τις όποιες ελαφρύνσεις επιτρέψουν τα πρωτογενή πλεονάσματα, που έχει στόχο να κατοχυρώσει η κυβέρνηση.